Praktycznie o sprawozdawczości budżetowej

W publikacji przedstawiono wyjaśnienia na temat sporządzania sprawozdań zgodnie z nowym rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów z 9.1.2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Wśród zmian omówiono nowe sprawozdanie SP-1, którego wzór znajduje się w rozporządzeniu z 20.12.2017 r. w sprawie sprawozdania podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego (Dz.U. z 2017 r. poz. 2455). Przedstawione zostały również bieżące problemy związane ze sporządzaniem sprawozdań budżetowych, Rb-50, Rb-PDP, Rb-27S. Wyszczególnione zostały również błędy jakie są najczęściej popełniane w sprawozdaniach. Poradnik wyjaśnia jak krok po kroku sporządzić wszystkie sprawozdania budżetowe występujące w jednostkach samorządowych, opatrzony jest przy tym licznymi przykładami wraz z wypełnionymi formularzami sprawozdań.

Ponadto w książce zamieszczono:

wyjaśnienia jak sporządzać sprawozdania budżetowe zgodnie z nowymi zasadami, które zostały wprowadzone przez nowe rozporządzenie,
porównanie „starego” i „nowego” rozporządzenia – wyszczególnienie zmian,
szczegółowe zasady sporządzania nowego sprawozdania SP-1,
wyjaśnienia jak wypełniać poszczególne wiersze i kolumny sprawozdań,
przedstawienie sytuacji, gdy następują powiązania między poszczególnymi sprawozdaniami budżetowymi,
aktualne przykłady sporządzonych sprawozdań,
powiązania z ewidencją księgową i klasyfikacją budżetową (w 2017 r. weszły w życie cztery nowelizacje klasyfikacji budżetowej, część zapisów tych nowelizacji weszła w życie 1.1.2018 r.),
11 wypełnionych formularzy sprawozdań wraz z komentarzem,
160 odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania,
terminarz sporządzania i przekazywania sprawozdań.

W książce wyjaśniono również m.in.:

jak prawidłowo wypełnić sprawozdanie Rb-50 w przypadku gdy kwota otrzymanej dotacji w roku nie pokrywa poniesionych wydatków w rozdziale 75011,
jak powiązać dane pomiędzy poszczególnymi sprawozdaniami budżetowymi,
jak wykazywać dane w sprawozdaniu Rb-27S w zakresie PIT, CIT, dochodów pobieranych przez urzędy skarbowe,
jaki jest zakres informacji objętych sprawozdaniem podatkowym SP-1,
jakie są szczegółowe zasady sporządzania części A i części B sprawozdania SP-1
jak prawidłowo w sekcji 4. „Uchwały rady gminy” odwzorować dane z uchwał podatkowych
jakie są zasady aktualizacji danych w przekazanych sprawozdaniach SP-1
jak ujmować dochody i wydatki związane z VAT po centralizacji,
czy VAT dla celów sprawozdania Rb-27S można uznać jako dochód,
jak księgować VAT w zakładach budżetowych.

Fragment tekstu z poradnika:

Rozdział I. Rozporządzenia w zakresie sprawozdawczości budżetowej

Sprawozdawczość budżetowa dostarcza dane liczbowe o wykonaniu planowanych dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów wynikających z prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych. Dane z tych sprawozdań ujmowane są w składanych przez JST informacjach z wykonania budżetu za I półrocze danego roku i w sprawozdaniach z wykonania budżetu za dany rok. Sprawozdania budżetowe oparte są między innymi na KlasBudżR. Przy wypełnianiu sprawozdań stosuje się różne zasady, w zależności od tego, jakich składników majątkowych dotyczą, które mają następnie wpływ na ich ostateczny kształt. Różne zestawienia liczbowe wspierają zarządzanie finansami publicznymi. Sprawozdawczość budżetowa stanowi istotny element systemu kontroli przebiegu procesów związanych z gromadzeniem i rozdysponowaniem środków publicznych. Sprawozdania powinny służyć optymalizacji zarządzania środkami publicznymi.

Obowiązek sporządzania sprawozdań przez jednostki sektora finansów publicznych, w tym przez JST, wynika z art. 41 ust. 2 FinPubU. Na tej podstawie MF wydało przepisy wykonawcze do ustawy, tj. SprBudżR oraz SprOperFinR.

Zobacz także:

Więcej o sprawozdawczości budżetowej znajdziesz w module Finanse publiczne, księgowość i podatki

Praktycznie o VAT

Komentarz autorstwa wybitnego specjalisty w poruszanej tematyce Tomasza Michalika stanowi kompleksowe omówienie ustawy o podatku od towarów i usług (VAT). Opracowanie zawiera szczegółową analizę przepisów wymienionej ustawy jak również omówienie bogatego orzecznictwa sądów krajowych, unijnych oraz interpretacji Ministra Finansów.

Prezentowana książka w sposób wyczerpujący i zarazem praktyczny pozwala zapoznać się z kwestiami dotyczącymi m.in.:

zakresu opodatkowania, w tym m.in. dostawą towarów i świadczeniem usług oraz wewnątrzwspólnotowym nabyciem i dostawą towarów;
płatników, podatników oraz przedstawicieli podatkowych;
obowiązku podatkowego;
miejsca świadczenia przy dostawie towarów, wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów, imporcie towarów i świadczeniu usług;
podstawy opodatkowania;
zasad wymiaru i poboru podatku z tytułu importu towarów;
wysokości opodatkowania;
odliczenia i zwrotu podatku;
zapłatą podatku, w tym m.in. zagadnienia dotyczące rejestracji oraz deklaracji;
odpowiedzialności podatkowej;
dokumentacji.

Zagadnienia z zakresu materii podatków pośrednich są często zmieniane i uaktualniane przez ustawodawcę. Tempo oraz rodzaj zmian wymuszają potrzebę ciągłego i czasochłonnego śledzenia oraz analizowania przepisów. Wobec tego, proponujemy naszym Czytelnikom Komentarz, w którym w przystępny i precyzyjny sposób, uwzględniając zmiany, orzecznictwo oraz interpretacje podatkowe, zostały skomentowane wszystkie artykuły ustawy.

Publikacja uwzględnia i szczegółowo prezentuje omówienie najnowszych regulacji, które pojawiły się od poprzedniego wydania:

ustawę z 24.11.2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2491), która m.in. wprowadziła nową przesłankę braku dokonywania rejestracji podmiotu jako podatnika VAT przez naczelnika urzędu skarbowego bez konieczności zawiadamiania podmiotu (dodanie art. 96 ust. 4a pkt 5) oraz nową okoliczność wykreślenia z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika (nowy art. 96 ust. 9 pkt 5), a także wprowadziła nowy art. 96b dotyczący prowadzenia przez Szefa KAS w postaci elektronicznej wykazu podmiotów, w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które zostały wykreślone przez naczelnika urzędu skarbowego z rejestru jako podatnicy VAT oraz podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona – wejście w życie 13.1.2018 r.;
ustawę z 15.12.2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 62), która m.in. dodała do Działu XI nowy Rozdział 1a „Mechanizm podzielonej płatności”. Mechanizm split payment obejmie transakcje między przedsiębiorcami rozliczającymi VAT, a istota jego działania polega na tym, że zapłata za towar lub usługę dzielona jest na dwie części –kwota netto będzie wpłacana przez nabywcę na zwykły rachunek bankowy, a kwota VAT uiszczana będzie na odrębny rachunek dostawcy (tzw. rachunek VAT) – wejście w życie 1.7.2018 r.
ustawę z 14.12. 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, która wprowadziła zmiany w Załączniku Nr 3 „Wykaz towarów i usług, opodatkowanych stawką podatku w wysokości 7%” – wejście w życie 7 dni od dnia ogłoszenia.

Komentarz koncentruje się na praktycznych aspektach związanych z opodatkowaniem VAT ze szczególnym uwzględnieniem istotnych kwestii jakie mogą wystąpić na gruncie tej ustawy w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Fragment tekstu z poradnika:

Podatek od towarów i usług stanowi podstawowe źródło dochodów fiskalnych Skarbu Państwa. Podatki obrotowe są wśród rozmaitych instrumentów polityki fiskalnej państwa tymi elementami, które w największym stopniu powiązane są z codziennym życiem gospodarczym. Dynamika obrotu gospodarczego, niezwykłe bogactwo zdarzeń i zjawisk zachodzących w ramach tego obrotu stawia zarówno przed ustawodawcą, jak i praktykami zajmującymi się tymi podatkami wiele coraz to nowych wyzwań. Nowe techniki sprzedaży, nowe rodzaje usług finansowych, rozwój usług telekomunikacyjnych, handel elektroniczny, elektroniczne formy dokumentacji, a przede wszystkim postępująca globalizacja gospodarki powodują konieczność szybkich reakcji ustawodawcy na zmieniającą się rzeczywistość. Natomiast w przypadku braku pożądanych szybkich reakcji prawodawcy konieczne jest przystosowanie rzeczywistości do tych ram, które tworzą aktualnie istniejące regulacje prawne.

Wyzwania te są tym ciekawsze, że system podatku od towarów i usług istniejący w krajach Unii Europejskiej zmierza do pełnej harmonizacji opodatkowania obrotu w państwach członkowskich. Już teraz systemy poszczególnych państw oparte są na jednolitej podstawie, od której odstępstwa są starannie limitowane. Podatek od towarów i usług w kształcie obowiązującym obecnie w Polsce jest również oparty na te samej podstawie.

Zobacz także:

Więcej o sprawozdawczości budżetowej w module Finanse publiczne, księgowość i podatki.

Stosunek zatrudnienia osób pełniących funkcję centralnych organów administracji rządowej

W prezentowanej publikacji autorka porusza problematykę zatrudnienia pracowniczego na podstawie powołania, w zawężeniu do grupy osób pełniących funkcję centralnych organów administracji rządowej. Sytuacja prawna tej grupy podmiotów jest skomplikowana, powiązana splotem różnych zależności wynikających ze szczególnej roli publicznoprawnej, jaką one pełnią.

Ze względu na złożoną konstrukcję przedmiotowego stosunku prawnego, jego analiza prowadzona była co najmniej na dwóch płaszczyznach: publicznoprawnej i obligacyjnej. Osoby pełniące funkcję centralnych organów administracji rządowej pełnią rolę publiczną kierując w tej sferze wyodrębnionymi dziedzinami spraw.

Fragment tekstu z poradnika:

Rozdział I. Pełnienie funkcji centralnych organów administracji rządowej

§ 2 Administracja publiczna

W ustroju polskiej współczesnej administracji publicznej można wyróżnić trzy jej obszary, które określane są mianem podmiotowych. Obszary te stanowią: administracja rządowa, administracja państwowa (nazywana również administracją państwową nierządową) oraz samorząd terytorialny (administrację samorządową).

Pojęcie i zakres administracji publicznej

Obecnie pod pojęciem administracji publicznej rozumie się zespół działań, czynności i przedsięwzięć zarówno organizatorskich, jak i wykonawczych prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje na podstawie ustawy i w określonych prawem formach.

W literaturze przyjmuje się, że system tworzący administrację publiczną jest systemem uregulowanym prawnie, działającym w sposób sformalizowany. Jest to system szeroko rozbudowany w zakresie przedmiotu działania, a w konsekwencji również pod względem organizacyjnym, oparty na czynniku profesjonalnym i ukształtowanym hierarchicznie (z uwzględnieniem odrębności niektórych jej podsystemów i podmiotów), z zarysowaną silnie specjalizacją i ciągłymi problemami wewnętrznej koordynacji. Pojęcie administracji publicznej można rozważać również na płaszczyźnie podmiotowej. I tak, przez administrację publiczną w ujęciu podmiotowym należy rozumieć zbiór administrujących (wykonujących administrację publiczną ujmowaną przedmiotowo). Tego rodzaju optyka badawcza pozwala różnicować preferowany punkt widzenia, a ten, w przedstawionym ujęciu, oznacza pewien szczególny układ organizacyjny, którego podstawowym elementem staje się człowiek (zespoły ludzi). Mając powyższe na uwadze, już na początku rozważań, należy podkreślić, że człowiek (osoba pełniąca np. funkcję organu administracji publicznej) stanowi warunek sine qua non wykonywania zadań i kompetencji przypisanych poszczególnym elementom struktury organizacyjnej administracji publicznej, natomiast nie przesądza o ich istnieniu. Odwołując się do dalszych poglądów doktryny, należy podkreślić, że pojęcie „administracji publicznej” rozważane jest także w ujęciu organizacyjnym

(podmiotowym), materialnym (przedmiotowym) i formalnym. W ujęciu organizacyjnym administrację publiczną stanowi ogół podmiotów – różnego typu jednostek organizacyjnych administracji, a więc organy administracji i inne podmioty wykonujące określone funkcje z zakresu administracji publicznej,

składające się na elementy struktury organizacyjnej administracji publicznej. Oznacza to, że elementami składowymi administracji publicznej są wyodrębnione, na różnych zasadach, jednostki organizacyjne o zróżnicowanym charakterze i zakresie wykonywanych zadań publicznych. Innymi słowy, kształt administracji publicznej w ujęciu organizacyjnym, wyznaczają realizowane przez nią zadania publiczne, a w ramach tak rozumianej administracji publicznej będą działały różne jednostki organizacyjne, w tym organy rządowe (centralne organy administracji rządowej).

Zobacz także:

Więcej o zagadnieniach kadrowo-płacowych znajdziesz w module Kadry i płace >>

Nowe treści w Legalis Administracja – maj 2018

System Informacji Prawnej Legalis Administracja w maju 2018 r. uzupełniony został w stosunku do poprzedniego miesiąca aż o 61 788 aktów prawnych (w tym: 48 458 z Dziennika Ustaw, Monitora Polskiego i dzienników resortowych; 12 661 aktów prawa miejscowego) oraz 17 570 orzeczeń (w tym 16 428 orzeczeń sądów).

Państwa uwagę zwracamy także na wzbogaconą bazę odautorskich porad (gotowe odpowiedzi na pytania i problemy zgłaszane przez jednostki publiczne – Praktyczne wyjaśnienia) i aktualności – 578 nowych treści.

To tylko wybrane treści, o które wzbogacony został w stosunku do poprzedniego miesiąca Legalis Administracja.

Zwracamy Państwa uwagę także na poszerzoną bazę poradników (dla urzędników, skarbników, sekretarzy, kierowników jednostek) opublikowanych on-line, które są powiązane z systemem aktów prawnych, m.in.:

Sprawozdania budżetowej jednostek samorządowych 2018 – Aleksandra Bieniaszewska, dr Mieczysława Cellary, Lucyna Kuśnierz, Piotr Walczak, Piotr Wieczorek, Małgorzata Wojtczak, Barbara Wołczak
Opłaty za usługi wodne w nowym Prawie wodnym – Maciej Białek, Daniel Chojnacki, Tymon Grabarczyk
Stosunek zatrudnienia osób pełniących funkcję centralnych organów administracji rządowej – dr Agnieszka Górnicz-Mulcahy
Metodyka pracy w sądach administracyjnych – wyd. 2; red. Janusz Drachal, prof. dr hab. Roman Hauser.

Polecamy Państwu najnowsze komentarze, m.in.:

Dotacja przedszkolna od 2018 r. – Agnieszka Pawlikowska
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach w świetle nowego Prawa wodnego – Magdalena Tomaszewska
Kodeks cywilny. Tom 1. Art. 1-449(10) – wyd. 9; red.: prof. dr hab. Krzysztof Pietrzykowski
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów – red.: dr hab. Konrad Osajda.

Zapraszamy do zapoznania się z plikiem, w którym graficznie przedstawiliśmy miesięczną aktualizację treści Legalis Administracja oraz prezentujemy dodane w maju treści praktyczne, poradniki, komentarze Wydawnictwa C.H.Beck – do pobrania poniżej.

Nowości w Legalis Administracja – maj 2018 >>

Meeting Inspektorów Ochrony Danych Osobowych

Trzecia edycja Meetingu Inspektorów Ochrony Danych Osobowych, pod hasłem Sylwester z RODO odbędzie się w dniach 24-25.5.2018 r. Serdecznie zapraszamy do wzięcia udziału w wydarzeniu.

Trzecia edycja Meetingu Inspektorów Ochrony Danych Osobowych (Sylwester RODO) odbędzie się w dniach 24-25.5.2018 w Hotelu MAGELLAN*** SPA & Business w Bronisławowie. Wydarzenie objęte jest patronatem Systemu Legalis Administracja oraz Legalis Księgowość Kadry Biznes.

W trakcie warsztatów poruszane zostaną między innymi tematy rozliczalności, obowiązków informacyjnych i zgód, realizacji praw podmiotów danych oraz podstaw prawnych i zasad w procesach rekrutacyjnych. Agenda, wszystkie szczegóły i formularz rejestracji znajdują się na stronie: www.miodo.org

Termin: 24-25.5.2018
Miejsce: Hotel MAGELLAN*** SPA & Business w Bronisławowie
Prelegenci: Marlena Sakowska Baryła, Mirosław Gumularz, Mariola Więckowska, Tomasz Izydorczyk, Maciej Kołodziej, Maciej Gruszczyński
Pełna agenda spotkania: www.miodo.org/index.php/schedules

Koszt uczestnictwa 1 090 zł netto (obejmuje udział w dwóch dniach warsztatów, nocleg, wyżywienie oraz uczestnictwo w kolacji integracyjnej).
Dla wszystkich Klientów C.H.Beck zniżka w wysokości 140 zł netto po wpisaniu kodu rabatowego: BECK140

Istnieje również możliwość uzyskania dodatkowej zniżki dzięki zaproszeniu znajomych na wydarzenie: Jeżeli zaproszą Państwo na warsztaty osoby, które nie uczestniczyły jeszcze w wydarzeniach organizowanych przez Ariergardę, otrzymają one zniżkę na wejściówkę w wysokości 100 zł netto, a Państwo otrzymają dodatkową zniżkę 100 zł netto za każdego znajomego. Warunkiem jest rejestracja znajomego na stronie www.miodo.org oraz wpisanie imienia i nazwiska osoby polecającej w polu kodu rabatowego.

Sprawozdania o odpadach komunalnych. Analiza nowych wzorów obliczeniowych w kontekście zmian prawnych

Sprawozdanie o odpadach komunalnych

W 2018 roku weszło w życie m.in. rozporządzenie w sprawie poziomów ograniczenia składowania masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, a co za tym idzie zmienił się sposób obliczania osiągnięcia tego parametru przez gminę. Oznacza to, że JST będę musiały przygotować sprawozdania za rok 2017 do urzędów marszałkowskich i WIOŚ już w oparciu o nowy model obliczeniowy, który uwzględni w dużo większym stopniu m.in. zmianę sytuacji demograficznej gminy.
W książce w sposób praktyczny opisane są zasady wypełniania poszczególnych rubryk sprawozdania wójta/burmistrza/prezydenta miasta/zarządu związku międzygminnego z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za dany rok kalendarzowy. Sprawozdanie jest przekazywane marszałkowi województwa i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska w terminie do 31 marca roku następującego po roku, którego dotyczy.

Publikacja odpowiada na najczęstsze pytania pracowników merytorycznie odpowiedzialnych za sprawozdawczość gmin/związków międzygminnych dotyczące:

niejednoznacznych zasad pozyskiwania danych do sprawozdania (podmioty odbierające odpady, PSZOK-i, Punkty skupu surowców wtórnych, akcje w szkołach, dane z RIPOK-ów);
stosowania nowych wzorów dot. obliczania redukcji składowania odpadów ulegających biodegradacji (skąd pozyskiwać i jakie dane dot. parametrów składowanych odpadów);
zasad obliczania poziomów recyklingu surowców wtórnych,
zasad weryfikacji sprawozdania od podmiotów odbierających;
zasad zaokrąglania danych liczbowych,
klasyfikowania odpadów – kody,
uznawania jaki proces jest tylko odzyskiem a jaki odzysk jest już recyklingiem.

Niewątpliwym atutem poradnika jest płyta CD a na niej edytowalny wzór sprawozdania wraz z podstawowymi informacjami, ułatwiającymi jego wypełnienie.

Fragment tekstu z poradnika:

Zachowanie terminu

Na podstawie ZmOdpadyU17 sprawozdania będą przekazywane za pośrednictwem bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. ZmOdpadyU17 weszła w życie 6.1.2018 r., jednak przepis o sposobie składania sprawozdań poprzez bazę stosuje się pierwszy raz do sprawozdań za 2019 rok.

Do tego czasu sprawozdania mogą być składane osobiście w biurze podawczym danej gminy, za pośrednictwem polskiej placówki pocztowej operatora wyznaczonego zgodnie z PrPoczt lub w formie dokumentu elektronicznego.

Po nowelizacji CzystGmU, terminy do złożenia sprawozdań uważa się za zachowane, jeżeli przed ich upływem sprawozdanie zostało:

nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu PrPoczt lub

2) wysłane w formie dokumentu elektronicznego do właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, marszałka województwa oraz ministra właściwego do spraw środowiska, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru.

Wprowadzenie powyższego rozwiązania będzie miało kluczowe znaczenie dowodowe w postępowaniach prowadzonych w sprawie niezłożenia lub nieterminowego złożenia sprawozdania.

Wezwanie do uzupełnienia lub korekty sprawozdania

Ustawodawca w art. 9p CzystGmU upoważnił wójtów, burmistrzów i prezydentów miast do stosowania – w ramach procedury weryfikacji danych zawartych w sprawozdaniach – wezwań do okazania dokumentów sporządzonych na potrzeby ewidencji odpadów oraz dokumentów potwierdzających osiągnięcie poziomów, a w razie nierzetelności sprawozdań – do ich uzupełnienia lub poprawiania. Zastosowanie tego przepisu dotyczy sprawozdań składanych przez podmioty:

odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,

2) prowadzące punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych,

3 zbierające odpady stanowiące frakcje odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła,

4) odbierające nieczystości ciekłe od właścicieli nieruchomości.

Istotą art. 9p CzystGmU jest dążenie do pozyskania w sprawozdaniach danych prawdziwych, dokładanych i autentycznych. Jeżeli zatem wójt, burmistrz lub prezydent miasta uzna, po dokonaniu wstępnej weryfikacji treści sprawozdania, że dane zawarte w sprawozdaniu wymagają uzupełnienia lub poprawienia, powinien wezwać podmioty składające sprawozdanie do uzupełnienia lub poprawienia sprawozdań w terminie 14 dni.

W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że celem wezwań do przedłożenia poprawionych sprawozdań jest umożliwienie podmiotowi zobowiązanemu poprawienia ich zgodnie z żądaniem organu. Tym samym takie wezwanie powinno zostać wyartykułowane czytelnie, ze wskazaniem właściwej podstawy prawnej, a także powinno zawierać pouczenie o konsekwencjach niezastosowania się do wezwania (m.in. wyrok WSA w Szczecinie z 5.11.2015 r., II SA/Sz 481/15, Legalis).

Zobacz także:

Więcej o decyzjach w postępowaniu administracyjnym znajdziesz w module Gospodarka komunalna i ochrona środowiska

Dotacje oświatowe

Książka wyjaśnia całość spraw dotyczących udzielania i rozliczenia dotacji oświatowych od 1.1.2018 r. po uchyleniu systemu dotowania funkcjonującego w latach 1991-2017. Nową jakość dotacji oświatowych wprowadziła ustawa z 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203).
1.1.2018 r. weszły w życie nowe reguły prawne dotyczącej udzielania, rozliczania i kontroli dotacji oświatowych, które polegają m.in. na:

1) zdefiniowaniu pojęć, które mają służyć w procesie udzielania dotacji, tj: gmina miejska, gmina wiejska, gmina miejsko-wiejska, rok budżetowy, liczba mieszkańców, środki pochodzące z Unii Europejskiej, wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie, wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w powiecie;

2) zdefiniowaniu pojęcia wydatków bieżących będących podstawą do obliczania wysokości dotacji, a także enumeratywne wyliczenie jakie wydatki podlegają wyłączeniu z podstawy (opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego i opłaty za wyżywienie, kwoty dotacji na podręczniki i materiały ćwiczeniowe, wydatki bieżące finansowane z udziałem funduszy unijnych, kwoty części oświatowej subwencji ogólnej przekazane dla gminy lub powiatu na uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych),

3) zdefiniowaniu pojęć przewidywanej liczbie dzieci, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno – wychowawczych, a także wskazaniu sytuacji, w których następuje aktualizacja tej liczby;

4) doprecyzowaniu zasad rozliczania się między gminami w zakresie pokrycia kosztów dotacji lub kosztów edukacji przedszkolnej w przypadku gdy dziecko korzysta z wychowania przedszkolnego w gminie, której nie jest mieszkańcem,

5) wprowadzeniu obowiązku publikacji podstawowych kwot dotacji oraz przewidywanej liczby uczniów przyjętej do ich wyliczenia,

6) możliwości przystąpienia do otwartego konkursu ofert osoby prowadzącej szkołę podstawową, w której zorganizowano oddział przedszkolny.

Dzięki tej publikacji dowiedzą się Państwo m.in.:
1. jak bezbłędnie obliczyć kwotę dotacji w roku 2018;
2. jak w poprawny sposób obliczać wysokość dotacji, jeśli prawo uzależnia ją od części oświatowej subwencji ogólnej;
3. jaką metodą obliczyć od 1.1.2018 r. dotacje na 6-letnie niepełnosprawne dziecko;
4. w jaki sposób i kiedy aktualizować wysokość dotacji oświatowej;
5. do jakiej wysokości beneficjent ma zwrócić nadpłaconą dotację;
6. do jakiej wysokości organ ma dopłacić o dotacji po jej aktualizacji;
7. czy można aktualizować wysokość dotacji po zamknięciu roku budżetowego;
8. jak prawidłowo ustalać liczbę uczniów w jednostce dotowanej;
9. na co wolno wydatkować dotację oświatową;
10. w jaki sposób należy rozliczać się z wykorzystania dotacji oświatowej;
11. jakie treści zamieścić w nowej uchwale o dotacjach oświatowych podjętej w nowym stanie prawnym;
12. jak skutecznie kontrolować wykorzystanie dotacji oświatowej oraz liczbę uczniów w dotowanej jednostce;
13. co robić w przypadku, gdy kontrolowana placówka odmówi okazania dokumentów podczas kontroli bądź w ogóle nie wpuści kontrolerów;
14. jak dochodzić zwrotu od beneficjenta dotacji podlegającej zwrotowi do budżetu;
15. jak wnioskować o umorzenie przypadającej do zwrotu dotacji;
16. jak rozliczyć się przed 1.1.2018 r. i po 1.1.2018 r. z inną gminą;
17. jak przeprowadzić konkurs dla przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowej, w której zorganizowano oddział przedszkolny (niepubliczny), aby uzupełnić ofertę przedszkoli miejskich;
18. jak zarejestrować szkołę lub placówkę niepubliczną;
19. jak uzyskać zezwolenie na prowadzenie szkoły lub placówki publicznej.

Fragment tekstu z poradnika:

6. Rozliczanie dotacji oświatowej wydatkami na wynagrodzenia

Osoba fizyczna lub osoba prawna rozliczająca dotację dla konkretnie prowadzącej jednostki musi dowieść, że poniosła w roku kalendarzowym określone (konkretne) wydatki związane z działalnością bieżącą w zakresie kształcenia, wychowania i opieki w tej jednostce. Dopuszczalne wydatki określały zmieniające się przepisy art. 80 ust. 3d i art. 90 ust. 3d OświatU, a aktualnie określa je art. 35 ust. 1 FinZadOśwU.

Praktyka samorządowa nie zawsze jednolicie traktowała przeznaczenie dotacji na wynagrodzenia. W latach 2009–2013 znacznym problemem w praktyce oświatowej okazała się dopuszczalność wypłaty wynagrodzenia dla dyrektora szkoły, gdy jest nim jednocześnie osoba fizyczna będąca organem prowadzącym. Z racji braku możliwości samozatrudnienia osoba taka nie mogła (sama ze sobą) nawiązać stosunku prawnego, którego następstwem byłaby wypłata wynagrodzenia.

Nie można było również uznawać, że nota księgowa o pobraniu wynagrodzenia była zarówno podstawą prawną tego, iż się ono należy, jak i dowodem księgowym, że się je pobrało. Przeciw możliwości wypłaty samemu sobie wynagrodzenia przez osobę fizyczną będącą organem prowadzącym szkoły i jej dyrektorem wypowiedział się WSA w Krakowie w wyroku z 23.11.2010 r. (I SA/Kr 1434/10, Legalis), którego pogląd potwierdził NSA w wyroku z 28.8.2012 r. (II GSK 1057/11, Legalis).

Na mocy ZmOświatU13 w art. 80 ust. 3d i art. 90 ust. 3d OświatU znalazł się zapis, że dotacja oświatowa jest również przeznaczona na „wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej szkołę, przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora szkoły lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego”. Rozwiązanie zastosowane w noweli art. 80 ust. 3d i art. 90 ust. 3d OświatU doprowadziło w praktyce do następstw nieprzewidzianych przez MEN jako autora projektu noweli. Przy braku przepisów regulujących wysokość ww. wynagrodzenia osoba fizyczna mogłaby całość transzy miesięcznej traktować jako wynagrodzenie godziwe za nakłady pracy z tytułu funkcji dyrektora. Gdyby zaś kontrola JST usiłowała wyjaśnić, jakie wydatki ponoszone są na dotowaną szkołę, osoba fizyczna mogłaby stwierdzić, że ponosi je (płace, koszty utrzymania obiektu itp.) jako organ prowadzący ze środków własnych, a co za tym idzie – kontrola JST nie może ich weryfikować, ponieważ nie pochodzą one (już) z dotacji oświatowej.

Zobacz także:

Więcej o dotacjach oświatowych znajdziesz w module Oświata

Nadużycie prawa w prawie administracyjnym

Książka opiera się na trzech filarach badawczych. Pierwszym jest próba stworzenia „podbudowy pojęciowej”, w postaci spójnej koncepcji wyjaśniającej istotę konstrukcji nadużycia prawa w prawie administracyjnym.
Drugim elementem badań jest analiza zastosowania konstrukcji nadużycia prawa w prawie administracyjnym pod kątem podstaw prawnych, zakresu zastosowania, uwarunkowań aksjologicznych oraz skutków prawnych.
Zwieńczeniem monografii jest trzeci filar – ustalenie jaką „wartość dodaną” przynosi konstrukcja nadużycia prawa w prawie administracyjnym.

Fragment publikacji:

Nadużycie prawa w prawie administracyjnym 2018, wyd. 1

Rozdział II. Nadużycie prawa a sądowa kontrola administracji publicznej

§1. Konstrukcja nadużycia prawa jako instrument sądowoadministracyjnej kontroli działalności administracji publicznej

I. Uwagi wprowadzające

Z metodologicznego punktu widzenia dla prowadzonych w tym rodziale rozważań kluczowe znaczenie ma sygnalizowane wyżej zagadnienie „dwubiegunowości podmiotowej” nadużycia prawa w prawie administracyjnym. W zależności od tego, czy analizujemy zagadnienie z punktu widzenia organu czy jednostki, pojawiają się zupełnie inne problemy. W pierwszym przypadku chodzić będzie o wykorzystanie konstrukcji nadużycia jako instrumentu sądowej kontroli administracji publicznej, w drugim o kwestie abuzywnego korzystania z prawa do sądu. Z tych względów konieczna jest odrębna analiza obydwu zagadnień.

II. Konstrukcja nadużycia prawa jako instrument sądowej kontroli kompetencji dyskrecjonalnych administracji

Klasyczne koncepcje nadużycia prawa w prawie administracyjnym – francuska detournement de pouvoir, niemiecka Ermessensmissbrauch, anglosaskie doktryny reasonableness i Wednesbury principles – pojawiły się w kontekście poszukiwania nowych metod limitowania władzy dyskrecjonalnej administracji publicznej. Choć różnią się co do szczegółów, wspólny pozostaje ich fundament. Wskutek odrzucenia koncepcji uznania swobodnego (freies Ermessen) dostrzeżono, że obok granic zewnętrznych, wyznaczanych normami określającymi kompetencje, procedurę oraz materialno-prawne przesłanki działania, istnieją jeszcze granice wewnętrzne, wyznaczane celami, dla których przyznano administracji kompetencje dyskrecjonalne. Granice te wyznaczają dozwolone lub zakazane motywy działania administracji. To właśnie konieczność limitowania luzów decyzyjnych administracji przez sądy stała się motywem sprawczym powstania koncepcji nadużycia kompetencji przez organ.

Idee te znalazły wyraz w europejskich standardach prawnych (w formie aktów tzw. soft law) w dziedzinie korzystania z uprawnień dyskrecjonalnych przez administrację, a także kontroli aktów opartych na uznaniu przez sądy administracyjne.

Omawiana w rozdziale IV (§ 3, pkt II) Rekomendacja Nr R(80) 2 Komitetu Ministrów Rady Europy dotycząca wykonywania dyskrecjonalnych kompetencji administracji, wśród zasad korzystania z uznania administracyjnego wskazuje na pierwszym miejscu zasadę celowości – organ nie powinien działać w celu innym niż ten, dla którego kompetencje zostały mu powierzone. Zasada celowości jako determinanta wykonywania wszelkich kompetencji organu administracji publicznej jest również fundamentem zakazu nadużycia władzy, wyrażonego w art. 7 EKDA, w myśl którego kompetencje władcze powinny być wykonywane wyłącznie dla celów, dla których zostały powierzone przez stosowne postanowienia prawne. Podobnie Rekomendacja Komitetu Ministrów Rady Europy CM/Rec (2007)7 – Prawo do dobrej administracji, choć bezpośrednio nie odwołuje się do pojęcia nadużycia kompetencji, to w ramach zasady zgodności działania z prawem zawiera nakaz, aby wykonywać kompetencje wyłącznie dla celów, dla których zostały one powierzone.

Bezpośrednio do pojęcia nadużycia kompetencji nawiązuje również podstawowy standard prawny w zakresie sądowej kontroli aktów administracyjnych – Rekomendacja Nr Rec (2004) 20. Zgodnie z postanowieniami Rekomendacji, w zakresie kognicji sądu powinno znaleźć się badanie każdego naruszenia prawa, wliczając w to brak kompetencji organu, wadliwości proceduralne oraz nadużycie władzy. Jak wynika z uzasadnienia do Rekomendacji, sąd powinien być upoważniony do zbadania, czy administracja nie przekroczyła dopuszczalnych granic użycia kompetencji dyskrecjonalnych. Nadużycie kompetencji (władzy) odnosi się do przypadków, w których organ używa powierzonych mu prawem kompetencji, czyni to jednak dla celów innych niż przewidziane prawem.

Wszystkie przedstawione koncepcje nadużycia uznania opierają się na elemencie kontroli celu wykorzystania kompetencji dyskrecjonalnych. Pojawia się w związku z tym pytanie o kryterium kontroli administracji przy wykorzystaniu koncepcji nadużycia prawa.

Zobacz także:

Więcej w module Postępowanie administracyjne i egzekucyjne

Realizacja zadań publicznych przez spółkę komunalną w systemie zamówień publicznych

Tematem opracowania jest analiza realizacji zadań publicznych przez spółkę komunalną w systemie zamówień publicznych. Zawiera ono omówienie takich zagadnień, jak:

zakres podmiotowy i przedmiotowy definicji spółki komunalnej,
status spółki komunalnej w systemie zamówień publicznych w zależności od formy organizacyjno-prawnej, którą posiada,
wewnętrzna spójność obowiązujących unormowań w systemie zamówień publicznych.

Zalety publikacji:

skoncentrowanie tekstu głównie na wybranych zagadnieniach istotnych z punktu widzenia jego tematu oraz mieszczących się w obszarze prawa publicznego,
odniesienie do krajowe systemu prawa zamówień publicznych, na który składają się: ustawa – Prawo zamówień publicznych, ustawa o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi oraz ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym, a także inne ustawy, do których stosowania odwołują się powyższe akty.

Fragment tekstu z poradnika:

Spółka komunalna jako wykonawca
Oceniając, czy spółka komunalna może realizować objęte zamówieniem publicznym przedsięwzięcie, niezbędne jest stwierdzenie, czy spółka komunalna należy do desygnatów pojęcia wykonawcy, w świetle przepisów PrZamPubl. Legalna definicja wykonawcy, podobnie jak definicja zamawiającego, została umieszczona w PrZamPubl w art. 2, Działu I zatytułowanego „Przepisy ogólne”. Zgodnie z tym przepisem, przez wykonawcę należy rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.

Definicja powyższa ma jednolity charakter, obejmując swoim zakresem podmioty, które: ubiegają się o zamówienie, złożyły ofertę w postępowaniu oraz zawarły umowę w sprawie zamówienia publicznego. W technice prawodawczej nadanie sformułowaniu języka potocznego nowego, nieznanego wcześniej znaczenia jest stosowane, o ile jest niezbędne dla osiągnięcia celu stawianego przed regulacją. W przypadku prawa zamówień publicznych takiej potrzeby nie ma, ponieważ w języku prawnym występują już pojęcia określające zarówno podmiot, który ubiega się o zamówienia, podmiot który złożył ofertę, jak i podmiot, który przystąpił do realizacji zamówienia. Nadto, dyrektywy unijne różnicują przedmiotowe pojęcia. Tym samym brak jest uzasadnienia dla tworzenia zbiorczej i mogącej wprowadzać w błąd definicji wykonawcy. Dlatego też należałoby postawić postulat de lege ferenda, żeby terminem „wykonawca” określać wyłącznie podmiot, który zawarł umowę w sprawie zamówienia publicznego. Natomiast podmiot, który ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego można określać terminem „uczestnik postępowania”, a podmiot, który złożył ofertę terminem „oferent”.

Ponadto wskazać należy, że definicja wykonawcy ma charakter ogólny, bowiem nie zawiera enumeratywnego ani przykładowego wyliczenia katalogu podmiotów. Posługuje się ona jedynie ogólnymi pojęciami podmiotów, tj. osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, z których zastosowania można wysnuć błędny wniosek, że katalog wykonawców, z którymi zamawiający może zawrzeć umowę w sprawie zamówienia publicznego może być bardzo szeroki. Dlatego też charakteryzując pojęcie wykonawcy należy mieć na względzie również dalsze postanowienia PrZamPubl, w szczególności art. 22 ust. 1. Tym samym dla stwierdzenia, czy spółka komunalna może być wykonawcą, z którym zamawiający może zawrzeć umowę w sprawie zamówienia publicznego niezbędne jest – zdaniem autora – nie tylko zakwalifikowanie jej do jednej z trzech wskazanych wyżej kategorii wykonawców, ale również spełnienie przez nią warunków określonych m.in. w art. 22 ust. 1 PrZamPubl.

Zobacz także:

Więcej o procedurach w zamówieniach publicznych znajdziesz w module Zamówienia publiczne

Prawo zamówień publicznych. Komentarz

Komentarz jest praktycznym i profesjonalnym narzędziem pracy adwokatów, radców prawnych, sędziów, pracowników administracji oraz innych osób zajmujących się zamówieniami publicznymi. Stanowi cenne źródło wiedzy, zawierające odpowiedzi na pytania, a także konkretne rozwiązania problemów związanych z udzielaniem zamówień publicznych.

Zalety publikacji:

wyczerpujące i zarazem praktyczne omówienie zagadnień związanych z tematyką zamówień publicznych, od zasad i trybów udzielania zamówień, poprzez prowadzenie procesu przetargowego i zawieranie umów, po środki ochrony prawnej,
przedstawienie aktualnego stanu prawnego w oparciu o tekst jednolity ustawy – Prawo zamówień publicznych z 20.7.2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1579 ze zm.) oraz uwzględnienie kluczowych dla zamówień publicznych zmian innych przepisów,
precyzyjna nawigacja wewnętrzna – spisy treści do artykułów, przejrzysta struktura oraz czytelne hasła w indeksie, ułatwiające szybką orientację w tekście.

Fragment komentarza:

Przykłady zastosowania art. 89 ust. 1 pkt 2 PrZamPubl

1. Niezgodność oferty. O niezgodności treści oferty z treścią SIWZ, której wystąpienie skutkuje odrzuceniem oferty na podstawie komentowanego przepisu, można mówić w m.in. w następujących przypadkach:

1) wykonawca zaoferował inny przedmiot zamówienia, nieodpowiadający wymaganiom określonym w SIWZ;
2) zakres lub sposób świadczenia wykonawcy wynikający z treści złożonej oferty nie odpowiada wymaganiom SIWZ;
3) wykonawca nie potwierdził spełniania tzw. warunków przedmiotowych, tj. spełniania przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego (§ 13 RodzDokR w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 2 PrZamPubl);
4) wykonawca nie zaoferował równoważnego przedmiotu zamówienia lub nie wykazał równoważności (art. 29 ust. 3 PrZamPubl);
5) wykonawca nie zaakceptował istotnych warunków przyszłej umowy w sprawie zamówienia publicznego;
6) wykonawca nie złożył kosztorysu ofertowego lub złożył z błędami, w sytuacji, gdy kosztorys ten stanowi treść oferty.

2. Orzecznictwo. Odrzucenie oferty z powołaniem się na niezgodność jej treści z treścią SIWZ jest przedmiotem licznych rozstrzygnięć KIO. Dla przykładu w uchw. z 18.9.2014 r. (KIO/KD 79/14, Legalis) KIO wskazała, że niezgodność treści oferty z treścią SIWZ, stanowiąca przesłankę odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 PrZamPubl, zachodzi wówczas, gdy zawartość merytoryczna oferty nie odpowiada m.in. pod względem przedmiotu zamówienia lub sposobu jego wykonania wymaganiom zawartym w SIWZ, z zastrzeżeniem art. 87 PrZamPubl. W tym zakresie wskazać należy, że oferta nieodpowiadająca treści SIWZ to taka, która jest sporządzona odmiennie, niż określają to postanowienia specyfikacji. Odmienność ta może przejawiać się w zakresie proponowanego przedmiotu zamówienia, jak też w sposobie jego realizacji. Niezgodność treści oferty z treścią SIWZ zamówienia ma miejsce w sytuacji, gdy zaoferowany przedmiot dostawy bądź też usługi, a także sposób wykonania robót budowlanych nie odpowiada opisanemu w specyfikacji przedmiotowi zamówienia, co do zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania przedmiotu zamówienia w stopniu zaspokajającym oczekiwania i interesy zamawiającego.

Zobacz także:

Więcej o procedurach w zamówieniach publicznych znajdziesz w module Zamówienia publiczne

Zaloguj się do Legalis Administracja

Rozdział I. Rozporządzenia w zakresie sprawozdawczości budżetowej

Wypróbuj Legalis Administracja przez 7 dni

Zaloguj się do Legalis Administracja