Błędy w określaniu ceny sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu

W kontekście podanej problematyki wstępnie warto przypomnieć o art. 13 ust. 1 GospNierU, z którego wynika, że z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji.

Kluczowe znaczenie w kontekście sygnalizowanej problematyki mają jednak zapisy ujęte w art. 67 GospNierU, gdzie m.in. postanowiono:

Art. 67 [Oszacowanie; cena]

1. Cenę nieruchomości ustala się na podstawie jej wartości.

1a. Cena lokalu, oznaczonego jako przedmiot odrębnej własności, obejmuje lokal wraz z pomieszczeniami przynależnymi, w rozumieniu ustawy o własności lokali oraz udział w nieruchomości wspólnej.

2. Przy sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu stosuje się następujące zasady ustalania cen:

1) cenę wywoławczą w pierwszym przetargu ustala się w wysokości nie niższej niż wartość nieruchomości;

(…).

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO we Wrocławiu z 15.6.2022 r. (znak WK.WR.40.7.2022.431), w którym organ nadzorczy ustalił m.in., że (..)

Pomimo, iż w operacie szacunkowym z 24.4.2017 r. zaktualizowanym 23.4.2018 r., wartość nieruchomości gruntowej (działka nr 89 AM-6 o pow. 0,1712 ha położona (….) określona została w wysokości 114.000 zł, to wbrew postanowieniom art. 67 ust. 2 pkt 1 GospNierU w ogłoszeniu o I przetargu ustnym nieograniczonym na sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nr (…..) cena wywoławcza została określona w kwocie 111.000 zł, tj. była niższa od wartości nieruchomości.

Z art. 7 GospNierU wynika zaś, że jeżeli istnieje potrzeba określenia wartości nieruchomości, wartość tę określają rzeczoznawcy majątkowi, o których mowa w przepisach rozdziału 1 działu V. Natomiast w art. 156 ust. 1 GospNierU postanowiono, że rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinię o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego. Natomiast w ramach wniosku pokontrolnego wskazano, aby przestrzegać postanowień GospNierU, m.in. w zakresie ustalania ceny wywoławczej w pierwszym przetargu na sprzedaż nieruchomości w wysokości nie niższej niż wartość nieruchomości, stosownie do art. 67 ust. 2 pkt 1 GospNierU.

Podsumowując, stanowisko RIO ma prawne uzasadnienie. Gmina nie może zbywać nieruchomości poniżej wartości ustalonej w oparcie szacunkowym.

Źródło: https://bip.wroclaw.rio.gov.pl.

Różnica pomiędzy wpisem do rejestru zabytków a ewidencją zabytków w orzecznictwie NSA

W gminnej ewidencji zabytków powinny być ujęte zabytki nieruchome wpisane do rejestru, inne zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz inne zabytki nieruchome wyznaczone przez wójta.

Ustawa o gospodarce nieruchomościami w niektórych przypadkach uzależnia skuteczność czynności prawnej dotyczącej gospodarowania nieruchomościami od uzyskania zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków. Mo to miejsce m. in. w odniesieniu do sprzedaży, zamiany, darowizny lub dzierżawy nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego (art. 13 ust. 5 GospNierU), lub też podziału nieruchomości (art. 96 ust. 1 GospNierU).

Problem co do interpretacji może dotyczyć różnicy w rozumieniu pojęć wpis do rejestru zabytków/wpis do gminnej ewidencji zabytków.

Orzecznictwo

Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 24.5.2022 r., III OW 198/21, stwierdził, że przepis art. 7 OchrZabU przewiduje pięć form ochrony zabytków nieruchomych: rejestr zabytków, wpis na Listę Skarbów Dziedzictwa, uznanie za pomnik historyczny, utworzenie parków kulturowych oraz ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego. Rejestr zabytków dla zabytków znajdujących się na terenie województwa prowadzi wojewódzki konserwator zabytków (art. 8 ust. 1 OchrZabU).

Do rejestru wpisuje się zabytek nieruchomy na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków z urzędu bądź na wniosek właściciela zabytku nieruchomego lub użytkownika wieczystego gruntu, na którym znajduje się zabytek nieruchomy (art. 9 ust. 1 OchrZabU). Natomiast zgodnie z art. 21 OchrZabU, ewidencja zabytków jest podstawą do sporządzania programów opieki nad zabytkami przez województwa, powiaty i gminy. Wojewódzki konserwator zabytków prowadzi wojewódzką ewidencję zabytków w formie kart ewidencyjnych zabytków znajdujących się na terenie województwa (art. 22 ust. 2 OchrZabU). Natomiast wójt (burmistrz, prezydent miasta) prowadzi gminną ewidencję zabytków w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu gminy (art. 22 ust. 4 OchrZabU).

W gminnej ewidencji zabytków powinny być ujęte zabytki nieruchome wpisane do rejestru, inne zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz inne zabytki nieruchome wyznaczone przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków (art. 22 ust. 5 pkt 1–3 OchrZabU).

Ważne

Z analizy powyższych przepisów wynika, że ewidencja zabytków (zarówno wojewódzka jak i gminna) jest pojęciem szerszym niż rejestr zabytków. Rejestr zabytków jest formą ochrony zabytków nieruchomych i wymaga wydania stosownej decyzji. Natomiast w ewidencji zabytków mogą znajdować się zarówno zabytki wpisane do rejestru zabytków, jak i inne zabytki wymienione w art. 22 ust. 5 pkt 2–3 OchrZabU.

Choć pojęcie ewidencji zabytków ma szersze znaczenie niż wpis do rejestru zabytków, to zgoda konserwatora odnosi się do nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków.

Rada Ministrów przyjęła Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na 2022 rok

Podstawą prawną Planu jest art. 3 ust. 1 ustawy z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 690 ze zm.). Projekt KPDZ 2022 w styczniu i lutym 2022 r. był przedmiotem uzgodnień i konsultacji społecznych. Już po ich zakończeniu, w związku z agresją Rosji na Ukrainę, projekt uzupełniono o odniesienia do podjętych w marcu br. działań polskich Publicznych Służb Zatrudnienia (PSZ) na rzecz integracji na rynku pracy osób przybywających do Polski z Ukrainy.

Założenia KPDZ 2022

Wskazane w KPDZ 2022 priorytety polityki zatrudnienia na rok 2022 r. są z jednej strony odpowiedzią obecne wyzwania – wynikające z konieczności wzmocnienia gospodarki i rynku pracy po okresie pandemii oraz z trwającej wojny na Ukrainie, a drugiej strony – odpowiedzią na długofalowe i obserwowane od kilku lat trendy w gospodarce światowej, z których część dodatkowo uległa w ostatnich dwóch latach przyspieszeniu (cyfryzacja i postęp technologiczny).

Obecnie najważniejszymi wyzwaniami dla europejskich rynków pracy, w tym polskiego, są powrót na ścieżkę wzrostu gospodarczego, zapewnienie odporności rynków pracy na skutki wydarzeń geopolitycznej oraz – w perspektywie średnioterminowej – rozwój umiejętności obywateli w taki sposób, by pozwalały one na satysfakcjonującą pracę zawodową w dobie transformacji cyfrowej i energetycznej.

Dodatkowymi uwarunkowaniami dla celów i działań polityki zatrudnienia są procesy demograficzne (w tym starzenie się społeczeństwa i migracje zarobkowe), a także nowe podejście do polityki zatrudnienia, kładące nacisk na tworzenie miejsc pracy wysokiej jakości, łączenie życia zawodowego z rodzinnym oraz na efektywne wsparcie ze strony publicznych służb zatrudnienia.

Cel KPDZ 2022

Celem głównym KPDZ 2022, wynikającym z powyższego kontekstu, jest wzrost aktywności zawodowej i wzrost zatrudnienia, a celami szczegółowymi – realizowanymi poprzez działania kierunkowe – są:

Źródło:

gov.pl

Projekt ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego

Projekt przewiduje liczne poprawki do CPKU, a także innych aktów, które mają przyczynić się do realizacji celu, o jakim mowa w uzasadnieniu projektu, w którym podniesiono, że proponowane rozwiązania mają jednocześnie stanowić jeden ze sposobów wpływania na pobudzenie gospodarki w okresie wychodzenia z recesji spowodowanej skutkami pandemii COVID-19.

Projekt opiera się na założeniu, że zintegrowane działania zmierzające do budowy nowego systemu transportu dla Rzeczypospolitej Polskiej, opartego na zlokalizowanym w centralnej Polsce globalnym węźle lotniczo-kolejowo-drogowym, stanowić będą jeden z głównych sposobów wychodzenia z recesji. Z powyższych względów proponuje się rozwiązania:

Rząd chce usprawnić proces inwestycyjny związany z utworzeniem Centralnego Portu Komunikacyjnego. Zwiększy się także zakres realizacji CPK o działania ukierunkowane na pobudzenie polskiej gospodarki. Chodzi o powstanie w centralnej Polsce globalnego węzła przepływu ludzi i dóbr oraz o lokalizację nowych inwestycji w sektorach wysokorozwiniętych (https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-usprawnieniu-procesu-inwestycyjnego-centralnego-portu-komunikacyjnego3).

W myśl przepisów zawartych w projekcie spółka Centralny Port Komunikacyjny oraz PKP Polskie Linei Kolejowe będą mogły uzyskiwać odpisy dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych. Wymienione podmioty będą także mogły wystąpić o zgodę do Ministra Sprawiedliwości na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych.

Centralny Port Komunikacyjny lub Spółka Celowa uzyska przymiot zarządcy drogi na zasadach analogicznych jak drogowa spółka specjalnego przeznaczenia.

Zgodnie z propozycją na nowo zostanie zdefiniowane pojęcie „inwestycji oraz inwestycji towarzyszącej” w ramach realizacji przedsięwzięcia Centralnego Portu Komunikacyjnego. Realizacja Inwestycji (Centralny Port Komunikacyjny) i Inwestycji Towarzyszących stanowi cel publiczny w rozumieniu przepisów GospNierU. Prawo pierwokupu gminy, o którym mowa wart. 109 GospNierU nie będzie przysługiwało, jeśli sprzedaż nieruchomości następować będzie na cele realizacji inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego.

Spółka Celowa dla realizacji przedsięwzięcia Centralnego Portu Komunikacyjnego będzie uprawniona do wykorzystywania danych z ewidencji gruntów i budynków, w tym rejestru cen nieruchomości, o której mowa w PrGeodKart. Dostęp ma być nieodpłatny i zapewniany jest w sposób ciągły, bez konieczności składania wniosku.

Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może wskazać gminy lub ich części w celu przygotowania obszaru Inwestycji oraz zapewnienia optymalnych warunków rozwoju społeczno-gospodarczego oraz przestrzennego na obszarze otoczenia CPK. Na wskazanym terenie mają obowiązywać szczególne zasady gospodarowania nieruchomościami, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz realizacji inwestycji polegające m.in. na:

Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy CPK nie będzie się stosowało przepisów OchrGrU.

Centralny Port Komunikacyjny lub Spółka Celowa będzie mogła być inwestorem inwestycji drogowej w oparciu o InwDrogPublU.

Nowa maksymalna zwaloryzowana wysokość opłaty za wychowanie przedszkolne od września 2022 r.

Punktem wyjścia dla ustalania opłat za wychowanie przedszkolne w gminach są zwłaszcza przepisy zawarte w art. 52 ust. 1-4 FinZadOśwU, z których wynika, że:

1. Rada gminy określa wysokość opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego uczniów objętych wychowaniem przedszkolnym do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 6 lat, w prowadzonym przez gminę:

1) publicznym przedszkolu i oddziale przedszkolnym w publicznej szkole podstawowej, w czasie przekraczającym wymiar zajęć, o którym mowa w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo oświatowe;

2) publicznej innej formie wychowania przedszkolnego w czasie przekraczającym czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony dla publicznych przedszkoli na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy – Prawo oświatowe.

2. Rada gminy może określić warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat, o których mowa w ust. 1.

3. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, nie może być wyższa niż 1 zł za każdą rozpoczętą godzinę faktycznego pobytu dziecka w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej oraz innej formie wychowania przedszkolnego.

4. Maksymalna wysokość opłaty, o której mowa w ust. 3, podlega waloryzacji. Waloryzacja dokonywana po raz pierwszy polega na pomnożeniu kwoty opłaty, o której mowa w ust. 3, przez wskaźnik waloryzacji i zaokrągleniu w dół do pełnych groszy. Kolejne waloryzacje wysokości opłaty polegają na pomnożeniu kwoty opłaty z roku, w którym była dokonywana ostatnia waloryzacja, przez wskaźnik waloryzacji i zaokrągleniu w dół do pełnych groszy. Waloryzacji dokonuje się od dnia 1 września roku kalendarzowego, w którym ogłoszono wysokość wskaźnika waloryzacji ustalonego zgodnie z ust. 5 lub 6.

Na kanwie tej ostatniej regulacji w dniu 10.6.2022 r. zostało wydane przez MEiN obwieszczenie w sprawie wysokości wskaźnika waloryzacji maksymalnej wysokości opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych oraz maksymalnej wysokości kwoty tej opłaty, po waloryzacji (M.P. z 2022 r. poz. 613), które ukazało się w Monitorze Polskim w dniu 21.6.2022 r.

Tamże postanowiono, że:

1) wskaźnik waloryzacji maksymalnej wysokości opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, wynosi 1,145;
2) od dnia 1 września 2022 r. maksymalna wysokość kwoty opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, po waloryzacji, wynosi 1,14 zł.

Podsumowując, obwieszczenie umożliwia gminom pobieranie wyższych opłat za wychowanie przedszkolne, o wskaźnik waloryzacji. Są to przepisy korzystne dla gmin, bowiem rekompensują chociaż w pewnym stopniu znaczny wzrost wykonywania spoczywających na nich zadań, w tym oświatowych.

Umożliwienie pracodawcom kontroli trzeźwości pracowników. Projekt nowelizacji Kodeksu pracy

Obecnie okoliczności i zasady, na jakich można przeprowadzić badanie trzeźwości pracownika, regulują przepisy AlkU. Z art. 17 AlkU wynika, że stan trzeźwości pracowników może zostać zweryfikowany tylko, gdy badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu. Badanie to przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (policja), a zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe.

Natomiast nie ma żadnych powszechnie obowiązujących regulacji prawnych, które pozwalałyby skontrolować pracowników na zażywanie przez nich środków działających podobnie do alkoholu (w praktyce często nazywanych narkotykami).

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy umożliwia pracodawcom wprowadzenie prewencyjnej kontroli pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu oraz określa ogólne zasady przeprowadzania takich kontroli. Ponadto projekt określa, kiedy pracodawca ma obowiązek niedopuszczenia pracownika do pracy w związku z alkoholem lub podobnie działającymi środkami (jako skutek prewencyjnej kontroli albo w razie uzasadnionego podejrzenia pracodawcy).

Kontrola prewencyjna

Projekt przewiduje, że pracodawca będzie uprawniony do wprowadzenia prewencyjnej kontroli trzeźwości (a także kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu), tylko wówczas, jeśli będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia, a nie w przypadku każdego pracownika.

Pracodawca będzie mógł przeprowadzać kontrolę trzeźwości pracowników (a także kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu) przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego, urządzeń posiadających ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. Ze względu na to, że obowiązek udowodnienia istnienia przyczyny rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 52 § 1 KP) obciąża pracodawcę, w interesie pracodawcy leży, aby wynik kontroli był wiarygodny.

Projektowane przepisy nakładają na pracodawcę obowiązek przeprowadzenia kontroli trzeźwości (lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu) w taki sposób, aby nie naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika.

Stan nietrzeźwości

Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 (art. 46 ust. 2 AlkU).

Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi powyżej 0,5‰ alkoholu albo obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 (art. 46 ust. 3 AlkU).

Zasady kontroli

Z projektowanych przepisów wynika, że grupę/grupy pracowników objętą kontrolą trzeźwości (lub kontrolą na obecność środków działających podobnie do alkoholu), będzie określał pracodawca – w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy – mając na względzie ww. przesłanki wprowadzenia takiej kontroli. W tych aktach wewnątrzzakładowych pracodawca będzie też obowiązany określić sposób przeprowadzania kontroli.

O wprowadzeniu kontroli trzeźwości lub kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu pracodawca będzie musiał poinformować pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy – nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania. Natomiast w przypadku nowo zatrudnianych pracowników, pracodawca będzie obowiązany poinformować pracownika o wprowadzeniu kontroli, grupie lub grupach pracowników objętych kontrolą i sposobie jej przeprowadzania przed dopuszczeniem do pracy.

Przechowywanie informacji o pozytywnym wyniku kontroli

Pracodawca będzie przetwarzał informacje o dacie, godzinie i minucie badania przeprowadzonego w ramach kontroli trzeźwości (lub kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu) oraz wyniku tego badania, ale tylko wskazującym na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości (lub stan po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu). Informacje te będą musiały być przechowywane w aktach osobowych pracownika. Natomiast projekt nie dopuszcza przechowywania informacji o braku alkoholu (środka działającego podobnie do alkoholu) w organizmie pracownika.

W przypadku nałożenia na pracownika kary upomnienia, kary nagany lub kary pieniężnej za jakiekolwiek z ww. przewinień, informacje wskazujące na obecność alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu będą przechowywane do czasu uznania kary za niebyłą, zgodnie z art. 113 KP. W przypadku, w którym informacje wskazujące na stan nietrzeźwości albo stan po użyciu alkoholu (lub środka działającego podobnie do alkoholu) mogłyby stanowić lub stanowią dowód w postępowaniu prowadzonym na podstawie prawa, a pracodawca jest stroną tego postępowania lub powziął wiadomość o wytoczeniu powództwa lub wszczęciu postępowania, termin ten ulegnie przedłużeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

Niedopuszczenie do pracy

Projektowane przepisy KP przewidują, że pracodawca nie dopuszcza pracownika do pracy, jeżeli:

  1. przeprowadzona przez pracodawcę kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika, wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości, albo
  2. zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości lub spożywał alkohol w czasie pracy.

Pracodawca będzie miał obowiązek przekazania pracownikowi do wiadomości informacji dotyczącej podstawy niedopuszczenia do pracy. Natomiast pracownik będzie mógł żądać przeprowadzenia badania stanu trzeźwości przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (będzie mógł tego żądać także pracodawca).

Co do zasady to ten organ będzie przeprowadzał badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego. Jednak projektowane przepisy KP będą określały sytuacje, w których organ będzie zlecał przeprowadzenie badania krwi (m.in. jeżeli pracownik niedopuszczony do pracy odmówi poddania się badaniu metodą niewymagającą badania laboratoryjnego albo zażąda badania krwi, bądź gdy stan pracownika uniemożliwia przeprowadzenie badania metodą niewymagającą badania laboratoryjnego).

Przebieg tych badań będzie dokumentowany. Organ będzie przekazywał pracodawcy i pracownikowi niedopuszczonemu do pracy informację obejmującą m.in. datę, godzinę, minutę przeprowadzonego badania i jego wynik.

Analogicznie uregulowana będzie sytuacja, w której kontrola przeprowadzona przez pracodawcę wykaże obecność w organizmie pracownika środka działającego podobnie do alkoholu albo zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu takiego środka lub zażywał taki środek w czasie pracy. W tej sytuacji, oprócz badania krwi, dopuszczalne będzie także przeprowadzenie badania moczu. Organ będzie je zlecał, jeżeli nie będzie możliwości przeprowadzenia badania metodą niewymagającą badania laboratoryjnego albo pracownik będzie odmawiał poddania się badaniu taką metodą, pracownik niedopuszczony do pracy zażąda badania krwi lub moczu, stan pracownika uniemożliwi przeprowadzenie badania metodą niewymagającą badania laboratoryjnego. Także przebieg tych badań będzie dokumentowany.

Kwalifikacja okresu nieobecności w pracy pracownika niedopuszczonego do pracy

Projekt zakłada, że w przypadku niestwierdzenia obecności alkoholu (albo środka działającego podobnie do alkoholu) w organizmie pracownika, która wskazywałaby na to, że pracownik znajduje się w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości (albo środka działającego podobnie do alkoholu), okres niedopuszczenia pracownika do pracy jest okresem usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za który pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Natomiast w przypadku stwierdzenia, że pracownik znajduje się w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu, o kwalifikacji nieobecności pracownika w pracy będzie decydował pracodawca.

Nie tylko pracownicy

Projektowane przepisy dotyczących kontroli trzeźwości (oraz zażywania środków działających podobnie do alkoholu) będą miały zastosowanie także do pracodawców organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy (w szczególności na podstawie umów cywilnoprawnych) oraz osoby prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą (np. na podstawie umowy o współpracę), a także osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy oraz osób fizycznych prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą, których praca jest organizowana przez tych pracodawców.

Odpowiedzialność porządkowa

W związku z ww. zmianami projekt przewiduje zmianę art. 108 § 2 KP, polegającą na dodaniu kolejnej przesłanki uzasadniającej nałożenie na pracownika jednak z kar porządkowych, tj. kary upomnienia, kary nagany lub kary pieniężnej. Chodzi o stawienie się do pracy w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy.

Nowelizacja ustawy o wychowaniu w trzeźwości

Wskutek projektowanych zmian zmianie ulegnie także art. 17 AlkU. Po zmianach z przepisu tego będzie wynikało, że przedsiębiorca niebędący pracodawcą organizujący pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy albo prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą może przeprowadzać kontrolę trzeźwości tych osób oraz kontrolę na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu. W tych przypadkach będą odpowiednio stosowane przepisy Kodeksu pracy oraz rozporządzenia wykonawczego do Kodeksu pracy. Przepisy te będą miały odpowiednie zastosowanie również do kontroli trzeźwości oraz kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu osób pozostających w stosunku służby (funkcjonariuszy). Odpowiednie stosowanie tych przepisów będzie możliwe tylko w przypadku braku odrębnych przepisów, tj. w sytuacji, gdy w szczególności tzw. pragmatyki służbowe nie będą regulowały kontroli trzeźwości lub kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu w organizmach osób pozostających w stosunku służby.

Kontrola trzeźwości funkcjonariuszy

Projekt reguluje także przeprowadzanie badania na zawartość w organizmie alkoholu lub innego podobnie działającego środka w stosunku do funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Służby Celno-Skarbowej oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej, tj. na zasadach określonych w ich ustawach pragmatycznych. Skutkiem tego do tych funkcjonariuszy nie będą miały zastosowanie przepisy ww. projektowanego nowego brzmienia art. 17 AlkU.

Wejście w życie

Projekt przewiduje, że regulacje w tym zakresie wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy (w Dzienniku Ustaw).

Gmina może finansować z budżetu zakup paliwa dla OSP – stanowisko RIO

Na podane kwestie zwrócono uwagę w piśmie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Olsztynie z 8.6.2022 r. (znak RIO.III.072-51/2022).

Stanowisko izby zostało oparte m.in. o obowiązujące od 2022 r. regulacje prawne OSPU. Kwestie finansowania OSP przez gminy mają przede wszystkim podstawy w regulacjach prawnych art. 10 i art. 32 OSPU.

W art. 10 ust. 1 OSPU postanowiono, że w ramach realizacji zadania własnego w zakresie ochrony przeciwpożarowej, gmina zapewnia, stosownie do posiadanych sił i środków, ochotniczym strażom pożarnym:

1) obiekty, tereny, pojazdy i sprzęt specjalistyczny, środki ochrony indywidualnej, umundurowanie i środki łączności oraz ich utrzymanie;

2) ubezpieczenie strażaków ratowników OSP i kandydatów na strażaków ratowników OSP oraz członków młodzieżowych drużyn pożarniczych i dziecięcych drużyn pożarniczych, w tym ubezpieczenie grupowe, od odpowiedzialności cywilnej i od następstw nieszczęśliwych wypadków, podczas wykonywania powierzonych zadań;

3) badania lekarskie strażaków ratowników OSP przeprowadzane w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do udziału w działaniach ratowniczych;

4) badania lekarskie kandydatów na strażaków ratowników OSP przeprowadzane w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do udziału w szkoleniu podstawowym przygotowującym do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych.

Z kolei, w art. 32 OSPU postanowiono m.in., że koszty funkcjonowania ochotniczych straży pożarnych są pokrywane w szczególności z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Uzupełniająco w ww. piśmie wskazano na art. 7 ust. 1 pkt 14 SamGminU. Zgodnie z tym przepisem zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.

Finalnie wskazano, że koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina i w związku z tymi celami powinny być realizowane bezpośrednio z budżetu gminy.

Ważne

Podsumowując, mimo braku jednoznacznych zapisów w OSPU, istnieją podstawy do przyjęcia stanowiska, że w ramach kosztów funkcjonowania ww. straży pożarnych gminy mogą ponosić wydatki m.in. na zakup paliwa do pojazdu OSP, obowiązkowe ubezpieczenia pojazdu OSP czy na dokonywanie napraw sprzętu OSP.

Źródło: https://rioolsztyn.bip.net.pl

Korekta Polskiego Ładu. Nowe przepisy od lipca 2022 r. oraz stycznia 2023 r.

W ramach nowelizacji, która wchodzi w życie 1.7.2022 r. zostały dokonane istotne zmiany w ramach podatkowych przepisów w Polsce. Są one ważne dla większości podatników, przede wszystkim pracowników, pracodawców, zleceniobiorców, przedsiębiorców i emerytów. Najważniejsze ze zmian to:

Wprowadzenie 12% stawki PIT dla podatników na skali podatkowej zamiast obecnych 17%

Pierwsza i najważniejsza z perspektywy lipcowej nowelizacji zmiana, to obniżenie z 17% do 12% PIT w pierwszym progu podatkowym. Zgodnie z ustawą z 9.6.2022 r., zmiany mają wejść w życie w miesięcznych zaliczkach już od wynagrodzeń wypłacanych w lipcu 2022 r., natomiast skutek tych zmian ma być w całym 2022 roku, co oznacza, że część podatników otrzyma zwrot zapłaconego podatku w rozliczeniu rocznym. W ujęciu miesięcznym zmiana oznaczać będzie przede wszystkim, że np. pracownik będzie korzystał z kwoty zmniejszającej podatek w wysokości 300 zł a nie jak dotychczas 425 zł. Natomiast finalnie pracownicy mają na zmianach skorzystać bowiem zapłacą niższy PIT w pierwszym progu podatkowym.

Bez zmian pozostanie wysokość kwoty wolnej od podatku, która od 1.1.2022 r. wynosi dla podatników na skali podatkowej 30 tys. zł, bez względu na to jakie wynagrodzenie otrzymuje taka osoba. Podobnie, jak nie zmieni się wysokość drugiego progu podatkowego, czyli moment, od którego należy płacić (od nadwyżki ) 32% PIT, nadal będzie on wynosił 120 tys. zł. Pomimo zapowiedzi, finalnie mechanizm waloryzacji tej kwoty nie został wpisany do projektu ustawy, pojawiały się pomysły, żeby wysokość kwoty wolnej była powiązana z płacą minimalną (12-krotność), a drugi próg podatkowy z wielokrotnością płacy przeciętnej, ale rząd uznał, że obecnie takie zmiany nie będą wprowadzane.

Ustawodawca zlikwidował w ramach nowelizacji mechanizm podwójnego liczenia zaliczki czyli porównywanie zaliczki z 2021 i 2022 r., który został wprowadzony pierwotnie w rozporządzeniu Ministra Finansów z 7.1.2022 r. a następnie w ramach nowelizacji ustawy o PIT z 24.2.2022 r. Od lipca nie będzie on już funkcjonował.

Likwidacja ulg dla klasy średniej

Drugim ważnym elementem nowelizacji przepisów podatkowych jest likwidacja tzw. ulgi dla klasy średniej. Dość złożony mechanizm powodował konieczność weryfikacji i pilnowania przez pracowników czy mieszczą się w widełkach rocznych – 68 412 zł brutto a 133 692 zł brutto. Zamiast tego rozwiązania, rząd zdecydował się na wprowadzenie 12% PIT. W przeciwieństwie do ulgi dla klasy średniej, która była skierowana tylko do pracowników i przedsiębiorców na skali podatkowej, to 12% PIT będzie rozwiązaniem, które obejmie również np. zleceniobiorców i emerytów.

Ważne

Od lipca 2022 roku, pracodawcy nie będą tego wzoru do obliczania ulgi dla klasy średniej uwzględniali w obliczaniu wynagrodzeń pracowników, natomiast wszelkie wnioski dotyczące niestosowania ulgi dla klasy średniej przez pracowników, pracodawca powinien archiwizować, na wypadek ewentualnej kontroli.

Ministerstwo Finansów wskazuje, że ulga dla klasy średniej może być korzystniejsza od proponowanych rozwiązań dla około 30–40 tysięcy podatników i mają oni uzyskać możliwość skorzystania z niej podczas rozliczania 2022 r. na początku 2023 r. Szczegółów w tym zakresie na ten moment jeszcze nie ma, działanie w tym zakresie nie będzie obejmowało pracodawców, tylko pracowników/podatników, którzy będą się rozliczali z urzędem skarbowym w 2023 r.

Zmiany w składce zdrowotnej dla części przedsiębiorców

Zmiana, która została przyjęta ma objąć przedsiębiorców na podatku liniowym, ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych i karcie podatkowej. Będą oni mogli pomniejszać podstawę opodatkowania o zapłacone składki zdrowotne do określonego limitu. W zależności od tego w jakiej formie podatkowej jest prowadzona działalność, inną kwotę będzie można odliczać:

Ważne

Warto przypomnieć, że od 2022 r. nie można już wybierać karty podatkowej jako formy prowadzenia działalności, obecnie w tej formie funkcjonują przedsiębiorcy, którzy prowadzili w tej formie działalność na dzień 31.12.2021 r.

Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność w formie podatku liniowego, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej, z jednej strony przedsiębiorcy dostaną możliwość odliczania części składki zdrowotnej od podatku, inaczej w zależności od formy opodatkowania. Natomiast nowością, o którą lobbowali przedsiębiorcy na etapie konsultacji społecznych jest umożliwienie zmiany formy opodatkowania już w tym roku.

Możliwość wyboru rozliczenia (czyli zmiany formy opodatkowania) na skali podatkowej przez tych przedsiębiorców, którzy na początku roku wybrali podatek liniowy lub ryczałt. Przedsiębiorcy na podatku liniowym będą mogli się na to zdecydować ex post, czyli po zakończeniu roku podatkowego. Natomiast ryczałtowcy po zakończeniu roku lub w trakcie roku podatkowego, do 22.8.2022 r. W tym drugim przypadku będą płacić PIT na zasadach ogólnych za pół roku podatkowego.

Jest to kolejna zmiana, która w ramach Polskiego Ładu powoduje praktyczne problemy i konieczności dokonania szczegółowych analiz z perspektywy przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność gospodarczą. Warto pamiętać, że sytuacja każdego przedsiębiorcy w tym zakresie jest indywidualna i należy zweryfikować wszystkie elementy i koszty prowadzonej działalności.

Kolejna zmiana to ujednolicenie terminów na rozliczenia w PIT – zgodnie z tym rozwiązaniem wszystkie rozliczenia będą dokonywane do dnia 30 kwietnia, a nie w ramach kilku terminów.

PIT-2 u trzech pracodawców jednak od stycznia 2023 roku

Zgodnie z przyjętą propozycją, podatnik, będzie miał możliwość składania PIT-2 do jednego, dwóch lub trzech miejsc (pracodawca, zleceniodawca lub ZUS), dzięki temu osoby, które pracują w kilku miejscach będą mogły skorzystać z możliwości podzielenia kwoty zmniejszającej podatek na kilka miejsc. Tego rodzaju zmiana miała wejść w życie pierwotnie od lipca 2022 r. ale finalnie na wniosek księgowych została przesunięta na 1.1.2023 r.

Od 1.1.2022 r. kwota wolna od podatku wzrosła do 30 tys. zł, co w praktyce oznaczało, że kwota zmniejszająca podatek w skali roku wynosiła 5100 zł (czyli 425 zł miesięcznie). W przypadku osób, które świadczą pracę w ramach kilku stosunków np. umowa o pracę + umowa zlecenia lub umowa o pracę + umowa o pracę, możliwość skorzystania z tej kwoty obecnie jest tylko z umowy o pracę w jednym miejscu. Po zmianach osoby, które mają kilka źródeł zarobkowania będą mogli podzielić miesięczną kwotę zmniejszająca podatek na kilka źródeł (maksymalnie trzy). W związku z obniżeniem stawki podatkowej z 17% do 12%, kwota zmniejszająca podatek nie będzie już wynosiła 425 zł miesięcznie tylko 300 zł w skali miesiąca (3600 zł w skali roku):

PIT-2 w szerszym zakresie

Ministerstwo finansów uznało, że w związku z tym, iż podatnicy znają już dobrze PIT-2 (po styczniowym zamieszaniu z tym dokumentem), to właśnie w ramach tego dokumentu podatnik będzie składał dyspozycja związanie z obliczeniem zaliczki na podatek w ujęciu miesięcznym, co w praktyce oznacza, że będzie mógł w nim wskazać np. wspólne rozliczenie bądź określić kwestie związane z kosztami uzyskania przychodu. W związku z tym konieczne będzie przygotowanie nowego wzoru PIT-2, nad którym obecnie trwają pracę.

Zmiany dla rodziców

Inne ważne zmiany, które mają wejść w życie w ramach nowelizacji Polskiego Ładu to, między innymi, przywrócenie mechanizmu wspólnego rozliczania rodziców samotnie wychowujących dzieci, dzięki przyjętej zmianie, samotni rodzice będą mogli skorzystać z podwójnej kwoty wolnej – 60 tys. w skali roku. Od 2022 r. mieli oni otrzymać tylko ulgę podatkową w wysokości 1500 zł rocznie, ale po fali krytyki przywrócono mechanizm wspólnego rozliczenia, taki, który obowiązywał do 2021 r. Na etapie prac Sejmowych pojawiły się pomysły dwóch progów kwoty wolnej (45 tys. oraz 60 tys. dla rodziców dzieci niepełnosprawnych), ale finalnie po uwzględnieniu poprawek Senatu wszyscy samotni rodzice skorzystają z wyższej kwoty w wysokości 60 tys. zł.

Druga rodzinna zmiana to większa elastyczność dla rodzica/rodziców co najmniej czwórki dzieci i zmiany w ramach ulgi 0% PIT. Dorosłe dzieci będą mogły zarobić ponad 16 tys. zł a nie ponad 3 tys. zł jak pierwotnie przewidywały przepisy. Pierwotnie limit roczny wynosił tylko 3089 zł. Była to bardzo niska kwota, co rodziło ryzyko, że w sytuacji, kiedy dziecko zarobi np. 3200 zł, to ulga w postaci 0% PIT dla takich rodziców przepadanie. W związku z tym, Ministerstwo Finansów wsłuchało się w głosy ekspertów i rodziców, czego konsekwencją było podwyższenie wspomnianego limitu do kwoty 16061, 28 zł (czyli 12-krotności renty socjalnej). Wraz ze wzrostem renty socjalnej w kolejnych latach wzrastać będzie również powyższa kwota.

Nowelizacja nie przewiduje innych zmian w 0% PIT dla seniorów, chociaż pierwotnie takie zapowiedzi się pojawiały.

Ustawa z częścią poprawek Senatu została przez Sejm przyjęta 9.6.2022 r., 13 czerwca Prezydent podpisał ustawę, która już 15 czerwca została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Większość zmian podatkowych będzie obowiązywała od 1.7.2022 r., część z nich ze skutkiem za cały 2022 rok. Część zmian takich jak możliwość składnia PIT-2 do trzech podmiotów zatrudniających będzie obowiązywała od 1.1.2023 r. Należy podkreślić, że rząd nie planuje większych zmian w ramach tej części przepisów. Co oznacza, że obowiązujące od 1.7.2022 r. zasady, takie jak 12% PIT zamiast 17% PIT, brak ulgi dla klasy średniej oraz nowy mechanizm składki zdrowotnej dla przedsiębiorców będą rozwiązaniem docelowym.

Ostatnie dni na terminowe złożenie deklaracji do CEEB

Budynki i lokale młodsze powinny zostać zgłoszone do CEEB w terminie 14 dni licząc od rozpoczęcia legalnego ich użytkowania (a więc przyjęcia przez nadzór budowlany zgłoszenia zakończenia robót budowlanych lub uzyskania waloru ostateczności przez decyzję o pozwoleniu na użytkowanie). Obowiązek składania deklaracji ciąży na właścicielach oraz administratorach budynków i samodzielnych lokali.

Główny Urząd Nadzoru Budowlanego odpowiedzialny za gromadzenie danych w CEEB na bieżąco raportuje dynamikę składania deklaracji. Regularnie też prezentuje ranking gmin pod względem największej i najmniejszej ilości deklaracji wprowadzonych do CEEB. Obecnie najlepszy wynik posiada gmina Siennica Różana z województwa lubelskiego z 96% poziomem wypełnienia bazy CEEB względem zarejestrowanych punktów adresowych. Najsłabiej plasuje się zaś gmina Olszanica w województwie podkarpackim z wynikiem 14%.

Do 21.6.2022 r. wpłynęło już nieco ponad 5 mln takich deklaracji. Jest to bardzo dobry wynik, jeśli skorelujemy go z 7 milionami punktów adresowych, uwzględnionych w Państwowym Rejestrze Granic.

Za niezłożenie deklaracji w terminie grozi kara grzywny w wysokości do 5 000 zł. Przepisy prawa przewidują jednak w tym przypadku zasadę tzw. czynnego żalu i jeśli deklaracja wpłynie do CEEB nawet po terminie, lecz zanim odpowiedni wójt, burmistrz lub prezydent miasta poweźmie informację o uchybieniu terminowi – kara nie zostanie naliczona.

Złożenie deklaracji do CEEB jest warunkiem koniecznym uzyskania podwyższonego dodatku osłonowego do zakupu węgla lub rekompensującego wzrost cen energii. Oprócz motywacji negatywnej w postaci kary pieniężnej istnieje więc też motywacja pozytywna do zasilania bazy CEEB.

Na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego pod linkiem https://www.gunb.gov.pl/podmenu/1713 wszyscy uzyskają komplet informacji oraz instrukcji, jak wypełnić i złożyć deklaracje do CEEB. Dodatkowo każdy urząd gminy jest zobligowany do udzielania niezbędnych informacji oraz pomocy w wypełnieniu deklaracji w wersji tradycyjnej.

Organy prowadzące szkoły czekają dodatkowe wydatki na stołówki szkolne

Od 1.9.2022 r. szkoły podstawowe będą miały ustawowy obowiązek zapewnienia posiłku uczniom, bowiem na mocy ustawy z 22.11.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2245 ze zm.) do PrOśw dodano art. 106a, który wejdzie w życie 1.9.2022 r. Z podanego artykułu wynika zaś, że:

1. Szkoła podstawowa, z wyjątkiem szkoły podstawowej dla dorosłych, oraz szkoła artystyczna realizująca kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, zapewnia uczniom jeden gorący posiłek w ciągu dnia i stwarza im możliwość jego spożycia w czasie pobytu w szkole.

2. Korzystanie z posiłku, o którym mowa w ust. 1, jest dobrowolne i odpłatne.

Z powyższego wynika, że od 1.9.2022 r. szkoły mają obowiązek zorganizować stołówkę. Warto jednak podkreślić, że przepisy w zakresie ustalania odpłatności i zasad wnoszenia tej odpłatności, nie uległy zmianie.

Na podane kwestie zwrócono uwagę w piśmie RIO w Olsztynie z 8.6.2022 r. (znak RIO.III.072-51/2022). Dodatkowo w piśmie tym wskazano, że przy ustalaniu odpłatności za posiłki, należy stosować zasady wynikające z art. 106 ust. 3-6 PrOśw, więc:

  1. wysokość opłat za posiłki w szkole ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym (art. 106 ust. 3),
  2. do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki (art. 106 ust. 4).

W piśmie podano również istotne wskazówki w związku z wejściem w życie ww. przepisów:

  1. w odniesieniu do posiłków zapewnianych uczniom na podstawie art. 106a PrOśw rodzic ucznia powinien dokonywać odpłatności za posiłek do wysokości tzw. „wsadu do kotła”,
  2. w sytuacji zapewnienia uczniom posiłków w formie cateringu organ prowadzący ma obowiązek pokrycia wydatków związanych z przygotowaniem i dowozem posiłków do zorganizowanej stołówki, wtedy rodzic również powinien dokonywać odpłatności do wysokości tzw. „wsadu do kotła”,
  3. przepisy dotyczące wyżywienia w przedszkolach się nie zmieniły, a ww. art. 106a PrOśw dotyczy tylko szkół podstawowych.

Podsumowując, już od września br. wejdą w życie nowe zasady finansowania wyżywienia w szkołach podstawowych. Gmina będzie zobowiązana zapewnić uczniom jeden gorący posiłek w ciągu dnia i stworzyć im możliwość jego spożycia w czasie pobytu w szkole. Z pewnością będzie się to wiązało z koniecznością zaangażowania pewnych dodatkowych środków budżetowych ze strony gminy, chociażby biorąc pod uwagę względy logistyczne związane z zapewnieniem odpowiednich pomieszczeń w celu realizacji ww. zadania, a oprócz tego konieczny będzie większy nakład pracy ludzkiej.

Źródło: https://rioolsztyn.bip.net.pl