Projekt przewiduje liczne poprawki do CPKU, a także innych aktów, które mają przyczynić się do realizacji celu, o jakim mowa w uzasadnieniu projektu, w którym podniesiono, że proponowane rozwiązania mają jednocześnie stanowić jeden ze sposobów wpływania na pobudzenie gospodarki w okresie wychodzenia z recesji spowodowanej skutkami pandemii COVID-19.
Projekt opiera się na założeniu, że zintegrowane działania zmierzające do budowy nowego systemu transportu dla Rzeczypospolitej Polskiej, opartego na zlokalizowanym w centralnej Polsce globalnym węźle lotniczo-kolejowo-drogowym, stanowić będą jeden z głównych sposobów wychodzenia z recesji. Z powyższych względów proponuje się rozwiązania:
- organizacyjne – przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego „Porty Lotnicze”, zwanego dalej „Portami Lotniczymi”, w spółkę prawa handlowego, a następnie wniesienie jej akcji na podwyższenie kapitału spółki Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, oraz
- legislacyjne – wprowadzenie zmian w szeregu ustaw (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12351450/katalog/12815964#12815964).
Rząd chce usprawnić proces inwestycyjny związany z utworzeniem Centralnego Portu Komunikacyjnego. Zwiększy się także zakres realizacji CPK o działania ukierunkowane na pobudzenie polskiej gospodarki. Chodzi o powstanie w centralnej Polsce globalnego węzła przepływu ludzi i dóbr oraz o lokalizację nowych inwestycji w sektorach wysokorozwiniętych (https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-usprawnieniu-procesu-inwestycyjnego-centralnego-portu-komunikacyjnego3).
W myśl przepisów zawartych w projekcie spółka Centralny Port Komunikacyjny oraz PKP Polskie Linei Kolejowe będą mogły uzyskiwać odpisy dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych. Wymienione podmioty będą także mogły wystąpić o zgodę do Ministra Sprawiedliwości na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych.
Centralny Port Komunikacyjny lub Spółka Celowa uzyska przymiot zarządcy drogi na zasadach analogicznych jak drogowa spółka specjalnego przeznaczenia.
Zgodnie z propozycją na nowo zostanie zdefiniowane pojęcie „inwestycji oraz inwestycji towarzyszącej” w ramach realizacji przedsięwzięcia Centralnego Portu Komunikacyjnego. Realizacja Inwestycji (Centralny Port Komunikacyjny) i Inwestycji Towarzyszących stanowi cel publiczny w rozumieniu przepisów GospNierU. Prawo pierwokupu gminy, o którym mowa wart. 109 GospNierU nie będzie przysługiwało, jeśli sprzedaż nieruchomości następować będzie na cele realizacji inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego.
Spółka Celowa dla realizacji przedsięwzięcia Centralnego Portu Komunikacyjnego będzie uprawniona do wykorzystywania danych z ewidencji gruntów i budynków, w tym rejestru cen nieruchomości, o której mowa w PrGeodKart. Dostęp ma być nieodpłatny i zapewniany jest w sposób ciągły, bez konieczności składania wniosku.
Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może wskazać gminy lub ich części w celu przygotowania obszaru Inwestycji oraz zapewnienia optymalnych warunków rozwoju społeczno-gospodarczego oraz przestrzennego na obszarze otoczenia CPK. Na wskazanym terenie mają obowiązywać szczególne zasady gospodarowania nieruchomościami, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz realizacji inwestycji polegające m.in. na:
- zakazie wydawania pozwoleń na budowę;
- zakazie wydawania decyzji w przedmiocie podziału nieruchomości;
- zakazie wydzielania samodzielnych lokali mieszkalnych w budynkach;
- zakazie wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla wszystkich lub wybranych zmian sposobu zagospodarowania terenu.
Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy CPK nie będzie się stosowało przepisów OchrGrU.
Centralny Port Komunikacyjny lub Spółka Celowa będzie mogła być inwestorem inwestycji drogowej w oparciu o InwDrogPublU.