Pensje części nauczycieli nadal w dół

Zacznijmy od początku, czyli dlaczego taki galimatias

Od 1.1.2022 r. zniesiono możliwość odliczania składki zdrowotnej od zaliczki na podatek dochodowy. Zaliczka byłaby zatem większa. Z tego powodu ustawodawca zmienił na korzyść skalę podatkową i wprowadził o wiele wyższą, bo wynoszącą 30 tys. zł kwotę wolną od podatku. Każdy nauczyciel, który złoży do pracodawcy PIT-2, powinien mieć zmniejszoną zaliczkę o 425 zł miesięcznie (do ubiegłego roku było to 43,76 zł). W rezultacie najmniej zarabiający otrzymują obecnie więcej „na rękę”, choć różnica w pewnym momencie się zaciera, aż do chwili, gdy kwota wolna przestaje rekompensować możliwość odliczania składki zdrowotnej. Aby zapobiec obniżce pensji rząd wprowadził więc tzw. ulgę dla klasy średniej dla osób, których przychód mieści się w przedziale między 5701 zł i 11 141 zł.

Te wszystkie nowe rozwiązania, mimo swej skomplikowanej formuły, spotkałyby się z ostatecznym przyjęciem przez podatników i pracodawców, gdyby pracownik był zatrudniony w jednym zakładzie pracy, w którym złożył PIT-2 i miał jedną wypłatę. W jednostkach oświatowych jednak tak nie jest. Po pierwsze, u nauczycieli występują co najmniej dwa terminy wypłat: wypłata głównej pensji na 1. dnia każdego miesiąca oraz z końcem miesiąca rozliczenie godzin ponadwymiarowych i doraźnych zastępstw. Ponadto wypłacane są jeszcze trzynastki, nagrody jubileuszowe oraz szereg innych składników. Po drugie, niejednokrotnie pedagodzy zatrudnieni są w wielu jednostkach, a PIT-2 można złożyć wyłącznie w jednej z nich. Zastosowanie mechanizmów wprowadzonych przez Polski Ład jest zatem ryzykowne, bo wystarczy nie zmieścić się w widełkach uprawniających do zastosowania ulgi dla klasy średniej i w rocznym rozliczeniu PIT, a okaże się, że powstanie niedopłata podatku. Z tego powodu część nauczycieli złożyła wniosek o niestosowanie ulgi dla klasy średniej, co spowodowało niższe wypłaty.

Po larum podniesionym na początku stycznia 2022 r. Ministerstwo Finansów powołało do życia rozporządzenie z 7.1.2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 28) nakazujące kompensowanie naliczonej zaliczki na podatek dochodowy w stosunku do ubiegłorocznej, a od 1 lutego przeniosło jego treść na grunt PDOFizU. Regułę tę nazwano przedłużonym terminem pobrania zaliczek na PIT. Na pytania podatników i pracodawców co w przypadku niedopłat podatku – resort finansów nie widzi rozwiązania, wyjaśniając jedynie, że jest to forma nieoprocentowanej pożyczki od rządu. Wiele szkół zatem zaniechało obowiązku wyrównań w styczniu i pozostało przy dotychczasowych rozwiązaniach realizując pensje w lutym. W efekcie w dalszym ciągu część nauczycieli otrzymuje niższe wynagrodzenia netto w stosunku do ubiegłego roku. Ci nauczyciele, którzy wycofali PIT-2 z obawy przed niedopłatą, otrzymują wręcz jeszcze niższe pensje, niż w styczniu.

Brak PIT-2 w każdym przypadku oznacza mniejsze wynagrodzenie

W 2022 r. wokół oświadczenia PIT-2 narosło wiele wątpliwości, choć reguły ich składania się nie zmieniły. Wzrosła jedynie kwota wolna od podatku. Należy zacząć od tego, że oświadczenie PIT-2 uprawnia pracodawcę do zastosowania wspomnianej ulgi zmniejszającej miesięczną zaliczkę na podatek dochodowy. Jeśli pracownik takiego oświadczenia nie złoży, płatnik nie powinien ulgi naliczać. Oświadczenie składa się jednorazowo i składa się je powtórnie tylko wtedy, gdy nastąpi zmiana stanu faktycznego. Kto nie ma prawa do zastosowania ulgi, a zatem złożenia PIT-2? Są to osoby, które:

Ważne

Nauczyciele pobierający emerytury i renty oraz zatrudnieni w innych jednostkach oświatowych, w których złożą PIT-2 – w 2022 r. siłą rzeczy otrzymują więc niższe wynagrodzenie, chyba że nie złożą oświadczenia o nieprzedłużaniu terminu poboru i przekazania zaliczki na PIT, czyli nie skorzystają z mechanizmu kompensowania zaliczek w stosunku do ubiegłego roku.

Porównanie rozliczenia pensji nauczycielskiej przy zastosowaniu różnych wariantów zawiera poniższa tabela:

Lp. Składniki Obliczenia 2021 r. 2022 r. 2022 r.
– bez ulgi
2022 r.
– bez kosztów i ulgi
1. Wynagrodzenie brutto (przychód) 5 000,00 zł 5 000,00 zł 5 000,00 zł 5 000,00 zł
2. Podstawa wymiaru składek ZUS 5 000,00 zł 5 000,00 zł 5 000,00 zł 5 000,00 zł
3. Składka emerytalna 9,76% poz. 2 × 9,76% 488,00 zł 488,00 zł 488,00 zł 488,00 zł
4. Składka rentowa 1,5% poz. 2 × 1,5% 75,00 zł 75,00 zł 75,00 zł 75,00 zł
5. Składka chorobowa 2,45% poz. 2 × 2,45% 122,50 zł 122,50 zł 122,50 zł 122,50 zł
6. Razem składki ZUS poz. 3 + poz. 4 + poz. 5 685,50 zł 685,50 zł 685,50 zł 685,50 zł
7. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne poz. 2 – poz. 6. 4 314,50 zł 4 314,50 zł 4 314,50 zł 4 314,50 zł
8. Składka na ubezpieczenie zdrowotne 9% poz. 7 × 9% 388,31 zł 388,31 zł 388,31 zł 388,31 zł
9. Składka na ubezpieczenie zdrowotne 7,75% poz. 7 × 7,75% 334,37 zł 0,00 zł 0,00 zł 0,00 zł
10. Koszty uzyskania przychodów 250,00 zł 250,00 zł 250,00 zł 0,00 zł
11. Przychód do opodatkowania (dochód), gdzie otrzymany wynik zaokrągla się do pełnych złotych poz. 1 – poz. 6 – poz. 10 4 065 zł 4 065 zł 4 065 zł 4 315 zł
12. Kwota zmniejszająca miesięczną zaliczkę na podatek dochodowy 43,76 zł 425,00 zł 0,00 zł 0,00 zł
13. Zaliczka przed zaokrągleniem (poz. 11 × 17%) -poz. 12 647,21 zł 266,05 zł 691,05 zł 733,55 zł
14. Zaliczka do urzędu skarbowego, gdzie otrzymany wynik zaokrągla się do pełnych złotych poz. 13 – poz. 9 313 zł 266 zł 691 zł 734 zł
15. Kwota netto (do wypłaty) poz. 1 – poz. 6 – poz. 8 – poz. 14 3 613,36 zł 3 660,19 zł 3 235,19 zł 3 192,19 zł

Kto nie powinien stracić na Polskim Ładzie?

W związku ze zmianą skali podatkowej, zgodnie z którą wyższy 32-procentowy podatek dochodowy będzie opłacany po przekroczeniu 120 tys. zł dochodu rocznie, przyjęto, że przychody podatnika mieszczące się do 12 800 zł miesięcznie powinny korzystać z mechanizmu kompensowania zaliczki. Jeśli więc roczny przychód nauczyciela w 2022 r. nie przekroczy 153 600 zł, zaproponowane przez MF rozwiązania, pominąwszy rozwiązanie odroczenie płatności zaliczki, można śmiało stosować. Ostateczną decyzję co do formy opodatkowania podejmuje jednak pracownik.

Rada gminy nie może w uchwale w sprawi programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy wskazywać wysokości dochodu uzasadniającego obniżenie czynszu

W kontekście podanej problematyki warto w pierwszej kolejności przytoczyć regulacje OchrLokU. W pierwszej kolejności należy wskazać, że ustawodawca w art. 21 zawarł dwa odrębne upoważnienia ustawowe dla rady gminy, tj. do:

– uchwalenia programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy,

– uchwalenia zasada wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, w tym zasad i kryteriów wynajmowania lokali, których najem jest związany ze stosunkiem pracy, jeżeli w mieszkaniowym zasobie gminy wydzielono lokale przeznaczone na ten cel.

Na uwagę zasługuje fakt, że w art. 21 ust. 2 OchrLokU zawarto katalog elementów składających się na wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. Tamże podano, że ma on być opracowany na co najmniej 5 lat i obejmować:

1) prognozę dotyczącą wielkości oraz stanu technicznego zasobu mieszkaniowego gminy w poszczególnych latach;

2) analizę potrzeb oraz plan remontów i modernizacji wynikający ze stanu technicznego budynków i lokali, z podziałem na kolejne lata;

3) planowaną sprzedaż lokali w kolejnych latach;

4) zasady polityki czynszowej oraz warunki obniżania czynszu;

5) sposób i zasady zarządzania lokalami i budynkami wchodzącymi w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz przewidywane zmiany w zakresie zarządzania mieszkaniowym zasobem gminy w kolejnych latach;

6) źródła finansowania gospodarki mieszkaniowej w kolejnych latach;

7) wysokość kosztów w kolejnych latach, z podziałem na koszty bieżącej eksploatacji, koszty remontów oraz koszty modernizacji lokali i budynków wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, koszty zarządu nieruchomościami wspólnymi, których gmina jest jednym ze współwłaścicieli, a także koszty inwestycyjne;

8) opis innych działań mających na celu poprawę wykorzystania i racjonalizację gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, (…).

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Śląskiego z 2.2.2022 r. (NPII.4131.1.118.2022; http://dzienniki.slask.eu).

We wskazanym orzeczeniu zakwestionowano zapis o treści:

7. O obniżkę czynszu naliczonego według obowiązujących stawek mogą występować najemcy lokali wchodzących w skład zasobu mieszkaniowego gminy, których wysokość dochodu gospodarstwa domowego nie przekracza:
1) 150% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym,
2) 80% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym na osobę.

Ważne

Organ nadzoru weryfikując ww. zapisy wskazał, że w istocie rzeczy rada miejska dokonała w uchwale w sprawie mieszkaniowego zasobu gminnego wskazania wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającej stosowanie obniżek czynszu. Tymczasem materia ta jest właściwa dla uchwały podejmowanej w oparciu o przepis art. 21 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 21 ust. 3 pkt 1 OchrLokU. Z tych zaś przepisów wynika, że rada gminy uchwala wspomniane wyżej zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, przy czym w ramach tych zasad określa wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub podnajem lokalu na czas nieoznaczony i najem socjalny lokalu oraz wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą stosowanie obniżek czynszu.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może wprowadzać w uchwale w sprawie wieloletniego programu gospodarowania zasobem gminy postanowień, który powinny znaleźć się w uchwale w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących do tego zasobu.

Rada gminy nie może obligować przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego do ustalenia wzorów wniosku o przyłączenie do sieci i ujęcia ich na stronie internetowej tego przedsiębiorstwa

W kontekście podanej problematyki warto w pierwszej kolejności przytoczyć regulacje WodaŚciekU. Na szczególną uwagę zasługuje art. 19 ust. 1 i 5. W pierwszym z przepisów postanowiono, że rada gminy, na podstawie projektów regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków opracowanych przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, przygotowuje projekt regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków oraz przekazuje go do zaopiniowania organowi regulacyjnemu, zawiadamiając o tym przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne.

Z kolei, w ust. 5 art. 19 WodaŚciekU postanowiono, że regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków określa prawa i obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego oraz odbiorców usług, w tym:

1) minimalny poziom usług świadczonych przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków;

2) warunki i tryb zawierania umów z odbiorcami usług;

3) sposób rozliczeń w oparciu o ceny i stawki opłat ustalone w taryfach;

4) warunki przyłączania do sieci;

5) warunki techniczne określające możliwości dostępu do usług wodociągowo-kanalizacyjnych;

6) sposób dokonywania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne odbioru wykonanego przyłącza;

7) sposób postępowania w przypadku niedotrzymania ciągłości usług i odpowiednich parametrów dostarczanej wody i wprowadzanych do sieci kanalizacyjnej ścieków;

8) standardy obsługi odbiorców usług, w tym sposoby załatwiania reklamacji oraz wymiany informacji dotyczących w szczególności zakłóceń w dostawie wody i odprowadzaniu ścieków;

9) warunki dostarczania wody na cele przeciwpożarowe.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z 2.2.2022 r. (NPII.4131..76.2022; http://edzienniki.olsztyn.uw.gov.pl/).

We wskazanym orzeczeniu zakwestionowano zapis regulaminu przewidujący, że celem złożenia wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci podmiot ubiegający się o przyłączenie może skorzystać z wzorów wniosków i oświadczeń dostępnych w siedzibie oraz na stronie internetowej Przedsiębiorstwa.

Organ nadzoru weryfikując ww. zapisy wskazał, że:

1) rada gminy nie posiada kompetencji do nakładania na przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne obowiązków dotyczących udostępniania wszystkim zainteresowanym w swojej siedzibie lub na stronie internetowej wzorów wniosków i oświadczeń, które winien złożyć podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci;

2) na podstawie art. 19 ust. 5 pkt 8 WodaŚciekU, organ stanowiący jest obowiązany określić standardy obsługi odbiorców usług, w tym sposoby załatwiania reklamacji oraz wymiany informacji dotyczących w szczególności zakłóceń w dostawie wody i odprowadzaniu ścieków, a nie wskazywać obowiązki przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych dotyczące treści i formy udostępniania ww. dokumentów.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może wprowadzać w ramach regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków zapisów przewidujących powinność ustalenia przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne wzorów dokumentacji, w tym dotyczącej wniosków o przyłączenie do sieci wodociągowej. Pozostaje to poza kompetencję rady gminy w zakresie kształtowania zakres przedmiotowego ww. regulaminu.

W regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminach musi być precyzyjnie określona częstotliwość opróżniania przydomowych oczyszczalni ścieków

Przede wszystkim na uwagę zasługuje fakt, że obligatoryjne elementy składowe regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminach określa art. 4 ust. 2 CzystGmU.

W przepisie tym postanowiono, że regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

1) wymagań w zakresie:

a) selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych obejmującego co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady,

b) selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzonego przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, (…)

2) rodzaju i minimalnej pojemności pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości;

2a) utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów;

3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

5) innych wymagań wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami;

6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;

7) wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach;

8) wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.

Sygnalizowana problematyka była przedmiotem oceny prawnej w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Podkarpackiego z 1.2.2022 r. (P-II.4131.2.18.2022; https://edziennik.rzeszow.uw.gov.pl). W analizie prawnej ww. rozstrzygnięcia zakwestionowano zapis o treści: „częstotliwość opróżniania przydomowych oczyszczalni ścieków z osadów ściekowych wynika z instrukcji jej eksploatacji” .

Na kanwie ww. zapisu organ nadzoru wskazał, że:

1) takie sformułowanie nie wypełnia dyspozycji ww. przepisu art. 4 ust. 2 pkt 3 CzystGmU, gdyż nie może być uznane za ustalenie szczegółowych zasad pozbywania się nieczystości ciekłych z urządzeń sanitarnych;

2) odwołanie się rady gminy w tym przedmiocie do instrukcji eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków czy konieczności utrzymania w czystości szalet publicznych nie wypełnia obowiązku nałożonego ww. zapisem ustawy, ponieważ nie określa minimalnych częstotliwości usuwania nieczystości ciekłych z tych urządzeń;

3) prawidłowe wykonanie upoważnienia ustawowego z art. 4 ust. 2 pkt 3 CzystGmU, wymaga precyzyjnego i jasnego określenia częstotliwości pozbywania się nieczystości ciekłych, tak aby adresat uchwały nie miał żadnych wątpliwości co do tego, jaką regułę postępowania wyznacza dany przepis, a organ stosujący ten przepis wiedział, w jaki sposób go zinterpretować;

4) rada gminy powinna określić, w jakich odstępach czasowych należy pozbywać się odpadów i nieczystości ciekłych.

Podsumowując, stanowisko Wojewody jest uzasadnione. Przepisy regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminach powinny być precyzyjne, w tym w zakresie ustalenia – częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości.

Ochronne taryfy na gaz dla szerszego grona podmiotów

W Dz.U z 2022 r. pod poz. 202 opublikowano ustawę z 26.1.2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu (dalej: SzczegRozwOdbGazU). Zmiany wprowadzono przede wszystkim do PrEnerg. Zmieniono pkt 2 w art. 62b ust. 1 PrEnerg, który w poprzednim brzmieniu stanowił, że taryfy ustalane dla odbiorców paliw gazowych w gospodarstwach domowych, które stosuje się do 31.12.2023 r. – przez przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesję na obrót paliwami gazowymi lub na obrót gazem ziemnym z zagranicą podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa URE (dalej: ochronne taryfy na gaz).

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu znacznie rozszerzają grono podmiotów, które skorzystają z ochronnych taryf na gaz. Obecnie taryfy takie (które stosuje się do 31.12.2023 r.) ustala się dla odbiorców paliw gazowych z czterech grup. Po pierwsze, w gospodarstwach domowych. Po drugie, będących wspólnotami mieszkaniowymi albo spółdzielniami mieszkaniowymi.

Po trzecie, innych niż wspólnoty mieszkaniowe lub spółdzielnie mieszkaniowe, które z mocy ustawy, umowy lub innego tytułu prawnego są uprawnione lub zobowiązane do zapewnienia paliwa gazowego w lokalach mieszkalnych na potrzeby zużycia przez gospodarstwa domowe, w lokalach podmiotów wymienionych w czwartej grupie, w zakresie, w jakim zużywają paliwo gazowe na potrzeby określone w tym przepisie lub do lokalnej produkcji ciepła zużywanego w gospodarstwach domowych znajdujących się w budynkach wielolokalowych lub w lokalach tych podmiotów, pod warunkiem złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 62ba PrEnerg.

Po czwarte,o ile złożą oświadczenie, o którym mowa w art. 62bb PrEnerg, będących:

Ważne

Odbiorcy, o których mowa wyżej (poza gospodarstwami domowymi) przed zawarciem ze sprzedawcą paliw gazowych umowy sprzedaży paliwa gazowego lub umowy kompleksowej składają temu sprzedawcy oświadczenie. Wzory takich oświadczeń określa rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z 28.1.2022 r. w sprawie wzorów oświadczeń składanych przez odbiorców paliw gazowych o przeznaczeniu paliwa gazowego w celu skorzystania ze szczególnych rozwiązań w związku z sytuacją na rynku gazu (Dz.U. z 2022 r. poz. 212).

Zgodnie z art. 62bc PrEnerg, oświadczenia składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści:

Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny.

Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Ważne

Kto nie dopełnia obowiązku złożenia oświadczenia w imieniu i na rzecz wspólnot mieszkaniowych albo spółdzielni mieszkaniowych, podlega karze grzywny od 500 do 50 000 zł (art. 62be PrEnerg).

W przypadku zatwierdzenia przez Prezesa URE taryfy skalkulowanej przez przedsiębiorstwo energetyczne na podstawie części kosztów uzasadnionych zakupu paliwa gazowego planowanych do poniesienia w okresie obowiązywania taryfy, podmiotowi uprawionemu przysługuje z tego tytułu rekompensata ustalana na zasadach określonych w art. 62h–62j PrEnerg.

Z przepisów przejściowych zawartych w art. 9 SzczegRozwOdbGazU wynika zaś, że:

Organ musi w decyzji wykazać, że nie wszczęto instrumentalnie postępowania karnego skarbowego

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na decyzję utrzymującą w mocy decyzję DIAS w Krakowie przedmiocie w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące od stycznia do grudnia 2012 r. Przedsiębiorca dokonał odliczenia podatku naliczonego z tytułu usług nabywanych w celu wsparcia sprzedaży na rynkach zagranicznych. Zarówno sprzedaż jaki i samo nabycie usług nie były na żadnym etapie kwestionowane przez DIAS. Organ kwestionował jedynie celowość ponoszenia wydatków. Przedsiębiorca oraz Rzecznik MŚP w złożonych skargach podkreślali, że w przedmiotowej sprawie spór dotyczył wykładni i stosowania przepisów prawa i nie było żadnych podstaw by w ogóle wszczynać jakiekolwiek postepowanie karne skarbowe. Ponadto organ pomimo wszczęcia postępowania przygotowawczego w grudniu 2017 roku, do czasu wydania wyroku w niniejszej sprawie, a wiec przez cztery lata, zachowywał się w sposób bierny, nie dokonał żadnych ustaleń, w tym nie wydał postanowienia o przedstawieniu jakichkolwiek zarzutów.

WSA w Krakowie wyrokiem z dnia 27 stycznia 2022 r. o sygn. akt I SA/Kr 453/21 uchylił zaskarżoną decyzję. W ustnym uzasadnieniu, WSA uwzględniając pogląd prawny przedstawiony przez NSA w uchwale sygn. akt I FPS 1/21, podkreślił, że w tej sprawie za koniecznością zbadania okoliczności instrumentalnego wszczęcia postępowania przemawiało wszczęcie KKSU w grudniu 2017 roku (a więc na 27 dni przed upływem terminu przedawnienia – przyp. red.). Dodatkowo uzasadnione wątpliwości, zdaniem Sądu budzi brak jakiejkolwiek aktywności organu w ciągu pierwszych sześciu miesięcy po wszczęciu postępowania.

Niedopuszczalnym jest pozostawanie przedsiębiorcy w niepewności przez dziesięć lat co do wysokości zobowiązania podatkowego. Prawo do przedawnienia nie może być iluzoryczne, gwarantuje ono bowiem pewność prowadzenia biznesu w zmieniającej się rzeczywistości – komentuje Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Źródło: Rzecznik MŚP

W uchwale w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy nie można ograniczyć częstotliwości dokonywania zmiany opłat czynszowych

Z punktu widzenia podanej problematyki na uwagę zasługują regulacje zawarte w OchrLokU, w szczególności art. 21 ust. 2 pkt 4 oraz art. 9 ust. 1b.

Z pierwszej regulacji wynika, że wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy powinien być opracowany na co najmniej 5 kolejnych lat i obejmować w szczególności zasady polityki czynszowej oraz warunki obniżania czynszu. Z kolei w drugim przepisie podano, że podwyższanie czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, z wyjątkiem opłat niezależnych od właściciela, nie może być dokonywane częściej niż co 6 miesięcy. Termin ten biegnie od dnia, w którym podwyżka zaczęła obowiązywać.

Na kanwie ww. przepisów na uwagę szczególną zasługuje rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z 1.2.2022 r. (P-1.4131.28.2022.AA; https://www.szczecin.uw.gov.pl), w którym organ nadzoru zwrócił uwagę na kilka kwestii:

1) stawki czynszu za 1 m2 powierzchni użytkowej lokali – w przypadku nieruchomości należących do gminnego zasobu mieszkaniowego – określa wójt. Rada gminy natomiast upoważniona jest – na podstawie ww. art. 21 ust. 2 pkt 4 OchrLokU – jedynie do określenia zasad polityki czynszowej oraz warunków obniżania czynszu. Może ona zatem postanowić w szczególności o przesłankach determinujących podwyższenie lub obniżenie stawek czynszu, nie może natomiast ustalić stawki bazowej czynszu, czy też wskazać, kiedy i jak często może nastąpić zmiana stawki bazowej. Kompetencja ta bowiem została przekazana wójtowi.

2) zapis, zgodnie z którym zmiana wysokości stawki bazowej nie może nastąpić częściej niż raz do roku ogranicza organowi wykonawczemu gminy możliwość podwyższenia stawki czynszu zgodnie z ww. art. 9 ust. 1b OchrLokU. Zaakcentowano również, że działanie takie, jest niedopuszczalne, bowiem rada gminy nie może ani rozszerzać, ani ograniczać uprawnień wójta zastrzeżonych w ustawie, gdyż nie została do tego wyraźnie upoważniona.

Finalnie z ww. względów, organ nadzoru zakwestionował zapis, że: (…) zmiana wysokości stawki bazowej nie może nastąpić częściej niż raz do roku.

Podsumowując, stanowisko Wojewody jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może zawężać ustawowych uprawnień organu wykonawczego w zakresie częstotliwości zmian opłat czynszowych w lokalach wchodzących w skład gminnego zasobu nieruchomości. Ustawodawca przyznał bowiem wójtowi kompetencję w zakresie podwyższania czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, z wyjątkiem opłat niezależnych od właściciela, nie częściej niż co 6 miesięcy.

W uchwale w sprawie wyznaczenia miejsc handlu dla rolników nie może być sankcji za nieprzestrzeganie postanowień regulaminu handlu

Z punktu widzenia podanej problematyki na uwagę zasługują regulacje zawarte w art. 40 ust. 2 pkt 4 SamGminU oraz art. 3 i art. 5 ustawy z 29.10.2021 r. o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników oraz ich domowników (Dz.U. z 2021 r. poz. 2290).

Z pierwszej regulacji wynika, że na podstawie SamGminU organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. W drugiej grupie przepisów podano zaś, że miejsce do prowadzenia handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników wyznacza rada gminy w drodze uchwały. Wyznaczając miejsce, o którym mowa w ust. 1, rada gminy bierze pod uwagę w szczególności dogodną komunikację, bliską lokalizację z centrum danej gminy lub miasta lub bliską lokalizację miejsc atrakcyjnych turystycznie. Nadto, rada gminy uchwala regulamin określający zasady prowadzenia handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników na wyznaczonych miejscach, o których mowa w art. 3 ust. 1.

Sygnalizowana problematyka była przedmiotem oceny prawnej w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Lubelskiego z 28.1.2022 r. (PN-II.4131.27.2022; https://edziennik.lublin.uw.gov.pl). Na mocy ww. rozstrzygnięcia zakwestionowano zapisy o treści:

§ 4 2. W przypadku nie stosowania się do warunków określonych w ust. 1 nastąpi usunięcie handlującego na jego koszt.

§ 10. Osoby nie przestrzegające postanowień niniejszego regulaminu mogą zostać usunięte z targowiska.

W analizie prawnej organ nadzoru zwrócił uwagę na kilka kwestii:

1) w ramach kompetencji przyznanych radzie gminy, nie mieści się regulowanie jakichkolwiek sankcji za nieprzestrzeganie postanowień przyjętego regulaminu;

2) użyte w art. 40 ust. 2 pkt 4 SamGminU pojęcie „zasady i tryb korzystania” zawiera w sobie kompetencję organu stanowiącego gminy do formułowania w stosunku do terenów i urządzeń użyteczności publicznej norm i zasad prawidłowego postępowania, ustalania obowiązujących reguł zachowania się, określenia ustalonego porządku zachowania się. Podobnie należy ustalać zakres upoważnienia do określenia w drodze regulaminu zasad prowadzenia handlu przez rolników w wyznaczonych miejscach;

3) w pojęciach „zasady i tryb korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej” oraz „zasady prowadzenia handlu” nie mieści się wprowadzanie sankcji za naruszenie wprowadzonych zakazów i nakazów. Nadto, przewidziane w regulaminie zakazy i nakazy nie mogą być zagrożone jakimikolwiek sankcjami, ponieważ nie są to przepisy porządkowe;

4) delegację ustawową do stanowienia przez radę gminy przepisów porządkowych zawiera art. 40 ust. 3 SamGminU, podczas gdy ww. uchwała w sprawie miejsc handlu została podjęta na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 tej ustawy.

Podsumowując, stanowisko Wojewody jest uzasadnione. W uchwale w sprawie wyznaczenia miejsc targowych do handlu przez rolników (domowników) nie może być sankcji (usunięcia z targowiska) za nieprzestrzeganie postanowień regulaminu handlu.

Kiedy i na jakiej podstawie można przetwarzać serie dowodu osobistego czy numer PESEL

Przetwarzanie danych osobowych w tym numeru PESEL jak i serii dowodu reguluje szereg zasad ochrony danych osobowych. Jedną z tych zasad jest zasada minimalizacji. Zobowiązuje ona administratora do zbierania tylko tych danych, które są niezbędne do realizacji celu. Jeżeli zakres przetwarzanych danych jest szerszy uprawniony organ może uznać, że dane są nadmiarowe i nałożyć karę na takiego administratora.

Najczęściej przetwarzanie naszych dowodów osobistych wynika z przepisów prawa. Banki oraz np. kuratorzy mają ustawowe podstawy do przetwarzania danych z dowodu. Nie ma jednak żadnych podstaw by w zastaw za wypożyczenie sprzętu sportowego zostawiać dowód osobisty lub jego kopię. Obsłudze wypożyczalni powinny wystarczyć nasze dane pozostawione na oddzielnym formularzu w postaci imienia, nazwiska oraz numeru PESEL. Formularze na którym pozostawiliśmy dane powinny zostać zniszczone po zwrocie sprzętu.

Również nasz pracodawca czy osoba, z którą zawieramy umowę cywilną nie ma podstaw do żądania od nas podania serii dowodu osobistego, wystarczające jest podanie numeru PESEL oraz adresu zamieszkania. Szczególna ostrożność w udostępnianiu serii dowodu osobistego oraz PESEL to ograniczenie możliwości kradzieży naszej tożsamości czy straty finansowej. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości co do wiarygodności lub uczciwości podmiotu, który żąda od nas takich danych najlepiej odstąpić od ich udostępnienia.

Warto pilnować swojego portfela, w którym najczęściej przechowujemy swój dowód osobisty. Co jednak gdy dane z naszego dowodu osobistego wpadną w niepowołane ręce. Przede wszystkim należy jak najszybciej go zastrzec. Najłatwiej zastrzec dowód za pośrednictwem Biura Informacji Kredytowej. Warto też przejść się na Policję i zgłosić zagubienie lub kradzież dowodu. Podobnie jak kartę dowód można zastrzec w banku.

Poświęćmy chwilę zanim komuś podamy swoje dany, warto się zastanowić albo zapytać po co komuś te konkretne informacje o nas. Jeśli to możliwe lepiej podać mniej niż więcej danych. Szczególnie gdy chcemy uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek związanych z wykorzystaniem naszych danych przez osoby nieuprawnione.

Źródło: https://businessinsider.com.pl/lifestyle/seria-dowodu-osobistego-co-oznacza/285r4bn

Nowelizacja PPE przyjęta przez rząd

Pracownicze programy emerytalne stanowią grupową formę budowania kapitału na emeryturę i obok PPK są częścią drugiego filaru emerytalnego. Zgodnie z danymi na koniec 2020 r. (danych za rok 2021 jeszcze nie ma) KNF wskazał, że w PPE prowadziło 2370 pracodawców, a PPE oferuje 30 instytucji finansowych. W PPE uczestniczyło wówczas 631 761 osób, a łączna wartość aktywów zgromadzonych w PPE wynosiła ok. 17 mld zł. W 2021 r. nastąpił najprawdopodobniej wzrost aktywów do około 20 mld zł, natomiast liczba programów i uczestników mogła się zwiększyć w nieznaczny sposób.

W ramach nowelizacji PPE przewidziano przede wszystkim:

1) wprowadzenie przepisów dotyczących przenoszenia środków zgromadzonych w PPE przez dotychczasową instytucję zarządzającą do nowego zarządzającego;

2) uatrakcyjnienie warunków uczestnictwa w PPE, jeśli chodzi o wnoszenie przez uczestnika składki dodatkowej (dobrowolnej):

3) wprowadzenie ułatwienia dla pracodawców w prowadzeniu pracowniczych programów emerytalnych:

4) ułatwienie pracodawcom, którzy prowadzą PPE, czasowe zawieszenie bądź ograniczenie wydatkowania środków na PPE w związku z trudną sytuacją finansową;

5) zmianę przepisów, które określają zasady zawieszania składki podstawowej i ograniczania jej wysokości:

6) skrócenie z 12 miesięcy do 3 miesięcy okresu wypowiedzenia w przypadku podjęcia przez pracodawcę jednostronnej decyzji o likwidacji PPE.

Poza PPE Rząd planuje również zmiany w ramach IKE i IKZE:

1) ułatwienie zawierania umowy o prowadzenie IKE i IKZE przez umożliwienie jej zawarcia w postaci elektronicznej;

2) dostosowanie przepisów, które regulują limit wpłat na IKZE dokonywanych przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą – od 2021 r. prowadzący JDG mogą wpłacać na IKZE środki w większej wysokości niż pozostałem osoby – ponad 10 500 zł w 2022 r., wobec ponad 7000 zł dla pozostałych osób.