Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne

Jedyna na rynku pozycja o charakterze komentarzowym do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Komentarz w 9. wydaniu uwzględnia zmiany związane, m.in. z uchwaleniem ustawy o rewitalizacji (Dz.U. z 2015 r. poz. 1777), a także te, które weszły w życie 1.1.2016 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1890). Do najważniejszych z nich należą: nowe przepisy (art. 37f–37n) dotyczące utworzenia miejscowego planu rewitalizacji, zmiany i doprecyzowanie warunków sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, nowe rozumienie pojęcia inwestycji celu publicznego oraz regulacje dotyczące planowania przestrzennego na obszarze metropolitalnym, w szczególności zakres ramowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego, a także czynności marszałka województwa dotyczące sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego (dodany rozdział 2a).
Publikacja – ze względu na walor praktyczny – jest adresowana do praktyków, którzy zawodowo zajmują się przygotowaniem aktów planistycznych: pracowników administracji samorządowej opracowujących miejscowe i wojewódzkie plany zagospodarowania przestrzennego oraz studia zagospodarowania przestrzennego, w szczególności zaś do organów gminy.
Atutem komentarza są szerokie odniesienia do poprzednio obowiązującej ustawy z 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym oraz omówienie przepisów przejściowych, które w sposób jasny rozstrzyga o stosowaniu odpowiednich regulacji do stanów faktycznych, zaistniałych w okresie wprowadzania nowej ustawy.

Fragment tekstu z poradnika:

Regulacje dotyczące rewitalizacji wprowadzone zostały ustawą z 9.10.2015 r. o rewitalizacji (Dz.U. z 2015 r. poz. 1777), a weszły w życie 18.11.2015 r. Powyższa ustawa przyznaje radzie gminy kompetencje do wyznaczenia, m.in. obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji.

Obszary gminy, na których występuje stan kryzysowy wyrażający się koncentracją negatywnych zjawisk społecznych w szczególności: bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji, niskiego poziomu kapitału ludzkiego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym może zostać uznany za obszar zdegradowany. Aby tak się stało konieczne jest wystąpienie co najmniej jednego negatywnego zjawiska gospodarczego lub środowiskowego lub przestrzenno-funkcjonalnego czy też technicznego.

Obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, na którym dochodzi do szczególnej koncentracji ww. negatywnych zjawisk i na którym gmina zamierza prowadzić rewitalizację (ze względu na jego istotne znaczenie dla rozwoju gminy) wyznacza się jako obszar rewitalizacji.

Ustalenia ww. obszarów dokonuje rada gminy podejmując stosowne uchwały. Rada gminy przyjmuje także uchwałą gminny program rewitalizacji.

Dopiero po wyznaczeniu obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji, a także po przyjęciu gminnego programu rewitalizacji rada gminy uchwala miejscowy plan rewitalizacji będący szczególną formą planu miejscowego. O tym, iż stanowi on szczególną formę planu miejscowego przesądza ustawodawca art. 37f ust. 2 ZagospPrzestrzU. Ustawodawca dopuścił także uchwalenie miejscowego planu rewitalizacji w drodze zmiany obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Zobacz także:

Więcej o miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego znajdziesz w module Budownictwo, architektura i urbanistyka >>

Ochrona danych osobowych i informacji niejawnych z uwzględnieniem ogólnego rozporządzenia unijnego + płyta CD

Od 14.4.2016 r. obowiązuje ogólne rozporządzenie unijne, które m.in. wprowadza następujące zmiany: nową rolę inspektora ochrony danych, obecnie zwanego ABI oraz wysokie kary pieniężne za nieprzestrzeganie przepisów rozporządzenia.
Administrator danych osobowych w poradniku znajdzie opis zmian wniesionych przez rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych.
Poradnik odpowiada na pytania m.in.: jakie zmiany i nowe regulacje wprowadza ogólne rozporządzenie unijne, jakie informacje należy uznać za dane osobowe oraz kiedy i jak należy powołać ABI-ego i kto może pełnić taką funkcję.
Bogaty zbiór gotowych dokumentów i praktycznych wskazówek.

Fragment tekstu z poradnika:

Rozdział V. Zgłaszanie zbiorów danych osobowych do rejestracji do GIODO
Piotr Kowalik, Dariusz Wociór
1. Zbiór danych osobowych

Wśród obowiązków ciążących na administratorze danych osobowych jednym z istotniejszych i już utrwalonym w świadomości prawnej społeczeństwa jest zgłoszenie prowadzonych przez siebie zbiorów danych do rejestracji do GIODO. Stanowi o tym art. 40 OchrDanychU.
Zgłoszeniu takiemu podlegają zbiory danych. Jak wskazuje art. 7 pkt 1 OchrDanychU, przez zbiór danych rozumie się każdy posiadający strukturę zestaw danych o charakterze osobowym, dostępnych według określonych kryteriów, niezależnie od tego, czy zestaw ten jest rozproszony lub podzielony funkcjonalnie.

Aby zestaw informacji o charakterze osobowym stanowił zbiór danych w rozumieniu OchrDanychU, wystarczy, by w tym zestawie znalazły się dane osobowe dwóch osób i by były one dostępne według określonego kryterium (np. data wpływu do zestawu, alfabetycznie, po numerze porządkowym, nazwisku, adresie itp.).

Ważne
Już dwa adresy e-mail umożliwiające ustalenie tożsamości osób posługujących się nimi tworzą zbiór danych. Administrator tworzący zbiór danych musi zastanowić się, czy powinien taki zbiór zgłosić do rejestracji do GIODO.

Kiedy zestaw danych staje się zbiorem danych?

Stosownie do omawianej definicji za zbiór danych uznać można wszelkiego rodzaju materiały gromadzone w formie akt sprawy i inne uporządkowane zestawienia zawierające dane osobowe. Zbiorem danych osobowych jest np. dziennik korespondencyjny, w którym ewidencjonuje się korespondencję wpływającą do przedsiębiorcy oraz korespondencję wysyłaną. Zbiorem takim będzie także wykaz klientów, do których przedsiębiorca wysyła informacje o charakterze marketingowym.

W praktyce o tym, jaki zestaw danych stanowi zbiór danych w rozumieniu OchrDanychU, a właściwie, w jakie zbiory danych poszczególne informacje zgromadzone przez administratora są pogrupowane, decyduje niejednokrotnie administrator. Należy zauważyć, że zbiór danych to pojęcie o charakterze normatywnym. Ustawa o ochronie danych osobowych określa warunki, jakie taki zestaw danych musi spełniać, by być traktowany jako zbiór danych. Ponieważ dane te mogą być rozproszone lub podzielone funkcjonalnie, ostatecznie to administrator danych podejmuje decyzje, w jakich zbiorach umieści te dane, jak je nazwie itp.

Ważne
Zbiór danych osobowych od innego zestawienia danych odróżnia uporządkowany charakter, zapewniający możliwość wyszukania określonych danych za pomocą ustalonego kryterium. Wystarczy jedno kryterium dostępu, by zestaw danych osobowych zakwalifikować jako zbiór danych osobowych w rozumieniu przepisów OchrDanychU.

W praktyce spotyka się przypisywanie zgromadzonym danym dotyczącym określonej osoby numeru ewidencyjnego w zbiorze, w celu ułatwienia wyszukiwania takiego rekordu oraz dopisywania kolejnych danych do niego. Możliwość wyszukiwania według kryterium, jakim jest numer ewidencyjny, sama w sobie przesądza o tym, że dany zbiór ma charakter uporządkowanego zestawienia danych i pozwala na zakwalifikowanie takiego zestawienia jako zbioru danych w rozumieniu OchrDanychU.

Zobacz także:

Więcej o ochronie danych osobowych znajdziesz w module Informacja publiczna, bezpieczeństwo publiczne >>

Stosunek służbowy w formacjach mundurowych

Zagadnienie statusu funkcjonariuszy służb mundurowych jest uregulowane niejednolicie, w 10 głównych ustawach. Do każdej z ustaw wydano wiele rozporządzeń uzupełniających przepisy danej ustawy oraz wprowadzających istotne rozwiązania określające sytuację prawną funkcjonariuszy i żołnierzy. To powoduje liczne problemy w interpretacji przepisów dotyczących żołnierzy i funkcjonariuszy.
Jedyna na rynku praktyczna publikacja porządkująca i systematyzująca skomplikowaną i różnorodną tematykę dotyczącą stosunków służbowych w formacjach zmilitaryzowanych – Czytelnik otrzymuje pełne omówienia problematyki organizacji i funkcjonowania wszystkich formacji mundurowych zebrane w jednej publikacji.
Dzięki przejrzystej formule książki (podział na rodziały dotyczące poszczególnych służb, każdy rozdział opracowany wg jednolitego schematu) Czytelnik szybko odnajdzie poszukiwane treści, dodatkowo wsparte licznymi odwołaniami do najnowszego orzecznictwa oraz wykazem dokumentów niezbędnych do prowadzenia spraw personalnych funkcjonariuszy służb mundurowych i żołnierzy zawodowych ze wskazaniem aktu prawnego, z którego pochodzą.
Osoby odpowiedzialne za sprawy personalne w formacjach zmilitaryzowanych dostają wyczerpujący opis regulacji statusu funkcjonariuszy praktycznie wszystkich służb mundurowych i żołnierzy zawodowych z odpowiedziami na szereg pytań z zakresu zatrudniania, przebiegu służby, zadań, zakończenia służby i rozwiązania stosunku służnowe w danej formacji.
Żołnierze i funkcjonariusze mundurowi szczególowo zapoznają się m.in.: z zasadami procesu rekrutacji i warunkami, jakie należy spełnić, by wziąć w nim udział, z zakresem odpowiedzialności służbowej w danej formacji, zasadami podległości służbowej oraz szczególnymi uprawnienia związane z wykonywaniem służby.

Fragment tekstu z poradnika:

Funkcjonariusz ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków służbowych na zasadzie winy w granicach rzeczywistej straty i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła (art. 2 OdpMajFunkU).

Powyższa regulacja umożliwia więc nałożenie obowiązku naprawienia szkody na podmiot, który wyrządził ją ze swojej winy. Tym samym stanowi ogólną podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej, która może mieć zastosowanie we wszystkich przypadkach, w których szkoda została wyrządzona zawinionym zachowaniem.

Ustawodawca nie zdefiniował jednak pojęcia winy, zatem należy odnieść się do rozumienia tego pojęcia na gruncie prawa cywilnego. Zgodnie z art. 415 KC, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Mimo że KC również nie definiuje tego pojęcia, wina stanowi podstawową zasadę odpowiedzialności. Za reprezentatywną można uznać definicję winy sformułowaną przez Z. Radwańskiego, który przez winę rozumie naganną decyzję człowieka odnoszącą się do podjętego przez niego bezprawnego czynu; nie tylko należy przy tym brać pod uwagę sferę przeżyć psychicznych działającego podmiotu, lecz także stawiany mu zarzut ma polegać na tym, że jego decyzja była naganna w istniejącej, konkretnie sytuacji (P. Machnikowski, w: System prawa prywatnego, red. A. Olejniczak, t. 6, Prawo zobowiązań, część ogólna, Warszawa 2014, s. 385 i n.).

W literaturze przedmiotu przyjmuje się ponadto, że na pojęcie winy składają się dwa jej elementy: obiektywny, czyli bezprawność zachowania, i subiektywny, zakładający możliwość postawienia sprawcy zarzutu z punktu widzenia powinności i możliwości przewidywania szkody oraz przeciwdziałania jej wystąpieniu, co określa się jako subiektywno-obiektywną teorię winy (A. Olejniczak, w: System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna. Suplement, red. A. Olejniczak, Warszawa 2010; R. Longchamps de Bérier, Zobowiązania, Warszawa 1948, s. 244 i n.; A. Szpunar, Wina poszkodowanego w prawie cywilnym, Warszawa 1971, s. 132; W. Czachórski, Zobowiązania – zarys wykładu, Warszaw 2004, s. 202 i n.; W. Dubis, w: Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2014, s. 770 i n.).

Ważne
Przypisanie winy sprawcy szkody sprowadza się do ujemnej oceny działania lub zaniechania funkcjonariusza, przy czym dla formułowania takiej oceny i postawienia zarzutu winy jest konieczne, aby czyn był bezprawny.

Za bezprawne może być uznane tylko takie zachowanie sprawcy szkody, które stanowi obiektywnie złamanie określonych reguł postępowania. Bezprawność jest określoną relacją między pewnym obiektywnie ujmowanym zachowaniem i normą postępowania, a stwierdzenie bezprawności jest wypowiedzią sprawozdawczą o tej relacji (tak P. Machnikowski, w: System, t. 6, s. 404 oraz wyrok SN z 26.9.2003 r., IV CK 32/02, Legalis).

Orzeczenie
Dopiero czyn bezprawny może być oceniany w kategoriach czynu zawinionego – bezprawność czynu oznacza jego sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym, a winę można natomiast przypisać sprawcy czynu w sytuacji, w której istnieją podstawy do negatywnej oceny jego zachowania z punktu widzenia zarówno obiektywnego, jak i subiektywnego (wyr. SN z 7.5.2008 r., II CSK 4/08, Legalis).

Zobacz także:

Więcej o zasadach zatrudniania funkcjonariuszy mundurowych i żołnierzy zawodowych znajdziesz w module Kadry i płace >>

Dyscyplina finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach

Jedyna na rynku publikacja skierowana do praktyków, która zawiera ponad 160 wyjaśnień eksperta z zakresu trudnych i kontrowersyjnych przypadków związanych z naruszeniem dyscypliny finansów publicznych.
Bogata baza najważniejszego i najnowszego orzecznictwa GKO, komisji orzekających w I instancji oraz WSA w Warszawie i NSA.
Główna księgowa, skarbnik poznają najczęściej występujące błędy związane z gospodarowaniem środkami publicznymi oraz zasady postępowania w wypadku złamania reguł dysponowania finansami publicznymi, dzięki czemu unikną przykrych konsekwencji związanych z naruszeniem dyscypliny finansów.
W niniejszej publikacji znajdują się odpowiedzi na m.in. takie pytania jak: co zrobić, jeżeli w jednostce doszło do naruszenia dyscypliny finansów publicznych, jak skutecznie odwołać się od orzeczenia komisji orzekającej.

Fragment tekstu z poradnika:

Konieczność zgodności wszystkich części sprawozdania budżetowego z ewidencją księgową

Pytanie:

W sprawozdaniu budżetowym R-30S za 2014 r. doszło do wykazania danych niezgodnych z ewidencją księgową w dwóch pozycjach w dziale C, tj. kod pozycji 010 sprawozdania wykazano kwotę 34 142 zł, zamiast, jak wynikało z ewidencji księgowej, kwoty 134 142 zł, oraz kod pozycji 030 sprawozdania kwotę 16 871 zł, zamiast, jak wynikało z ewidencji księgowej, kwoty 17 143,25 zł. Czy jest to naruszenie dyscypliny finansów publicznych, skoro nieprawidłowości dotyczyły tylko jednej pozycji sprawozdania (pozycji C), a kwoty w sprawozdaniu zostały zaniżone względem danych ujętych w ewidencji w wyniku pomyłki?

Odpowiedź:

Wykazanie w sprawozdaniu, w tym sprawozdaniu budżetowym, danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Bez znaczenia dla karalności pozostaje fakt, że do nieprawidłowości doszło tylko w jednej części sprawozdania, a pozostałe sporządzone są poprawnie.

Kierownik jednostki sektora finansów publicznych powinien sporządzić sprawozdanie rzetelnie i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym, a kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Przesądza o tym § 9 ust. 1 i 2 SprBudżR. Nieprawidłowości przy sporządzeniu sprawozdania budżetowego podlegają karalności na podstawie art. 18 pkt 2 DyscypFinPubU.

Dla odpowiedzialności bez znaczenia pozostaje, w której części sprawozdania doszło do nieprawidłowości. Przyjąć należy, że wszystkie części sprawozdania stanowią jego nierozerwalną całość i sprawozdania jako całości, bez odnoszenia do poszczególnych części składowych, dotyczy karalność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (podobnie RKO w Łodzi w orz. z 7.12.2007 r., NDB-5000/Ł/22/07, niepubl.).

Ważne

Nieprawidłowości w części C sprawozdania polegające na nieuprawnionym zaniżeniu wartości środków pieniężnych, nawet jeżeli są wynikiem pomyłki, z punktu widzenia oceny zgodności sprawozdania z urządzeniami księgowymi stanowią jednak naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Sprawozdawczość budżetowa jest ważnym elementem spełnienia zasady jawności i przejrzystości finansów publicznych, pozwala ocenić realizację wpływów i wydatków budżetowych w ciągu roku budżetowego, jak również po jego zakończeniu. Wszelkie nieprawdziwe dane, niezgodne z prowadzoną ewidencją księgową, wprowadzają w błąd otrzymującego sprawozdanie, a także mogą prowadzić do fałszowania sprawozdawczości zbiorczej, na podstawie której podejmuje się decyzje dotyczące finansów publicznych.

Orzeczenie GKO z 13.1.2003 r. (DF/GKO/Odw.-100/131-132/2002, niepubl.)

Uzasadniając konieczność objęcia odpowiedzialnością za naruszenie dyscypliny finansów publicznych nieprawidłowości polegających na wykazaniu w sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej w orzecznictwie sądowym i administracyjnym, akcentuje się, że sprawozdania te dokumentują działalność finansową jednostki oraz są ważnym elementem planowania jej działań w przyszłości. Podobnie stwierdziła GKO w orzeczeniu z 8.1.2001 r. (DF/GKO/Odw.-148/242-243/RN-82-83/2000, niepubl.).

Zobacz także:

Więcej o dyscyplinie finansów publicznych znajdziesz w module Finanse publiczne, księgowość i podatki >>

Nowe treści w Legalis Administracja – lipiec 2016

System Informacji Prawnej Legalis Administracja w lipcu 2016 r. uzupełniony został w stosunku do poprzedniego miesiąca aż o 13 125 aktów prawnych (w tym: 451 z Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego; 11 715 aktów prawa miejscowego) oraz 17 040 orzeczeń (w tym 325 orzeczeń organów administracji).

Państwa uwagę zwracamy także na wzbogaconą bazę odautorskich porad (gotowe odpowiedzi na pytania i problemy zgłaszane przez jednostki publiczne – Praktyczne wyjaśnienia) i aktualności – 756 nowych treści.

To tylko wybrane treści, o które wzbogacony został w stosunku do poprzedniego miesiąca Legalis Administracja.

Zwracamy także uwagę na poszerzoną bazę Poradników (dla urzędników, skarbników, sekretarzy, kierowników jednostek) opublikowanych on-line, które są powiązane z systemem aktów prawnych m.in.:

Dyscyplina finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach; Ludmiła Lipiec-Warzecha
Ochrona danych osobowych i informacji niejawnych z uwzględnieniem ogólnego rozporządzenia unijnego; wydanie 2 ‒ red.: Dariusz Wociór
Stosunek służbowy w formacjach mundurowych; red.: prof. Wojciech Maciejko, prof. Przemysław Szustakiewicz

Polecamy Państwu najnowsze komentarze do ustaw m.in.:

Zasady techniki prawodawczej ze szczególnym uwzględnieniem zasad tworzenia aktów prawa miejscowego; wydanie 2 ‒ red.: Dariusz Szafrański
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; red.: prof. UŁ dr hab. Przemysław Szustakiewicz, prof. dr hab. Andrzej Skoczylas
Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne; wydanie 9 ‒ red.: prof. dr hab. Zygmunt Niewiadomski
Ustawa o systemie informacji oświatowej; dr Adam Balicki, prof. KUL dr hab. Magdalena Pyter
Zasady i tryb ustalania świadczeń/roszczeń w przypadku zdarzeń medycznych; Zbigniew Cnota, Grzegorz Gura, Tomasz Grabowski, Ewa Kurowska

Zapraszamy do zapoznania się z plikiem, w którym graficznie przedstawiliśmy miesięczną aktualizację treści Legalis Administracja oraz prezentujemy dodane w lipcu treści praktyczne, poradniki, komentarze Wydawnictwa C.H.Beck – do pobrania poniżej.

Nowości w Legalis Administracja – lipiec 2016 >>

Kodeks karny wykonawczy. Komentarz

Od 15.4.2016 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące dozoru elektronicznego, zmiana koncentruje się głównie na wprowadzeniu przepisów regulujących szczególny charakter postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.
Komentarz (w wydaniu 2) stanowi kompleksowe omówienie wszystkich zagadnień w poruszanej tematyce, uwzględniono w nim m.in. znowelizowane przepisy ustawy z 10.9.2015 r. (obowiązujące od 24.10.2015 r.). Do najważniejszych zmian można zaliczyć m.in.: enumeratywne wskazanie skazanych, których kwalifikuje się do osadzenia w zakładzie karnym typu zamkniętego.
Funkcjonariusz publiczny ponadto w komentarzu znajdzie pogłębioną i rozszerzoną analizę przepisów oraz orzecznictwa.

Fragment tekstu z komentarza:

Art. 10 [Instytucje wykonujące polecenia]

KOMENTOWANY PRZEPIS

§ 1. Policja w zakresie postępowania wykonawczego wykonuje polecenia sądu.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio również do Żandarmerii Wojskowej oraz dowódcy wojskowego, jeżeli skazany jest żołnierzem.
§ 3. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio również do Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej oraz innych organów, jeżeli postępowanie wykonawcze dotyczy spraw, które zgodnie z przepisami prawa należą do ich właściwości.
§ 4. Organy i instytucje państwowe, organy samorządu terytorialnego oraz stowarzyszenia i organizacje społeczne w zakresie swojego działania udzielają pomocy organom wykonującym orzeczenia.

Istota i cel pomocy organom wykonującym orzeczenie

1. Współpraca w postępowaniu wykonawczym. Niniejszy przepis stanowi przykład nadrzędności procesowej sądu (Szymanowski, Świda, KKW. Komentarz, 1998, s. 36). Ma on uzasadnienie pragmatyczne, albowiem nie zawsze sąd jest w stanie dokonać wszystkich czynności procesowych, niezbędnych dla realizacji założeń KKW. Z tego względu posługiwać musi się wyspecjalizowanymi organami, dysponującymi istotnymi, określonymi normatywnie uprawnieniami procesowymi.

2. Polecenia. Komentowany przepis daje sądowi uprawnienie do wydawania poleceń, które rozumieć należy jako zobowiązanie danego organu do dokonania określonych czynności w ramach prowadzonego przez sąd sensu largo postępowania wykonawczego. Organy te nie prowadzą jednak postępowania wykonawczego, a jedynie wykonują tzw. kwestie wpadkowe, które okazały się niezbędne w jego toku. Są to więc organy względem sądu pomocnicze. Czynności przez nie podejmowane mogą mieć natomiast rozmaity charakter. W praktyce najczęstszymi przypadkami są poszukiwanie skazanego, doprowadzenie skazanego do jednostki penitencjarnej celem wykonania orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności (art. 79 § 1 i 2, art. 1 § 2 KKW w zw. z art. 279 § 1 KPK), a także realizacja orzeczenia o zastosowaniu środka zabezpieczającego (art. 201 § 2 KKW).

3. Aspekty praktyczne. Należy postulować, aby korzystanie z pomocy innych organów ograniczane zostało wyłącznie do tych przypadków, gdzie to jest niezbędne i nie wykracza poza realne potrzeby. W przeciwnych wypadkach dochodzi bowiem do niepotrzebnego obciążania tych organów, a w konsekwencji mniej sprawnego wykonywania przez nie obowiązków (Pawela, wykonawczy praktyczny komentarz KKW, 1999, s. 53).

Zobacz także:

Więcej o zezwoleniach na imprezę masową w module Informacja publiczna, bezpieczeństwo publiczne.

Umowy o pracę. Umowy na czas nieokreślony. Umowy na czas określony

Od 22.2.2016 r. obowiązują znaczące zmiany w zakresie umów o pracę, z których najważniejsze i najszersze odnoszą się do umowy zawieranej na czas określony. W miejsce dotychczasowego jednego limitu tych umów pojawiają się dwa – ilościowy i czasowy wraz z nowym katalogiem przypadków, w których limity te nie znajdują zastosowania.
Książka prezentuje krok po kroku, jak zawrzeć z pracownikiem umowę o pracę, zarówno bezterminową, jak i terminową, zgodnie z obowiązującymi przepisami
Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy odnajdą tu analizy przypadków, w których umowa terminowa przekształca się w umowę na czas nieokreślony oraz nietypowe przypadki przekształcenia umów terminowych w bezterminowe i odwrotnie – umów na czas nieokreślony w umowy na czas określony.
Pracodawca pogłębi także wiedzę o nietypowych przypadkach zakończenia umów o pracę (np. wygaśnięcie umowy o pracę z powodu śmierci pracownika, jego tymczasowego aresztowania czy zgonu pracodawcy), a także rozwiązania umów bez wypowiedzenia przez pracownika z winy pracodawcy.

Fragment tekstu z poradnika:

Od 22.2.2016 r. w umowie zawartej na czas określony w celu, o którym mowa w art. 251 § 4 pkt 1–3 KP, lub w przypadku, o którym mowa w art. 251 § 4 pkt 4 KP, w umowie określa się ten cel lub okoliczności tego przypadku, przez zamieszczenie informacji o obiektywnych przyczynach uzasadniających zawarcie takiej umowy.

Wskazane przepisy wymieniają przypadki, w których nie limituje się umów zawieranych na czas określony. Limitów nie stosuje się mianowicie do umów o pracę zawartych na czas określony:
1)   w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
2)   w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,
3)   w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,
4)   w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie – jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.

Przy zatrudnieniu niepełnoetatowym pracodawca i pracownik ustalają w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad ustalony w tej umowie wymiar czasu pracy pracownika, przekroczenie których uprawnia go do dodatku do wynagrodzenia równego dodatkowi za godziny nadliczbowe. Można zrobić to na kilka sposobów, uzależnionych dużej mierze od stosowanych rozkładów czasu pracy dla danej osoby, np.:

1)   jako przekroczenie liczby godzin pracy na dobę (np. przy 4-godzinnej pracy wskazanie 7-godzinnego limitu),
2)   jako limit stały tygodniowy (np. przekroczenie 37 godzin pracy na tydzień),
3)   jako limit średniotygodniowy (np. przekroczenie przeciętnie 38 godzin pracy na tydzień w okresie rozliczeniowym),
4)   poprzez odniesienie do wyższej części etatu (np. przepracowanie ponad wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym obowiązujący dla 4/5 etatu).

Niekiedy treść umowy jest szersza ze względu na wprowadzanie poprzez jej zapisy pewnych systemów czasu pracy (tzw. weekendowego oraz skróconego tygodnia pracy). Stosuje się je na wniosek pracownika, a dla ich wprowadzenia konieczna jest odpowiednia regulacja w umowie.

Zobacz także:

Więcej o klasyfikacji budżetowej znajdziesz w modułach Kadry i płace

Polityka rachunkowości 2016

Od 1.1.2016 r. obowiązują ważne zmiany w rozporządzeniu w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Rozszerzone zostają opisy kont 760 „Pozostałe przychody operacyjne” i 761 „Pozostałe koszty operacyjne” oraz zaktualizowane opisy kont 840 „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów” i 860 „Wynik finansowy”.
Poradnik szczegółowo opisuje funkcjonowanie wszystkich kont dla jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych.
Zmian zasad (polityki) rachunkowości dokonuje kierownik jednostki w formie pisemnej. Dzięki poradnikowi będzie mógł on właściwie zaktualizować dokumentację, o której mowa w art. 10 ustawy o rachunkowości. Książka przedstawia aktualne oraz praktyczne wskazówki, jak tego dokonać.
W poradniku znajduje się wzór zarządzenia w sprawie ustalenia dokumentacji przyjętych zasad rachunkowości wraz z załącznikami.

Fragment tekstu z poradnika:

1. Wskaźniki istotności

Granicę istotności każda jednostka powinna określić indywidualnie. Istotność można wyrazić w odniesieniu do sumy bilansowej, sumy przychodów ze sprzedaży, kapitału (funduszu) własnego, wyniku finansowego – w kontekście sprawozdania finansowego jako całości bądź jego poszczególnych pozycji lub ich grup. W praktyce stosuje się na przykład ilościowe (ustalone procentowo) poziomy istotności oparte na poniższych kryteriach:

1) 0,5–1% sumy bilansowej lub
2) 5–10% wyniku działalności gospodarczej brutto, lub
3) 1–2% kapitałów (funduszy) własnych, lub
4) 0,1–1% przychodów ze sprzedaży.

Wskaźniki przyjmowane w jednostkach biznesowych nie zawsze są odpowiednie dla jednostek budżetowych, jak chociażby wynik finansowy. W jednostkach budżetowych można przyjąć wskaźnik istotności na przykład w odniesieniu do sumy bilansowej czy kwoty wydatków budżetowych.

Każdorazowo ocena tego, co jest istotne, powinna wynikać z profesjonalnego osądu osoby odpowiedzialnej za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości. Decyzja w sprawie wskaźnika istotności powinna zostać poprzedzona kompleksową analizą wszystkich informacji, zdarzeń i operacji gospodarczych występujących w danej jednostce w danym okresie sprawozdawczym. Informacja dotycząca wskaźników istotności musi być zapisana w zasadach (polityce) rachunkowości przyjętych przez jednostkę i stosowana w sposób ciągły.

2. Metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego

Następnym obligatoryjnym elementem, który musi zostać uregulowany w dokumentacji przyjętych zasad rachunkowości, wyszczególnionym w art. 10 ust. 1 pkt 2 RachunkU, jest opisanie stosowanych metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego. W zakresie wyceny jednostka powinna odnieść się tylko do tych aktywów i pasywów, które w niej występują lub w najbliższym okresie mogą wystąpić. W dokumentacji rachunkowości należy podać zasady wyceny stosowane w ciągu roku obrotowego, jak również na dzień bilansowy. Jeżeli zasady wyceny są określone w RachunkU w sposób obligatoryjny i nie pozostawiają wyboru, można w polityce rachunkowości przywołać odpowiedni artykuł RachunkU, bez powtarzania jego treści. W przypadku dopuszczenia wyboru przez RachunkU należy w dokumentacji dotyczącej prowadzenia ksiąg rachunkowych ustalić, jakie rozwiązanie jednostka przyjęła.

Ważne. Podstawą do ustalenia metod wyceny aktywów i pasywów powinny być przepisy rozdziału 4 RachunkU „Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego”, z tym że jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe muszą uwzględniać także przepisy szczególne, zawarte zarówno w FinPubU, jak i w SzczegZasRachR. Przepisy szczególne będą miały pierwszeństwo zastosowania przy wyborze metod wyceny.

Zobacz także:

Więcej o klasyfikacji budżetowej znajdziesz w module Finanse publiczne, księgowość i podatki.

Ustawa o ochronie danych osobowych. Komentarz

Zawiera najnowsze zmiany wprowadzone od 1.4.2016 r. ustawą z 11.2.2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016 r. poz. 195), która dotyczy ułatwienia przekazywania danych między organami administracji publicznej.
Komentarz (w wydaniu 4) szczegółowo wyjaśnia m.in.: praktyczne problemy związane z codziennym stosowaniem przepisów ustawy o ochronie danych osobowych, w tym przez podmioty należące do sfery administracji publicznej.
Administrator bezpieczeństwa informacji znajdzie w książce obok wykładni przepisów najnowsze orzecznictwo krajowe oraz europejskie oraz poglądy doktryny.

Zamów książkę w księgarni internetowej Wydawnictwa C.H.Beck >>

Fragment tekstu z komentarza:

Art. 24 [Obowiązki administratora danych]
KOMENTOWANY PRZEPIS
1. W przypadku zbierania danych osobowych od osoby, której one dotyczą, administrator danych jest obowiązany poinformować tę osobę o:
1) adresie swojej siedziby i pełnej nazwie, a w przypadku gdy administratorem danych jest osoba fizyczna – o miejscu swojego zamieszkania oraz imieniu i nazwisku;
2) celu zbierania danych, a w szczególności o znanych mu w czasie udzielania informacji lub przewidywanych odbiorcach lub kategoriach odbiorców danych;
3) prawie dostępu do treści swoich danych oraz ich poprawiania;
4) dobrowolności albo obowiązku podania danych, a jeżeli taki obowiązek istnieje, o jego podstawie prawnej.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli:
1) przepis innej ustawy zezwala na przetwarzanie danych bez ujawniania faktycznego celu ich zbierania;
2) osoba, której dane dotyczą, posiada informacje, o których mowa w ust. 1.

1. Procedura zbierania danych osobowych. Niezależnie od regulacji dotyczącej generalnej dopuszczalności przetwarzania danych osobowych, ustawa o ochronie danych osobowych zawiera odrębne normy poświęcone procedurze zbierania danych osobowych (J. Barta, P. Fajgielski, R. Markiewicz, Ochrona, 2004, s. 524), a więc tej właśnie czynności (formy) przetwarzania danych. Normy te, sprowadzające się do obowiązku przekazania osobie, której dane dotyczą, pewnych informacji istotnych z punktu widzenia samej procedury zbierania danych, ale przede wszystkim ich dalszego przetwarzania, uznawane są w nauce prawa za jedną z głównych gwarancji autonomii informacyjnej jednostki na gruncie ustawy o ochronie danych osobowych, w tym także gwarancji dla wykonywania przyznanych jej uprawnień kontrolnych przetwarzania danych osobowych (A. Drozd, Ustawa, s. 133) (por. komentarz do art. 32).

2. Obowiązek informacyjny. Artykuł 24 ust. 1 OchrDanOsU kształtuje nałożony na administratora danych tzw. obowiązek informacyjny, tj. obowiązek przekazania osobie fizycznej informacji w nim wymienionych, w sytuacji zbierania danych osobowych bezpośrednio od osoby, której dane dotyczą. W przepisach komentowanej ustawy termin „zbieranie danych” nie został zdefiniowany, a występuje w ustawie w kontekście przykładowego katalogu operacji składających się na przetwarzanie danych osobowych oraz w związku z obowiązkami informacyjnymi z art. 24 i 25 OchrDanOsU. Termin ten powinien być przy tym we wszystkich przypadkach użycia w ustawie rozumiany w ten sam sposób. Tym samym, jeżeli na gruncie interpretacji art. 24 i 25 OchrDanOsU przyjmuje się, że nie wykazuje prawnej doniosłości okoliczność umieszczenia zebranych danych w zbiorze danych, termin „zbieranie danych” powinien być rozumiany jako każde wejście w posiadanie danych osobowych (zapoznanie się z danymi osobowymi) z zamiarem (celem) ich dalszego przetwarzania, bez względu na to, czy to przetwarzanie będzie się odbywać w zbiorze danych osobowych. Tym samym, obowiązek informacyjny będzie ciążył na administratorze danych nawet w sytuacji, gdy podmiot, który pozyska dane od osoby trzeciej (na własne cele), nie będzie ingerował w treść lub formę danych – wystarczy bowiem, że stanie się ich administratorem (będzie decydował o celach i środkach przetwarzania danych) (por. również J. Barta, P. Fajgielski, R. Markiewicz, Ochrona, 2004, s. 537).

Zobacz także:

Więcej o zasadach działania organów administracji znajdziesz w module Informacja publiczna, bezpieczeństwo publiczne

Kadry i płace w instytucjach kultury

Zatrudnianie w instytucjach kultury to połączenie ogólnych przepisów wynikających z kodeksu pracy ze specyfiką zatrudniania w tych jednostkach wynikającą z przepisów szczególnych zawartych m.in. w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Do tego dochodzą uregulowania wewnętrzne.
Osoby w instytucjach odpowiedzialnych za powołanie i prowadzenie jednostek kulturalnych poznają szczegółowe zasady zatrudniania dyrektorów tych instytucji i ich zastępców (z uwzględnieniem najnowszych zmian w tym zakresie), pozwoli im to prawidłowo określić zakres kompetencji dyrektora instytucji kultury.
Zarówno organizatorzy jaki osoby prowadzące jednostki zdobędą aktualną wiedzę, jak prawidłowo kształtować relacje: organizator – instytucja kultury w zakresie zatrudniania i wynagradzania pracowników tej instytucji.
Kadra zarządzająca jednostki oraz specjaliści odpowiedzialni za prowadzenie spraw kadrowych dostaną najświeższe informacje dotyczące konsekwencji ostatnich zmian Kodeksu pracy w zakresie: nawiązywania umów o pracę na czas określony, dokumentacji składanej przez pracowników– rodziców, chcących skorzystać ze swoich uprawnień do urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, wychowawczego czy zwolnień z tytułu opieki nad dziećmi, zasad zawierania umów cywilnoprawnych z pracownikami.
Pracodawcy pogłębią swoją wiedzę także w zakresie prawidłowego: ustalania rozkładu czasu pracy w długich okresach rozliczeniowych, rozliczania podróży służbowych w instytucjach kultury, czy formułowania zapisów umownych dotyczących przeniesienia i zabezpieczenia praw autorskich do dzieł artystycznych i wykonań tych dzieł.
Czytelnik skorzysta także z płyty zawierającej wzory dokumentów wyselekcjonowane specjalnie dla tej grupy zawodowej.

Zamów książkę w księgarni internetowej Wydawnictwa C.H.Beck >>

Fragment tekstu z poradnika:

2. Dyrektor instytucji kultury
2.1. Podstawa zatrudnienia

Zgodnie z zasadą reprezentowania podmiotu posiadającego osobowość prawną przez organ lub osobę, instytucja kultury w art. 15 DziałKultU ma przewidziane stanowisko dyrektora.

Dyrektor podlega powołaniu. Nazewnictwo to przez dłuższy czas budziło wątpliwości, ale wypracowana praktyka i orzecznictwo utrwaliły, że jest to powołanie w rozumieniu art. 68 KP. Po nowelizacji DziałKultU z sierpnia 2011 r. ustawodawca zamieścił bezpośrednią delegację do powołania w rozumieniu KP w art. 15 ust. 7 DziałKultU. Konsekwencją zastosowania powołania jest także możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia poprzedniego stosunku pracy z 3 miesięcy do miesiąca. Zgodnie z art. 683 KP uprawnienie to przysługuje jedynie w przypadku zastosowania trybu konkursowego z art. 16 DziałKultU. W przypadku powołania bez przeprowadzenia konkursu, nie można stosować tej normy.

Uprawnionym do powołania dyrektora jest organizator. Pod tym pojęciem należy rozumieć każdy podmiot uprawniony do powołania instytucji kultury w rozumieniu art. 8 i 9 DziałKultU. Rozróżnienie powoduje, że organizator może być uznany jako podmiot państwowy lub samorządowy. Powołanie może odbyć się na zasadzie arbitralnej decyzji organizatora, ale nie w rozumieniu decyzji administracyjnej, lub po przeprowadzeniu procedury konkursowej przewidzianej w art. 16 DziałKultU.
Powołanie następuje w formie zarządzenia. Skoro art. 15 DziałKultU nie przewiduje do powołania dyrektora formy decyzji administracyjnej, to organ wykonawczy gminy realizuje swoje władcze uprawnienia – wynikające zarówno z tego przepisu, jak i z przepisów ustrojowych – w formie zarządzenia (wyr. WSA w Szczecinie z 7.7.2011 r., II SA/SZ 523/11, Legalis).

Uwarunkowanie powołania zależy od opinii związków zawodowych działających w danej instytucji. Warunek zasięgnięcia opinii może być spełniony fakultatywnie, jeżeli dyrektora wyłania się w drodze konkursu. Stwierdzenie, że opinia ta nie jest konieczna, nie wyłącza możliwości jej pozyskania przez organizatora. Przestała być jedynie warunkiem obligatoryjnym powołania.

Zasięgnąć opinii należy także od stowarzyszeń zawodowych i twórczych, właściwych ze względu na rodzaj działalności prowadzonej przez instytucję, z taką samą zasadą obligatoryjności jej uzyskania, jak w przypadku związków zawodowych. Próbę dookreślenia właściwości podmiotów uprawnionych do wystawienia opinii, podobnie jak w poprzednim stanie prawnym, należy ocenić negatywnie.

Zapis ma względny wpływ na samą decyzję organizatora i bardzo trudno przyjąć, że opinia wskazanego np. stowarzyszenia będzie miała wpływ na obsadę proponowanego kandydata, a jedynie wydłuży samą procedurę. To od organizatora zależy określenie zbioru stowarzyszeń. Wyrok NSA z 4.8.2009 r. (II OSK 834/09, Legalis) określa, że „organizator konkursu na dyrektora muzeum może dowolnie wybrać stowarzyszenie, które ma wytypować swoich przedstawicieli do komisji konkursowej. Niedoszły dyrektor nie może kwestionować sposobu ich wyboru, gdyż nie ma w tej materii legitymacji uprawniającej do zaskarżenia”. Samo uzyskanie opinii nie jest uwarunkowane jej pozytywnym charakterem. Możliwe jest powołanie dyrektora w sytuacji opinii negatywnej.

Zasięgnięcie opinii ma charakter doradczy. Brak jest także określenia charakteru opinii i terminu jej wystawienia przez upoważnione podmioty. Ustawa o związkach zawodowych nie reguluje tej kwestii dla zakładowej organizacji związkowej.

Zobacz także:

Więcej o klasyfikacji budżetowej znajdziesz w modułach Kadry i płace oraz Kultura i sport

Zaloguj się do Legalis Administracja

Wypróbuj Legalis Administracja przez 7 dni

Zaloguj się do Legalis Administracja