Nowe treści w Legalis Administracja – październik 2016

System Informacji Prawnej Legalis Administracja w październiku 2016 r. uzupełniony został w stosunku do poprzedniego miesiąca aż o 9965 aktów prawnych (w tym: 399 z Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego; 8 643 aktów prawa miejscowego) oraz 20 628 orzeczeń (w tym 2941 orzeczeń organów administracji).

Państwa uwagę zwracamy także na wzbogaconą bazę odautorskich porad (gotowe odpowiedzi na pytania i problemy zgłaszane przez jednostki publiczne – Praktyczne wyjaśnienia) i aktualności – 665 nowe treści.

To tylko wybrane treści, o które wzbogacony został w stosunku do poprzedniego miesiąca Legalis Administracja.

Zwracamy także uwagę na poszerzoną bazę poradników (dla urzędników, skarbników, sekretarzy, kierowników jednostek) opublikowanych on-line, które są powiązane z systemem aktów prawnych m.in.:

Centralizacja VAT w jednostkach sektora finansów publicznych; Barbara Sajnaj, Michał Borowski, Roman Namysłowski
Dostęp do informacji publicznej – wydanie 2; red.: Przemysław Szustakiewicz
Podziały i scalenia nieruchomości – wydanie 3; Marian Wolanin

Polecamy Państwu najnowsze komentarze m.in.:

Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko; red.: Bartłomiej Opaliński
Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników; red.: Tomasz Niedziński, Edyta Nurzyńska-Wereszczyńska
Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne – wydanie 3; Marta Romańska, Olga Leśniak
Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego; red.: Jerzy Bieluk

Zapraszamy do zapoznania się z plikiem, w którym graficznie przedstawiliśmy miesięczną aktualizację treści Legalis Administracja oraz prezentujemy dodane w październiku treści praktyczne, poradniki, komentarze Wydawnictwa C.H.Beck – do pobrania poniżej.

Nowości w Legalis Administracja – październik 2016 >>

Finansowanie zadań przez jednostki samorządu terytorialnego

Poradnik szczegółowo prezentuje zasady funkcjonowania instrumentów finansowych i rozwiązań, dzięki którym jednostki samorządu terytorialnego, zwiększą swój potencjał finansowy i ekonomiczny i wykonają określone zamierzenia – przede wszystkim inwestycyjne.
Wskazuje rozwiązania, które pozwolą na optymalizację wydatków publicznych, np.: poprzez konsolidację zadłużenia lub jego restrukturyzację i obniżenie kosztów obsługi długu; likwidację zakładów budżetowych w celu wykonywania zadań przez spółki prawa handlowego; wspólne udzielanie zamówień publicznych, co wpływa na wybór korzystnej oferty; udzielenie koncesji na usługi lub roboty budowlane;
Dzięki tej książce dowiesz się m.in.: jakie są najistotniejsze bariery w prowadzeniu gospodarki finansowej przez JST, czym jest restrukturyzacja zadłużenia, a także jakie są prawne instrumenty skutecznej restrukturyzacji.

Fragment tekstu z poradnika:

Emisja obligacji przez jednostkę samorządową i spółkę komunalną

Obligacje przychodowe zostały skonstruowane w taki sposób, aby stworzyć system bodźców poprawiających skuteczność zarządzania inwestycjami publicznymi, zarówno w fazie realizacji, jak i zarządzania wytworzoną infrastrukturą. W efekcie istota obligacji przychodowych sprowadza się do finansowania za ich pomocą wybranych publicznych zadań inwestycyjnych, które w dalszej kolejności powinny zostać skomercjalizowane w celu zagwarantowania przychodów wystarczających do obsługi infrastruktury oraz terminowej spłaty odsetek i wykupu obligacji zgodnie z harmonogramem.

W przeciwieństwie do sektora prywatnego podmioty publiczne mają większą swobodę w określaniu zadań realizowanych z pożyczonych środków, co jest powiązane m.in. z posiadaniem władztwa podatkowego, a tym samym ważnego aspektu sprzyjającego bezpieczeństwu transakcji o charakterze kredytowym. Takie podejście ogranicza istotność ekonomicznych kryteriów wyboru przedsięwzięć przeznaczonych do realizacji, co powoduje podejmowanie decyzji, których skutki w kolejnych latach istotnie zwiększają wydatki, bez jednoczesnego przyrostu dochodów. Mankamenty tradycyjnego finansowania inwestycji przez podmioty publiczne doprowadziły do stworzenia instrumentu, który ma sprzyjać zwiększeniu naturalnie występującej w sektorze prywatnym racjonalności gospodarowania środkami pozyskanymi od banków, funduszy inwestycyjnych oraz innych obligatariuszy. Niewątpliwie, to właśnie dzięki rynkowemu podejściu do poszczególnych przedsięwzięć, obligacje przychodowe spełniły ważną funkcję w finansowaniu inwestycji publicznych w Stanach Zjednoczonych, dzięki czemu możliwa była intensyfikacja realizacji wybranych zadań, głównie na szczeblu samorządu terytorialnego.

Powyższy aspekt sprawił, że pomimo odmienności porządków prawnych polski ustawodawca zdecydował się również wprowadzić analogiczne uregulowania. Warto w tym miejscu wspomnieć, że obligacje przychodowe są narzędziem, z którego co do zasady mogą skorzystać podmioty publiczne. Zapewne dlatego w art. 25 ObligU zawarty został ograniczony krąg podmiotów uprawnionych do emisji obligacji przychodowych. Wskazany przepis określa, że emitentami obligacji przychodowych mogą być m.in. JST czy BGK. Ponadto do emisji obligacji przychodowych uprawnione są spółki, które są nadzorowane przez wybrane podmioty publiczne, a także zajmujące się realizacją zadań infrastrukturalnych. Warto zauważyć, że cechą wspólną wszystkich rodzajów emitentów jest realizacja zadań publicznych. Tym samym możliwość emisji obligacji przychodowych została ograniczona zarówno pod względem podmiotowym, jak i zakresu przedsięwzięć, które mogą być finansowane za pomocą tego instrumentu. Wydaje się, że ten element może być jedną z przyczyn niewielkiej liczby transakcji, które zostały dotychczas przeprowadzone.

Pomimo że ustawodawca wyróżnił siedem kategorii podmiotów uprawnionych do emisji obligacji przychodowych, to analizując niewielką liczbę dotychczas przeprowadzonych emisji obligacji przychodowych w Polsce, można stwierdzić, że emitentami były przede wszystkim spółki, w których JST posiadały 100% udziałów. W drugiej kolejności emisje obligacji przychodowych były prowadzone bezpośrednio przez JST, które dodatkowo zostały zachęcone do korzystania z tego instrumentu poprzez nieuwzględnianie spowodowanych nim obciążeń w indywidualnym wskaźniku obsługi zadłużenia wynikającym z art. 243 FinPubU. Pozostałe podmioty wskazane w ObligU nie były zainteresowane tym instrumentem.

Próbując wyjaśnić ograniczone zainteresowanie emisją obligacji przychodowych, warto podkreślić, że wszystkie przeprowadzone w Polsce transakcje były związane z realizacją zadań własnych samorządu gminnego, chociaż zainteresowanie opisywanym rozwiązaniem było również deklarowane na szczeblu samorządu powiatowego oraz wojewódzkiego. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że gminy mają swobodę w decydowaniu o formach wykonywania gospodarki komunalnej, czego efektem jest daleko posunięta komercjalizacja w obszarach cechujących się odpłatnością za wykonywane usługi publiczne, która dokonała się poprzez utworzenie wielu spółek komunalnych. Działania te były podejmowane już na początku lat 90. ubiegłego wieku i w wielu przypadkach miały na celu poprawę efektywności zarządzania wybranymi obszarami gospodarki komunalnej. Przeprowadzona wówczas komercjalizacja w sektorze komunalnym spowodowała, że waga kryteriów ekonomicznych podejmowania decyzji dotyczących realizacji przedsięwzięć znacząco wzrosła na wiele lat przed wprowadzeniem możliwości emitowania obligacji przychodowych, co także nie pozostaje bez wpływu na ograniczoną potrzebę stosowania rozwiązania wymuszającego racjonalne podejście do przedsięwzięć. Ponadto wyodrębnienie poza sektor finansów publicznych zadań, których finansowanie poprzez obligacje przychodowe wydaje się naturalne, z całą pewnością było jedną z przyczyn mniejszego zainteresowania prowadzeniem emisji bezpośrednio przez JST.

Pierwsze emisje obligacji przychodowych w Polsce zostały przeprowadzone właśnie przez spółki komunalne, które zajmowały się realizacją zadań z zakresu wodociągów i kanalizacji (Bydgoszcz) oraz lokalnego transportu zbiorowego (Bydgoszcz, Gdańsk, Łódź). To właśnie te obszary wydają się najbardziej atrakcyjne z punktu widzenia możliwości gromadzenia przychodów, a tym samym obsługi obligacji przychodowych. Pomimo atrakcyjnego obszaru działalności, a także funkcjonowania w ramach monopolu naturalnego, wszystkie emisje obligacji przychodowych realizowane przez spółki komunalne wymagały współpracy z gminą, która polegała przede wszystkim na wypracowaniu modelu wsparcia. Taki model w pośredni sposób zabezpiecza interesy obligatariuszy na wypadek niewypłacalności spółki. W efekcie, nawet jeśli okazałoby się, że zgromadzone przez spółkę przychody pochodzące z przedsięwzięcia sfinansowanego ze środków pochodzących z emisji obligacji okazałyby się niewystarczające, to ostateczną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, za pomocą tzw. umowy wsparcia, przenoszono na JST, która była jej właścicielem.

W chwili wprowadzenia do polskiego porządku prawnego obligacji przychodowych limity zadłużenia obowiązujące w samorządzie terytorialnym nie stanowiły istotnego problemu mogącego ograniczyć swobodę zaciągania zobowiązań, a tym samym realizowania kolejnych inwestycji finansowanych tradycyjnym kredytem lub emisją tradycyjnych obligacji komunalnych. Upływ lat oraz zmiany prawa sprawiły jednak, że obecnie wiele JST, chcąc utrzymać dotychczasową aktywność inwestycyjną, musi rozważyć inne sposoby finansowania inwestycji, w tym przede wszystkim te, które wymuszają bilansowanie nakładów z możliwymi do osiągnięcia przychodami, a tym samym nie obciążają ustawowych wskaźników zadłużenia.

Ważne. Konieczne jest nie tylko wybieranie innych instrumentów finansowania inwestycji, lecz także dążenie do poszukiwania nowych, zasadnych ekonomicznie sposobów racjonalnego wykorzystania potencjału każdego przedsięwzięcia. Tylko wówczas możliwe jest utrzymanie zdrowych proporcji pomiędzy poprawą jakości życia na terenie gminy, a ponoszonymi kosztami.

Pamiętać też trzeba o zasadzie partycypacji mieszkańców w wydatkach przeznaczanych na rozwój i utrzymanie gminy, polegającej na sprawiedliwym obciążeniu kosztami osób, które będą korzystały ze stworzonych dogodnych warunków. Należy przypuszczać, że mieszkańcy preferujący wysoki komfort życia i dostęp do różnego rodzaju udogodnień będą bardziej skłonni do przeznaczenia części swoich dochodów na utrzymanie obiektów medycznych, edukacyjnych, kulturalnych czy sportowych, co powinno sprawić, że znacznie chętniej wybiorą do zamieszkania gminę czy miasto, które będzie oferowało dostęp do szerokiego wachlarza usług społecznych. Wydaje się, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać skłonność mieszkańców do dodatkowego zaangażowania i za ponadprzeciętne warunki życia wprowadzić adekwatną odpłatność, która w efekcie będzie stanowiła źródło zapłaty odsetek i wykupu obligacji. Takie podejście może doprowadzić do zróżnicowania gmin i miast pod względem poziomu oraz kosztów życia, co z jednej strony wydaje się sporym zagrożeniem dla zrównoważonego rozwoju całego kraju. Natomiast z drugiej strony daje wybór miejsca życia zgodnego z oczekiwaniami i możliwościami finansowymi, a także nie wymaga tworzenia zaawansowanej infrastruktury społecznej w każdej gminie, co również sprzyja racjonalnemu gospodarowaniu środkami publicznymi.

Zobacz także:

Więcej o finansowaniu zadań znajdziesz w module Finanse publiczne, księgowość i podatki >>

Wpływ podziału nieruchomości na hipotekę na udziale we współwłasności

Niezwykle cennym dla praktyki aspektem monografii jest przedstawienie zagadnień intertemporalnych, które powstały w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego (TK) z 10.7.2012 r. (P 15/12). Konieczne stało się rozwiązanie problemu wpływu podziału nieruchomości na hipotekę na udziale we współwłasności przed wprowadzeniem art. 76 ust. 11-14 ustawy z 6.7.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 790 ze zm; dalej: KWU). Zagadnienie to zostało przedstawione w kilku okresach. Pierwszy z nich to czas między ogłoszeniem wyroku TK a wejściem w życie nowych przepisów (art. 76 ust. 11-14 KWU), następnie okres obowiązywania art. 76 ust. 1 zd 2 KWU i okres przed wprowadzeniem tego przepisu.
W publikacji szczegółowo omówione zostały konsekwencje wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz regulacje wprowadzające zapisy art. 76 ust. 11-14 KWU, które próbują usystematyzować i kompleksowo uregulować zagadnienia hipoteki na udziale w nieruchomości.
Monografia zawiera także analizę art. 76 ust. 5 KWU, który dotyczy wydzielenia nieruchomości w wyniku realizacji roszczenia ujawnionego w księdze wieczystej przed powstaniem hipoteki.

Fragment tekstu z poradnika:

§ 1. Skutki wprowadzenia art. 76 ust. 11–14 KWU dla ochrony interesów wierzyciela hipotecznego

Wprowadzenie art. 76 ust. 11–14 do ustawy z 6.7.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 790 ze zm.; dalej: KWU) doprowadziło do wyeliminowania rozwiązania, które zdaniem TK ingerowało nadmiernie w prawo własności współwłaścicieli, których udziały nie były obciążone hipoteką. Zrezygnowano więc z rozwiązania, które regulowało wpływ podziału nieruchomości na hipotekę na udziale we współwłasności w sposób automatyczny. Zamiast tego wprowadzono przepisy, które wymagają każdorazowo badania przez sąd, notariusza lub samych współwłaścicieli, jaka jest wartość nieruchomości, poszczególnych udziałów, spłat, dopłat. Pozycja wierzyciela uległa osłabieniu w stosunku do tej, która przysługiwała mu na tle art. 76 ust. 1 zd. 2 KWU. Ma on różne środki ochrony swoich interesów1, jednak został pozbawiony tego najważniejszego – pewności oraz stałości zabezpieczenia. Wierzyciel ustanawia hipotekę po to, aby uniezależnić się od sytuacji finansowej dłużnika, która może się zmieniać. W razie jego niewypłacalności zawsze pozostaje zabezpieczenie rzeczowe, z którego wierzyciel może osiągnąć zaspokojenie swoich roszczeń. Obecnie stałość i pewność zabezpieczenia w postaci hipoteki została jednak zamieniona na dowolność ukształtowania rodzajów zabezpieczenia. Możliwe jest zarówno nadmierne uprzywilejowanie wierzyciela, gdy współwłaściciel, którego udział obciążony był hipoteką, otrzyma w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości przez jej podział nieruchomość o wartości znacznie przewyższającej wartość jego dotychczasowego udziału (wtedy cała nieruchomość będzie obciążona hipoteką), jak i znaczne osłabienie sytuacji wierzyciela, gdy uzyska jedynie ustawowe prawo zastawu na wierzytelności o spłatę.

Podział nieruchomości w ramach zniesienia współwłasności może prowadzić do wygaśnięcia hipoteki i otrzymania w zamian przez wierzyciela ustawowego prawa zastawu na wierzytelności o spłatę, gdy współwłaściciel, którego udział obciążony był hipoteką, nie otrzyma żadnej nieruchomości i wyjdzie całkowicie ze stosunku współwłasności. Jeśli uzyska nieruchomość lub udział o mniejszej wartości niż wartość dotychczasowego udziału, powinny mu zostać przyznane dopłaty. Na wierzytelności z tytułu dopłat przysługuje wówczas także wierzycielowi ustawowe prawo zastawu. Wierzyciel w wyniku zniesienia współwłasności przez podział nieruchomości może więc całkowicie utracić dotychczasowe zabezpieczenie w postaci hipoteki na udziale, które ulegnie przekształceniu w ustawowe prawo zastawu na wierzytelności o spłatę, albo uzyskać w zamian dwa nowe prawa – hipotekę oraz ustawowe prawo zastawu na wierzytelności z tytułu dopłat. Należy uznać, że w tym drugim przypadku zarówno hipoteka, jak i zastaw zabezpieczają całą wierzytelność przysługującą wierzycielowi. Nie ulega ona podziałowi między te dwa zabezpieczenia.

Zobacz także:

Więcej o podziale nieruchomości i hipotece znajdziesz w module Gospodarka nieruchomościami >>

Kodeks pracy. Komentarz

Kompleksowe i praktyczne omówienie najnowszych interpretacji, orzecznictwa oraz nowelizacji przepisów (KP i okołokodekswoych) dotyczących m.in. zmiany wieku osoby młodocianej, wprowadzenia rozwiązań ułatwiających godzenie życia rodzinnego z życiem zawodowym, ograniczenia umów o pracę do trzech, potwierdzania pracownikowi na piśmie podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę przed dopuszczeniem pracownika do pracy i wiele innych uaktualnionych rozwiazan kodeksowych
Lektura komentarza pozwoli zapoznać się z nowymi obowiązkami oraz prawami pracodawców i pracowników w zakresie m.in.: możliwości uproszczenia i uelastycznienia systemu urlopów związanych z opieką nad dziećmi, jakie przysługują pracownikom ułatwienia korzystania z elastycznych form czasu pracy ze względu na obowiązki rodzinne oraz inne uprawnienia uwzględniające równocześnie potrzeby i interesy zarówno pracowników jak i pracodawców; równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy; warunków zatrudnienia pracowników delegowanych na terytorium RP; kryteriów rozpoznawania chorób zawodowych.
Czytelnicy będą mogli także przygotować się na nadchodzące zmiany. W publikacji komentowane są planowane zmiany legislacyjne, m.in.: złagodzenie wymogów prawa pracy wobec małych przedsiębiorców (do 50 pracowników), wydawania świadectwa pracy wynikającego z zakończonych umów w przypadku zatrudnienia na podstawie kolejnej umowy u tego samego pracodawcy, wydłużenia z 7 do 14 dni terminu do wniesienia przez pracownika odwołania do sądu od wypowiedzenia umowy o pracę (tzw. „Plan Morawieckiego” – wejście w życie 1.1.2017 r.).

Fragment tekstu z komentarza:

IX. Planowane zmiany

1. Plan „Morawieckiego”. Po wejściu w życie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia przedsiębiorców uchwalonej z myślą o umożliwieniu realizacji planu „Morawieckiego” w art. 97 § 1¹ i 1³ otrzyma brzmienie:

„1¹. W przypadku zawarcia, z tym samym pracodawcą kolejnej umowy o pracę, w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi na jego wniosek, świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia.

§ 1². Pracownik, o którym mowa w § 1¹, może w każdym czasie żądać wydania świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem umowy o pracę lub świadectwa pracy dotyczącego łącznego okresu zatrudnienia na podstawie dwóch lub więcej umów o pracę, przypadającego przed zgłoszeniem wniosku o wydanie świadectwa pracy. Pracodawca jest obowiązany wydać świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia złożenia pisemnego wniosku pracownika w tej sprawie.

§ 1³. Jeżeli pracodawca nie zamierza zawrzeć z pracownikiem kolejnej umowy o prace w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania albo wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę, jest on obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy dotyczące łącznego okresu zatrudnienia, za który nie wydano dotychczas świadectwa pracy”.

Planowana zmiana zmierza do przyjęcia zasady, zgodnie z którą pracodawca będzie, jak dotychczas, zobowiązany do niezwłocznego wydania pracownikowi świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy, przy czym wyjątek od tej zasady stanowiłyby sytuacje, w których dochodzi do nawiązania kolejnej umowy o pracę z tym samym pracownikiem w ciągu 7 dni od dnia ustania poprzedniego zatrudnienia. W takim przypadku pracodawca byłby obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy dotyczące poprzedniego zakończonego okresu zatrudnienia – tylko na wniosek tego pracownika. Natomiast w przypadku, gdy pracodawca nie będzie miał zamiaru zatrudnienia tego samego pracownika w ciągu 7 dni od ustania poprzedniego zatrudnienia, będzie on miał obowiązek wydania świadectwa pracy obejmującego wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia tego pracownika, za które nie wydano mu świadectwa pracy lub świadectw pracy, bowiem nie składał on takiego wniosku.

Zobacz także:

Więcej o obecnych i przyszłych prawach i obowiązkach pracodawców i pracowników znajdziesz w module Kadry i płace >>

Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz

Od 4.4.2016 r. obwiązują nowe przepisy wynikające z likwidacji wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury i utworzenia stanowisk zastępcy Prokuratora Generalnego do Spraw Wojskowych, prokuratora do spraw wojskowych w prokuraturach okręgowych i prokuraturach rejonowych.
Komentarz (w wydaniu 3) szczegółowo wyjaśnia również zmiany w ustawie – Kodeks postępowania karnego.
Funkcjonariusz publiczny znajdzie w książce kompleksowe omówienie ustawy – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia oraz ustawy – Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.
Można pogłębić swą wiedzę i zapoznać się z najnowszymi pismami procesowymi m.in.: z zawiadomieniem o niekierowaniu wniosku o ukaranie, z wnioskiem o ukaranie, czy wnioskiem o uchylenie mandatu karnego.

Fragment tekstu z komentarza:

Art. 7 [Obowiązki Policji]

KOMENTOWANY PRZEPIS

Policja i inne organy w zakresie postępowania w sprawach o wykroczenia wykonują polecenia sądu oraz prowadzą w granicach określonych w ustawie czynności wyjaśniające.

1. Podstawowe obowiązki Policji. Podstawowym zadaniem polskiego ustawodawstwa jest stworzenie warunków gwarantujących rzeczywistą ochronę każdego człowieka przed przemocą, brutalnością i innymi zachowaniami naruszającymi dobro chronione przez prawo. Wynika on wprost z ustawy zasadniczej, którą jest Konstytucja RP. Niewątpliwie największe nadzieje w osiągnięciu tego celu pokładane są w Policji, z racji powierzenia tej instytucji wielu uprawnień. Głównym obowiązkiem Policji, nałożonym ustawą z 6.4.1990 r. o Policji, jest ochrona życia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra, bezpieczeństwa i porządku publicznego (w tym zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania), działania mające na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym (współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi), wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców, nadzór nad strażami gminnymi (miejskimi) oraz nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi w zakresie określonym w ustawie z 22.8.1997 r. o ochronie osób i mienia (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1099 ze zm.), kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych oraz współdziałanie z policjami innych państw i ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie umów i porozumień międzynarodowych, a także prowadzenie bazy danych zawierającej informacje o wynikach analizy kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA). Nie bez powodu na samym początku katalogu powinności policjanta umieszczono ochronę życia i zdrowia ludzi uczciwych oraz ich własności, ta bowiem część społeczeństwa nie tylko najbardziej zasługuje na szczególną troskę organów ochrony prawnej, lecz także najbardziej jest narażona na przemoc.

2. Czynności operacyjno-rozpoznawcze. W granicach swoich zadań Policja wykonuje czynności operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-porządkowe. Wykonuje również inne czynności w przedmiotowym zakresie – na polecenie sądu, prokuratora, organów administracji państwowej i samorządu terytorialnego. Policjanci w toku wykonywanych czynności mają prawo np.: legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, zatrzymywania osób w warunkach i trybie przewidzianym m.in. przepisami ustawy – Kodeks postępowania karnego, pozbawionych wolności, które korzystając z przerwy w odbywaniu kary, nie powróciły na czas do zakładu karnego, lub stwarzających bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa życia ludzkiego, jego zdrowia albo mienia, przeszukiwania osób i ich pomieszczeń w warunkach określonych przepisami Kodeksu postępowania karnego, dokonywania kontroli osobistej oraz przeglądania zawartości bagaży lub ładunku w razie zaistnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego. Policjanci mają prawo także żądania niezbędnej pomocy ze strony instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej, w nagłych przypadkach zaś – również ze strony innych jednostek gospodarczych i organizacji społecznych, a nawet osób fizycznych. W przypadku niepodporządkowania się uprawnionym poleceniom policjanci mogą stosować środki bezpośredniego przymusu w postaci fizycznych, technicznych i chemicznych środków służących do obezwładniania czy konwojowania osób oraz do zatrzymywania pojazdów (np. kolczatki, której jednak nie można używać do zatrzymywania pojazdów jednośladowych), pałki służbowej, wodnych środków obezwładniających, psów służbowych, a także pocisków niepenetracyjnych, miotanych z broni palnej (art. 16 PolicjaU). Warunkiem użycia któregokolwiek z wymienionych środków jest zasadność dyktująca taką potrzebę, niezbędną do osiągnięcia podporządkowania się uprawnionym poleceniom.

Zobacz także:

Więcej w module Informacja publiczna, bezpieczeństwo publiczne >>

Procedury udzielania świadczeń z pomocy społecznej. Wzory decyzji z wyjaśnieniami

W poradniku krok po kroku omówiono procedury postępowania w sprawie ustalenia prawa do świadczeń z pomocy społecznej (pieniężnych i niepieniężnych), najczęściej występujące trudności z tym związane oraz gotowe rozwiązania takich sytuacji (wraz z przykładami przedstawiającymi zasady liczenia dochodów dla celów przyznania prawa do zasiłku, zasady obliczania wysokości wypłaconych świadczeń oraz obliczania terminów).
Wyjaśniono trudności związane z przyznawaniem prawa do świadczeń z pomocy społecznej (problemy ze zwrotem wydatków między gminami, złożenie wniosku przez osobę, która nie jest stroną postępowania, wyłączenie pracownika od udziału w postępowaniu).
Książka zawiera m.in. odpowiedzi na pytania:

– co zrobić, gdy we wniosku wystąpiły braki formalne albo nie można załatwić sprawy w terminie;
– w jaki sposób ustalić skład rodziny oraz wysokość dochodu na członka w rodzinie;
– kiedy przyznane świadczenie stanie się świadczeniem nienależnie pobranym;
– jakie jest postępowanie w razie odwołania wnioskodawcy do Samorządowego Kolegium Odwoławczego;
– co zrobić, jeśli wnioskodawca nie współdziała z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej lub nie chce udzielić wywiadu środowiskowego;
– jakie są przesłanki uchylenia decyzji ostatecznej.

Zbiór gotowych wzorów (decyzji, postanowień, zawiadomień) oraz opisów stanów faktycznych, które stanowią komentarz do zaprezentowanych wzorów.

Fragment tekstu z poradnika:

1.3. Kiedy zasiłek stały nie przysługuje
Zgodnie z art. 37 ust. 4 ustawy z 12.3.2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 930; dalej: PomSpołU) zasiłek stały nie przysługuje w razie zbiegu uprawnień do zasiłku stałego oraz:
1) renty socjalnej dla osoby dorosłej – przyznanej na podstawie ustawa z 27.6.2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 982 ze zm.);
2) świadczenia pielęgnacyjnego – przysługuje ono matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka, osobie będącą spokrewnioną rodziną zastępczą oraz innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny w myśl ustawy z 25.2.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2015 r. poz. 2082 ze zm.; dalej: KRO), jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą zależną;
3) specjalnego zasiłku opiekuńczego – przysługuje on osobom, na których, zgodnie z przepisami KRO, ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub z niego rezygnują w celu sprawowania stałej opieki nad osobą zależną;
4) dodatku z tytułu wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania (dla opiekunów bezrobotnych) – dodatek z tytułu wychowywania dziecka przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka lub opiekunowi prawnemu dziecka z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych (art. 11 ustawy z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych został uchylony w 2005 r.);
5) zasiłku dla opiekuna – przysługuje on osobom, które ma mocy decyzji administracyjnej miały przyznane prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, ale traciły je ze względu na zmianę ustawy z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

Niespełnienie przesłanki całkowitej niezdolności do pracy lub niezdolności do pracy z powodu wieku
Zasiłek stały nie przysługuje, jeśli osoba nie spełni koniecznej przesłanki, dotyczącej osiągnięcia odpowiedniego wieku lub nie jest osobą całkowicie niezdolna do pracy.

Organ wyda decyzję odmowną, powołując się na podstawę prawną określoną w art. 6 pkt 1 lub 7, art. 36 pkt 1 lit. a, art. 37 ust. 1 pkt 1 lub 2 oraz art. 106 ust. 4, art. 107 PomSpołU.

Jeżeli wnioskodawca posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności, może podejmować pracę lekką. Zachowuje więc ograniczoną zdolność do wykonywania pracy umysłowej lub fizycznej. Posiadanie orzeczenia o lekkim stopniu niepełnosprawności oznacza, że osoba ta nie może zostać uznana za całkowicie niezdolną do pracy. Okoliczność ta jest przesłanką negatywną i wyklucza możliwość przyznania zasiłku stałego bez względu na to, czy spełniona zostanie druga przesłanka – dotycząca kryterium dochodowego z art. 37 ust. 1 PomSpołU, nawet wówczas, gdy ubiegający się o zasiłek stały znajdzie się w bardzo trudnej sytuacji materialnej.

PRZYKŁAD

Orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności – decyzja odmowna (wzór 1.4.9)
Lidia Nowak 13.2.2016 r. złożyła wniosek o przyznanie zasiłku stałego. W dniu 16.2.2016 r. pracownik socjalny przeprowadził rodzinny wywiad środowiskowy, w trakcie którego ustalił, że pani Lidia prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, jest osobą bezrobotną zarejestrowaną w PUP, bez prawa do zasiłku oraz ma lekki stopień niepełnosprawności określony na posiedzeniu 26.2.2014 r. (termin ważności orzeczenia do 31.3.2017 r.). Dochód własny pani Lidii (uzyskiwany z pracy dorywczej) w styczniu 2016 r. wynosił 400 zł, natomiast od lutego 2016 r. – 0,00 zł. Organ obliczył dochód osoby samotnie gospodarującej, zgodnie z art. 8 ust. 3 PomSpołU, czyli uznał dochód z miesiąca złożenia wniosku, gdyż dochód ze stycznia 2016 r. jest dochodem utraconym.

Przesłanka nieprzekroczenia kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej w wysokości 634 zł została spełniona, co, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 PomSpołU, kwalifikowałoby ją do uzyskania świadczenia pieniężnego z pomocy społecznej. Dokonując oceny drugiej przesłanki, organ uznał jednak, że pani Lidia nie jest niezdolna do pracy z tytułu wieku lub całkowicie niezdolna do pracy – na podstawie art. 6 pkt 1 lub 7 PomSpołU. Pani Lidia posiada bowiem orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności. Nie osiągnęła więc ani wieku emerytalnego, ani nie legitymuje się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, nie spełnia zatem przesłanki z art. 37 ust. 1 pkt 1 PomSpołU.

Pani Lidia nie jest więc osobą niezdolną do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolną do pracy, dlatego zasiłek stały jej nie przysługuje.

W decyzji odmownej organ przywołał podstawę prawną, powołując się na art. 6 pkt 1 lub 7, art. 36 pkt 1 lit. a, art. 37 ust. 1 pkt 1 oraz art. 106 ust. 4 i art. 107 PomSpołU.

Zarówno brak ważnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, jak i orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności skutkować będzie wydaniem decyzji odmownej dotyczącej przyznania prawa do zasiłku stałego.

PRZYKŁAD

Dwuosobowe gospodarstwo domowe z dochodem w rodzinie bez spełnienia przesłanki art. 6 pkt 1 lub 7 PomSpołU (wzór 1.4.10)
Barbara Nowak 13.4.2016 r. złożyła wniosek o zasiłek stały. Na tej podstawie organ przeprowadził rodzinny wywiad środowiskowy, w ramach którego ustalił, że strona prowadzi dwuosobowe gospodarstwo domowe. Nie posiada dochodu własnego, ale ma dochód w rodzinie w wysokości 300 zł. Pani Barbara nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności oraz nie osiągnęła wieku emerytalnego, który kwalifikowałby ją do tej formy pomocy. Chociaż dochód nie przekracza kryterium dochodowego osoby w rodzinie, określonego w art. 8 ust. 1 pkt 2 PomSpołU, Barbara Nowak nie spełnia przesłanek z art. 37 ust. 1 pkt 2 PomSpołU, gdyż nie jest osobą niezdolną do pracy z powodu wieku (art. 6 pkt 7 PomSpołU) lub całkowicie niezdolną do pracy (art. 6 pkt 1 PomSpołU).

Przekroczenie kryterium dochodowego
Definicja kryterium dochodowego zawarta jest w art. 9 PomSpołU. Kryterium dochodowe uprawniające do otrzymania świadczeń pieniężnych uległo zmianie od 1.10.2015 r.:
1) dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 634 zł (§ 1 pkt 1a rozporządzenia Rady Ministrów z 14.7.2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej; Dz.U. z 2015 r. poz. 1058; dalej: KrytŚwPomSpołR),
2) dla osoby w rodzinie wynosi 514 zł (§ 1 pkt 1 lit. b KrytŚwPomSpołR).

Stronie, która nie spełni przesłanek art. 37 ust. 1 pkt 1 lub 2 w zw. z art. 8 ust. 1 pkt 1 lub 2 PomSpołU, organ wyda decyzję odmowną w sprawie ubiegania się o prawo do zasiłku stałego. Zdanie w art. 37 ust. 1 pkt 1 PomSpołU „jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej”, oznacza, że ustawodawca określił warunek spełnienia kryterium dla osoby samotnie gospodarującej, które wynosi 634 zł, i nie można go przekroczyć. W przypadku posiadania dochodu, który przekracza kwotę kryterium dochodowego, zasiłek stały nie przysługuje.

Ten sam warunek, ale dotyczący osób w rodzinie, zawarty jest w art. 37 ust. 1 pkt 2 PomSpołU („jeżeli jej dochód, jak również i dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie” – obecnie 514 zł). W tym zdaniu zawarte są dwa warunki dochodu, „jej dochodu” oraz „dochodu na osobę w rodzinie”. Przekroczenie któregokolwiek z nich skutkuje wydaniem przez organ decyzji odmownej. Prawo do zasiłku stałego nie będzie więc przysługiwało, jeżeli wnioskodawca osiąga własny dochód, który jest wyższy od kryterium dochodowego, nawet wtedy, gdy spełnia on warunek posiadania niższego dochodu na osobę w rodzinie (lub odwrotnie).

PRZYKŁAD

Przekroczenie dochodu własnego przez osobę samotnie gospodarującą (wzór 1.4.11)
Janusz Nowak 17.2.2016 r. złożył wniosek o zasiłek stały. Na tej podstawie organ przeprowadził rodzinny wywiad środowiskowy oraz odebrał oświadczenie majątkowe. Organ ustalił, że strona prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Posiada dochód własny w postaci zgromadzonych oszczędności w wysokości 88 000 zł. Pan Janusz nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności, natomiast osiągnął wiek emerytalny, który kwalifikuje go do tej formy pomocy. Pomimo tego, że spełniona została jedna z przesłanek z art. 37 ust. 1 pkt 1 PomSpołU (pan Janusz jest osobą niezdolną do pracy z powodu wieku), nie została spełniona druga konieczna przesłanka dotycząca nieprzekroczenia kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust. 1 pkt 1 PomSpołU. Ponadto zgodnie z art. 2 PomSpołU pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pan Janusz ma możliwości finansowe, które może wykorzystać w celu zaspokojenia swoich bieżących potrzeb życiowych. Organ wydał decyzję odmowną, nie przyznając zasiłku stałego.

Zobacz także:

Więcej informacji dotyczących procedury przyznawania świadczeń z pomocy społecznej i zasad wydawania decyzji znajdziesz w module Pomoc społeczna >>

Centralizacja rozliczeń VAT w samorządzie

26-27 października 2016 r. w ADN Centrum Konferencyjnym w Warszawie odbędzie się szkolenie dotyczące Centralizacji VAT.

Od 1.1.2017 r. wszystkie jednostki samorządu terytorialnego muszą dokonać centralizacji rozliczeń VAT w jednostkach organizacyjnych. Celem konferencji jest omówienie kluczowych problemów finansowych, podatkowych, organizacyjnych i prawnych, jakie wynikają z orzeczenia TSUE z 29.9.2015 i projektowanej specustawy w zakresie centralizacji VAT.

Szkolenie skierowane jest do:

Skarbników, głównych księgowych i księgowych gmin, powiatów, województw.
Dyrektorów i Naczelników departamentów lub wydziałów finansowo-podatkowych w jednostce.
Pracowników odpowiedzialnych za organizację procesów towarzyszących centralizacji VAT.
Pracowników Regionalnych Izb Obrachunkowych.
Pracowników urzędów skarbowych.

Więcej informacji o konferencji ->

XIV Samorządowe Forum Kapitału i Finansów

W dniach 22 – 23 września w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach odbędzie się XIV Samorządowe Forum Kapitału i Finansów.

Wydarzenie łączy najbardziej wpływowych przedstawicieli administracji samorządowej i publicznej ze światem biznesu i finansów w dyskusjach na temat gospodarki, rozwoju, trendów innowacji, infrastruktury.

Program Forum obejmie ponad 60 paneli i debat, które będą składać się na 10 konferencji tematycznych, czyli:

Kongresu Skarbników Polskich Samorządów,
Zjazdu Sekretarzy,
Forum Przewodniczących Rad,
Miasto Przyszłości,
Spółki komunalne, ponadgminne związki i porozumienia jako Instrumenty realizacji usług publicznych,
Finansowanie i ochrona zdrowia przez samorząd,
Wyzwania dla Samorządowej Oświaty,
Audyt wewnętrzny w JST,
Innowacje w rozwoju obszarów wiejskich
Jakość życia seniorów.

Wydawnictwo C.H.Beck, wydawca Systemu Informacji Prawnej Legalis Administracja zostało Partnerem tego wydarzenia.
Więcej o Forum >>

Nowe treści w Legalis Administracja – wrzesień 2016

System Informacji Prawnej Legalis Administracja we wrześniu 2016 r. uzupełniony został w stosunku do poprzedniego miesiąca aż o 8 117 aktów prawnych (w tym: 393 z Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego; 7 181 aktów prawa miejscowego) oraz 5 841 orzeczeń (w tym 379 orzeczeń organów administracji).

Państwa uwagę zwracamy także na wzbogaconą bazę odautorskich porad (gotowe odpowiedzi na pytania i problemy zgłaszane przez jednostki publiczne – Praktyczne wyjaśnienia) i aktualności – 664 nowe treści.

To tylko wybrane treści, o które wzbogacony został w stosunku do poprzedniego miesiąca Legalis Administracja.

Zwracamy także uwagę na poszerzoną bazę Poradników (dla urzędników, skarbników, sekretarzy, kierowników jednostek) opublikowanych on-line, które są powiązane z systemem aktów prawnych m.in.:

Finansowanie zadań przez jednostki samorządu terytorialnego; red.: Piotr Walczak
Statut szkoły wyższej jako źródło prawa pracy; dr Paulina Matyjas-Łysakowska
Przestępstwo zmowy przetargowej; Anna Brzezińska

Polecamy Państwu najnowszy komentarz:

Kodeks pracy – wydanie 3; Wojciech Kotowski, dr Bolesław Kurzępa
VAT – wydanie 12; Tomasz Michalik
Prawo budowlane – wydanie 7; red.: prof. dr hab. Zygmunt Niewiadomski
Dodatki mieszkaniowe – wydanie 5; dr Grażyna Manjura-Niśkiewicz

Zapraszamy do zapoznania się z plikiem, w którym graficznie przedstawiliśmy miesięczną aktualizację treści Legalis Administracja oraz prezentujemy dodane we wrześniu treści praktyczne, poradniki, komentarze Wydawnictwa C.H.Beck – do pobrania poniżej.

Nowości w Legalis Administracja – wrzesień 2016 >>

Ustawa krajobrazowa, rewitalizacyjna i metropolitalna. Komentarz do przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Unikatowa pozycja dla osób, które w praktyce zajmują się planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym.
W jednej publikacji omówione zostały zmienione ustawą krajobrazową przepisy ustaw: o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o podatkach i opłatach lokalnych, Prawo budowlane, o drogach publicznych, o ochronie przyrody oraz o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Kompendium wiedzy na temat nowych instrumentów organizowania i porządkowania ładu przestrzennego na obszarze gminy (takich jak np. audyt krajobrazowy i uchwała reklamowa) oraz nowych instytucji związanych z planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym, rewitalizacją, czy zapobieganiem i wychodzeniem ze stanu degradacji.
W komentarzu znajdują się odpowiedzi na następujące pytania:

– czym jest audyt krajobrazowy i gminna uchwała reklamowa, jakie powodują skutki dla gmin i jak je uchwalać,
– na jakich zasadach wymierzać kary pieniężne za niedostosowanie urządzeń reklamowych do wytycznych gmin,
– jak rozpoczynać w gminach proces rewitalizacji,
– jakie są konkretne skutki kolejnych uchwał rewitalizacyjnych rady gminy,
– jaka jest rola i znaczenie miejscowego planu rewitalizacji i umowy urbanistycznej,
– jako może wyglądać zarządzanie przestrzenią na szczeblu metropolitalnym i czym jest studium metropolitalne,
– jak wszystkie nowe rozwiązania mają się do dotychczasowych instrumentów planowania przestrzennego.

Ponad 100 schematów, które w syntetyczny sposób przedstawiają najważniejsze tematy oraz 23 przykłady obrazujące najtrudniejsze zagadnienia wraz z przydatnymi komentarzami eksperta.

Fragment tekstu z komentarza:

Art. 10. [Przesłanki wyznaczenia obszaru rewitalizacji]
1. Obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację, wyznacza się jako obszar rewitalizacji.
2. Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic.
3. Niezamieszkałe tereny poprzemysłowe, w tym poportowe i powydobywcze, tereny powojskowe albo pokolejowe, na których występują negatywne zjawiska, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1–4, mogą wejść w skład obszaru rewitalizacji wyłącznie w przypadku, gdy działania możliwe do przeprowadzenia na tych terenach przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym, o których mowa w art. 9 ust. 1.

1. Po wyznaczeniu obszaru zdegradowanego kolejnym elementem działań będzie wyznaczenie obszaru rewitalizacji. Dopiero wyznaczenie tego obszaru będzie miało kluczowe znaczenie dla dalszych czynności rewitalizacyjnych. Obszar ten:
1)   może w zależności od sytuacji obejmować całość lub część obszaru zdegradowanego,
2)   musi się cechować szczególną koncentracją negatywnych zjawisk właściwych dla obszaru zdegradowanego.Gmina musi wyrazić zamiar prowadzenia w ramach tego obszaru rewitalizacji. Uzasadnieniem tych działań musi być ich istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego.
2. Można wskazać w tym kontekście na nieostre pojęcia „szczególna koncentracja zjawisk negatywnych” oraz „istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego”. Otwiera to możliwość nadawania procesom rewitalizacji zróżnicowanych zakresów i formuł. Przykładowo, można wskazać, że dla rozwoju lokalnego istotne znaczenie mogą mieć takie działania, jak:
1)   dbałość o poziom życia mieszkańców,
2)   dbałość o rozwój gospodarczy,
3)   dbałość o zachowanie prawa do wykorzystania przestrzeni lokalnej,
4)   dbałość o zachowanie walorów środowiskowych,
5)   dbałość o zachowanie walorów terenu o charakterze kulturowym,
6)   możliwość realizacji kluczowych inwestycji – zarówno prywatnych, jak i inwestycji celu publicznego.
3. Tak więc po zdiagnozowaniu poważnych problemów społecznych, środowiskowych, funkcjonalno-przestrzennych, gospodarczych czy technicznych, można ich rozwiązanie poprowadzić w ramach procesu rewitalizacji w różnych kierunkach, w zależności od potrzeb i oczekiwań interesariuszy partycypacji (w tym także władz lokalnych).
4. Obszar rewitalizacji, na zbliżonej zasadzie jak w przypadku obszaru zdegradowanego, może być podzielony na podobszary (również na podstawie wyróżniających ich konkretnych właściwości). W przeciwieństwie do obszaru zdegradowanego obszar rewitalizacji ma przyporządkowane pewne ograniczenia. Zgodnie z:
1)   ograniczeniem obszarowym obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy,
2)   ograniczeniem ludnościowym obszar rewitalizacji nie może być zamieszkały przez więcej niż 30% mieszkańców gminy.

Przykład

Rada gminy chciała wyznaczyć obszar rewitalizacji obejmujący 50% powierzchni gminy. Nawet jeżeli występują tam szczególnie skumulowane problemy społeczne, działanie takie stanowiłoby naruszenie prawa.

Rysunek 6. Możliwa relacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

5. Względem podobszarów rewitalizacji ustawodawca takich ani żadnych innych dodatkowych ograniczeń nie przewiduje. Ich ukształtowanie należy więc do gminy w ramach wyznaczonych przez wytyczne związane z samym obszarem rewitalizacji. Wszelkie ograniczenia związane z tworzeniem obszarów rewitalizacji mają na celu przede wszystkim zablokowanie tego, aby gminy nie stosowały RewitalizacjaU jako sposobu załatwienia problemów dotyczących całych ich obszarów (nie taka jest bowiem rola instrumentów rewitalizacyjnych).
6. Jak wskazano powyżej, same cele związane z podejmowaniem procesów rewitalizacji mogą być zróżnicowane i dostosowane do uwarunkowań występujących w ramach konkretnej gminy. Ustawodawca wyodrębnił jednak grupę terenów, dla których podjęcie rewitalizacji będzie możliwe wyłącznie w przypadku, gdy będzie miało ono na celu rozwiązanie negatywnych problemów społecznych (a nie np. wyłącznie środowiskowych lub gospodarczych). Są to:
1)   niezamieszkałe tereny przemysłowe, w tym tereny poportowe i powydobywcze,
2)   tereny powojskowe,
3)   tereny pokolejowe.
Powyższe wynika trochę z założenia, że w tych obszarach dominują problemy o charakterze społecznym i problemów tych nie można w tym kontekście, przy podejmowaniu procesu rewitalizacji, omijać.

Ważne

Obszar rewitalizacji może zostać utworzony maksymalnie dla 20% powierzchni gminy i dla terenu zamieszkałego przez nie więcej niż 30% mieszkańców gminy.

Rysunek 7. Ograniczenia i podstawy wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

Zobacz także:

Więcej o rewitalizacji, planowaniu przestrzennym i ochronie środowiska znajdziesz w module Gospodarka komunalna i ochrona środowiska >>

Zaloguj się do Legalis Administracja

Wypróbuj Legalis Administracja przez 7 dni

Zaloguj się do Legalis Administracja