Zamówienia in-house w praktyce
- Nowe przepisy związane z in-house weszły w życie 1.1.2017 r. i od tego czasu, po spełnieniu przesłanek ustawowych, zamawiający mogą zlecać zamówienie z wolnej ręki własnym jednostkom budżetowym.
- Książka stanowi elementarz przeprowadzenia prawidłowej procedury „in-house” i zawiera szczegółowe wskazówki, jak przeprowadzić postępowanie na jego kolejnych etapach.
- Dzięki publikacji Czytelnik znajdzie odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania z zakresu zamówień in-house, m.in.: kto decyduje o wyborze, sposobie prowadzenia i formach gospodarki komunalnej, czy podmiot prywatny może realizować zadanie o charakterze użyteczności publicznej, czy można udzielić zamówienia w trybie in-house dla wydzielonej części zamówienia, na jakich obszarach można wykorzystywać instytucje in-house.
Fragment tekstu z poradnika:
Zamówienie in-house na rzecz spółek komunalnych – aspekty praktyczne
Niezależnie od prawnej oceny spełniania przez poszczególne spółki komunalne kryteriów pozyskiwania zleceń bezprzetargowych w ramach tzw. in-house, aktualne jest pytanie o praktyczną stronę realizacji zadań użyteczności publicznej na takiej drodze.
Obecnie większość JST posiada wyspecjalizowane wydziały zajmujące się udzielaniem zamówień zarówno w sprawach użyteczności publicznej, jak i w bieżących sprawach funkcjonowania JST (np. zamówienia wewnętrzne na usługi lub wyposażenie JST). Wydziały te posiadają duże doświadczenie i sprawnie przeprowadzają postępowania przetargowe i konkursowe.
Należy także zauważyć, iż w ciągu ostatnich 10–15 lat znaczna część sektora komunalnego została w całości lub w części sprywatyzowana. Zadania użyteczności publicznej są obecnie z powodzeniem wykonywane przez spółki, które zostały sprywatyzowane po przeprowadzeniu zamówienia publicznego. Ponadto w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonych przez JST uczestniczy zazwyczaj kilku wykonawców, co przyczynia się do wzrostu konkurencyjności usług (wyższa jakość za niższą cenę).
Generalna tendencja do rezygnacji ze stosowania konkurencyjnych (przetargowych) procedur zamówień publicznych może spowodować, iż JST będą tworzyć nowe spółki, podczas gdy w regionie funkcjonują „stare” sprywatyzowane niedawno spółki komunalne. W takiej sytuacji sprywatyzowane spółki (w których prywatni inwestorzy posiadają całość lub część udziałów) zostaną odsunięte od ich podstawowego obszaru działalności, co prowadzi do pytania o celowość przeprowadzonej prywatyzacji.
Z drugiej strony warto rozważyć, czy spółki komunalne – z uwagi na deficyt siły roboczej oraz dążenie do optymalizacji – będą w stanie zrealizować zadania zlecane im przez JST. W tym kontekście istotna jest regulacja art. 36a ust. 2a ZamPublU, zgodnie z którą wykonawca, któremu udzielono zamówienia na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 12–14, ZamPublU, a którego przedmiotem jest świadczenie usług użyteczności publicznej lub roboty budowlane, jest obowiązany osobiście wykonać kluczowe części tych usług lub robót.
Powierzenie realizacji zadań użyteczności publicznej podwykonawcom oznaczałoby, iż ich realizacja znalazłaby się poza bezpośrednią kontrolą operacyjną JST. Taka sytuacja prowadzi do zwiększenia kosztów świadczenia usług publicznych (spółka komunalna jest de facto jedynie pośrednikiem pomiędzy JST a wykonawcą) oraz może sprzyjać zjawisku korupcji i nepotyzmu.
Zobacz także:
- In-house klasyczny a odwrócony
- Umowa w sprawie zamówienia in-house
- Realizacja zamówień in-house
- Sprawowanie kontroli nad osobą prawną
Więcej o procedurach w zamówieniach publicznych znajdziesz w module Zamówienia publiczne >>
Ochrona danych osobowych w Unii Europejskiej po reformie. Komentarz do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679
- Od 25.5.2018 r. wejdzie w życie unijne rozporządzenie o ochronie danych osobowych, jest to pierwsza duża reforma od 21 lat.
- Książka jest pierwszym i jedynym na rynku komentarzem do zasad przetwarzania danych osobowych oraz do obowiązków administratorów danych i uprawnień podmiotów danych, które wprowadziła reforma.
- Administrator danych osobowych dowie się: m.in.: jakie są konsekwencje ujednolicenia przepisów o ochronie danych osobowych w skali UE, jaki jest bezpośredni wpływ reformy na prawo polskie i obowiązki polskich firm i instytucji, jakie obowiązki, np. zgłoszenia naruszenia ochrony danych osobowych GIODO i klientowi, powołania inspektora ochrony danych, udokumentowanej analizy ryzyka, rejestru czynności przetwarzania danych osobowych, nakłada reforma na firmy i instytucje, oraz jak je spełnić uwzględniając wytyczne regulatorów.
- Publikacja obejmuje wytyczne organów ochrony danych, przykłady naruszeń i najlepsze praktyki wskazujące pożądane podejście administratorów danych oraz ilustrujące i ułatwiające zrozumienie, wdrożenie i stosowanie nowych obowiązków i uprawnień. Zawiera omówienie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz sądów polskich przedstawiające ramy stosowania przepisów o ochronie danych.
Fragment tekstu z komentarza:
Nadrzędność zasad przetwarzania danych osobowych
1. Sformułowane w art. 5 RODO (art. 6 ust. 1 dyrektywy 95/46/WE) zasady dotyczące przetwarzania danych osobowych są kluczowe dla ochrony danych i stosowania RODO i dyrektywy. Są wzorowane na zasadach zawartych w art. 5 Konwencji Nr 108. To zasady określające ramy prawa do ochrony danych. Przepisy UE, które konkretyzują ochronę danych osobowych, muszą być z nimi zgodne. Kluczowe zasady wyznaczają również kierunki interpretacji przepisów szczegółowych.
Ważne O ich nadrzędnym charakterze świadczy m.in. to, że w wielu przypadkach nie mogą być modyfikowane nawet za zgodą podmiotu danych. Na przykład maksymalny dopuszczalny zakres danych podlegających przetwarzaniu w konkretnym przypadku (to zasada adekwatności – jedna z kluczowych), w wielu przypadkach nie może być rozszerzony nawet przez zgodę osoby, której dane dotyczą. Do naczelnych zasad przetwarzania danych osobowych formułowanych przez RODO w art. 5 ust. 1 (dyrektywę 95/46/WE w art. 6 ust. 1 lit. a–e) należą:
- zasada legalności, rzetelności i przejrzystości przetwarzania (lawfulness, fairness and transparency) – wymóg, aby dane osobowe były przetwarzane zgodnie z ustawami i rozporządzeniami wydanymi na podstawie ustaw oraz uwzględniało uzasadnione interesy podmiotów danych, a także było przejrzyste dla podmiotu danych;
- zasada celowości (określenia i ograniczenia celu) (purpose limitation) – ograniczenie gromadzenia danych do określonych celów oraz zakaz poddawania danych dalszemu przetwarzaniu sprzecznemu z tymi celami;
- zasada adekwatności (proporcjonalności) danych (data minimisation) – obowiązek zapewnienia, aby zakres przetwarzanych danych był ograniczony, pod względem ilości i treści, do zakresu niezbędnego do osiągnięcia celów ich przetwarzania;
- zasada prawidłowości danych (ścisłości) (accuracy) – wymóg zapewnienia zgodności ze stanem rzeczywistym, kompletności i aktualności danych;
- zasada ograniczenia czasowego (storage limitation) – zakaz przechowywania danych w formie umożliwiającej identyfikację osób przez czas dłuższy niż niezbędny do celów ich przetwarzania;
- zasada integralności i poufności danych (integrity and confidentiality) – wymóg zapewnienia bezpieczeństwa danych osobowych przez wdrożenie odpowiednich środków technicznych lub organizacyjnych, w tym ochrony m.in. przed niedozwolonym przetwarzaniem i przypadkową utratą danych.
Ważne Te kluczowe zasady zostały uzupełnione przez zasadę rozliczalności (art. 5 ust. 2 RODO, art. 6 ust. 2 dyrektywy 95/46/WE), która obliguje administratorów do wdrażania rozwiązań dla zagwarantowania zgodności przetwarzania danych z prawem, a więc w szczególności z kluczowymi zasadami ochrony danych, w tym zasadami jakości danych. To obowiązek aktywnego działania, wykazywania inicjatywy, bez oczekiwania na skargi i wnioski klientów lub zarzuty i rekomendacje organów nadzorczych.
Przykład Przykładem takich działań jest prowadzenie przez administratora dokumentacji opisującej wdrożone gwarancje zgodności przetwarzania danych z prawem171, w tym skutecznej, odpowiadającej obowiązkom ustawowym polityki bezpieczeństwa, a ponadto np. określenie trybu odpowiedzi na skargi i wnioski.
Zobacz także:
- Pojęcie danych osobowych w rozporządzeniu ogólnym o ochronie danych osobowych
- Administracyjne kary pieniężne w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych
- Naruszenie danych osobowych – wykonywanie sprawdzeń doraźnych
Więcej w module Informacja publiczna, bezpieczeństwo publiczne >>
Zamówienia na roboty budowlane, usługi, dostawy w systemie in-house
Praktyczny komentarz omawiający w sposób kompleksowy proces udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, usługi oraz dostawy w systemie in-house.
Jest to pierwsze opracowanie dotyczące regulacji in-house, która jest dopiero wdrażana do polskiego systemu prawnego. Daje ona jednostkom sektora finansów publicznych szczególne uprawnienie polegające na udzielaniu pewnym podmiotom zamówień z tzw. wolnej ręki.
Publikacja zawiera omówienie bardzo obszernej zmiany wprowadzonej ustawą z 13.5.2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1020 ze zm.), która ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady: dyrektywy 2014/24/UE z 26.2.2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz.Urz. UE L Nr 94, s. 65 ze zm.), która reguluje następujące rodzaje zamówień in-house:
- zamówienia publiczne udzielane podmiotom kontrolowanym;
- zamówienia udzielane przez podmiot kontrolowany kontrolującemu go zamawiającemu (odwrócona relacja typu in-house);
- zamówienia publiczne udzielane pomiędzy podmiotami kontrolowanymi przez tego samego zamawiającego (siostrzana relacja typu in-house);
- zamówienia publiczne udzielane podmiotowi kontrolowanemu wspólnie przez kilku zamawiających (zamówienie in-house w ramach tzw. wspólnej kontroli);
- powierzenie zadania w ramach współpracy między uczestniczącymi instytucjami zamawiającymi w celu zapewnienia wykonania usług publicznych (tzw. współpraca horyzontalna niezinstytucjonalizowana);
oraz, która określa warunki zastosowania zamówień in-house (które muszą być spełnione łącznie):
- instytucja zamawiająca sprawuje nad daną osobą prawną kontrolę, podobną do kontroli jaką sprawuje nad własnymi jednostkami;
- ponad 80% działalności kontrolowanej osoby prawnej jest prowadzone w ramach wykonywania zadań powierzonych jej przez instytucję zamawiającą sprawującą kontrolę lub przez inne osoby prawne kontrolowane przez tę instytucję zamawiającą;
- w kontrolowanej osobie prawnej nie ma bezpośredniego udziału kapitału prywatnego;
oraz dyrektywy 2014/25/UE z 26.2.2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylającej dyrektywę 2004/17/WE (Dz.Urz. UE L Nr 94, s. 243 ze zm.).
Prezentowana publikacja została podzielona na dwie części:
Część I. Komentarz praktyczny z orzecznictwem zawiera omówienie m.in. zagadnień dotyczących:
- źródeł prawa,
- przygotowania i prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia z wolnej ręki in-house,
- umowy w sprawie zamówienia publicznego,
- podwykonawstwa,
- zmian postanowień umowy,
- zakończenia umowy,
- środków odwoławczych,
- kontroli zamówień in-house.
Część II. Wzory pism zawiera m.in.:
- ogłoszenie o zamiarze zawarcia umowy – usługi,
- zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki,
- protokół postępowania o udzielenie zamówienia w trybie zamówienia z wolnej ręki,
- protokół z posiedzenia komisji przetargowej w sprawie oszacowania wartości zamówienia z wolnej ręki,
- regulamin pracy komisji przetargowej.
Celem niniejszej publikacji jest szczegółowe omówienie problematyki związanej z zamówieniami publicznymi na roboty budowlane, usługi oraz dostawy w systemie in-house, czyli bezprzetargowego zlecania zadań przez podmioty publiczne. W sposób jasny i przejrzysty pozwala na rozwiązanie pojawiających się w praktyce problemów.
Niniejsza publikacja adresowana jest do wszystkich zainteresowanych problematyką zamówień publicznych. Szczególnie polecana jest osobom świadczącym na co dzień pomoc prawną w zakresie specjalności zamówień publicznych. Ponadto przeznaczony jest zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców oraz dla ich pełnomocników będących adwokatami bądź radcami prawnymi, a także dla pracowników administracji publicznej.
Fragment tekstu z poradnika:
Prawo zamówień publicznych wymaga pewnych elementów umowy w odniesieniu do umów na roboty budowlane. Dotyczą one w szczególności postanowień co do podwykonawców. Wobec ograniczenia możliwości zaangażowania podwykonawcy w wykonanie umowy na gruncie przepisów dot. zamówień in-house, znajdą one ograniczone zastosowanie. Natomiast zgodnie z art. 142 ust. 5 ZamPublU umowa zawarta na czas dłuższy niż 12 miesięcy zawiera postanowienia o zasadach wprowadzenia odpowiednich zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany stawki podatku od towarów i usług, wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu wysokości stawki składki na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, jeżeli zmiany te będą miały wpływ na koszty wykonania zamówienia przez wykonawcę. Stosownie również do elementów tzw. instrumentalizacji zamówień publicznych w umowie, w zależności od jej przedmiotu, powinny znaleźć się postanowienia dot. wymagań związanych z zatrudnianiem przez wykonawcę na podstawie umowy o pracę osób wykonujących wskazane przez zamawiającego czynności w zakresie realizacji zamówienia (art. 29 ust. 3a ZamPublU).
Zobacz także:
- Elementy umowy o roboty budowlane zawieranej przez JST – na co zwrócić uwagę?
- Protokół odbioru robót budowlanych na potwierdzenie spełniania warunku udziału w postępowaniu
- Status podwykonawcy robót budowlanych
- Przedmiot umowy o roboty budowlane
Więcej o zamówieniach na roboty budowlane w systemie in-house znajdziesz w module Budownictwo, architektura i urbanistyka >>
Pełnomocnictwa i upoważnienia w sektorze publicznym. Wzory dokumentów z wyjaśnieniami
- Uwzględnia ostatnie zmiany w przepisach regulujących centralizację VAT, powstanie Centrów Usług Wspólnych, zamówienia publiczne, reprezentowanie podatników, egzekucję w postępowaniu administracyjnym, a także ochronę danych osobowych.
- Publikacja pomaga chronić kierowników jednostek przed nieskutecznym powierzeniem obowiązków (lub niepowierzenia ich w ogóle), które wywołując może ich odpowiedzialność za błędy ich swoich podwładnych.
- Odpowiada na wiele wątpliwości, takich jak sposób potwierdzania otrzymania upoważnienia, czy skutki odmowy kontrasygnaty.
- Najnowsze wydanie zostało poszerzone o pełnomocnictwa i upoważnienia dla jednostek pomocy społecznej.
- Zawiera ponad 50 wzorów dokumentów, dotyczących m.in. ulg w spłacie zobowiązań cywilnoprawnych, czy decyzji administracyjnych i zaświadczeń.
Fragment tekstu z poradnika:
Pełnomocnictwo
Pełnomocnictwo jest oświadczeniem woli reprezentowanego – mocodawcy, skierowanym do przedstawiciela – pełnomocnika. W znaczeniu potocznym, pełnomocnictwem często nieściśle określa się sam dokument stwierdzający udzielenie pełnomocnictwa.
Pełnomocnictwo to nic innego, jak jednostronna czynność prawna. Przy udzielaniu pełnomocnictwa, mocodawca ustala zakres umocowania, czyli tego, czego w jego imieniu pełnomocnik może dokonać. Od zakresu pełnomocnictwa zależy możliwość dokonywania ważnych czynności prawnych.
Przykład Kierownik Jednostki A udzielił swojemu zastępcy pełnomocnictwa do składania w imieniu Jednostki A oświadczeń woli do kwoty będącej równowartością 6000 euro w złotych polskich. Zastępca kierownika Jednostki A zawarł w imieniu Jednostki A umowę na kwotę przekraczającą równowartość 6000 euro w złotych polskich. Kierownik Jednostki A nie potwierdził czynności dokonanej z przekroczeniem umocowania przez pełnomocnika – zastępcę kierownika Jednostki A. Umowa stała się nieważna.
Ważne Warunkiem udzielenia pełnomocnictwa do dokonywania wskazanych przez mocodawcę czynności prawnych jest to, aby mocodawca miał taką zdolność do czynności prawnych, jakiej wymagają wskazane przez niego czynności prawne. Przez pełnomocnika można dokonać wszelkich czynności prawnych, z wyłączeniem tych, których wyraźnie zabraniają obowiązujące przepisy prawa (np. sporządzanie testamentu). Generalną zasadą jest, że pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, w której reprezentuje mocodawcę (tzw. czynność z samym sobą), albo w której reprezentuje obie strony (art. 108 KC). Jest to zrozumiałe z uwagi na istotę pełnomocnictwa. Ustawodawca przewidział jednak rozwiązanie, które w uzasadnionych przypadkach dopuszcza odstępstwa od tej zasady – o ile mocodawca upoważnił pełnomocnika w treści pełnomocnictwa do dokonania w jego imieniu czynności prawnej ze sobą samym lub w przypadku, gdy ze względu na treść czynności prawnej, wyłączone jest ewentualne naruszenie interesów mocodawcy.
Przykład Pełnomocnictwo do dokonania przez pełnomocnika czynności z sobą samym Działając na podstawie art. 95 § 1 KC, art. 96 KC, art. 98 KC oraz na podstawie art. 108 KC, udzielam Panu xxxxx YYYYY pełnomocnictwa do zawarcia w moim imieniu, jako sprzedającego, umowy sprzedaży rzeczy ruchomej A za cenę 30 000 zł, z Panem xxxxx YYYYY (moim pełnomocnikiem w niniejszej sprawie), jako kupującym według załączonego wzoru.
Jednocześnie zastrzegam, że zawarcie umowy sprzedaży rzeczy ruchomej A nie może rodzić dla mnie dodatkowych, nieprzewidzianych zobowiązań, a tym samym naruszać moich interesów w sferze prawnej i czysto faktycznej.
Pełnomocnictwo niniejsze nie upoważnia do udzielania dalszych pełnomocnictw.
Należy jednak podkreślić, że pełnomocnictwa do tzw. czynności z samym sobą nie wykorzystuje się w praktyce w JSFP. Taki sposób działania w sprawach publicznych rodzi bowiem ryzyko naruszenia dyscypliny finansów publicznych i może poddać w wątpliwość transparentne i bezstronne działanie urzędników.
Do pełnomocnictwa stosuje się ogólne przepisy KC o formie czynności prawnych. W zasadzie – o ile przepisy nie stanowią inaczej – pełnomocnictwa można udzielić w formie dowolnej (ustnie lub pisemnie, wyraźnie lub dorozumianie).
Ważne Szczególnej formy, pod rygorem nieważności, wymaga pełnomocnictwo ogólne, którego trzeba udzielić w formie pisemnej (art. 99 § 2 KC) oraz pełnomocnictwo do przeniesienia własności nieruchomości, które pod rygorem nieważności powinno być udzielone w formie aktu notarialnego (art. 1093 KC). Mocodawca może złożyć oświadczenie woli o udzieleniu pełnomocnictwa zarówno w sposób wyraźny, jak i dorozumiany (art. 66 KC).
Pełnomocnictwo jest udzielone w sposób dorozumiany, gdy:
1) osobę urzędującą w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności1 poczytuje się, w razie wątpliwości, za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które są dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa,
2) mocodawca akceptuje fakt, że dana osoba działa w jego imieniu bez wyraźnego umocowania,
3) określonej osobie zostaną wydane środki legitymujące (pieczęcie, dokumenty przewozowe, odpowiednie formularze), niezbędne do podjęcia określonej czynności prawnej.Udzielenie pełnomocnictwa w sposób dorozumiany w pewnych przypadkach nie będzie możliwe. Jeżeli ustawa wymaga, dla dokonania pewnych czynności prawnych, pełnomocnictwa szczególnego (art. 1093 KC), to nie można go udzielić w sposób dorozumiany. W sposób dorozumiany nie można udzielić pełnomocnictwa do zbycia przedsiębiorstwa, skoro zbycie następuje w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi (art. 751 KC).
Mocodawcą może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. Pełnomocnikiem – o ile ustawa (np. OrdPU, gdzie pełnomocnikiem podatnika w postępowaniu podatkowym może być tylko osoba fizyczna) nie stanowi inaczej – może być także osoba fizyczna lub osoba prawna. Osoba fizyczna działa osobiście jako pełnomocnik. Natomiast, jeżeli pełnomocnikiem jest osoba prawna, to wykonuje ona zakres umocowania zgodnie z właściwymi dla niej zasadami reprezentacji – ustalonymi w statucie lub umowie.
Przykład Pełnomocnikiem jednostki Y jest spółka Z. Zgodnie ze statutem spółki Z, do jej reprezentacji umocowani są: prezes zarządu i członek zarządu działający łącznie. Spółka działa zatem jako pełnomocnik poprzez osoby wskazane do jej reprezentacji, a więc poprzez prezesa zarządu i członka zarządu – działających łącznie. Księgowy lub prawnik JSFP, badając zawartą ze spółką umowę, powinien zwrócić uwagę, czy zasady reprezentacji spółki zostały zachowane. Poza tym w ramach gospodarki komunalnej funkcjonują spółki komunalne, w których jedynym udziałowcem jest np. gmina, która może sprawować kontrolę właścicielską takich spółek i badać wówczas, czy zasady reprezentacji były zachowywane. Okoliczność, w której pełnomocnik jest ograniczony w zdolności do czynności prawnych (tzn. nie może dokonywać samodzielnie pewnego rodzaju czynności, np. sprzedaży nieruchomości), nie ma wpływu na ważność czynności, której dokonał w imieniu mocodawcy (art. 100 KC).
Ważne Każda czynność prawna dokonana przez pełnomocnika, w granicach udzielonego mu umocowania, pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla mocodawcy. Pełnomocnictwo można odwołać w każdym momencie, chyba że mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa (art. 101 § 1 KC). Umocowanie wygasa ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika, o ile w pełnomocnictwie nie zastrzeżono inaczej (art. 101 § 2 KC). Odwołanie pełnomocnictwa następuje przez jednostronne oświadczenie woli skierowane do osoby, z którą pełnomocnik miał dokonać czynności prawnej w imieniu mocodawcy, a także skierowane do pełnomocnika.
Przykład Osoba A udzieliła osobie B pełnomocnictwa do zawarcia w jej imieniu umowy z osobą C. Osoba A odwołuje pełnomocnictwo udzielone osobie B, informując osobę C oraz osobę B – dotychczasowego pełnomocnika. Przepisy prawa nie zastrzegają żadnej formy odwołania pełnomocnictwa przez mocodawcę, nawet w sytuacji, gdy forma taka była zastrzeżona dla udzielenia pełnomocnictwa. To oznacza, że jeżeli przepisy wymagają, dla np. pełnomocnictwa do dokonania sprzedaży nieruchomości, formy aktu notarialnego (art. 99 § 1 KC), odwołanie takiego pełnomocnictwa może nastąpić w dowolnej formie – np. pisemnej.
Zobacz także:
- Forma pełnomocnictwa do złożenia wniosku w sprawie
- Pełnomocnictwo szczególne w postępowaniu podatkowym
- Upoważnienie pracowników urzędu do załatwiania spraw cywilnoprawnych – rodzaje pełnomocnictw
Więcej o pełnomocnictwach znajdziesz w module Finanse publiczne, księgowość i podatki >>
Dostosowanie przedsiębiorców do ogólnego rozporządzenia o ochronie danych
20 kwietnia 2017 roku odbędzie się szkolenie „Ochrona danych osobowych – Dostosowanie przedsiębiorców do ogólnego rozporządzenia o ochronie danych”.
Wybitni eksperci, adw. Xawery Konarski oraz adw. dr Grzegorz Sibiga doradzą jak prawidłowo i skutecznie wdrożyć przepisy rozporządzenia o ochronie danych.
Udział w szkoleniu pozwoli:
- usystematyzować wiedzę na temat obowiązków przedsiębiorców określonych w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych,
- poznać możliwy sposób wdrożenia w przedsiębiorstwie nowych przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych,ustalić harmonogram działań wdrażających nowe przepisy,
- zapoznać się z aktualnym stanem dostosowania prawa polskiego do ogólnego rozporządzenia o ochronie danych oraz z działaniami właściwych organów w celu wykonania przepisów
- poznać zasady ochrony danych osobowych w komunikacji elektronicznej według projektu rozporządzenia ePrivacy oraz określić znaczenie tego rozporządzenia (jako aktu uzupełniającego ogólne rozporządzenia) dla procesu wdrażania nowych rozwiązań w zakresie ochrony danych osobowych.
Szkolenie kierowane jest w szczególności do prawników oraz osób zawodowo zajmujących się ochroną danych osobowych, w szczególności administratorów bezpieczeństwa informacji
i przedsiębiorców.
Więcej informacji o konferencji ->
Nowe treści w Legalis Administracja – styczeń 2017
System Informacji Prawnej Legalis Administracja w styczniu 2017 r. uzupełniony został w stosunku do poprzedniego miesiąca aż o 14 218 akty prawne (w tym: 635 z Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego; 11 996 aktów prawa miejscowego) oraz 3 388 orzeczenia (w tym 3059 orzeczeń sądów).
Państwa uwagę zwracamy także na wzbogaconą bazę odautorskich porad (gotowe odpowiedzi na pytania i problemy zgłaszane przez jednostki publiczne – Praktyczne wyjaśnienia) i aktualności – 745 nowe treści.
To tylko wybrane treści, o które wzbogacony został w stosunku do poprzedniego miesiąca Legalis Administracja.
Zwracamy Państwa uwagę także na poszerzoną bazę poradników (dla urzędników, skarbników, sekretarzy, kierowników jednostek) opublikowanych on-line, które są powiązane z systemem aktów prawnych m.in.:
- Zmiany w klasyfikacji budżetowej 2017 – Wojciech Lachiewicz
- Zamówienia in-house w praktyce – Jakub Pawelec
- Pełnomocnictwa i upoważnienia w sektorze publicznym. Wzory dokumentów z wyjaśnieniami – wydanie 2; red.: Beata Jakacka-Sitek.
Polecamy Państwu najnowsze komentarze, m.in.:
- Ustawa o rachunkowości w jednostkach finansów publicznych – wydanie 2; red.: prof. Wojciech A. Nowak
- Ustawa o pracownikach samorządowych – wydanie 2; red.: Marek Rotkiewicz
- Ochrona danych osobowych w Unii Europejskiej po reformie. Komentarz do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 – red.: Mariusz Krzysztofek
- Kodeks cywilny. Tom III A. Część ogólna – red.: Konrad Osajda
- Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne – wydanie 4; Piotr Zimmerman
- Kodeks spółek handlowych – wydanie 13; red.: Zbigniew Jara.
Zapraszamy do zapoznania się z plikiem, w którym graficznie przedstawiliśmy miesięczną aktualizację treści Legalis Administracja oraz prezentujemy dodane w styczniu treści praktyczne, poradniki, komentarze Wydawnictwa C.H.Beck – do pobrania poniżej.
Nowości w Legalis Administracja – styczeń 2017 >>
Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz
Beck Online Komentarze to nowatorskie opracowania autorskie w wersji elektronicznej, omawiające najważniejsze ustawy (m.in. KC, KPC, KK, KPK, KSH, KPA, KP); skonstruowane z uwzględnieniem wielopłaszczyznowej struktury; aktualizowane raz na kwartał – odpowiadają najnowszemu stanowi prawnemu (legislacja) oraz stanowi wiedzy (doktryna). |
Komentarz red. prof. zw. dr hab. Marka Wierzbowskiego (NULL, wyd. 19) prezentuje:
- w sposób wszechstronny dorobek doktryny i judykatury oraz obejmuje najnowsze orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sądów Apelacyjnych i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych. W sposób wyczerpujący i zarazem praktyczny pozwala zapoznać się z kwestiami dotyczącymi m.in.: właściwości organów, wszczęcia i zawieszenia postępowania administracyjnego, ugody i decyzji administracyjnej oraz przepisów szczególnych w sprawach ubezpieczeń społecznych, a także opłat i kosztów postępowania.
- najnowsze zmiany w prawie wprowadzone:
1) ustawą z 11.7.2014 r. o petycjach (Dz.U. z 2014 r. poz. 1195);
2) ustawą z 10.1.2014 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014
r. poz. 183), która istotnie zmieniła dwie ustawy proceduralne: Kodeks postępowania
administracyjnego oraz ustawę – Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi. Znowelizowane przepisy KPA dotyczą m.in. doręczeń, przyjmowania
podań, dostępu do akt spraw oraz czynności profesjonalnego
pełnomocnika;
3) ustawą z 23.11.2012 r. – Prawo pocztowe (Dz.U. z 2012 r. poz. 1529);
4) ustawą z 31.8.2012 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. z 2012 r. poz. 1101).
Fragment tekstu z komentarza:
VI. Uzasadnienie decyzji administracyjnej
1. Zagadnienia ogólne
Jednym z elementów decyzji administracyjnej jest jej uzasadnienie faktyczne i prawne. Powinno ono zawierać wskazanie okoliczności faktycznych i prawnych, którymi organ administracji publicznej kierował się przy podejmowaniu decyzji. W szczególności powinno ono zawierać ocenę zebranego w postępowaniu materiału dowodowego, dokonaną przez organ wykładnię stosowanych przepisów oraz ocenę przyjętego stanu faktycznego w świetle obowiązującego prawa (wyr. NSA w Katowicach z 23.10.1998 r., I SA/KA 225/97, Biuletyn Skarbowy Ministerstwa Finansów 1999, Nr 1, s. 20). Dowody zebrane w sprawie, a zwłaszcza dokumenty urzędowe, nie mogą zastępować uzasadnienia decyzji, gdyż są one tylko podstawą wydania rozstrzygnięcia. Organ administracji ma obowiązek przedstawienia własnego stanowiska w sprawie i podania motywów tego stanowiska wraz z ich szczegółowym wyjaśnieniem. Powinien on przy tym poddać rozwadze podnoszone przez stronę w czasie postępowania argumenty, odnieść je do norm wynikających z obowiązujących przepisów prawa i wskazać na powody takiego, a nie innego zastosowania tych przepisów (wyr. WSA w Warszawie z 9.11.2006 r., III SA/WA 1914/06, Legalis).
Zobacz także:
Więcej o postępowaniu administracyjnym znajdziesz w module Postępowanie administracyjne i egzekucyjne >>
Sprawozdania i deklaracje w instytucjach kultury
- Najbardziej aktualny i praktyczny poradnik wyjaśniający, jak sporządzić: sprawozdania finansowe za 2016 r., sprawozdania Rb-Z, Rb-N, Rb-UZ, Rb-UN, za 2016 r., sprawozdania Rb-WSa, Rb-WSb z 2016 r., sprawozdania statystyczne oraz deklaracje podatkowe za 2016 r.
- Poradnik uwzględnia zmiany w ustawie o rachunkowości z 23.7.2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 1333) oraz ustawie o działalności kulturalnej z 5.8.2015 r.
- Dzięki książce dowiedzą się Państwo, m.in. jak stosować właściwe formy przekazywania sprawozdań z operacji finansowych oraz zasady sporządzania korekt, kwalifikować zobowiązania do właściwych tytułów dłużnych, prezentować zobowiązania według właściwych grup wierzycieli oraz należności według właściwych grup dłużników, a także jakie mogą wystąpić problemy związane ze sporządzeniem zeznania CIT-8 oraz jakie kary grożą za niedopełnienie obowiązków podatnika i płatnika
Fragment tekstu z poradnika:
Korekty sprawozdań w zakresie operacji finansowych
Kierownicy jednostek sporządzających sprawozdania, w których stwierdzono nieprawidłowości w toku kontroli formalno-rachunkowej i merytorycznej prowadzonej przez odbiorców sprawozdań, dokonują ich korekty przed włączeniem zawartych w nich danych do sprawozdań łącznych lub zbiorczych (§ 10 ust. 6 i 7 rozporządzenia Ministra Finansów z 4.3.2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych; t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1773; dalej: SprOperFinR).
Zgodnie z SprOperFinR w przypadku zmiany stanu faktycznego w ewidencji księgowej lub w przypadku stwierdzenia błędu w uprzednio przekazanym sprawozdaniu jednostka niezwłocznie sporządza oraz przekazuje korektę sprawozdania nieodpowiadającego stanowi faktycznemu do jednostki będącej odbiorcą tego sprawozdania (§ 10 ust. 5 SprOperFinR). Rozporządzenie w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych przewiduje zwolnienie z obowiązku sporządzania korekt sprawozdań w niektórych sytuacjach i stanowi, że jednostki nie sporządzają korekty, jeżeli od końca okresu sprawozdawczego upłynęło 6 miesięcy, a zmiana wykazanych danych stanowi mniej niż 0,001% PKB za rok budżetowy, którego sprawozdanie dotyczy, lub w przypadku braku informacji za ostatni znany okres.
Informacje dotyczące wartości PKB są corocznie ogłaszane w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Z informacji za ostatni znany okres, tj. Obwieszczenia Prezesa GUS z 13.5.2016 r. (MP z 2016 r., poz. 448), wynika, że szacunkowa wartość PKB w 2015 r. wyniosła 1789,7 mld zł. Przyjęcie tej wartości w praktyce oznacza, że jednostki nie sporządzają korekty, jeżeli od końca okresu sprawozdawczego upłynęło 6 miesięcy, a zmiana wykazanych danych stanowi mniej niż 17 897 000 zł.
Przykład W sytuacji zauważenia błędu w lipcu 2016 r. w uprzednio przekazanym sprawozdaniu instytucji kultury za IV kwartał 2015 r. korekty sprawozdania nie sporządza się ze względu na to, że od 31.12.2015 r. (końca okresu sprawozdawczego) upłynęło 6 miesięcy, pod warunkiem że zmiana danych stanowi mniej niż 0,001% PKB za ostatni znany okres (w tym przypadku – 17 897 000 zł).
Natomiast jeśli w lipcu 2016 r. została stwierdzona zmiana stanu faktycznego w ewidencji księgowej lub stwierdzono nieprawidłowości w uprzednio przekazanym sprawozdaniu instytucji kultury w zakresie operacji finansowych za I kwartał 2016 r., to korektę sprawozdania należy sporządzić i przekazać właściwym odbiorcom, ponieważ od 31.3.2016 r. (końca danego okresu sprawozdawczego) nie upłynęło jeszcze 6 miesięcy. W tym wypadku korektę należy sporządzić niezależnie od wielkości korygowanych kwot.W przypadku gdy korekta sprawozdania Rb-Z za IV kwartał nie dotyczy części F, jednostki sporządzające sprawozdania zbiorcze lub łączne przekazują korekty tych sprawozdań bez wypełniania części F (§ 10 ust. 7a SprOperFinR). Z kolei w przypadku stwierdzenia wprowadzenia błędnego numeru identyfikacyjnego REGON w sprawozdaniu Rb-Z za IV kwartał roku budżetowego jednostka sporządza korektę sprawozdania z tego tytułu, jeżeli od końca okresu sprawozdawczego, za które zostało sporządzone to sprawozdanie, nie upłynęło 6 miesięcy (§ 10 ust. 5 SprOperFinR). Powyższych zasad nie stosuje się do sprawozdań jednostkowych sporządzanych przez instytucje kultury, tylko do sprawozdań zbiorczych. Część F w sprawozdaniu Rb-Z jest wypełniana wyłącznie przez jednostki sporządzające sprawozdania zbiorcze lub łączne za IV kwartał roku budżetowego (§ 3 ust. 1a SprOperFinR)Wszystkie korekty sprawozdań powinny być sporządzane na formularzach obowiązujących w okresie, za który sporządzana jest dana korekta, i zgodnie z zasadami obowiązującymi w okresie, za który sporządzana jest ta korekta.
Zobacz także:
Więcej informacji na temat sprawozdawczości w instytucjach kultury znajdziesz w modułach Finanse publiczne, księgowość i podatki oraz Kultura i sport >>
Unijna reforma przepisów ochrony danych osobowych – analiza zmian
- Nowe przepisy wchodzą w życie 25.5.2018 r. Nasz poradnik, to jedyna publikacja która przeprowadzi przez cały proces dostosowania ochrony danych osobowych w jednostce do nowego stanu prawnego. Jest to pierwsze opracowanie, które omawia zmiany wprowadzone unijną reformę ochrony danych osobowych.
- Książka dokonuje wnikliwej analizy porównawczej pozycji, uprawień i obowiązków obecnego administratora bezpieczeństwa informacji i przyszłego inspektora ochrony danych.
- Administrator bezpieczeństwa informacji dowie się m.in.: jak przygotować i przeprowadzić skuteczny audyt systemu ochrony danych osobowych, jak zaprojektować harmonogram zmian w jednostce oraz jak dostosować proces odbierania zgód na przetwarzanie danych osobowych.
- Dzięki naszej publikacji jednostka będzie wiedziała, jak przeprowadzić procedurę zgłaszania do GIODO naruszeń ochrony danych osobowych, czy zaprojektować system ochrony danych osobowych.
Fragment z poradnika:
1. GIODO na gruncie OchrDanychU
Ranga GIODO, nadana przez ustawodawcę na mocy OchrDanychU, zdaje się nie licować z ważkością i aktualnością kwestii dotyczących ochrony danych osobowych. Zarówno podmioty prywatne, jak i publiczne nie przywiązują należytej wagi do ochrony posiadanych zasobów informacyjnych, w szczególności danych osobowych.
Praktyka pokazuje, że lwia część podmiotów prywatnych i część podmiotów publicznych w sposób niewłaściwy przetwarza dane osobowe i nieadekwatnie je zabezpiecza. Należałoby postawić pytanie – dlaczego. Odpowiedź jest prosta. Właściwe przetwarzanie danych osobowych wiązałoby się z dodatkowymi kosztami dla organizacji. Jeżeli chodzi o konsekwencje prawne, organy ścigania bardzo rzadko stosują przepisy karne z rozdziału 8 OchrDanychU. Konsekwencje administracyjne, które może zastosować GIODO, są również niewystarczające. Jedynie kara finansowa jest bolesna dla organizacji. Obecne kary administracyjne są karami „następczymi”, nakładanymi za niewykonanie decyzji administracyjnej w celu przymuszenia do wykonania decyzji GIODO. Grzywny nakładane są na podstawie przepisów postępowania egzekucyjnego w administracji i mogą wynosić:
1) jednorazowo do 10 000 zł i maksymalnie do 50 000 zł w jednym postępowaniu dla osób fizycznych;
2) jednorazowo do 50 000 zł i maksymalnie do 200 000 zł w jednym postępowaniu dla osób prawnych.
Wysokość powyższych kar nie jest dolegliwa dla dużych organizacji. Dodatkowo, organizacje liczą, że w razie kontroli ze strony GIODO i wydania niekorzystnej dla nich decyzji zdążą się do niej dostosować w określonym czasie. Największą bolączką GIODO obecnie jest niedofinansowanie, a w konsekwencji – braki kadrowe. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych nie posiada obecnie jednostek zamiejscowych, chociaż statut biura GIODO przewiduje taką możliwość (jednostki w Katowicach i Gdańsku). Liczba inspektorów terenowych jest niewystarczająca. Zgodnie ze sprawozdaniem z działalności GIODO w 2015 r. było ich zaledwie 15. Z pewnością wpływa to na decyzję administratorów danych czy podmiotów przetwarzających (procesorów) o lekceważeniu przepisów z zakresu ochrony danych osobowych.
Ważne Podmioty, w których dochodzi do incydentów związanych z bezpieczeństwem danych osobowych, tracą znacząco na swoim wizerunku, który budowany jest często latami.
Zobacz także:
- Pojęcie danych osobowych w rozporządzeniu ogólnym o ochronie danych osobowych
- Administracyjne kary pieniężne w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych
- Warunki przetwarzania szczególnych kategorii danych osobowych
Więcej o ochronie danych osobowych znajdziesz w module Informacja publiczna, bezpieczeństwo publiczne >>
Trzynastka. Dodatkowe wynagrodzenie roczne
Dodatkowe wynagrodzenie roczne, zwane także trzynastką oraz nagrodą roczną, to przywilej pracowników jednostek sfery budżetowej. Przywilej ten po stronie pracodawcy rodzi obowiązki polegające na prawidłowym ustaleniu prawa do tego świadczenia oraz ustalenia podstawy jego wymiaru.
- Książka szczegółowo prezentuje zasady przyznawania trzynastki. Czytelnik dowie się, kto jest uprawniony do otrzymania dodatkowego wynagrodzenia rocznego, jak prawidłowo ustalić wysokość trzynastki, jakie są przesłanki jej pozbawienia oraz czy istnieje możliwość dokonywania potrąceń z dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
- Dzięki lekturze pracodawca bez problemu będzie mógł obliczyć wysokość trzynastki oraz wypłacić ją w narzuconym ustawowo terminie. Wsparciem jest bogaty zestaw orzeczeń sądowych oraz stanowiska urzędowe, pokazujące sposoby interpretacji przepisów dotyczących zasad przyznawania i naliczania dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Zapozna także z licznymi praktycznymi komentarzami ekspertów i konkretnymi przykładami wziętymi z praktyki.
- Poradnik zaznajomi pracowników, jakich zachowań należy unikać, aby nie zostało im odebrane prawo do trzynastej pensji, a także zapozna z kwestiami stosowania ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników podlegajacych ustawie kominowej oraz możliwościami przyznania trzynastej pensji pracownikom spoza sfery budżetowej na podstawie wewnętrznych regulacji w firmie.
Fragment tekstu z poradnika:
„Trzynastka” w wysokości pełnej albo proporcjonalnej Ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym przewiduje w art. 2 możliwość uzyskania „trzynastki” w dwóch wysokościach:1) w pełnej albo2) proporcjonalnej. Zgodnie z art. 2 ust. 1 RoczWynDodU, pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. W ust. 2 ustawa wskazuje, że w przypadku gdy pracownik nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego. Warunkiem nabycia prawa do „trzynastki” w wysokości proporcjonalnej jest jednak to, aby okres ten wynosił co najmniej 6 miesięcy.
Ważne Pracownik, który przepracuje w jednym roku pięć i pół miesiąca u jednego pracodawcy budżetowego, a następnie podobny okres u drugiego, nie dostanie „trzynastki”.
Przykład Jan Z. rozpoczął w urzędzie B. pracę 1.2.2016 r. i pracował do końca tego roku. Wcześniej Jan Z. pracował u pracodawcy A., z którym rozwiązał umowę o pracę za porozumieniem stron 31.1.2016 r. Pracownikowi takiemu nie będzie przysługiwało prawo do trzynastej pensji za 2016 r. w pełnej wysokości u pracodawcy B., gdyż nie przepracował u tego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym wskazuje bowiem przepracowanie całego roku kalendarzowego u danego pracodawcy, jako warunek konieczny dla uzyskania od tego pracodawcy dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości. Pracownik ten uzyska prawo do „trzynastki” w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego u pracodawcy B., a więc w wysokości 11/12.
Jan Z. nie uzyska prawa do trzynastej pensji za przepracowany okres w styczniu 2016 r. u pracodawcy A. Ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym wskazuje bowiem, że warunkiem nabycia prawa do „trzynastki” w wysokości proporcjonalnej jest to, aby okres przepracowany wynosił co najmniej 6 miesięcy. W opisanym przypadku jest to okres jednego miesiąca.
Zobacz także:
Więcej o zasadach przyznawania dodatkowego wynagrodzenia rocznego znajdziesz w module Kadry i płace >>