Specustawa mieszkaniowa. Komentarz, wyd. 1


Fragment tekstu z komentarza:

Obowiązek udostępnienia nieruchomości

Redakcja ust. 6 art. 36 InwestMieszkU jest zbieżna z art. 124 ust. 6 GospNierU. Różnicą jest treść ostatniego zdania w obu przepisach. W GospNierU jest to odesłanie do obowiązku przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego. Na gruncie InwestMieszkU art. 36 ust. 6 in fine zawiera odesłanie do odpowiedniego stosowania ust. 1–5 tegoż przepisu oraz art. 35 ust. 2–7.

Zastosowane odesłanie w konsekwencji powoduje przede wszystkim powstanie obowiązku odszkodowawczego – zob. komentarz do art. 35, pkt V.F. Przypomnieć należy, że tak jak w przypadku udostępnienia nieruchomości celem budowy urządzeń infrastruktury technicznej, tak i w przypadku ich konserwacji czy naprawy odszkodowanie będzie należne za samo udostępnienie nieruchomości (odpowiednie stosowanie art. 35 ust. 4 i 5 InwestMieszkU), za brak możliwości przywrócenia do stanu poprzedniego (odpowiednie stosowanie art. 35 ust. 7 pkt 1 InwestMieszkU) oraz za ewentualne nieprzewidziane szkody (odpowiednie stosowanie art. 35 ust. 7 pkt 2 InwestMieszkU).

(…)

Przeniesienie prawa własności urządzeń infrastrukturalnych na rzecz innego podmiotu (np. przedsiębiorcy przesyłowego) będzie oznaczało, że to ten podmiot będzie mógł wystąpić z roszczeniem. Twierdzenie takie wynika z faktu, że w art. 36 ust. 6 InwestMieszkU ustawodawca nie wskazał, na czyją rzecz ma nastąpić udostępnienie. Dodatkowo nabywca urządzeń infrastruktury technicznej, jako strona umowy, będzie zobowiązany do utrzymania tych urządzeń w należytym stanie, zgodnie z art. 548 § 1 KC. W myśl tego przepisu na nabywcę przechodzą korzyści i ciężary związane z rzeczą. W doktrynie uznaje się, że ciężary obejmują „ogół powinności publicznych (np. podatkowych) oraz własnych wydatków, takich jak nakłady i ponoszenie kosztów utrzymania rzeczy w należytym stanie” [W.J. Katner, J. Pisuliński, (w:) System Prawa Prywatnego, t. 7, Prawo zobowiązań – część szczegółowa, red. J. Rajski, Warszawa 2011, s. 126; podobnie: Z. Banaszczyk, (w:) KPC. Komentarz t. 2, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2018, s. 315 oraz J. Jezioro, (w:) KPC. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2017, s. 1163].

W wyroku z 7.3.2013 r. (II OSK 44/13, Legalis) NSA wskazał, że „W art. 124 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomości nie można upatrywać podstawy prawnej do określenia innego rodzaju ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości niż wyraźnie wskazane w tym przepisie”. Z uwagi na podkreślaną już wcześniej analogię pomiędzy tym przepisem GospNierU a art. 36 ust. 6 InwestMieszkU stanowisko sądu należy także odnieść do niniejszej ustawy.

Obowiązek udostępniania nieruchomości podlegać będzie egzekucji administracyjnej. Roszczenie to ma charakter cywilnoprawny, ale dla uzyskania efektu niezwłocznego wejścia na nieruchomość celem zminimalizowania negatywnych skutków braku konserwacji bądź naprawy dochodzone jest w trybie egzekucji administracyjnej [M. Wolanin, (w:) J. Jaworski, A. Prusaczyk, A. Tułodziecki, M. Wolanin, Ustawa…, s. 821].

Zobacz także:
Więcej o gospodarce mieszkaniowej znajdziesz w module Gospodarka nieruchomościami >>

Lista płac w praktyce. Odpowiedzi na najtrudniejsze pytania, wyd. 6

Fragment tekstu z poradnika:
 
  1. Zaliczka na poczet wynagrodzenia a przychód pracownika

Wypłacona pracownikowi w danym miesiącu zaliczka stanowi część należności (wynagrodzenia ze stosunku pracy), otrzymanej przez niego na poczet przyszłego wynagrodzenia. Już sam fakt, że przysługuje ona na podstawie łączącego strony stosunku pracy i na poczet przyszłej pensji stanowi o tym, że jest ona dla pracownika przychodem ze stosunku pracy.

Z podatkowego punktu widzenia zaliczka niczym nie różni się od wynagrodzenia. Pracodawcy są zobowiązani do poboru zaliczki na podatek dochodowy od otrzymywanych przez pracowników przychodów ze stosunku pracy. Momentem uzyskania przychodu dla pracownika jest jego otrzymanie lub postawienie do dyspozycji. W praktyce mowa najczęściej o chwili dokonania wypłaty. Oznacza to, że gdy w jednym miesiącu pracodawca wypłaca wynagrodzenie lub zaliczkę na poczet przyszłej wypłaty, składki ZUS należy ustalić od łącznej kwoty wypłaconej pracownikowi w tym miesiącu. Podobnie jest w przypadku podatku. Zakład pracy (płatnik) powinien pobrać go od łącznego przychodu wypłaconego pracownikowi w danym miesiącu kalendarzowym.

Pismo Izby Skarbowej W Katowicach Z 12.5.2006 r. (PBB3-4117/3-0022/2006, Legalis): „W przedmiotowym przypadku przychodem ze stosunku pracy jest zaliczka na poczet przyszłego wynagrodzenia (pomimo że nie jest wprost wymieniona w art. 12 ust. 1 PDOFizU). Zaliczka ta staje się przychodem (na mocy powołanego powyżej art. 11 ust. 1 PDOFizU) z chwilą jej otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika (pracownika), od której sp. z o.o. jako płatnik zobowiązana jest do obliczenia i pobrania na podstawie art. 31 PDOFizU zaliczki na podatek dochodowy i odprowadzenia na warunkach określonych w art. 38 ust. 1 PDOFizU. Należy zauważyć, że pobór zaliczki następuje od sumy wypłat pieniężnych w danym miesiącu.”

Przykład

Zgodnie z regulaminem wynagradzania obowiązującym w przedsiębiorstwie, pensje wypłacane są 10. dnia każdego następnego miesiąca po miesiącu, za który przysługują. Dnia 19 listopada pracownik otrzymał zaliczkę na poczet wynagrodzenia należnego za ten miesiąc w kwocie 1500 zł. Miesięczna pensja tego pracownika wynosi 5000 zł brutto.
Ponieważ w listopadzie pracodawca już wcześniej naliczył i wypłacił pensję za październik, wypłatę zaliczki musi rozliczyć na dodatkowej liście płac. Kwota zaliczki pieniężnej to kwota netto, dlatego przed oskładkowaniem i opodatkowaniem należy przeliczyć ją na kwotę brutto, która od 1500 zł wyniesie 2152,20 zł.

Na liście płac pracodawca kolejno obliczy:

1) składki na ubezpieczenia społeczne:

a) emerytalna: 2152,20 zł × 9,76% = 210,05 zł,
b) rentowa: 2152,20 zł × 1,5% = 32,28 zł,
c) chorobowa: 2152,20 zł × 2,45% = 52,73 zł,
d) łącznie: 210,05 zł + 32,28 zł + 52,73 zł = 295,06 zł;

2) składkę na ubezpieczenie zdrowotne:
a) podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (kwota brutto zaliczki pomniejszona o składki na ubezpieczenia społeczne): 2152,20 zł – 295,06 zł = 1857,14 zł,
b) pełna składka na ubezpieczenie zdrowotne: 1857,14 zł × 9% = 167,14 zł,
c) składka zdrowotna odliczana od podatku: 1857,14 zł × 7,75% = 143,93 zł;

3) zaliczkę na podatek dochodowy (z zastrzeżeniem, że nie stosujemy kosztów uzyskania przychodów i ulgi podatkowej, gdyż zastosowano je na podstawowej liście płac za lipiec):

a) podstawa opodatkowania – od kwoty wypłaconej zaliczki odejmujemy składki na ubezpieczenia społeczne, a wynik zaokrąglamy do pełnego złotego:
2152,20 zł – 295,06 zł = 1857,14 zł ≈ 1857 zł,
b) 18% tej kwoty: 1857 zł × 18% = 334,26 zł,
c) zaliczka na podatek dochodowy – od otrzymanej kwoty odejmujemy składkę na ubezpieczenie zdrowotne – 7,75%, a wynik zaokrąglamy:
334,26 zł – 143,93 zł = 190,33 zł ≈ 190 zł;

4) kwotę netto zaliczki do wypłaty: 2152,20 zł – 295,06 zł – 167,14 zł – 190 zł = 1500,00 zł.
Sporządzając grudniową listę płac za listopad, należy pomniejszyć wynagrodzenie brutto pracownika o kwotę brutto zaliczki wypłaconej w listopadzie: 5000 zł – 2152,20 zł = 2847,80 zł.

Kwota 2847,80 zł będzie grudniowym przychodem pracownika w rozumieniu PDOFizU, od którego należy naliczyć składki ZUS oraz pobrać zaliczkę na podatek.

Zobacz także:
Więcej o wynagrodzeniach pracowniczych znajdziesz w module Kadry i płace >>

Ustawa o obligacjach. Komentarz, wyd. 2


Fragment tekstu z poradnika:

  1. Emisja, zmiana warunków emisji, zbywanie, nabywanie i wykup.

Ustawodawca, tak samo jak w przypadku ObligU z 1995 r., nie wskazał, co należy rozumieć pod pojęciem emisji. W doktrynie nie ma zgodności jednak co do tego, jaki jest zakres przedmiotowy tego pojęcia – na gruncie teorii prawa papierów wartościowych prezentowane są przede wszystkim dwie teorie – kreacyjna i emisyjna (por. L. Sobolewski, Ustawa, 1997, s. 19). Zgodnie z pierwszą z nich, teorią kreacyjną, emisja oznacza czynność wystawienia dokumentu. Teoria emisyjna opiera się na stwierdzeniu, że emisja to akt puszczenia papieru w obieg (M. Michalski, w: System Prawa Prywatnego, t. 19, 2006, s. 485). Zdaniem M. Romanowskiego emisja papieru wartościowego jest to czynność polegająca na wydaniu papieru wartościowego wystawionego zgodnie z właściwymi przepisami przez dłużnika osobie uprawnionej. Jednocześnie w ocenie autora emisji papieru wartościowego nie należy mylić z wystawieniem papieru wartościowego, jak również utożsamiać z ogółem czynności, które przedsiębrane są przez dany podmiot i zostają nakierowane na skuteczne wykreowanie papierów wartościowych (M. Romanowski, w: System Prawa Prywatnego, t. 18, 2010, s. 99 i n.). Natomiast M. Michalski definiuje emisję jako ogół czynności, które przedsiębrane są przez dany podmiot w celu skutecznego wykreowania papierów wartościowych, w efekcie czego papiery wartościowe zaistnieją jako przedmiot obrotu prawnego (M. Michalski, w: System Prawa Prywatnego, t. 19, 2006, s. 486). Nie przesądzając o słuszności lub nie którejkolwiek z koncepcji, w ocenie autorów należy przyjąć, że o wyemitowanych obligacjach mówimy z chwilą wydania dokumentów ucieleśniających prawa obligacyjne lub z chwilą zapisania tych dokumentów na rachunku, a po 1.7.2019 r. wyłącznie z chwilą zapisania na rachunku.
Ponadto ustawa reguluje zasady nabywania obligacji (w tym w obrocie pierwotnym) i ich zbywania (w szczególności uregulowane w Rozdziale 4 odnoszącym się także do emisji). Zasady wykupu są określone przede wszystkim w art. 74. Ponadto przedmiotem regulacji ObligU są zasady dokonywania zmiany warunków emisji obligacji (zob. szerzej komentarz do art. 7 ObligU).
Zobacz także:
Więcej o obligacjach znajdziesz w module Finanse publiczne, księgowość i podatki >>

Księgowania w układzie problemowym w jednostkach finansów publicznych, wyd. 2


Fragment tekstu z poradnika:

Rozdział II. Nabycie samochodu przez jednostkę sektora finansów publicznych

1. Wyjaśnienie pojęć

Środki trwałe – zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 RachunkU są to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.
Amortyzacja środków trwałych – jeden z kosztów rodzajowych o charakterze niepieniężnym. Oznacza wyrażone w pieniądzu fizyczne zużycie środków trwałych na skutek ich eksploatacji.
Umorzenie środków trwałych – okresowe korygowanie wartości początkowej środków trwałych o wartość zużycia. Odpisy umorzeniowe są dokonywane od wszystkich środków trwałych przez cały czas ich posiadania przez jednostkę.
Prawo zamówień publicznych – PrZamPubl określająca zasady i tryb udzielania zamówień ze środków publicznych.

2. Komentarz

2.1. Wprowadzenie

Jednostki sektora finansów publicznych, w celu realizacji nałożonych na nie zadań, mogą realizować wydatki budżetowe, w tym wydatki o charakterze majątkowym (wydatki inwestycyjne). Jednak wydatkowanie przez kierownika jednostki środków budżetowych musi mieścić się w granicach przyznanych kierownikowi upoważnień oraz może być dokonywane do wysokości zatwierdzonego rocznego planu finansowego, pomniejszonego o zaciągnięte wcześniej zobowiązania oraz płatności obligatoryjne (m.in. wynagrodzenia i pochodne od nich). Dodatkowo art. 44 ust. 3 FinPubU, który określa zasady realizacji wydatków budżetowych, obliguje JSFP do gospodarowania publicznymi zasobami:

1) w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad:
a) uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów,
b) optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów;
2) w sposób umożliwiający terminową realizację zadań;
3) w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań.

Ponadto ustawodawca nałożył na JSFP określone obowiązki dotyczące zawierania umów, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane. Wybór wykonawcy umowy musi być dokonany na podstawie regulacji PrZamPubl. Odstępstwo od tej zasady może być dokonane jedynie wówczas, gdy odrębne regulacje prawne wskazują odmienną metodologię postępowania przy wyborze wykonawcy zamówienia publicznego.

2.2. Samochód jako środek trwały

Jednostki sektora finansów publicznych, do którego należą jednostki budżetowe (zarówno państwowe, jak i samorządowe) oraz samorządowe zakłady budżetowe, zostały zobowiązane do stosowania przepisów RachBudżR.

Zgodnie z wytycznymi § 7 RachBudżR środkami trwałymi są środki zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 15 RachunkU. Są to zatem rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. W szczególności do środków trwałych należą:

1) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
2) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
3) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
4) inwentarz żywy.

Jednoczesne spełnienie kilku warunków umożliwia zaliczenie określonego składnika majątku do środków trwałych jednostki. Środek trwały musi:

1) stanowić własność lub współwłasność jednostki albo być przez nią nabyty lub wytworzony we własnym zakresie,
2) być kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia go do używania,
3) posiadać przewidywany okres używania dłuższy niż rok,
4) mieć odpowiednią wartość początkową.

Na podstawie RachBudżR do środków trwałych zalicza się także takie środki trwałe, które stanowią własność Skarbu Państwa lub JST, a zostały otrzymane w zarząd lub użytkowanie i są przeznaczone na potrzeby jednostki. Cechą środków trwałych jest użytkowanie ich w długim okresie, stopniowe przenoszenie swej wartości na wyroby i usługi przez cały okres użytkowania oraz zachowanie swej naturalnej postaci.

Przepisy RachunkU nie określają granicznej wartości środka trwałego, jaką jednostka powinna przyjąć, ustalając zasady amortyzacji. W tym zakresie jednostki prowadzące księgi rachunkowe na podstawie zapisów RachunkU są zobowiązane do stosowania nadrzędnych zasad rachunkowości, w tym zasady ostrożności określonej w art. 7 RachunkU. Zasada ostrożności zobowiązuje jednostki do uwzględniania w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość, m.in. zmniejszenia wartości użytkowej bądź handlowej składników aktywów, w tym również w postaci odpisów amortyzacyjnych. Zgodnie z art. 8 RachunkU określając zasady (politykę) rachunkowości, należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości jednostki wszystkich zdarzeń istotnych przy ocenie sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności, o której mowa w art. 7 RachunkU.

W odniesieniu do jednostek stosujących przepisy RachBudżR należy dodatkowo zwrócić uwagę na zapis § 7 ust. 2 pkt 6 RachBudżR, gdzie wskazano, że jednorazowo, przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia do użytkowania, mogą być umarzane pozostałe środki trwałe oraz WNiP o wartości nieprzekraczającej wielkości ustalonej w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za KUP w 100% ich wartości, w momencie oddania do użytkowania.

Zobacz także:
Więcej o ewidencji finansowo-księgowej znajdziesz w module Finanse publiczne, księgowość i podatki >>

Poznaj System Legalis Administracja

W trosce o użytkowników Legalis Administracja przygotowaliśmy serię krótkich filmów, których głównym zadaniem jest wprowadzenie do korzystania z systemu i ułatwienie jego obsługi. Naszą ideą jest zapewnienie wsparcia wszystkim urzędnikom używającym produktu Wydawnictwa C.H.Beck już od momentu pierwszego logowania.

Każda z dziesięciu zamieszczonych na stronie internetowej projekcji skupia się na innej funkcjonalności systemu, pozwalając na dostosowanie go do własnych potrzeb oraz sprawne i efektywne wykorzystywanie jego rozległych zasobów.

Zapraszamy do oglądania filmów i życzymy owocnej pracy →

Konferencja o dysycplinie finansów publicznych

Wydawnictwo C.H.BECK zaprasza do udziału w VI Ogólnopolskiej Konferencji

„Samorząd terytorialny w systemie odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych”, która odbędzie się w dniach 4-5 kwietnia 2019 r. na terenie Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Zapewniamy najwyższy poziom merytoryczny i doskonałych prelegentów; w ramach dwudniowego programu Konferencji wyodrębniono VI sesji konferencyjnych (31 wystąpień tematycznych) bezpośrednio związanych z przedmiotem finansów publicznych, w tym obszary:

Wszelkie informacje na temat Konferencji, w tym pełny program oraz tryb rejestracji, dostępne są na stronie internetowej dyscyplinasamorzad.org.pl

Nowe treści w Legalis Administracja – marzec 2019

System Informacji Prawnej Legalis Administracja w marcu 2019 r. uzupełniony został w stosunku do poprzedniego miesiąca aż o 22 058 aktów prawnych (w tym: 458 z Dziennika Ustaw, Monitora Polskiego i dzienników resortowych; 20 804 aktów prawa miejscowego) oraz 9 884 orzeczeń (w tym 6 591 orzeczeń sądów).

Państwa uwagę zwracamy także na wzbogaconą bazę odautorskich porad (gotowe odpowiedzi na pytania i problemy zgłaszane przez jednostki publiczne – Praktyczne wyjaśnienia) i aktualności – 277 nowych treści.

To tylko wybrane treści, o które wzbogacony został w stosunku do poprzedniego miesiąca Legalis Administracja.

Zwracamy Państwa uwagę także na poszerzoną bazę poradników (dla urzędników, skarbników, sekretarzy, kierowników jednostek) opublikowanych on-line, które są powiązane z systemem aktów prawnych, m.in.:

Polecamy Państwu najnowsze komentarze, m.in.:

Zapraszamy do zapoznania się z plikiem, w którym graficznie przedstawiliśmy miesięczną aktualizację treści Legalis Administracja oraz prezentujemy dodane w marcu treści praktyczne, poradniki, komentarze Wydawnictwa C.H.Beck – do pobrania poniżej.

Nowości w Legalis Administracja – marzec 2019 >>

Kodeks cywilny. Komentarz


Fragment tekstu z komentarza:

Art. 39 [Skutki braku umocowania]
 

1. Kto jako organ osoby prawnej zawarł umowę w jej imieniu nie będąc jej organem albo przekraczając zakres umocowania takiego organu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania.
2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy umowa została zawarta w imieniu osoby prawnej, która nie istnieje.

  1. Uwagi ogólne. Artykuł 39 KC w obecnym brzmieniu obowiązuje od 1.3.2019 r. na podstawie ustawy z 9.11.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. z 2018 r. poz. 2244). Nowe rozwiązania przyjęte w jego treści wzorowane są na art. 103–104 KC regulującym konsekwencje przekroczenia kompetencji lub działania bez umocowania przez pełnomocnika (falsus procurator) (zob. D. Opalska, w: SPH, t. 10, 2013). Ustawodawca usunął w ten sposób przyczynę istotnych wątpliwości zgłaszanych przez przedstawicieli doktryny co do skutków działania tzw. rzekomego organu, wywołującą rozbieżności w orzecznictwie i niepewność w obrocie gospodarczym. Zauważyć należy, że treść art. 39 KC odpowiada w pełni rozwiązaniu postulowanemu w art. 51 projektu pierwszej księgi kodeksu cywilnego ogłoszonego przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego w 2008 r. (zob. Księga pierwsza Kodeksu cywilnego. Projekt wraz z uzasadnieniem. Warszawa 2008, s. 47 i n.).
  1. Zakres zastosowania. Artykuł 39 KC reguluje skutki działania tzw. rzekomego organu. Pod pojęciem rzekomego organu osoby prawnej rozumieć należy osobę, która, nie pełniąc funkcji organu, podszyła się pod organ osoby prawnej, osobę, która, pełniąc funkcję organu, przekroczyła zakres przysługującej organowi kompetencji, oraz osobę, która podszywa się pod organ osoby prawnej, która nie istnieje. Komentowany artykuł wyraźnie odnosi się do czynności dwustronnych i jednostronnych.
  1. Wadliwość umowy zawartej przez rzekomy organ osoby prawnej. Umowa zawarta przez rzekomy organ osoby prawnej w zakresie skutków podobna jest do analogicznych czynności dokonanych przez fałszywego pełnomocnika. Wzorując się na rozwiązanych przyjętych w art. 103 KC ustawodawca także i w tym przypadku uznaje wyraźnie taką czynność za czynność kulejącą (negotium claudicans), dotkniętą sankcją bezskuteczności zawieszonej. Czynność taka może zostać potwierdzona przez osobę prawną, w imieniu której czynność jest dokonywana [zob. wydane na podstawie poprzedniego stanu prawnego: uchw. SN(7) z 14.9.2007 r., III CZP 31/07, OSNC 2008, Nr 2, poz. 14 oraz S. Sołtysiński, P. Moskwa, Konsekwencje teorii organów i przedstawicielstwa organizacyjnego, w: SPP, t. 17B, 2016, s. 546 i n.). Zgodnie z art. 39 ust. 2 KC druga strona może wyznaczyć osobie prawnej, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy. Umowa staje się nieważna z chwilą odmowy jej potwierdzenia lub bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu do potwierdzenia. Natomiast nie ma wątpliwości, że umowa zawarta przez rzekomy organ osoby prawnej, która nie istnieje, jest zawsze nieważna. Zgodnie z art. 39 ust. 5 KC, ten kto dokonał czynności za nieistniejącą osobę prawną, ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach określonych w art. 39 ust. 3 KC.
  1. Wadliwość jednostronnej czynności prawnej dokonanie przez rzekomy organ osoby prawnej. Analogicznie do zasad określonych w art. 104 KC odnoszących się do pełnomocnika, ustawodawca przyjął, że czynność jednostronna dokonana przez rzekomy organ osoby prawnej jest nieważna. Jednakże jeżeli adresat oświadczenia wiedział o przekroczeniu zakresu kompetencji lub brak umocowania do działania w charakterze organu i wyraził zgodę na takie działanie, stosować należy odpowiednio przepisy dotyczące zawarcia umowy bez umocowania (art. 39 ust. 4 KC). Wobec tego w razie skutecznego wyrażenia zgody na działanie bez umocowania lub działanie z przekroczeniem jego zakresu, sankcja bezwzględnej nieważności zostanie zastąpiona sankcją bezskuteczności zawieszonej Ważność jednostronnego oświadczenia w takiej sytuacji zależy od jego potwierdzenia przez osobę prawną, w której imieniu oświadczenie zostało złożone.
  1. Odpowiedzialność osoby, która działała jako rzekomy organ osoby prawnej. Nie ma wątpliwości, że za działania rzekomego organu nie ponosi odpowiedzialności osoba prawna. Osoba, która działała jako rzekomy organ osoby prawnej, jest zobowiązana do zwrotu tego, co otrzymała od drugiej strony w wykonaniu umowy zgodnie z przepisami o bezpodstawnym wzbogaceniu. Ma ona również obowiązek naprawić szkodę, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę, nie wiedząc o braku umocowania osoby działającej jako rzekomy organ. Odpowiedzialność odszkodowawcza wyznaczona jest przez tzw. negatywny interes umowny (zob. M. Kaliński, w: SPP, t. 6, 2018, s. 110 i n.). Rzekomy organ może ponosić również odpowiedzialność odszkodowawczą na podstawie art. 415 KC.


Zobacz także:

Więcej o prawie cywilnym znajdziesz w module Prawo cywilne, handlowe i gospodarcze >>

Sprawozdania o odpadach komunalnych. Analiza nowych wzorów obliczeniowych w kontekście zmian prawnych


Fragment tekstu z poradnika:

Rozdział V. Składanie sprawozdań do właściwego organu

  1. Zachowanie terminu
Na podstawie ZmOdpadyU17 sprawozdania będą przekazywane za pośrednictwem bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. ZmOdpadyU17 weszła w życie 6.1.2018 r., jednak przepis o sposobie składania sprawozdań poprzez bazę stosuje się pierwszy raz do sprawozdań za 2019 rok.

Do tego czasu sprawozdania mogą być składane osobiście w biurze podawczym danej gminy, za pośrednictwem polskiej placówki pocztowej operatora wyznaczonego zgodnie z PrPoczt lub w formie dokumentu elektronicznego.
Po nowelizacji CzystGmU, terminy do złożenia sprawozdań uważa się za zachowane, jeżeli przed ich upływem sprawozdanie zostało:

1) nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu PrPoczt lub

2) wysłane w formie dokumentu elektronicznego do właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, marszałka województwa oraz ministra właściwego do spraw środowiska, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru.

Wprowadzenie powyższego rozwiązania będzie miało kluczowe znaczenie dowodowe w postępowaniach prowadzonych w sprawie niezłożenia lub nieterminowego złożenia sprawozdania.

  1. Wezwanie do uzupełnienia lub korekty sprawozdania
Ustawodawca w art. 9p CzystGmU upoważnił wójtów, burmistrzów i prezydentów miast do stosowania – w ramach procedury weryfikacji danych zawartych w sprawozdaniach – wezwań do okazania dokumentów sporządzonych na potrzeby ewidencji odpadów oraz dokumentów potwierdzających osiągnięcie poziomów, a w razie nierzetelności sprawozdań – do ich uzupełnienia lub poprawiania. Zastosowanie tego przepisu dotyczy sprawozdań składanych przez podmioty:

1) odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,

2) prowadzące punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych,

3) zbierające odpady stanowiące frakcje odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła,

4) odbierające nieczystości ciekłe od właścicieli nieruchomości.

Istotą art. 9p CzystGmU jest dążenie do pozyskania w sprawozdaniach danych prawdziwych, dokładanych i autentycznych. Jeżeli zatem wójt, burmistrz lub prezydent miasta uzna, po dokonaniu wstępnej weryfikacji treści sprawozdania, że dane zawarte w sprawozdaniu wymagają uzupełnienia lub poprawienia, powinien wezwać podmioty składające sprawozdanie do uzupełnienia lub poprawienia sprawozdań w terminie 14 dni.

W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że celem wezwań do przedłożenia poprawionych sprawozdań jest umożliwienie podmiotowi zobowiązanemu poprawienia ich zgodnie z żądaniem organu. Tym samym takie wezwanie powinno zostać wyartykułowane czytelnie, ze wskazaniem właściwej podstawy prawnej, a także powinno zawierać pouczenie o konsekwencjach niezastosowania się do wezwania (m.in. wyrok WSA w Szczecinie z 5.11.2015 r., II SA/Sz 481/15, Legalis).

Rozwiązanie przewidziane w art. 9p ust. 2 CzystGmU dotyczy tylko sytuacji, gdy sprawozdanie zostało złożone w prawem przewidzianej formie, innymi słowy jest sprawozdaniem w rozumieniu art. 9n ust. 1 CzystGmU. Przez pojęcie nierzetelności jakiegoś dokumentu nie można rozumieć złożenia dokumentu w formie innej niż przewidziana prawem, bowiem określenie „nierzetelny” to zgodnie z Uniwersalnym słownikiem języka polskiego: „niesumienny nieuczciwy, niedokładny” (wyr. NSA z 2.9.2016 r., II OSK 2989/14, Legalis).

W praktyce stosowania art. 9p CzystGmU należy także rozróżniać „wezwanie do złożenia wyjaśnień” oraz „wezwanie do poprawienia sprawozdania”, gdyż wezwania takie nie są tożsame. W przypadku, w którym organ powziął wątpliwości co do rzetelności sprawozdania, prowadząc postępowanie wyjaśniające może zażądać przedłożenia dokumentów, o których mowa w dyspozycji ust. 1 art. 9p CzystGmU – i to zarówno od składającego sprawozdanie, jak i jego kontrahentów. Jednocześnie organ może także wezwać do złożenia stosownych wyjaśnień.

Takie wezwania nie zwalniają jednak organu prowadzącego postępowanie z obowiązku wezwania podmiotu do poprawienia sprawozdań.

Celem wezwania do złożenia wyjaśnień jest poczynienie ustaleń w przedmiocie stanu faktycznego. Celem wezwania do przedłożenia poprawionych sprawozdań jest natomiast umożliwienie podmiotowi zobowiązanemu do poprawienia ich zgodnie z żądaniem organu. Wezwanie powinno zatem zostać wyartykułowane czytelnie, ze wskazaniem właściwej podstawy prawnej, a także powinno, w ocenie sądu, zawierać pouczenie o konsekwencjach niezastosowania się do wezwania. Od postawy skarżącej i od zadośćuczynienia żądaniu organu zależała wysokość nałożonej kary pieniężnej (wyr. WSA w Szczecinie z 5.11.2015 r., II SA/Sz 481/15, Legalis).

Zobacz także:
Więcej o gospodarce odpadami znajdziesz w module Gospodarka komunalna i ochrona środowiska >>

Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz


Fragment tekstu z komentarza

Art. 7 [Ustawowa definicja kancelarii komorniczej]

  1. Komornik, w ramach pełnionej służby, organizuje indywidualną kancelarię komorniczą, zwaną dalej ,,kancelarią”.
  2. Kancelaria to zespół osób i środków materialnych służących do obsługi komornika w zakresie powierzonych mu zadań i czynności.
  3. Siedziba kancelarii znajduje się w rewirze komorniczym, zwanym dalej ,,rewirem”, w którym komornik został powołany.
  4. Komornik może prowadzić tylko jedną kancelarię. Komornik nie może tworzyć filii kancelarii, oddziałów ani innych jednostek organizacyjnych służących jej obsłudze.
  5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb nadawania numerów porządkowych kancelariom oraz sposób gromadzenia i przetwarzania informacji w tym zakresie przez właściwe organy nadzoru, mając na względzie zapewnienie przejrzystości numeracji oraz zagwarantowanie właściwego przepływu informacji między organami nadzoru.
  6. Charakter regulacji. Przepis art. 7 ust. 1 w pierwszej kolejności wskazuje, że kancelaria komornicza jest organizowana przez komornika jako funkcjonariusza publicznego „w ramach pełnionej służby”, zdanie to wprost nawiązuje do art. 1 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 2 ust. 1 KomSądU, które określają zasadnicze założenia pragmatyki służbowej komorników. „W ramach pełnionej służby” oznacza, że kancelaria ma pełnić rolę szczególnego aparatu, komorniczego urzędu, zapewniającego techniczne i intelektualne wsparcie jego służby. W ramach służby oznacza także, iż rolą kancelarii nie jest wyłącznie maksymalizacja zysków, ale wykonywanie zadań sprawnie, skutecznie i rzetelnie, z uwzględnieniem dobra wymiaru sprawiedliwości i interesu publicznego.
  7. Decyzja o powołaniu na stanowisko. Zgodnie z art. 15 ust. 1 KomSądU komornik ma obowiązek w terminie miesiąca od dnia zawiadomienia o tym, że decyzja o jego powołaniu na stanowisko jest ostateczna, utworzyć albo objąć kancelarię i zgłosić ten fakt Ministrowi Sprawiedliwości. Wykonanie tego obowiązku podlega kontroli prezesa właściwego sądu rejonowego (art. 15 ust. 2 KomSądU), który w terminie 14 dni sprawdza, czy kancelaria spełnia wymogi przewidziane w przepisach prawa oraz zapewnia możliwość samodzielnego i niezależnego wykonywania zadań komornika.
  8. Charakterystyka kancelarii. Kancelaria komornika ma cechy jednostki organizacyjnej indywidualnej, autonomicznej i służebnej wobec zadań powierzonych komornikowi. Oznacza to nie tylko, że jest ona wyodrębniona organizacyjnie (gdy chodzi o lokal, sprzęt biurowy, pracowników) od innych działających w tym samym rewirze, w szczególności byłego patrona komornika, ale i prowadzona osobiście przez komornika, który, co do zasady, również swoje zadania wykonuje osobiście. W takim, ustawowym modelu kancelarii, nie powinno dochodzić do sytuacji, w których komornik jest w istocie jedynie właścicielem „biznesu egzekucyjnego”, z kierownikiem kancelarii, zewnętrzną obsługą prawną i rzeszą aplikantów, asesorów komorniczych i pracowników technicznych wykonujących w istocie większość zadań merytorycznych (z zakresu egzekucji) za komornika.
  9. Definicja kancelarii komorniczej. W art. 7 ust. 2 znalazła się legalna definicja kancelarii komorniczej. Składają się na nią dwa elementy – ludzki i materiałowy (techniczny), niezbędne dla wspomagania „obsługi” komornika. Zadania kancelarii komorniczej ograniczają się do wspierania tylko „służbowych” zadań komornika, co oznacza prawną niedopuszczalność wykorzystywania pracowników kancelarii, zespołu zatrudnionych w niej osób, do czynności innych niż przypisane komornikom w KomSądU. Niedopuszczalność ta pozostaje też w ścisłym związku z brakiem możliwości powierzania aplikantom i asesorom komorniczym innych zadań niż określone w ustawie (por. art. 98 ust. 1–3, art. 138 ust. 1–3 KomSądU). Dodajmy, że ewentualne naruszenie przepisów w tym zakresie wiąże się zagrożeniem odpowiedzialnością dyscyplinarną komorników (por. art. 175 ust. 1 pkt 5 KomSądU i zadania nadzorcze prezesa sądu rejonowego, art. 188 ust. 2 pkt 5 KomSądU i zadania nadzorcze KRK). Nadto, co dla komornika naruszającego przepisy w zakresie art. 138 KomSądU, może okazać się dużo poważniejszym zagrożeniem, Minister Sprawiedliwości zgodnie z art. 19 ust. 2 pkt 6 KomSądU, z urzędu lub na wniosek prezesa właściwego sądu rejonowego, prezesa właściwego SO lub prezesa właściwego SA, odwołuje z zajmowanego stanowiska komornika, który uporczywie lub rażąco narusza przepisy o dopuszczalności powierzania czynności asesorom. Na marginesie należy zauważyć, że w przypadku powierzania czynności aplikantom komorniczym poza zakresem przewidzianym w art. 98 ust. 1–3 KomSądU, ustawodawca nie przewidział tak daleko idących konsekwencji. Jest to związane z założeniem, że aplikacja służy tylko teoretycznemu przygotowaniu do zawodu, a aplikanci, w przeciwieństwie do „starej” ustawy (por. art. 32 ust. 2 KomSEgzU) nie mogą być upoważnieni do żadnych czynności egzekucyjnych. Zatem zarówno ryzyko przekroczenia przez nich uprawnień na skutek bezprawnych poleceń komorników, jak i model reakcji na takie przypadki nie stanowią poważniejszego zagrożenia dla wartości chronionych ustawą. W tym przypadku wystarczające wydaje się odwołanie do odpowiedzialności dyscyplinarnej, zgodnie z art. 222 pkt 11 KomSądU, względnie – zależnie od okoliczności sprawy art. 222 pkt 7 KomSądU.
  10. Siedziba kancelarii. Zgodnie z art. 7 ust. 3 KomSądU siedziba kancelarii komorniczej może znajdować się wyłącznie w rewirze, w którym komornik został powołany. Ustawa wyklucza zatem stanowczo możliwość tworzenia kancelarii poza rewirem, a przepis odczytywany łącznie z ust. 4 art. 7, pozwala stwierdzić, że pod rządami nowej ustawy expessis verbis wykluczono tworzenie namiastek kancelarii w postaci „filii terenowych”, „biur podawczych” w innym rewirze czy nawet innej apelacji, czy też dalszych „przedsięwzięć”, wypełniających inwencje biznesową komorników tworzących dawniej oddziały czy jednostki organizacyjne kancelarii poza jej siedzibą. W identyczny sposób należy traktować, jako wykluczone ustawą, ewentualne tworzenie przez poza siedzibą kancelarii call center.
  11. Zasada jednej kancelarii. Artykuł 7 ust. 4 wyraża zasadę jeden komornik, jedna kancelaria. Ustawodawca podjął też próbę wykluczenia potencjalnych prób obchodzenia tego przepisu, wskazując przykładowo na dotychczasowe „formy organizacyjne” quasi-kancelarii, w istocie służące w czasie obowiązywania ustawy o komornikach sądowych i egzekucji próbom obchodzenia przepisu art. 5 KomSEgzU.
  12. Zachowanie godności urzędu. Na komorniku spoczywa obowiązek utrzymywania kancelarii na poziomie odpowiednim do godności urzędu i posiadanych środków. Obowiązek ten, którego wykonanie podlega kontroli prezesa sądu rejonowego (por. art. 175 ust. 1 pkt 3 KomSądU), powinien być rozumiany w sposób rozsądny, zarówno po stronie obciążonego nim komornika, jak i organu nadzoru administracyjnego. Zachowanie godności urzędu jest możliwe zarówno w małej, jednoosobowej kancelarii komornika rozpoczynającego służbę, jak i „starej” okrzepłej w jej działalności. Istotne znaczenie należy tu przypisać postawie komornika, który stosownie do posiadanych środków powinien zadbać, by standard kancelarii odpowiadał pozycji organu władzy publicznej.
  13. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości. W art. 7 ust. 5 KomSądU znalazła się delegacja ustawowa do wydania przez Ministra Sprawiedliwości rozporządzenia w sprawie określenia sposobu i trybu nadawania numerów porządkowych kancelariom oraz sposób gromadzenia i przetwarzania informacji w tym zakresie przez właściwe organy nadzoru.
Minister Sprawiedliwości wydał w tym przedmiocie rozporządzenie z 4.1.2019 r. w sprawie nadawania numerów porządkowych kancelariom komorniczym (Dz.U. z 2019 r. poz. 27) – zob. część 3 publikacji pkt 1.

Zobacz także:
Więcej o ustawie o kosztach komorniczych znajdziesz w module Postępowanie administracyjne i egzekucyjne >>