Nowa Tarcza Prywatności na horyzoncie

Z przekazanych informacji wynika, że nie będą występować ograniczenia co do kategorii danych jakie będą mogły być transferowane. Na porozumienie w tym zakresie liczono już wcześniej, podczas pierwszej wizyty prezydenta USA w Europie. Choć ze strony amerykańskiej były nadzieje na osiągnięcie takiego porozumienie nie spotkało się ono z pozytywnym odzewem strony europejskiej, która nie chciała przyspieszać jego zawarcia.

Pomimo niezmniejszenia się obaw europejskich negocjatorów, najwyżsi przedstawiciele Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych uznali, że w obliczu wojny w Ukrainie i zagrożenia ze strony Chin ważniejsze jest pokazanie solidarności transatlantyckiej w zakresie prywatności danych.

Nie jest pewne co dokładnie ma zawierać nowe porozumienie. Przewiduje się, że w związku z dokumentem zostaną wprowadzone w Stanach rozwiązania, które umożliwią unijnym rezydentom większy dostęp do amerykańskich sądów co ma pozwolić na kwestionowanie żądań dostępu do danych kierowanych przez amerykańską agencje bezpieczeństwa. Przyjęcie takich rozwiązań prawnych musi zostać wdrożone przed podpisaniem porozumienia, co może zająć trochę czasu.

Projekt porozumienia może zostać pokazany już w kolejnym miesiącu i wtedy rozpocznie się proces akceptacji dokumentu w Unii. W jego trakcie swoje opinie wydadzą Europejski Inspektor Ochrony Danych jak i Europejska Rada Ochrony Danych, choć ich opinie nie są wiążące, może się okazać, że ich uwagi mogą wpłynąć na potrzebę przeprowadzenia dodatkowych negocjacji.

Pomimo tej deklaracji wiadomo, że negocjatorzy nie osiągnęli jeszcze porozumienia we wszystkich spornych kwestiach i będzie potrzebny jeszcze czas na ich dopracowanie. Negocjatorzy są świadomi, że wraz z przyjęciem nowego porozumienia podobnie jak poprzednie porozumienia, może ono zostać zakwestionowane w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Dlatego, tak ważne jest by umowa w jak najlepszym zakresie odpowiadało wymaganiom ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej.

Źródło: https://www.politico.eu/article/privacy-shield-data-deal-joe-biden-ursula-von-der-leyen/

Zmiany z zakresu pomocy społecznej w nowelizacji specustawy dla uchodźców z Ukrainy

W Dz.U. z 2020 r. pod poz. 830 opublikowano ustawę z 8.4.2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Pośród wprowadzonych ostatnio zmian warto zwrócić uwagę na to, po pierwsze, że wojewoda może zapewnić pomoc uprawnionym obywatelom Ukrainy polegającą na:

Inne organy administracji publicznej, jednostki podległe lub nadzorowane przez organy administracji publicznej, jednostki sektora finansów publicznych oraz inne organy władzy publicznej mogą zapewnić wymienioną wyżej pomoc. W tych celach organy lub jednostki, o których mowa w zdaniu pierwszym, mogą wykorzystywać nabyte lub powierzone tym organom lub jednostkom mienie Skarbu Państwa (art. 12 ust. 3 PomocUkrainaU). Nowelizacja wprowadza możliwość dofinansowania z Funduszu Pomocy wydatków poniesionych przez te podmioty podczas realizacji zadań na rzecz pomocy Ukrainie, w szczególności obywatelom Ukrainy dotkniętym konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy, w tym zadań realizowanych na terytorium Polski, jak i poza nim, a także realizacji zadań związanych z bezpieczeństwem żywnościowym kraju w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy (art. 14 ust. 6 pkt 6 PomocUkrainaU).

Po drugie, wprowadzono art. 12a PomocUkrainaU, z którego wynika m.in., że na potrzeby zamieszkania zbiorowego uprawnionych obywateli Ukrainy dopuszcza się w okresie do 31 sierpnia 2022 r. tymczasowe wykorzystanie obiektu budowlanego, w tym również innego niż budynek zamieszkania zbiorowego, który nie spełnia wymagań przepisów techniczno-budowlanych, przeciwpożarowych oraz higieniczno-sanitarnych dla tego budynku, jeżeli przy takim sposobie jego użytkowania występujące w nim warunki zapewniają spełnienie podstawowych wymagań w zakresie:

Jeżeli taki obiekt budowlany będzie przeznaczony do zakwaterowania więcej niż 20 osób, spełnienie podstawowych wymagań potwierdza się pozytywną opinią właściwego miejscowo

Po trzecie, doprecyzowano, że sprawach dotyczących wypłaty świadczenia za pomoc uchodźcom z Ukrainy, o którym mowa w art. 13 PomocUkrainaU nie stosuje się przepisów o postępowaniu administracyjnym, w związku z czym sporne sprawy rozstrzygnie sąd powszechny. Zgodnie z art. 13 ust. 1a–1d PomocUkrainaU:

Natomiast zgodnie z nowym brzmieniem art. 13 ust. 2 PomocUkrainaU, zadania gminy z zakresu udzielania świadczenia pieniężnego, o którym mowa wyżej, są zadaniami z zakresu administracji rządowej zleconymi gminie, a środki przeznaczone na ich realizację zapewnia wojewoda. Koszty obsługi przez gminę tego zadania wynoszą 16 zł za każdy rozpatrzony wniosek o świadczenie pieniężne. W przypadku dokonania przez gminę weryfikacji warunków zakwaterowania i wyżywienia koszt obsługi zadania wynosi 32 zł za każdy rozpatrzony wniosek.

Po czwarte, wprowadzono przepisy, zgodnie z którymi środki Funduszu Pomocy można przeznaczyć także na finansowanie działań, polegających na zapewnieniu bezpieczeństwa obywateli Ukrainy oraz ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego w miejscach gromadzenia się i pobytu tych osób, w tym w szczególności wydatków związanych z przemieszczaniem się, zakwaterowaniem, wyżywieniem i wyposażeniem funkcjonariuszy służb podległych ministrowi spraw wewnętrznych, a także na zwrot wydatków lub kosztów poniesionych na realizację tych zadań, na zasadach określonych w art. 14 ust. 6a–6c PomocUkrainaU.

Po piąte, dopuszczono uchodźców z Ukrainy do uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez centrum integracji społecznej. Zgodnie z nowym art. 24a PomocUkrainaU, uprawionego obywatela Ukrainy można skierować do uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez centrum integracji społecznej na zasadach określonych w ustawie o zatrudnieniu socjalnym. Przed skierowaniem do takiego uczestnictwa, obywatel Ukrainy składa ośrodkowi pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych temu centrum, oświadczenie o sytuacji życiowej. Co istotne, przed skierowaniem do uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez centrum integracji społecznej nie przeprowadza się rodzinnego wywiadu środowiskowego, chyba że powstaną wątpliwości co do treści złożonego oświadczenia.

Po szóste, wprowadzono uproszczoną ścieżkę przygotowania do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka dla obywateli polskich, którzy zdecydują się na pełnienie opieki nad dziećmi ukraińskimi. Zgodnie z art. 27 ust. 2b PomocUkrainaU, sąd może tymczasowo, nie dłużej jednak niż na 6 miesięcy, powierzyć pełnienie funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenie rodzinnego domu dziecka wobec dziecka będącego uprawnionym obywatelem Ukrainy obywatelowi RP, który nie jest wstępnym albo rodzeństwem dziecka, niespełniającemu warunku niezbędnych szkoleń dotyczących rodzin zastępczych.

Po siódme, w wyniku nowelizacji art. 25 PomocUkrainaU dodano przepisy, zgodnie z którymi:

Od 23.4.2022 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o obronie ojczyzny. Jakie są konsekwencje dla pracodawcy?

Ochrona przed zwolnieniem

Stosunek pracy z osobą powołaną do pełnienia zasadniczej służby wojskowej albo terytorialnej służby wojskowej może być rozwiązany tylko za zgodą pracownika (art. 303 ustawy o obronie ojczyzny).

Ochrona nie obowiązuje w czterech przypadkach:

1. w stosunku do do umów o pracę zawartych na okres próbny,
2. w stosunku do umów o pracę na czas określony nie dłuższy niż 12 miesięcy,
3. jeżeli pracodawca może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika,
4. w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy.

Ochrona w trakcie szkoleń w dobrowolnej służbie zasadniczej

Ochrona na podobnych zasadach zasadach obowiązuje również od dnia poinformowania pracodawcy o terminie rozpoczęcia szkolenia podstawowego w dobrowolnej zasadniczej służbie wojskowej do dnia jego zakończenia oraz w okresie trwania szkolenia specjalistycznego w dobrowolnej zasadniczej służbie wojskowej (art. 304 ustawy o obronie ojczyzny).

Ochrona przysługuje przez okres 12 miesięcy od dnia zakończenia szkolenia specjalistycznego.

Ochrony nie stosuje się do umów na okres próbny, jak też umów na czas określony nie dłuższy niż 24 miesiące, a także w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy oraz w sytuacjach określonych w art. 52 KP i art. 1 ust. 1 ustawy z 13.3.2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2018 r. poz. 1969).

Brak przekształcenia umowy próbnej w umowę na czas nieokreślony

Umowy na okres próbny oraz umowy okresowe zawierane na nie dłużej niż 12 (24) miesięcy zostały wyłączone spod ochrony.

Udzielanie urlopy bezpłatnego

Pracodawca jest obowiązany udzielić urlopu bezpłatnego:

1) na czas szkoleń podstawowych i specjalistycznych w dobrowolnej służbie zasadniczej,

2) pracownikowi powołanemu do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie, z wyjątkiem służby pełnionej jednorazowo w czasie lub dniu wolnym od pracy, urlopu bezpłatnego na okres trwania tej służby.

Odprawa pracownika powołanego do terytorialnej służby wojskowej

Pracownik powołany do terytorialnej służby wojskowej otrzymuje od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia obliczonego według zasad określonych dla ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Odprawa nie przysługuje w razie ponownego powołania do tej samej służby.

Zwolnienie od pracy pracownika powołanego do czynnej służby wojskowej

Na wniosek pracownika powołanego do czynnej służby wojskowej, z wyłączeniem zawodowej służby wojskowej, oraz pełniącego służbę w rezerwie pracodawca jest obowiązany udzielić mu zwolnienia od pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia na 2 dni. Uprawnienie to nie dotyczy sytuacji powołania w trybie natychmiastowego stawiennictwa.

Ochrona małżonka

W okresie odbywania przez żołnierza obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej rozwiązanie przez pracodawcę stosunku pracy z małżonkiem żołnierza może nastąpić wyłącznie z winy pracownika oraz w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Ochrona jest w tym przypadku szeroka, obejmuje wszystkie rodzaje umów o pracę. Odnosi się jednak jedynie do obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej.

Projekt uchwały rady gminy w sprawie zmiany uchwały w sprawie dotacji celowej na cele ochrony środowiska

Z podanych regulacji wynika, po pierwsze, że finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej, o którym mowa w ust. 1 i 2, może polegać na udzielaniu dotacji celowej w rozumieniu przepisów FinPubU z budżetu gminy lub budżetu powiatu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji:

1) podmiotów niezaliczonych do sektora finansów publicznych, w szczególności:

a) osób fizycznych,

b) wspólnot mieszkaniowych,

c) osób prawnych,

d) przedsiębiorców;

2) jednostek sektora finansów publicznych będących gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi.

Po drugie, zasady udzielania dotacji celowej, o której mowa w ust. 4, obejmujące w szczególności kryteria wyboru inwestycji do finansowania lub dofinansowania oraz tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej rozliczania określa odpowiednio rada gminy albo rada powiatu w drodze uchwały.

Na podstawie ww. regulacji prawnych samorządy szczebla gminnego i powiatowego wprowadzają w ramach uchwał różne systemy dotacyjne wspierające ochronę środowiska. Jednym z nich są dotacje na wymianę źródeł ciepła na ekologiczne, w tym z energii odnawialnej.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Kolegium RIO w Poznaniu z 20.4.2022 r. (Nr 12.598/2022; https://bip.poznan.rio.gov.pl). We wskazanym orzeczeniu nadzorczym stwierdzono nieważność uchwały rady gminy w sprawie zmiany uchwały w sprawie udzielania dotacji celowej na dofinansowanie inwestycji w zakresie ochrony środowiska z uwagi na naruszenie przepisów art. 7 ust. 3 i ust. 3a PostPomPubU. Z podanych przepisów wynika, po pierwsze, że projekt programu pomocowego przewidujący udzielenie pomocy de minimis podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu (UOKiK), który w terminie 14 dni może przedstawić zastrzeżenia dotyczące przejrzystości zasad udzielania pomocy. Nadto, projekt programu pomocowego przewidujący udzielenie pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie podlega zgłoszeniu ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa, który w terminie 14 dni może przedstawić zastrzeżenia dotyczące przejrzystości zasad udzielania pomocy. Organ nadzoru ustalił, że projekt uchwały rady gminy w sprawie zmiany uchwały w sprawie udzielania dotacji celowej na dofinansowanie kosztów inwestycji w zakresie ochrony środowiska, nie został zgłoszony do Prezesa UOKiK oraz do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W ocenie organu nadzoru zaniechanie to stanowi istotne naruszenie art. 7 ust. 3 i ust. 3a oraz 12 ust. 1 PostPomPubU i skutkuje stwierdzeniem nieważności treści uchwały w całości.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy przed pojęciem uchwały w sprawie zmiany uchwały w sprawie udzielenia dotacji musi dokonać zgłoszenia projektu uchwały do Prezesa UOKiK i ministra właściwego do spraw rolnictwa, aby te podmioty wypowiedziały się w kontekście zapisów dotyczących pomocy de minimis.

Badania okresowe strażaków OSP

W Dz.U. z 2022 r. pod poz. 828 opublikowano rozporządzenie Ministra Zdrowia z 11.4.2022 r. w sprawie przeprowadzania okresowych badań lekarskich strażaka ratownika ochotniczej straży pożarnej oraz badań lekarskich kandydata na strażaka ratownika ochotniczej straży pożarnej (Dz.U. z 2022 r. poz. 828).

Rozporządzenie jest aktem wykonawczym do ustawy z 17.12.2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2490; dalej: OSPU). Z art. 10 ust. 3 i 4 OSPU wynika, że:

W rozporządzeniu określono, że okresowe badania lekarskie strażaka ratownika OSP przeprowadza się, nie rzadziej niż raz na 3 lata, na podstawie skierowania wydanego przez podmiot kierujący na badania, którym jest wójt (burmistrz lub prezydent miasta) właściwy ze względu na siedzibę OSP. Lekarz może wyznaczyć wcześniejszą datę następnych badań lekarskich, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla prawidłowej oceny i monitorowania stanu zdrowia strażaka ratownika OSP. Skierowanie wydaje się strażakowi ratownikowi OSP nie później niż 30 dni przed wyznaczonym terminem kolejnych badań.

Skierowanie (strażaka ratownika i kandydata) powinno zawierać:

1. dane osobowe (imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, numer PESEL, adres miejsca zamieszkania), a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – nazwę i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;
2. nazwę i adres OSP;
3. funkcję pełnioną w OSP (nie dotyczy to kandydatów na strażaka ratownika OSP);
4. informacje o specyfice działań ratowniczych, w tym informacje o występowaniu czynników szkodliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia.

W ramach przeprowadzanych badań lekarskich lekarz przeprowadzający badanie lekarskie może poszerzyć jego zakres o dodatkowe specjalistyczne badania konsultacyjne, w zależności od wskazań, w szczególności otolaryngologiczne, neurologiczne, okulistyczne, dermatologiczne, alergologiczne lub psychologiczne oraz badania dodatkowe, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla prawidłowej oceny stanu zdrowia strażaka ratownika OSP albo kandydata na strażaka ratownika OSP. Badanie przeprowadza się po sprawdzeniu tożsamości osoby badanej. Zakres oraz częstotliwość takich badań określa załącznik do rozporządzenia.

Jeżeli strażak ratownik, kandydat na strażaka ratownika albo podmiot kierujący na badania nie będą zadowoleni z orzeczenia lekarskiego. W takiej sytuacji osoby te mogą w ciągu 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia może za pośrednictwem lekarza, który je wydał, wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania do:

Lekarz, za którego pośrednictwem jest wnoszony wniosek przekazuje go niezwłocznie, wraz z dokumentacją badań, do właściwego podmiotu odwoławczego. Ponowne badanie przeprowadza się w ciągu 14 dni od dnia otrzymania wniosku, zaś orzeczenie wydane w wyniku przeprowadzonego ponownego badania jest ostateczne.

Rozporządzenie zawiera też przepisy przejściowe, zgodnie z którymi:

Rada gminy nie może podejmować uchwały w sprawie zgody na nieodpłatne użyczenie nieruchomości na rzecz ochotniczej straży pożarnej

W kontekście podanej problematyki na szczególną uwagę zasługuje rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z 13.4.2022 r. (Nr P-1.4131.116.2022.K; https://www.szczecin.uw.gov.pl). W podanym orzeczeniu organ nadzoru zakwestionował uchwałę rady gminy w sprawie wyrażenia zgody na nieodpłatne użyczenie nieruchomości zabudowanej na rzecz ochotniczej straży pożarnej.

W motywach rozstrzygnięcie zwrócono uwagę na kilka kwestii:

1) generalną zasadą określoną w ww. art. 30 ust. 2 pkt 3 SamGminU jest to, że gospodarowanie mieniem komunalnym należy do wójta. Rada gminy – jako organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego – została wyposażona w określone kompetencje w zakresie gospodarowania mieniem gminy, jednakże są one wyjątkami od zasady przyznającej organowi wykonawczemu pierwszeństwo w gospodarowaniu i zarządzaniu mieniem gminnym, do których nie można stosować wykładni rozszerzającej;

2) katalog spraw, w których organ stanowiący władny jest do podejmowania uchwał w sprawach majątkowych gminy ma charakter zamknięty i nie mieści się w nim wyrażenie zgody na użyczenie nieruchomości. Oddając nieruchomość w użyczenie organ wykonawczy gminy działa samodzielnie w ramach ustawowego uprawnienia do gospodarowania mieniem gminy;

3) obowiązujące przepisy prawa wyraźnie rozgraniczają zakres kompetencji przyznanych poszczególnym organom gminy, tj. radzie oraz wójtowi. Organy te są zobowiązane przestrzegać w poszczególnych sprawach swoich kompetencji i wydanie aktu wykraczającego poza uprawnienie ustawowe należy traktować jako sprzeczne z prawem;

4) uchwała w sprawie wyrażenia zgody na nieodpłatne użyczenie nieruchomości zabudowanej, została podjęta bez podstawy prawnej, a nadto z istotnym naruszeniem art. 30 ust. 2 pkt 3 SamGminU. W tej sytuacji, w ocenie organu nadzoru, stwierdzenie nieważności tego aktu jest konieczne i w pełni uzasadnione.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może ingerować w wyłączne kompetencje wójta gminy w zakresie gospodarowania mieniem nieruchomości, w tym w aspekcie użyczania nieruchomości samorządowych.

Zasiłek opiekuńczy dla opiekuna tymczasowego dziecka z Ukrainy

Opiekun tymczasowy to osoba, która na podstawie postanowienia polskiego sądu sprawuje pieczę nad dzieckiem (małoletnim obywatelem Ukrainy), które przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez opieki odpowiedzialnych za nie osób dorosłych.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje opiekunom tymczasowym na takich samych warunkach, jak zasiłek opiekuńczy na dzieci i członków rodziny dla ubezpieczonych. Zamiast standardowych wniosków opiekun tymczasowy składa wniosek ZOT (dostępny na stronach ZUS) oraz postanowienie polskiego sądu o ustanowieniu opiekuna tymczasowego i zestaw dokumentów uzależniony od powodu, z jakiego sprawuje opiekę.

Źródło:

zus.pl

Gmina musi uwzględnić od 1 maja br. nową wysokość dodatku energetycznego

Z treści tego obwieszczenia wynika, że:

Wysokość dodatku energetycznego obowiązująca od dnia 1 maja 2022 r. do dnia 30 kwietnia 2023 r. dla gospodarstwa domowego:

1) prowadzonego przez osobę samotną wynosi 13,38 zł na miesiąc;

2) składającego się z 2 do 4 osób wynosi 18,58 zł na miesiąc;

3) składającego się z co najmniej 5 osób wynosi 22,30 zł na miesiąc.

Porównując do aktualnych stawek dodatku wzrosty są niewielkie, jednakże z punktu widzenia gospodarki finansowej gminy, każda zmiana w aspekcie finansowym realizowanego zadania ma znaczenie.

Skoro już mowa o wspomnianym dodatku energetycznym warto przypomnieć, że przyznaje go wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w drodze decyzji, na wniosek odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej. Do wniosku dołącza się kopię umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej.

Natomiast rada gminy określa, w drodze uchwały, wzór wniosku o wypłatę dodatku energetycznego.

Warto wreszcie wspomnieć, że wypłata dodatku energetycznego jest zadaniem z zakresu administracji rządowej. Dodatek energetyczny wypłacają gminy. Gminy otrzymują także dotacje celowe z budżetu państwa na finansowanie wypłat dodatku energetycznego, w granicach kwot określonych na ten cel w ustawie budżetowej.

Podsumowując, gminy będę musiały zweryfikować dane w zakresie ww. dodatków energetycznych. Oczywiście, jak wynika z przepisów ww. ustawy w ramach przekazywanych gminom dotacji celowej uwzględnia się koszty ponoszone przez gminy przy wypłacaniu owego dodatku w wysokości 2% łącznej kwoty dotacji wypłaconej gminie. Jest to jednak kwota daleko niewspółmierna do nakładów gmin ponoszonych na obsługę tego zadania zleconego.

Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy nie może regulować rozliczenia ulepszeń dokonanych przez najemcę w lokalu gminnym

Nadto, wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy powinien być opracowany na co najmniej pięć kolejnych lat i obejmować w szczególności:

1) prognozę dotyczącą wielkości oraz stanu technicznego zasobu mieszkaniowego gminy w poszczególnych latach;

2) analizę potrzeb oraz plan remontów i modernizacji wynikający ze stanu technicznego budynków i lokali, z podziałem na kolejne lata;

3) planowaną sprzedaż lokali w kolejnych latach;

4) zasady polityki czynszowej oraz warunki obniżania czynszu;

5) sposób i zasady zarządzania lokalami i budynkami wchodzącymi w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz przewidywane zmiany w zakresie zarządzania mieszkaniowym zasobem gminy w kolejnych latach;

6) źródła finansowania gospodarki mieszkaniowej w kolejnych latach;

7) wysokość kosztów w kolejnych latach, z podziałem na koszty bieżącej eksploatacji, koszty remontów oraz koszty modernizacji lokali i budynków wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, koszty zarządu nieruchomościami wspólnymi, których gmina jest jednym ze współwłaścicieli, a także koszty inwestycyjne;

8) opis innych działań mających na celu poprawę wykorzystania i racjonalizację gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, a w szczególności:

a) niezbędny zakres zamian lokali związanych z remontami budynków i lokali,

b) planowaną sprzedaż lokali.

W kontekście podanej problematyki na szczególną uwagę zasługuje rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubelskiego z 12.4.2022 r. (Nr PN-II.4131.137.2022; http://edziennik.lublin.uw.gov.pl).

W podanym orzeczeniu organ nadzoru podważył zapis o treści: „Najemcy, którzy udowodnią (rachunki, umowy), że w latach ubiegłych ponieśli nakłady na podniesienie jakości zamieszkiwanego lokalu (zgodnie z ustawą) zostaną w uzgodnieniu z właścicielem zwolnieni z części czynszów do wysokości poniesionych nakładów”. W ocenie prawnej organ nadzoru zwrócił uwagę na kilka kwestii:

1) zamieszczenie powyższej regulacji w treści uchwały stanowi przekroczenie granic upoważnienia ustawowego;

2) kwestie rozliczeń w zakresie ulepszeń dokonywanych przez najemcę ustawa normuje w art. 6d i 6e stanowiąc, że najemca może wprowadzić w lokalu ulepszenia tylko za zgodą wynajmującego i na podstawie pisemnej umowy określającej sposób rozliczeń z tego tytułu (art. 6d). Po zakończeniu najmu i opróżnieniu lokalu najemca jest obowiązany odnowić lokal i dokonać w nim obciążających go napraw, a także zwrócić wynajmującemu równowartość zużytych elementów wyposażenia technicznego, wymienionych w art. 6b ust. 2 pkt 4, które znajdowały się w lokalu w chwili wydania go najemcy. Jeżeli najemca w okresie najmu dokonał wymiany niektórych elementów tego wyposażenia, przysługuje mu zwrot kwoty odpowiadającej różnicy ich wartości między stanem istniejącym w dniu objęcia lokalu oraz w dniu jego opróżnienia. Należne kwoty oblicza się według cen obowiązujących w dniu rozliczenia (art. 6e ust. 1);

3) zakres rozliczeń za nakłady na podniesienie jakości zamieszkiwanego lokalu powinien zostać określony w umowie, pozostawiającej stronom swobodę kształtowania ich stosunku zobowiązaniowego.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może w uchwale regulować aspektu rozliczeń nakładów poczynionych przez najemcę na lokal samorządowy.

Nowelizacja specustawy dotyczącej pomocy uchodźcom z Ukrainy

Od 24.2.2022 r., czyli od dnia wybuchu wojny w Ukrainie obowiązuje specjalna ustawa, na mocy której umożliwiono między innymi przyznanie osobom uciekającym przed wojną jednorazową pomoc, możliwość uzyskania numeru PESEL, pomoc dla osób, które pomagają i dają nocleg osobom z Ukrainy w wysokości 40 zł za osobę na dzień. Ustawa przewiduje również specjalny tryb umożliwienia osobom z Ukrainy podejmowania w Polsce pracy, który został bardzo uproszczony i polega przede wszystkim na tym, że pracodawca musi zgłosić pracownika na specjalnej stronie internetowej.

Ponad 66 tysięcy osób z Ukrainy znalazło już prace na mocy specustawy

Dotychczas, zgodnie z danymi prezentowanymi przez resort pracy, liczba obywateli Ukrainy podejmujących zatrudnienie na polskim rynku pracy przekroczyła już 66 tys. osób. Do tej pory zatrudnienie znalazło 66,8 tys. osób: najwięcej w woj. mazowieckim (14,1 tys.), wielkopolskim (7 tys.) i śląskim (5,8 tys.). Resort pracy podał również dane obejmujące grupy zawodów, w których pracę znalazły osoby uciekające przed wojną. Pięć największych z nich to:

1. Pracownicy wykonujący prace proste: 31,7 tys.
2. Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy: 9,5 tys.
3. Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń: 6,8 tys.
4. Pracownicy usługi sprzedawcy: 6,6 tys.
5. Pracownicy biurowi: 5,7 tys.

Już prawie milion osób z Ukrainy otrzymało numer PESEL

Zgodnie z danymi przekazanymi przez MSWiA na dzień 14 kwietnia już ponad 927 tysięcy osób z Ukrainy otrzymało numer PESEL. Z tej grupy 48,3% stanowią dzieci, 44,7% to kobiety w wieku 18–65 lat, 3,6% stanowią mężczyźni w wieku 18–65 lat, a 3,4% to osoby w wieku powyżej 65 roku życia. Jak widać, większość osób to dzieci i kobiety. Proporcja od samego początku jest utrzymywana. Według danych Straży Granicznej do Polski od 24.2.2022 r. przyjechało już ponad 2,78 miliona osób, natomiast ponad 800 tysięcy wyjechało już z poza granice RP. Prezentowane dane nie wskazują, ile z tych osób mogło wyjechać i ponownie wrócić, natomiast widać, że ostatnio podobna liczba osób wjeżdża i wyjeżdża z Polski.

Najważniejsze zmiany jakie zostały wprowadzone w ramach kwietniowej nowelizacji wprowadzone w ustawie to:

1. dodanie do zbioru danych przechowywanych w rejestrze obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa i złożyli wniosek o zarejestrowanie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kolejnych danych tj. unikalnego numeru ewidencyjnego nadanego przez organ ukraiński, jeżeli występuje, miejsca urodzenia oraz kraju urodzenia, jeżeli występuje;

2. umożliwienie incydentalnego upoważnienia osób niezatrudnionych w urzędach gmin (miast) do realizacji czynności związanych z nadawaniem numeru PESEL obywatelom Ukrainy; przepis będzie miał charakter epizodyczny i będzie obowiązywał przez 18 miesięcy od 24.2.2022 r.;

3. dopuszczenie w okresie do 31.8.2022 r. tymczasowego wykorzystania obiektu budowlanego innego niż budynek zamieszkania zbiorowego, który nie spełnia wymagań przepisów techniczno-budowlanych, przeciwpożarowych oraz higieniczno-sanitarnych, jeżeli przy takim sposobie jego użytkowania występujące w nim warunki zapewniają spełnienie podstawowych wymagań w zakresie nośności i stateczności konstrukcji oraz bezpieczeństwa użytkowania, bezpieczeństwa pożarowego a także w zakresie higieny, zdrowia i środowiska;

4. umożliwienie sfinansowania z Funduszu Pomocy kosztów związanych z zapewnianiem bezpieczeństwa uchodźcom w tym wydatków związanych z przemieszczaniem się, zakwaterowaniem, wyżywieniem i wyposażeniem funkcjonariuszy służb podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych a także wydatków lub kosztów poniesionych na realizację tych zadań;

5. utworzenie w Banku Gospodarstwa Krajowego Funduszu Gwarancji Kryzysowych, w ramach, którego udzielane będą gwarancje i poręczenia spłaty kredytów lub innych zobowiązań, zaciągniętych przez przedsiębiorców;

6. umożliwienie zatrudniania obywateli Ukrainy w strukturach administracji samorządowej oraz w strukturach administracji rządowej, bez konieczności potwierdzania znajomości języka polskiego. W ramach struktur administracji samorządowej, o których mowa w art. 2 ustawy z 21.11.2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 530), obywatele Ukrainy będą mogli być zatrudniani na stanowiskach pomocniczych i obsługowych; z kolei, w strukturach administracji rządowej, obywatele Ukrainy będą mogli być zatrudniani – zarówno w ramach korpusu służby cywilnej jak i poza korpusem służby cywilnej – na stanowiskach pracy, na których wykonywana praca nie polega na bezpośrednim lub pośrednim udziale w wykonywaniu władzy publicznej i funkcji mających na celu ochronę generalnych interesów państwa;

7. wsparcie ukraińskiego środowiska naukowego przez ułatwienie podejmowania przez kadrę akademicką zatrudnienia w polskich uczelniach. Zgodnie z art. 116 ustawy z 20.7.2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, osoby zatrudniane na stanowiskach nauczycieli akademickich w polskich uczelniach muszą posiadać tytuł zawodowy, stopień naukowy lub stopień w zakresie sztuki, lub tytuł profesora wymagany dla danego stanowiska; zagraniczne tytuły lub stopnie osób, które w Polsce chciałyby podjąć zatrudnienie na stanowiskach nauczycieli akademickich, powinny być uznane w Polsce za równoważne, na zasadach określonych w ww. ustawie; w celu umożliwienia osobom, które uzyskały stopnie lub tytuły w Ukrainie, podejmowania zatrudnienia w polskich uczelniach na stanowiskach nauczycieli akademickich, ustawa wprowadza mechanizm umożliwiający odstąpienie od konieczności spełniania wymagań określonych dla tych stanowisk w zakresie stopni lub tytułu;

8. monitorowanie aktywności zawodowej lekarzy i lekarzy dentystów a także pielęgniarek i położnych posiadających warunkowe prawo wykonywania zawodu poprzez wprowadzenie obowiązku zgłaszania do ministra właściwego do spraw zdrowia w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia udzielania świadczeń zdrowotnych w danym podmiocie, w jakim podmiocie leczniczym i na jaki okres zostali zatrudnieni;

9. umożliwienie tymczasowego wykonywanie zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lekarzom i lekarzom dentystom z państw spoza Unii Europejskiej w celu udzielania pomocy medycznej (świadczeń opieki zdrowotnej) obywatelom Ukrainy, którzy przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

10. wprowadzenie regulacji prawnych umożliwiających Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych lub Prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odstąpienie od wszczynania postepowania z urzędu lub zawieszenie postępowań wszczętych przed dniem rozpoczęcia konfliktu zbrojnego na Ukrainie; w związku z toczącym się konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy i istniejącymi w związku z tym poważnymi trudnościami w skontaktowaniu się ze stroną postępowania z zakresu ubezpieczeń społecznych lub możliwością przedłożenia przez nią niezbędnych dla toczącego się postępowania dokumentów wytworzonych na terytorium Ukrainy, wprowadzono ww. regulacje umożliwiające Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych lub Prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odstąpienie od wszczynania postępowania z urzędu lub zawieszenie postępowań wszczętych przed dniem rozpoczęcia działań wojennych prowadzonych na terytorium Ukrainy i niezakończonych do tego dnia, jak również postępowań wszczętych od tej daty;

11. zapewnienie możliwości rozliczenia (sfinansowania ze środków publicznych) świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych wszystkim osobom, które w okresie: 24.2.2022 r. – 12.3.2022 r. wjechały legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy.

W ramach nowelizacji ustawy z 8.4.2022 r. wprowadzono zmiany w kilku innych ustawach, między innymi:

1. w ustawie z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – zmiany wprowadzone do tej ustawy mają na celu:

2. w ustawie z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – zmiany wprowadzone do tej ustawy mają na celu:

Biorąc pod uwagę, że sytuacja na terytorium Ukrainy w wielu miejscach nie pozwala na powrót do domów, to polski rynek pracy będzie musiał się przygotować na wiele wyzwań, szczególnie, że obecne przepisy będą umożliwiały podejmowanie pracy kolejnym grupom pracowników.