Górne stawki opłat za usługi odbierania odpadów komunalnych a wielkość pojemnika na odpady

Na kanwie ww. regulacji prawnych warto odnotować stanowisko zawarte w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Śląskiego z 21.4.2022 r. (Nr NPII.4131.1.366.2022; http://dzienniki.slask.eu). W podanym rozstrzygnięciu nadzorczym zakwestionowano m.in. zapisy o treści:

1) za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych, które są zbierane i odbierane w sposób selektywny:
a) za pojemnik lub worek do 60 l ‒ 45,00 zł brutto,

b) za pojemnik lub worek do 80 l ‒ 90,00 zł brutto,

c) za pojemnik lub worek do 110 l ‒ 95,00 zł brutto,

d) za pojemnik lub worek do 120 l ‒ 100,00 zł brutto,

e) za pojemnik do 240 l ‒ 120,00 zł brutto,

f) za pojemnik do 1100 l ‒ 240,00 zł brutto,

g) za kontener 7 m³ ‒ 900,00 zł brutto.

(…..)

Na kanwie ww. zapisów organ nadzoru wskazał m.in., że kryterium, jakie rada może zastosować, obniżając bądź różnicując górne stawki opłat za odbiór odpadów komunalnych, ustawodawca określił w sposób jednoznaczny i może je stanowić jedynie: gęstość zaludnienia na danym obszarze gminy oraz odległość od miejsca przetwarzania odpadów komunalnych (uprawnienie do zastosowania zróżnicowanych stawek), a także selektywna zbiórka i odbiór tych odpadów (obowiązek zastosowania niższych stawek opłat); w odniesieniu do nieczystości ciekłych przesłankę taką stanowi także: odległość od stacji zlewnej bądź właściwości nieczystości ciekłych. Jak podkreślono, ustawodawca nie przewidział w tym zakresie szerszej delegacji dla rady gminy. Podstawową zasadą działania organów administracji publicznej, w tym również organów jednostek samorządu terytorialnego, jest działanie na podstawie i w granicach prawa. Oznacza to, że w przypadku, gdy rada określa i różnicuje stawki opłat za określone usługi, nie może stosować kryteriów innych, niż te wskazane przez ustawodawcę. W dalszych rozważaniach podano także, rada gminy dokonała zróżnicowania górnych stawek opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za usługi w zakresie odbioru odpadów komunalnych ze względu na wielkość pojemnika służącego do zbierania odpadów komunalnych. Rada Gminy zastosowała zatem kryterium nie wymienione w CzystGmU.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. W ramach uchwały w sprawie określenia górnych stawek opłat za usługi odbierania odpadów komunalnych nie można stosować kryterium różnicowania opłat – niewymienionych w CzystGmU.

GUS: Stopa bezrobocia w marcu 2022 r. wyniosła 5,4 %

Pod koniec marca 2022 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła nieco ponad 902 tys. i była niższa o prawie 20 tys. osób niż w lutym 2022 r.

Z danych Eurostatu wynika, że w lutym 2022 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 3 %. Jest to drugi za Czechami (2,4 %) wynik w całej Unii Europejskiej, przy czym unijna średnia wynosi 6,2 %.

Źródło:

gov.pl

Dofinansowanie działań płatnika składek na poprawę BHP

Celem konkursu ogłaszanego w ramach Programu dofinansowania jest wybór projektów, które dotyczyć będą poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy, zmniejszenia zagrożenia wypadkami przy pracy lub chorobami zawodowymi oraz zredukowania niekorzystnego oddziaływania czynników ryzyka.

Przedmiot dofinansowania

Dofinansowaniu podlegają działania, które mieszczą się w następujących obszarach technicznych:

Warunki udziału w konkursie

Do konkursu może przystąpić płatnik składek, który spełnia łącznie następujące warunki.

Sposób komunikacji

Zapytania lub wątpliwości dotyczące konkursu można zgłaszać pocztą elektroniczną na adres e-mail: konkurs@zus.pl w terminie od dnia ogłoszenia konkursu.

Źródło:

zus.pl

Gmina powinna zadbać o prawidłową obsługę bankową swoich jednostek organizacyjnych

Wystąpienie RIO w Katowicach z 14.2.2022 r. (Nr WK-610/21/4/21/22) było skierowane do jednej z gmin województwa śląskiego. Wykazano w nim różne nieprawidłowości, w tym dotyczące nieprawidłowo zapewnionej obsługi bankowej budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W tym zakresie powołano się na art. 264 FinPubU. Dla przypomnienia, z podanego artykułu wynika, że:

1. Bankową obsługę budżetu jednostki samorządu terytorialnego wykonuje bank wybrany na zasadach określonych w przepisach o zamówieniach publicznych.

2. Zasady wykonywania obsługi bankowej określa umowa zawarta między zarządem jednostki samorządu terytorialnego a bankiem.

3. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może upoważnić zarząd jednostki samorządu terytorialnego do lokowania wolnych środków budżetowych na rachunkach w innych bankach lub w formie depozytu u Ministra Finansów.

4. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego może, w granicach upoważnień zawartych w uchwale budżetowej, zaciągać kredyty w wybranych przez siebie bankach, w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych.

5. W celu zabezpieczenia kredytu lub pożyczki nie można udzielać pełnomocnictwa do dysponowania rachunkiem bankowym jednostki samorządu terytorialnego.

Organ kontroli wskazał, że w omawianej sprawie zaniechano ustalenia zasad obsługi bankowej dla budżetu, bowiem pominięto różne jednostki organizacyjne gminy.

Według ustaleń regionalnej izby obrachunkowej, obsługę bankową budżetu miasta i urzędu miasta sprawował jeden bank, w oparciu o umowę na czas nieokreślony. Jednocześnie jednak podano, że pozostałe jednostki budżetowe gminy miały „własne”, odrębne umowy z innymi bankami.

W ocenie organu kontroli opisany wyżej stan rzeczy i różnorodność umów na obsługę jednostek organizacyjnych gminy naruszał regulacje prawne art. 264 ust. 1 i 2 FinPubU.

W dalszej analizie, organ kontroli dodatkowo podał, że zawarcie umowy ustalającej zasady wykonywania bankowej obsługi budżetu jednostki samorządu terytorialnego na podstawie art. 264 ust. 2 FinPubU należało do burmistrza miasta. Nadto podkreślono, że na podstawie art. 53 ust. 1 ww. FinPubU za całość gospodarki finansowej jednostki odpowiada jej kierownik. Warto wspomnieć, że z racji pełnionej funkcji kierownik jednostki powinien znać zasady gospodarki finansowej oraz konsekwencje ich naruszenia, a w razie wątpliwości interpretacyjnych powinien dokładnie przeanalizować sytuację i przepisy przed podjęciem decyzji. Na kierowniku jednostki ciąży bowiem obowiązek zapewnienia w kierowanej przez siebie placówce takiej organizacji pracy, która pozwala na prawidłowe wykonywanie obowiązków określonych przepisami prawa.

We wniosku pokontrolnym nakazano zaś zapewnić realizację bankowej obsługi budżetu miasta zgodnie z zasadami określonymi w ww. art. 264 ust. 1 i ust. 2 FinPubU.

Podsumowując, wskazane naruszenia w zakresie braku zapewnienia właściwej obsługi bankowej budżetu gminy, słusznie zostały wykazane przez regionalną izbę obrachunkową. Wójt gminy, jako kierownik jednostki sektora finansów publicznych, winien zapewnić realizację przepisów art. 264 FinPubU, a w konsekwencji umowa z bankiem winna obejmować także jednostki organizacyjne gminy.

Źródło: http://www.katowice.rio.gov.pl

RIO. Nieprawidłowość związana z przyjęciem przez zamawiającego (miasto) zabezpieczenia należytego wykonania umowy w zaniżonej kwocie

Organ kontroli (regionalna izba obrachunkowa) wskazał, że doszło do nieprawidłowości związanych z zamówieniem publicznym, bowiem zamawiający wbrew postanowieniom umowy, przyjął wniesione przez wykonawcę zabezpieczenie należytego wykonania umowy w zaniżonej kwocie. W umowie strony ustaliły ww. zabezpieczenie na poziomie 3% wynagrodzenia umownego brutto, przy czym wykonawca wniósł jedynie 70% kwoty ustalonej przy ww. współczynniku. Organ kontroli ustalił, że: Oznacza to, iż w okresie realizacji zamówienia zabezpieczenie wniesione w formie gwarancji ubezpieczeniowej powinno opiewać na pełną kwotę zabezpieczenia zawartą w umowie nie zaś w wysokości stanowiącej 70% zabezpieczenia, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie.

Podany stan faktyczno-prawny jest sprzeczny z umową. W tym miejscu warto przypomnieć, że zgodnie z art. 449 PrZamPubl zabezpieczenie służy pokryciu roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Z kolei w art. 450 PrZamPubl ustawodawca wymienił prawne formy zabezpieczenia. W ust. 1 podano, że zabezpieczenie może być wnoszone, według wyboru wykonawcy, w jednej lub w kilku następujących formach:

1) pieniądzu;

2) poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że zobowiązanie kasy jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym;

3) gwarancjach bankowych;

4) gwarancjach ubezpieczeniowych;

5) poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 UtwPARPU.

Nadto, jak wynika z art. 452 PrZamPubl, wysokość zabezpieczenia ustala się w stosunku procentowym do ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli w ofercie podano cenę jednostkową lub ceny jednostkowe. Zabezpieczenie ustala się w wysokości nieprzekraczającej 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy.

Podsumowując, ustalenia kontrolne RIO są prawnie uzasadnione. Zamawiający, w tym przypadku gmina, powinien przestrzegać warunków umowy w sprawie zamówienia publicznego. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy ma służyć realnie pokryciu ewentualnych roszczeń zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Nie może być akceptowane przez gminę zabezpieczenie w niższej wysokości, niż określona w umowie z wykonawcą.

Świadczenie pieniężne „40zł” będzie wypłacane przez gminę przez kolejne 60 dni

Na stronie Sejmu w dniu 26 kwietnia br. ukazał się rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (druk nr 2198). Wskazany projekt, jak z samej nazwy wynika, ma stanowić nowelizację PomocUkrainaU. Zasadniczo chodzi o zmiany m.in. w art. 13 ust. 1 tej ustawy.

Aktualnie z ww. regulacji wynika, że:

Każdemu podmiotowi, w szczególności osobie fizycznej prowadzącej gospodarstwo domowe, który zapewni, na własny koszt, zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, o których mowa w art. 1 ust. 1, może być przyznane na jego wniosek świadczenie pieniężne z tego tytułu nie dłużej niż za okres 60 dni od dnia przybycia obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Okres wypłaty świadczenia może być przedłużony w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

(…)

Według wskazanego projektu, brzmienie ww. przepisu ma być następujące:

Każdemu podmiotowi, w szczególności osobie fizycznej prowadzącej gospodarstwo domowe, który zapewni, na własny koszt, zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, o których mowa w art. 1 ust. 1, może być przyznane na jego wniosek świadczenie pieniężne z tego tytułu nie dłużej niż za okres 120 dni od dnia przybycia obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Okres wypłaty świadczenia może być przedłużony w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

W uzasadnieniu projektu wskazano m.in., że celem nowelizacji jest wydłużenie do 120 dni okresu, za który można będzie przyznać świadczenie pieniężne z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy.

Poza ww. zmianami, projekt zakłada również inne zmiany towarzyszące, w tym dotyczące gromadzenia danych osób, na które zostały złożone wnioski, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy, co jest niezbędne w celu monitorowania wydatkowania środków publicznych na świadczenia pieniężne z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy i wyeliminowania ewentualnych nadużyć w tym zakresie. Dzięki wdrożeniu odpowiednich rozwiązań teleinformatycznych organ gminy będzie miał możliwość ustalenia, czy dla danej osoby, której nadano numer PESEL na podstawie art. 4 PomocUkrainaU, nie został już złożony wniosek o przyznanie środków za ten sam okres.

Podsumowując, nowelizacja PomocUkrainaU w podanym zakresie jest z korzyścią dla samorządów. Pozwoli bowiem na wydłużenie przyznania świadczenia pieniężnego z tytułu zapewnienia zakwaterowania uprawnionym obywatelom Ukrainy o kolejne 60 dni. W konsekwencji gminy będą miały więcej czasu na zorganizowanie systemu wsparcia w postaci zakwaterowania dla ww. osób, w tym za pomocą różnych tymczasowych lokalizacji.

Źródło: https://www.sejm.gov.pl/

Agencja Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA) o pseudonimizacji danych w sektorach medycznych

Szkocka organizacja zajmująca się ochroną zdrowia psychicznego (The Scottish Association for Mental Health) 21 marca 20222 r. poinformowała na swojej stronie internetowej o cyberataku, który uniemożliwił pracownikom między innymi korzystanie z poczty elektronicznej na terenie całego kraju i spowodował zakłócenia w działaniu sieci. Dyrektor organizacji Billy Watson poinformował w oświadczeniu, że w sprawie toczy się śledztwo we współpracy ze szkocką policją.

Raport ENISA z marca 2022 r. zwraca uwagę przede wszystkim na fakt, że ze względu na niezwykle szybki rozwój w branży technologicznej pseudonimizacja stała się kluczowym sposobem ochrony danych osobowych w internecie pozostawiając przy tym jednak możliwość przetwarzania tych danych w łatwy sposób. Agencja podkreśla znaczenie ochrony danych osobowych w sektorze ochrony zdrowia, który podążając za stale zwiększającymi się potrzebami pacjentów jest ściśle związany z nowymi technologiami. Dane dotyczące pacjentów ulegają przetwarzaniu i wymianie między ośrodkami, czasem nawet państwami, a informacje o stanie zdrowia niejednokrotnie zostają udostępnione osobom fizycznym. Dlatego właśnie tak ważna jest ich ochrona przed naruszeniami i wyciekami.

Definiując pseudonimizację Agencja odwołuje się do artykułu 4 RODO, który określa to zjawisko, jako „przetworzenie danych osobowych w taki sposób, by nie można ich było już przypisać konkretnej osobie, której dane dotyczą, bez użycia dodatkowych informacji, pod warunkiem że takie dodatkowe informacje są przechowywane osobno i są objęte środkami technicznymi i organizacyjnymi uniemożliwiającymi ich przypisanie zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej”. Według raportu pseudonimizacja to zabieg mający na celu ukrycie tożsamości w zbiorze danych poprzez przypisanie konkretnej danej do pseudonimu i zastąpienie jej tym pseudonimem. Zabieg ten ma na celu uniemożliwienie identyfikacji osoby, której dane dotyczą. Dane oraz przypisane do nich pseudonimy są przechowywane w specjalnych tabelach, do których dostęp ma wyłącznie osoba, która pierwotnie ją przeprowadziła. Warto pamiętać, że RODO rozróżnia zjawisko pseudonimizacji od anonimizacji. Anonimizacja jest w przeciwieństwie do pseudonimizacji zjawiskiem nieodwracalnym, mającym za cel trwałe usunięcie wszystkich informacji, które pozwalałyby na identyfikację osoby, w związku z czym danych zanonimizowanych nie można uznawać za dane osobowe. Pseudonimizacja jest zaś zjawiskiem zwiększającym bezpieczeństwo danych osobowych.

Agencja w raporcie z marca 2022 r. za główną zaletę pseudonimizacji podaje utrudnienie identyfikacji osoby podczas wycieku danych czy innego naruszenia. Strona trzecia napotka w takim przypadku duże trudności z połączeniem pseudonimu z właściwą osobą i jej danymi, co znacznie zwiększa bezpieczeństwo w Internecie chroniąc przed wykorzystywaniem danych między innymi do celów marketingowych. Zdaniem Agencji dzięki pseudonimizacji można liczyć na wzrost zaufania do zgód internetowych na wykorzystywanie danych dotyczących zdrowia do celów badawczych. Należy jednak pamiętać, że sama pseudonimizacja danych osobowych nie jest gwarancją bezpieczeństwa. Jak podkreśla Andrew Patel, badacz z przedsiębiorstwa WithSecure, jeśli tylko część danych będzie poddana pseudonimizacji, w przypadku wycieku nie trudno będzie ustalić tożsamość pacjenta wykorzystując do tego dane niepoddane pseudonimizacji takie jak na przykład daty wizyt w przychodni.

Zgodnie ze stanowiskiem Agencji w raporcie nie istnieje jedna prawidłowa technika pseudonimizacji, bowiem różne rozwiązania mogą przynieść różne skutki w zależności od konkretnej sytuacji. Pseudonimizacja może się opierać na tokenach lub być dużo bardziej złożonym i skomplikowanym procesem, dlatego podstawowym zaleceniem dla organów krajowych jest przedstawianie i promowanie odpowiednich praktyk pseudonimizacji zgodnych z unijnym standardem ochrony danych osobowych. Jest to szczególnie istotne dla sektora medycznego dysponującego nierzadko bardzo osobistymi informacjami o stanie zdrowia pacjenta.

Źródła: https://www.samh.org.uk/about-us/news-and-blogs/samh-annoucenment-cybersecurity-attack

https://portswigger.net/daily-swig/scottish-mental-health-charity-disrupted-by-sophisticated-nbsp-cyber-attack

https://portswigger.net/daily-swig/enisa-urges-data-handling-innovation-amid-growing-tide-of-healthcare-breaches

https://www.enisa.europa.eu/publications/deploying-pseudonymisation-techniques

Pomoc osobom z Ukrainy. 40 zł dziennie przedłużone

Milion numerów PESEL zostało nadanych

W dniu 25.4.2022 r. liczba osób z Ukrainy, którym został nadany numer PESEL przekroczyła już milion (numer jest nadawany od 16.3.2022 r.). Ponad 90% tej grupy stanowią kobiety i dzieci (z niewielką przewagą dzieci). W ostatnich dniach jak wskazuje MSWiA dynamika nadawania numerów PESEL zmniejszyła się. Z drugiej strony do Polski począwszy od 24.2.2022 r. trafiły już prawie 3 miliony osób, natomiast ponad 800 tys. wyjechało. Patrząc na rynek pracy już ponad 77 tys. osób z Ukrainy (zgodnie z danymi na 21.4.2022 r.) podjęło pracę na mocy specustawy dotyczącej pomocy osobom z Ukrainy, z czego ponad 16 tys. osób w województwie mazowieckim. Prawie 37 tys. osób wykonuje prace proste, w magazynach, gastronomii i hotelarstwie.

40 zł przez 120 dni

W ramach nowelizacji przedłużono okres, za który może być przyznane świadczenie pieniężne dla polskich rodzin zapewniającym zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, w związku z trwającym konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Okres wypłaty świadczenia zostanie wydłużony o 60 dni, czyli łącznie będzie mógł wynieść maksymalnie 120 dni. Okres ten jest liczony od 24.2.2022 r., co oznacza, że z pomocy będzie można korzystać do drugiej połowy czerwca 2022 r.

Najważniejsze rozwiązania przewidziane w ustawie

Okres, za który może być przyznane świadczenie pieniężne związane z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy zostanie wydłużony do 120 dni. Obecnie, w przypadku osoby prywatnej, która przyjęła pod swój dach uchodźcę z Ukrainy, świadczenie pieniężne wynosi 40 zł od osoby za dzień. W przypadku jednostki organizacyjnej, osoby prawnej lub przedsiębiorcy, wojewoda może podnieść wysokość świadczenia.

Aby zapobiec ewentualnym nadużyciom, wydatkowanie środków na świadczenia będzie monitorowane. Gromadzone będą dane osób, na które zostały złożone wnioski dotyczące przyznania świadczenia. Dzięki wdrożeniu odpowiednich rozwiązań teleinformatycznych, organ gminy będzie miał możliwość ustalenia, czy dla danej osoby, której nadano numer PESEL, nie został już złożony wniosek o przyznanie środków za ten sam okres.

Przepisy obowiązują z mocą wsteczną od 24.2.2022 r.

Prezydent podpisał nowelizację PPE. Od lipca 2022 r. zmiany w przepisach

Ustawa z 7.4.2022 r. dokonuje nowelizacji w ustawie z 20.4.2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych oraz nowelizacji ustawy z 20.4.2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.

Brak obowiązku składnia informacji rocznej do KNF przez pracodawcę

Najważniejsza zmiana z perspektywy pracodawcy, to brak obowiązku składania do KNF rocznej informacji dotyczącej prowadzonego programu. Dotychczas pracodawca miał obowiązek co roku składać do KNF roczną informacje, najpóźniej do dnia 1 marca za rok poprzedni. Po zmianach, obowiązek ten zostanie przeniesiony na instytucje finansowe. Ostatni raz pracodawcy mieli obowiązek przekazania tej informacji do 1.3.2022 r. za rok 2021. Co oznacza, że nastąpi płynne przejście i w tym zakresie nie będzie konieczności stosowania przepisów przejściowych.

Od informacji za 2022 r. składanej w 2023 r. to instytucja finansowa prowadząca program będzie miała obowiązek przekazania organowi nadzoru roczną informacje dotyczącą̨ realizacji programów. Roczna informacja za rok poprzedni będzie przekazywana do dnia 31 stycznia. Nie jest jeszcze określone co dokładnie instytucja będzie musiała przekazać do KNF. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, zakres rocznej informacji dotyczącej realizacji programów, tryb jej przekazywania organowi nadzoru oraz jej wzór, mając na względzie potrzebę̨ dysponowania koniecznymi danymi dotyczącymi realizacji programów przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego oraz organ nadzoru, a także potrzebę̨ zapewnienia właściwej ochrony praw uczestników tych programów.

Nowy obowiązek informacyjny pracodawców – dwa razy w roku

Pracodawca będzie miał obowiązek przekazania do PFR (czyli spółce, która odpowiada między innymi za nadzór nad PPK) oświadczenia o liczbie pracowników i uczestników zatrudnionych u danego pracodawcy według stanu na dzień́ 1 stycznia i na dzień 1 lipca w danym roku kalendarzowym.

Jest to powiązane ze zwolnieniem z obowiązku tworzenia PPK przez pracodawców, którzy prowadzą PPE na określonych zasadach (składka podstawowa nie może być niższa niż 3,5% a poziom partycypacji nie może być niższy w PPE niż 25%). Oświadczenie będzie przekazywane w postaci elektronicznej albo postaci papierowej do 31 stycznia i do 31 lipca w danym roku kalendarzowym.

Konieczność przekazywania przez pracodawcę do PFR oświadczenia o liczbie pracowników i uczestników zatrudnionych u danego pracodawcy według stanu na dzień 1 stycznia i na dzień 1 lipca w danym roku kalendarzowym jest skorelowana z przepisem art. 133 ust. 2 pkt 5 ustawy z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych, zgodnie z którym przepisy ustawy o PPK stosuje się do podmiotu zatrudniającego, o którym mowa w ust. 1, począwszy od dnia następującego po 1 stycznia albo 1 lipca danego roku, jeżeli według stanu na ten dzień w PPE uczestniczy mniej niż 25% osób zatrudnionych w tym podmiocie zatrudniającym.

Pracodawcy będą mieli czas do 31.12.2026 r. na dostosowanie prowadzonych programów do zmian wprowadzonych komentowaną ustawą. Przez dostosowanie należy rozumieć wpisanie odpowiednich postanowień do umów składających się na PPE i zarejestrowanie tych zmian w KNF.

Ustawa wejdzie w życie od 1.7.2022 r. z kilkom wyjątkami, które zaczną obowiązywać od 1.1.2023 r.

Samorządy mogą wydatkować środki budżetowe na zatrudnienie obywateli Ukrainy

W kontekście podanej problematyki na uwagę zasługują nowe przepisy art. 23a PomocUkrainaU dodanego ostatnią nowelizacją przeprowadzoną ustawą z 8.4.2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 830).

Zgodnie z ww. artykułem:

1. Obywatele Ukrainy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1, lub obywatele Ukrainy przebywający legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą być zatrudniani na stanowiskach pomocniczych i obsługi w jednostkach wymienionych w art. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 530).

(…)

4. Wymogu potwierdzenia znajomości języka polskiego dokumentem, o którym mowa w art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych oraz art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, nie stosuje się do obywateli Ukrainy przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1, lub obywateli Ukrainy przebywających legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przytoczone wyżej regulacje prawnej mają na celu umożliwienie zatrudniania obywateli Ukrainy w strukturach administracji samorządowej i to bez konieczności potwierdzania znajomości języka polskiego. W ramach struktur administracji samorządowej, o których mowa w art. 2 PracSamU, obywatele Ukrainy będą mogli być zatrudniani na stanowiskach pomocniczych i obsługowych. Struktura ta obejmuje:

1) urzędy marszałkowskie oraz wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne;

2) starostwa powiatowe oraz powiatowe jednostki organizacyjne;

3) urzędy gmin, jednostki pomocnicze gmin, gminne jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe;

4) biura (ich odpowiedniki) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;

5) biura (ich odpowiedniki) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.

Warto jednak podkreślić, że legalność wydatkowania środków budżetowych przez JST w ww. trybie nie dotyczy wszystkich stanowisk w powyższych strukturach samorządowych, a jedynie stanowisk pomocniczych i obsługi. Według rozporządzenia z 25.10.2021 r. Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1960) zaliczyć można do nich m.in.: kierowców, sekretarkę, zaopatrzeniowca, konserwatora, palacza i innych enumeratywnie wymienionych.

Podsumowując, wskazana regulacja sankcjonuje legalność wydatkowania środków budżetowych JST na zatrudnienie obywateli Ukrainy, mimo braku spełnienia wymogu związanego z potwierdzeniem znajomości języka polskiego. Wydaje się, że to rozwiązanie jest korzystne dla JST, bowiem z jednej strony usuwa pewną barierą biurokratyczną, a z drugiej strony umożliwi legalne ponoszenie wydatków budżetowych na wynagrodzenia wskazanych osób.