Organ kontroli (regionalna izba obrachunkowa) wskazał, że doszło do nieprawidłowości związanych z zamówieniem publicznym, bowiem zamawiający wbrew postanowieniom umowy, przyjął wniesione przez wykonawcę zabezpieczenie należytego wykonania umowy w zaniżonej kwocie. W umowie strony ustaliły ww. zabezpieczenie na poziomie 3% wynagrodzenia umownego brutto, przy czym wykonawca wniósł jedynie 70% kwoty ustalonej przy ww. współczynniku. Organ kontroli ustalił, że: Oznacza to, iż w okresie realizacji zamówienia zabezpieczenie wniesione w formie gwarancji ubezpieczeniowej powinno opiewać na pełną kwotę zabezpieczenia zawartą w umowie nie zaś w wysokości stanowiącej 70% zabezpieczenia, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie.
Podany stan faktyczno-prawny jest sprzeczny z umową. W tym miejscu warto przypomnieć, że zgodnie z art. 449 PrZamPubl zabezpieczenie służy pokryciu roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Z kolei w art. 450 PrZamPubl ustawodawca wymienił prawne formy zabezpieczenia. W ust. 1 podano, że zabezpieczenie może być wnoszone, według wyboru wykonawcy, w jednej lub w kilku następujących formach:
1) pieniądzu;
2) poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że zobowiązanie kasy jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym;
3) gwarancjach bankowych;
4) gwarancjach ubezpieczeniowych;
5) poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 UtwPARPU.
Nadto, jak wynika z art. 452 PrZamPubl, wysokość zabezpieczenia ustala się w stosunku procentowym do ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli w ofercie podano cenę jednostkową lub ceny jednostkowe. Zabezpieczenie ustala się w wysokości nieprzekraczającej 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy.
Podsumowując, ustalenia kontrolne RIO są prawnie uzasadnione. Zamawiający, w tym przypadku gmina, powinien przestrzegać warunków umowy w sprawie zamówienia publicznego. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy ma służyć realnie pokryciu ewentualnych roszczeń zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Nie może być akceptowane przez gminę zabezpieczenie w niższej wysokości, niż określona w umowie z wykonawcą.