Pozbawienie kategorii drogi gminnej

Z kolei, w art. 10 ust. 1‒3 DrPublU postanowiono, że organem właściwym do pozbawienia drogi dotychczasowej kategorii jest organ właściwy do zaliczenia jej do odpowiedniej kategorii. Pozbawienia drogi jej kategorii dokonuje się w trybie właściwym do zaliczenia drogi do odpowiedniej kategorii. Pozbawienie drogi dotychczasowej kategorii, z wyjątkiem przypadku wyłączenia drogi z użytkowania, jest możliwe jedynie w sytuacji jednoczesnego zaliczenia tej drogi do nowej kategorii. Pozbawienie i zaliczenie nie może być dokonane później niż do końca trzeciego kwartału danego roku, z mocą od dnia 1 stycznia roku następnego.

W kontekście podanej problematyki na szczególną uwagę zasługuje rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Świętokrzyskiego z 5.5.2022 r. (Nr PNK.I.4130.66.2022; http://edziennik.kielce.uw.gov.pl/actbymonths). W podanym orzeczeniu nadzorczym organ nadzoru zwrócił uwagę na kilka ważnych aspektów prawnych:

1) w orzecznictwie sądów administracyjnych akcentuje się, że wyłączenie drogi z użytkowania determinuje określone konsekwencje prawne, m.in. w postaci pozbawienia jej dotychczasowej kategorii. Dotyczyć winno to przede wszystkim takich sytuacji, w których dana droga staje się zbędna dla użytku publicznego i jest likwidowana. Tylko w takich warunkach wystąpi sytuacja zezwalająca na odstąpienie od przyjętej przez ustawodawcę zasady, że pozbawienie drogi dotychczasowej kategorii jest możliwe jedynie w sytuacji jednoczesnego zaliczenia tej drogi do nowej kategorii.

2) podstawy do pozbawienia drogi kategorii gminnej nie może zatem stanowić niespełnianie przez drogę parametrów technicznych drogi gminnej, określonych w przepisach odrębnych, ani stan techniczny tej drogi i związane z tym koszty jej utrzymania, o ile przedmiotowa droga nadal będzie pełnić funkcję jej przypisaną (por. wyr. NSA z 28.12.2021 r., I OSK 3382/19, wyr. WSA w Olsztynie z 13.4.2021 r., II SA/Ol 6/21);

3) w podanej sprawie pozbawienie drogi kategorii drogi gminnej miało na celu umożliwienie przebudowy tej drogi bez konieczności zachowania wymogów wynikających z WarTechDrPublR. Jednakże w założeniu gminy nie miało to wpływać na dotychczasowy sposób korzystania z tej drogi, nie miała być ona likwidowana ani zastąpiona inną drogą;

4) w takim stanie faktycznym organ nadzoru uznał, że nie zostały spełnione ustawowe warunki do wyłączenia drogi z użytkowania, skoro nadal ma ona pełnić funkcję drogi gminnej, tj. drogi o znaczeniu lokalnym, służącej miejscowym potrzebom. Pozbawienie drogi kategorii drogi gminnej wyłącznie z uwagi na zamiar jej modernizacji z pominięciem warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne, należy uznać za istotne naruszenie prawa skutkujące koniecznością stwierdzenia nieważności analizowanej uchwały w całości.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może pozbawić kategorii drogi samorządowej (gminnej) i wyłączyć jej z użytkowania z uwagi na zamiar remontu z pominięciem warunków technicznych przewidzianych dla dróg publicznych. Jest to bowiem obejście przepisów dotyczących pozbawienia drogi dotychczasowej kategorii.

2-krotna nieuzasadniona odmowa przyjęcia oferty zawarcia najmu oznacza skreślenie z listy oczekujących na lokal

Nadto, zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy powinny określać w szczególności:

1) wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub podnajem lokalu na czas nieoznaczony i najem socjalny lokalu oraz wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą stosowanie obniżek czynszu;

2) warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy;

3) kryteria wyboru osób, którym przysługuje pierwszeństwo zawarcia umowy najmu lokalu na czas nieoznaczony i umowy najmu socjalnego lokalu;

4) warunki dokonywania zamiany lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz zamiany pomiędzy najemcami lokali należących do tego zasobu a osobami zajmującymi lokale w innych zasobach;

5) tryb rozpatrywania i załatwiania wniosków o najem lokali zawierany na czas nieoznaczony i najem socjalny lokali oraz sposób poddania tych spraw kontroli społecznej;

6) zasady postępowania w stosunku do osób, które pozostały w lokalu opuszczonym przez najemcę lub w lokalu, w którego najem nie wstąpiły po śmierci najemcy;

6a) warunki, jakie musi spełniać lokal wskazywany dla osób niepełnosprawnych, z uwzględnieniem rzeczywistych potrzeb wynikających z rodzaju niepełnosprawności;

6b) zasady przeznaczania lokali na realizację zadań, o których mowa w art. 4 ust. 2b.

W kontekście podanej problematyki na szczególną uwagę zasługuje rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z 6.5.2022 r. (Nr 75/2022; http://edzienniki.bydgoszcz.uw.gov.pl/). W podanym orzeczeniu organ nadzoru podważył zapis o treści: Dwukrotna nieuzasadniona odmowa przyjęcia oferty zawarcia umowy najmu lokalu na czas nieoznaczony lub najmu socjalnego lokalu, skutkuje skreśleniem jej z listy wnioskodawców oczekujących na zawarcie umowy najmu lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy.

W ocenie prawnej organ nadzoru zwrócił uwagę na kilka kwestii:

1) uchwała w sprawie zasad wynajmowania lokali winna kompleksowo i szczegółowo regulować wskazane w powyższym upoważnieniu ustawowym kwestie, w sposób dostosowany do zindywidualizowanych potrzeb danej społeczności lokalnej;

2) organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może zawrzeć w przedmiotowej uchwale dodatkowe regulacje. Nie oznacza to jednak dowolności organu w tym zakresie (por. wyrok NSA z 25.6.2010 r., I OSK 732/10). Postanowienia uchwały muszą być bowiem zgodne z Konst oraz przepisami ustaw, w szczególności zawierającymi delegację do podjęcia uchwały;

3) ww. zapis uchwały pozostaje w sprzeczności ze skonkretyzowanym w art. 4 OchrLokU obowiązkiem gminy zaspokajania potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty spełniających kryteria do ubiegania się o lokal z zasobu mieszkaniowego gminy (wyrok WSA w Kielcach z 6.2.2019 r., II SA/Ke 782/18, wyrok WSA w Białymstoku z 30.1.2020 r., II SA/Bk 699/19).

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może wprowadzać zapisów umożliwiających wójtowi skreślenia osoby z listy oczekujących na najem lokalu socjalnego z powodu nieuzasadnionej odmowy przyjęcie oferty zawarcia umowy najmu.

Rynek pracy. W kwietniu bezrobocie spadło

Zgodnie z szacunkami Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu kwietnia 2022 r. wyniosła 5,3 %, to o 0,1 pkt proc. mniej niż w marcu 2022 r. i o 1 pkt proc. mniej niż w końcu kwietnia 2021 r.

Najlepszy wynik odnotowano w Wielkopolsce – tam stopa bezrobocia wyniosła 3 %.

W końcu kwietnia 2022 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 879,9 tys. bezrobotnych. W porównaniu do poprzedniego miesiąca liczba bezrobotnych spadła o 22,2 tys. osób, czyli o 2,5 %. Co więcej w rejestrach bezrobotnych w końcu kwietnia 2022 r. było o 173,9 tys. (czyli o 16,5 %) mniej bezrobotnych niż w końcu kwietnia 2021 r.

Rynek pracy a pandemia

Porównując poziom bezrobocia w końcu kwietnia 2022 r. do stanu z końca lutego 2020 r., czyli tuż przed epidemią COVID-19, liczba zarejestrowanych bezrobotnych spadła o około 40 tys. osób.

Z kolei stopa bezrobocia rejestrowanego była w kwietniu 2022 r. o 0,2 punktu procentowego niższa niż w końcu lutego 2020 r. Dane te najlepiej dowodzą, że prowadzone przez rząd działania w czasie pandemii służące ochronie miejsc pracy okazały się skuteczne.

Sytuacja na rynku pracy wg Eurostatu

Z danych Eurostatu wynika, że w Polsce stopa bezrobocia w marcu 2022 r. wyniosła 3 % i była taka sama jak przed miesiącem. W porównaniu z marcem 2021 r. odnotowano jednak spadek. Wówczas stopa bezrobocia wynosiła 3,7 %.

Według Eurostatu w marcu 2022 r. stopa bezrobocia w krajach Unii Europejskiej wyniosła 6,2 %, a w strefie euro było to 6,8 %.

Źródło:

gov.pl

Wypłata ekwiwalentu dla strażaka OSP

Na kanwie ww. regulacji prawnych na szczególną uwagę zasługuje rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z 6.5.2022 r. (Nr NPII.4131.1.352.2022, które ukazało się w dzienniku urzędowym województwa śląskiego 11.5.2022 r.; http://dzienniki.slask.eu/GetActPdf.ashx?year=2022&book=0&position=3369). Rozstrzygnięcie to zapadło wobec uchwały rady miasta w sprawie ustalenia ekwiwalentu pieniężnego dla strażaka ratownika OSP, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, ćwiczeniu lub szkoleniu.

W argumentacji prawnej wskazanego orzeczenia zwrócono zaś uwagę na kilka aspektów:

1) organ stanowiący gminy był obowiązany do określenia ekwiwalentu dla strażaka ratownika OSP, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu. W ocenie organu nadzoru, przepis stanowiący delegację do podjęcia omawianej uchwały, tj. art. 15 OSPU, powinien być interpretowany łącznie z art. 3 pkt 6 OSPU, a zatem obejmować również m.in. szkolenia organizowane przez podmioty inne niż Państwowa Straż Pożarna;

2) rada miejska w uchwale wskazała, że ustala się ekwiwalent pieniężny dla strażaków ratowników OSP z terenu miasta za każdą rozpoczętą godzinę udziału w szkoleniu organizowanym przez Państwową Straż Pożarną. Organ nadzoru podkreślił jednak, że organ stanowiący gminy nie jest upoważniony do wskazania, że przedmiotowy ekwiwalent przysługuje tylko za udział w szkoleniu organizowanym przez Państwową Straż Pożarną z jednoczesnym pominięciem ekwiwalentu za udział w szkoleniu organizowanym przez gminę lub inne uprawnione podmioty;

3) wspomniane uchybienie w przedmiotowej uchwale należy zaliczyć do kategorii istotnych naruszeń prawa. Za istotne naruszenie prawa uznaje się uchybienie, prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym. Istotne naruszenie prawa w uchwale to również takie, które powoduje, że akt pozostaje w wyraźnej sprzeczności z określonym przepisem prawnym, sprzeczność ta jest oczywista i bezpośrednia, i wynika wprost z porównania treści przepisu z ocenianą regulacją. Chodzi tu o wady kwalifikowane, z powodu których cały akt lub jego część nie powinien wejść
w ogóle do obrotu prawnego. W takiej sytuacji konieczne jest stwierdzenie nieważności aktu, czyli jego wyeliminowanie z obrotu prawnego z mocą ex tunc, co powoduje, że dany akt, czy jego część nie wywołuje skutków prawnych od samego początku.

Podsumowując, rada gminy nie może w uchwale w sprawie ustalenia ekwiwalentu pieniężnego dla strażaka ratownika OSP, który uczestniczył w szkoleniu zawężać przyznania tegoż świadczenia, tylko do szkoleń organizowanych przez PSP. Uzasadnieniem takiego rozwiązania nie może być też dążenie do oszczędności wydatkowych budżetu samorządowego, bowiem prymat ma przyjmowanie aktów prawnych zgodnie z upoważnieniem ustawowym.

Zwolnienie z opłaty targowej sprzedaży na imprezach organizowanych z udziałem gminy

Z punktu widzenia poruszonej problematyki kluczowe znaczenie odgrywa jednak przepis art. 19 pkt 3 PodLokU, z którego wynika, że rada gminy, w drodze uchwały może wprowadzać inne niż wymienione w ustawie zwolnienia przedmiotowe od opłat lokalnych.

Ze stanowiska judykatury wynika zaś, że zwolnienie przedmiotowe to takie, które odnosi się wyłącznie do przedmiotu opodatkowania, to znaczy opisuje ten przedmiot, wymienia jego cechy charakterystyczne i ewentualnie wskazuje na sposób jego wykorzystywania, w żaden sposób nie nawiązując jednak do konkretnego zindywidualizowanego podmiotu. Uwzględniając natomiast, że każda norma prawna ma swego adresata i jest do niego kierowana, co może nastręczać pewne trudności w redakcji przepisów ustanawiających zwolnienia o charakterze wyłącznie przedmiotowym, wskazać należy, że skonkretyzowanie tego podmiotu może nastąpić dopiero w procesie subsumcji prawa, tj. zastosowania normy prawnej ustanawiającej zwolnienie podatkowe do zaistniałego stanu faktycznego. Niezależnie od powyższego, w orzecznictwie sądowo-administracyjnym wskazuje się także na mieszany (tj. podmiotowo-przedmiotowy) charakter zwolnienia podatkowego, stanowiącego przywilej podatkowy, który decydujące znaczenie przypisuje wyróżnikowi podmiotowemu, a element przedmiotowy nie nadaje zwolnieniu cech przedmiotowych, lecz wiąże jedynie określoną grupę osób (podmioty zwolnienia) z przedmiotem, który wynika z samej istoty podatku czy opłaty.

Na szczególną uwagę zasługuje zaś stanowisko wyrażone w uchwale Kolegium RIO w Gdańsku z 12.5.2022 r. (Nr 087/g120/P/22; źródło: bip.gdansk.rio.gov.pl). W stanie faktycznym organ nadzoru weryfikował legalność zapisu o treści:

„Zwalnia się z opłaty targowej sprzedaż prowadzoną podczas, w miejscu i w związku z imprezami organizowanymi z udziałem miasta”.

W ocenie prawnej organ nadzoru wskazał m.in., że wspomniane zwolnienie posiada cechy zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, nie odnosi się bowiem wyłącznie do przedmiotu opodatkowania. Wskazuje natomiast, że ze zwolnienia korzystać będą osoby dokonujące sprzedaży „podczas, w miejscu i w związku z imprezami organizowanymi z udziałem miasta”. Sprzedaż dokonywana zatem podczas imprez organizowanych przez inne niż miasto podmioty będzie opodatkowana opłatą targową na zasadach ogólnych. Dalej podano także, że analiza powyższych przepisów prowadzi do wniosku, że regulowanie podstawowych kwestii związanych z daninami publicznymi, w tym określanie podmiotów od nich zwolnionych (całkowicie lub częściowo), należy do wyłącznej kompetencji ustawodawcy. Organy stanowiące gminy mogą natomiast, w zakresie określonym w ustawie, ustalać konkretną wysokość podatków i opłat lokalnych oraz zwolnienia o charakterze przedmiotowym.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze RIO jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może wprowadzać zwolnień podmiotowo-przedmiotowych, a tylko przedmiotowe.

Projektowany wzrost wysokości diet za podróże krajowe

W projekcie tym przewidziano zmianę zapisu § 7 ust. 1 PodrSłużbR. Dotychczasowa treść ww. przepisu jest następująca:

1. Dieta w czasie podróży krajowej jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia i wynosi 30 zł za dobę podróży.

Według projektu ww. przepis ma mieć następującą treść:

„1. Dieta w czasie podróży krajowej jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia i wynosi 38 zł za dobę podróży”.

W uzasadnieniu projektu nowelizacji PodrSłużbR zwrócono uwagę na kilka kwestii:

1) obecnie dieta przysługująca pracownikowi z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju wynosi 30 zł i obowiązuje od 1.3.2013 r.;

2) uregulowania określone w PodrSłużbR mają szerokie i dość powszechne zastosowanie. Dotyczą one zwrotu należności za podróże służbowe m.in. pracowników sfery budżetowej: państwowej i samorządowej;

3) obowiązujące u danego pracodawcy regulacje mogą przewidywać inne warunki zwrotu należności za podróże służbowe, niż wynikające z ww. przepisów mających zastosowanie do wypłacania należności za podróże służbowe pracowników sfery budżetowej, z tym jednakże, że nie mogą one ustalać diety za dobę podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza jego granicami w wysokości niższej niż dieta z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju określona dla pracownika sfery budżetowej, tj. 30 zł za dobę podróży służbowej (art. 77⁵ § 4 KP);

4) z uwagi m.in. na powyższe uregulowania pracodawcy oczekują stosownego podwyższenia, przez ministra właściwego do spraw pracy, diety z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju pomimo, iż w trybie określonym przepisami art. 77⁵ § 3 i 4 KP, pracodawcy spoza sfery budżetowej mogą ustalać wyższe stawki diet i innych należności, niż mające zastosowanie do pracowników sfery budżetowej.

Podsumowując, proponowane w projekcie PodrSłużbR regulacje przewidujące zwiększenie poziomu diety z tytułu podróży krajowej, są korzystne z punktu widzenia pracowników samorządowych. Zyskają oni bowiem na zmianie przepisów. Z drugiej jednak strony, korzyści finansowe dla pracowników będą musiały wpływać na zwiększone wydatki budżetowe samorządów. Zatem, jednostki samorządu terytorialnego z dużym prawdopodobieństwem będą musiały sprostać nowym przepisom pod względem finansowym, tym bardziej, że projekt przewiduje stosunkowo szybkie wejście w życie nowych rozwiązań – rozporządzenie bowiem ma wejść w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia.

Organ właściwy do czynności związanych opłatą dodatkową za przejazd autostradą

Zmiany wprowadzono do OrgKASR). Dotyczą one opłaty dodatkowej z art. 37ge ust. 1 i 2 AutostrPłatneU, za niewniesienie opłaty za przejazd autostradą, w tym za kontynuację przejazdu autostradą lub jej odcinkiem po upływie daty i godziny końca okresu ważności wskazanych na bilecie autostradowym, od wnoszącego opłatę pobiera się opłatę dodatkową. Opłata taka może wynosić 500 zł lub 1500 zł.

Wnoszącemu opłatę Szef KAS wystawia wezwanie do wniesienia opłaty dodatkowej, które zawiera dane wymienione w art. 37ge ust. 7 AutostrPłatneU. Opłatę dodatkową wnosi się w ciągu 14 dni od dnia doręczenia wezwania.

Poza tym, z art. 37gg AutostrPłatneU wynika m.in., że w przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli prowadzonej przez funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej oraz inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego, że wnoszący opłatę:

– osoba przeprowadzająca kontrolę pobiera kaucję w wysokości odpowiadającej opłacie dodatkowej.

Zgodnie z nowym brzmieniem § 5a OrgKASR, do dokonywania czynności związanych z poborem opłaty dodatkowej w zakresie dokonywania zapisów w ewidencji i dokonywania rozliczeń z tytułu wpłat, nadpłat, zaległości oraz zwrotów tej opłaty, wyznaczono:

Natomiast do dokonywania czynności w zakresie dokonywania zapisów w ewidencji i dokonywania rozliczeń z tytułu kaucji wyznaczono Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Śródmieście, który jest właściwy na całym terytorium Polski (§ 5aa OrgKASR).

Przed zmianą, do wszystkich wymienionych wyżej czynności dotyczących opłaty dodatkowej właściwy na całym terytorium Polski był Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy. Stąd, nowelizacja przewiduje przepis przejściowy, zgodnie z którym sprawy wszczęte i niezakończone przed 12.5.2022 r. przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy w zakresie dokonywania czynności związanych z poborem opłaty dodatkowej, w zakresie dokonywania zapisów w ewidencji i dokonywania rozliczeń z tytułu wpłat, nadpłat, zaległości oraz zwrotów tej opłaty, są dalej prowadzone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Śródmieście, przy czym wszystkie podjęte w tych sprawach czynności pozostają w mocy.

0114-KDIP4-1.4012.87.2022.2.APR – Interpretacja indywidualna z dnia 13-05-2022

Prawo do odliczenia części podatku naliczonego związanego z wydatkami dotyczącymi Hali oraz wydatkami bieżącymi dotyczącymi prowadzonej działalności A. na podstawie klucza czasowo-powierzchniowego.

0114-KDIP2-2.4010.220.2017.10.S/JG/AP – Interpretacja indywidualna z dnia 13-05-2022

Potwierdzenie prawidłowości przechowywania dokumentów w formie elektronicznej.

0114-KDIP4-1.4012.218.2022.1.RMA – Interpretacja indywidualna z dnia 13-05-2022

Brak prawa do odliczenia w związku z realizowanym projektem.