Przepisy PodLokU przewidują możliwość wprowadzenia na terenie gminy tzw. opłaty targowej. Na uwagę w tym zakresie zasługuje art. 15 PodLokU, gdzie postanowiono, że rada gminy może wprowadzić opłatę targową. Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust. 2b. Targowiskami, o których mowa w ust. 1, są wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż. Opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich częściach. Opłatę targową pobiera się niezależnie od należności przewidzianych w odrębnych przepisach za korzystanie z urządzeń targowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko.

Z punktu widzenia poruszonej problematyki kluczowe znaczenie odgrywa jednak przepis art. 19 pkt 3 PodLokU, z którego wynika, że rada gminy, w drodze uchwały może wprowadzać inne niż wymienione w ustawie zwolnienia przedmiotowe od opłat lokalnych.

Ze stanowiska judykatury wynika zaś, że zwolnienie przedmiotowe to takie, które odnosi się wyłącznie do przedmiotu opodatkowania, to znaczy opisuje ten przedmiot, wymienia jego cechy charakterystyczne i ewentualnie wskazuje na sposób jego wykorzystywania, w żaden sposób nie nawiązując jednak do konkretnego zindywidualizowanego podmiotu. Uwzględniając natomiast, że każda norma prawna ma swego adresata i jest do niego kierowana, co może nastręczać pewne trudności w redakcji przepisów ustanawiających zwolnienia o charakterze wyłącznie przedmiotowym, wskazać należy, że skonkretyzowanie tego podmiotu może nastąpić dopiero w procesie subsumcji prawa, tj. zastosowania normy prawnej ustanawiającej zwolnienie podatkowe do zaistniałego stanu faktycznego. Niezależnie od powyższego, w orzecznictwie sądowo-administracyjnym wskazuje się także na mieszany (tj. podmiotowo-przedmiotowy) charakter zwolnienia podatkowego, stanowiącego przywilej podatkowy, który decydujące znaczenie przypisuje wyróżnikowi podmiotowemu, a element przedmiotowy nie nadaje zwolnieniu cech przedmiotowych, lecz wiąże jedynie określoną grupę osób (podmioty zwolnienia) z przedmiotem, który wynika z samej istoty podatku czy opłaty.

Na szczególną uwagę zasługuje zaś stanowisko wyrażone w uchwale Kolegium RIO w Gdańsku z 12.5.2022 r. (Nr 087/g120/P/22; źródło: bip.gdansk.rio.gov.pl). W stanie faktycznym organ nadzoru weryfikował legalność zapisu o treści:

„Zwalnia się z opłaty targowej sprzedaż prowadzoną podczas, w miejscu i w związku z imprezami organizowanymi z udziałem miasta”.

W ocenie prawnej organ nadzoru wskazał m.in., że wspomniane zwolnienie posiada cechy zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, nie odnosi się bowiem wyłącznie do przedmiotu opodatkowania. Wskazuje natomiast, że ze zwolnienia korzystać będą osoby dokonujące sprzedaży „podczas, w miejscu i w związku z imprezami organizowanymi z udziałem miasta”. Sprzedaż dokonywana zatem podczas imprez organizowanych przez inne niż miasto podmioty będzie opodatkowana opłatą targową na zasadach ogólnych. Dalej podano także, że analiza powyższych przepisów prowadzi do wniosku, że regulowanie podstawowych kwestii związanych z daninami publicznymi, w tym określanie podmiotów od nich zwolnionych (całkowicie lub częściowo), należy do wyłącznej kompetencji ustawodawcy. Organy stanowiące gminy mogą natomiast, w zakresie określonym w ustawie, ustalać konkretną wysokość podatków i opłat lokalnych oraz zwolnienia o charakterze przedmiotowym.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze RIO jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może wprowadzać zwolnień podmiotowo-przedmiotowych, a tylko przedmiotowe.