Bieżący przegląd zmian w prawie pracy

Płaca minimalna wzrośnie dwukrotnie w 2023 roku

W związku z wysoką inflacją, a także prognozą inflacji na 2023 r., rząd zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu, będzie miał obowiązek dokonania dwukrotnej podwyżki płacy minimalnej w przyszłym roku, czyli od 1.1.2023 r. płaca minimalna wyniesie 3490 zł, a 3600 zł od 1.7.2023 r.

Praca zdalna i badanie trzeźwości

Nadal trwają prace legislacyjne dotyczące wpisania do przepisów Kodeksu pracy, regulacji obejmującej pracę zdalną oraz badanie trzeźwości pracowników, to zmiany, na które od dawna czekają pracodawcy i pracownicy. Na samym początku pandemii w 2020 roku została wprowadzono możliwość stosowania pracy zdalnej na podstawie jednej z ustaw covidowych. Obecnie ustawodawca planuje wprowadzenie na stałe takiej możliwości, która ma zastąpić telepracę. Projekt przewiduje zdefiniowanie pracy zdalnej jako pracy, która może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Pracodawca będzie miał prawo, w miejscu wykonywania pracy zdalnej i w godzinach pracy pracownika, przeprowadzać kontrolę wykonywania tej pracy przez pracownika, w tym w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przestrzegania procedur ochrony danych osobowych, na zasadach określonych w porozumieniu, regulaminie, poleceniu, albo w porozumieniu zawartym z pracownikiem. Kontrolę przeprowadza się w porozumieniu z pracownikiem, w miejscu wykonywania pracy zdalnej, w godzinach pracy pracownika.

W ramach tej samej nowelizacji ustawodawca planuje określić, kiedy i na jakich zasadach pracodawca będzie mógł badać trzeźwość pracowników. Pracodawca będzie miał obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, w którego organizmie zostanie stwierdzona obecność alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Dotyczy to także przypadku, gdy zajdzie uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu bądź spożywał alkohol lub zażywał wymienione środki w czasie pracy. Badanie stanu trzeźwości pracownika oraz badanie na obecność w jego organizmie środków działających podobnie do alkoholu będzie mogła przeprowadzać również Policja. Podobnie jak badanie na obecność innych środków które mają działanie podobne do alkoholu. Ustawodawca przewiduje, że nowe przepisy poprawią bezpieczeństwo pracowników, zakładu pracy. Pracownicy nie będą narażali siebie i innych osób, w sytuacji, kiedy taka osoba będzie wykonywała pracę pod wpływem alkoholu albo innej substancji.

Należy przypomnieć, że obecnie zgodnie z art. 3 ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19, pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Dopóki obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego pracodawcy mogą stosować pracę zdalną na podstawie obecnych przepisów. Co oznacza, że tego rodzaju regulacja najprawdopodobniej będzie obowiązywać do końca 2022 r., o ile nie nastąpi nagłe przyspieszenie prac.

Work Life Balance – spóźniona implementacja Dyrektywy

Polska nie wdrożyła w terminie (początek sierpnia) przepisów dotyczących Work Life Balance, a prace nad finalnym projektem nowelizacji Kodeksu pracy w tym zakresie nadal trwają. Można się spodziewać, że najwcześniej na przełomie 2022 i 2023 r. nowe przepisy wejdą w życie. Zmiany obejmują przede wszystkim zwiększenie uprawnień rodzicielskich, więcej dni wolnych z tytułu posiadania dziecka, ale również dla pozostałych pracowników dni wolne z tytułu siły wyższej oraz urlop opiekuńczy. Wdrożenie przepisów w tym zakresie będzie dużym wyzwaniem dla pracodawców, a równolegle trwają prace nad Strategią Demograficzną 2040, która również przewiduje nowe uprawnienia dla pracowników.

PIT 2 w trzech podmiotach

Możliwość składania PIT-2 do więcej niż jednego pracodawcy to zmiana, która była częścią nowelizacji i dużej korekty w Polskim Ładzie, której wejście w życie zostało przesunięte na 2023 r., polega na umożliwieniu podatnikom składania PIT-2 do jednego, dwóch a nawet trzech pracodawców. Dzięki temu osoba, która np. łączy pracę z umową zlecenia, będzie mogła złożyć PIT-2 do obu miejsc i skorzystać z kwoty zmniejszającej podatek w każdym z nich po 1/24 w każdym – czyli po 150 zł. W przypadku trzech podmiotów kwota wolna będzie wynosiła po 100 zł w każdym. Co więcej w ramach konsultowanego w sierpniu 2022 r. nowego druku PIT-2, Ministerstwo Finansów będzie chciało zrealizować zapowiedź dotyczącą umożliwienia składania również innych deklaracji. Będzie to, między innymi, skorzystanie z 0% PIT dla rodzica z co najmniej czwórką dzieci, pracującego seniora w wieku emerytalnym (który nie pobiera świadczenia), czy osoby powracającej z zagranicy, będzie można również określić chęć wspólnego rozliczenia z małżonkiem, czy osoby samotnie wychowującej dziecko. Druki będą miały zastosowanie od 1.1.2023 r.

Ponowny automatyczny zapis do PPK

W kwietniu 2023 r. pracodawców, bez względu na to czy tworzyli PPK w 2019, 2020, czy 2021 r., czeka pierwszy ponowny automatyczny zapis do PPK. Zgodnie z treścią przepisów o PPK podmioty zatrudniające będą miały obowiązek najpierw do końca lutego 2023 r. poinformować, wszystkie osoby, które złożyły deklaracje rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, że zostaną ponownie zapisane do PPK. A następnie począwszy od 1.4.2023 r. rozpocząć dokonywanie wpłat za te osoby.

Bieżący przegląd zmian w prawie pracy

Płaca minimalna wzrośnie dwukrotnie w 2023 roku

W związku z wysoką inflacją, a także prognozą inflacji na 2023 r., rząd zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu, będzie miał obowiązek dokonania dwukrotnej podwyżki płacy minimalnej w przyszłym roku, czyli od 1.1.2023 r. płaca minimalna wyniesie 3490 zł, a 3600 zł od 1.7.2023 r.

Praca zdalna i badanie trzeźwości

Nadal trwają prace legislacyjne dotyczące wpisania do przepisów Kodeksu pracy, regulacji obejmującej pracę zdalną oraz badanie trzeźwości pracowników, to zmiany, na które od dawna czekają pracodawcy i pracownicy. Na samym początku pandemii w 2020 roku została wprowadzono możliwość stosowania pracy zdalnej na podstawie jednej z ustaw covidowych. Obecnie ustawodawca planuje wprowadzenie na stałe takiej możliwości, która ma zastąpić telepracę. Projekt przewiduje zdefiniowanie pracy zdalnej jako pracy, która może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Pracodawca będzie miał prawo, w miejscu wykonywania pracy zdalnej i w godzinach pracy pracownika, przeprowadzać kontrolę wykonywania tej pracy przez pracownika, w tym w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przestrzegania procedur ochrony danych osobowych, na zasadach określonych w porozumieniu, regulaminie, poleceniu, albo w porozumieniu zawartym z pracownikiem. Kontrolę przeprowadza się w porozumieniu z pracownikiem, w miejscu wykonywania pracy zdalnej, w godzinach pracy pracownika.

W ramach tej samej nowelizacji ustawodawca planuje określić, kiedy i na jakich zasadach pracodawca będzie mógł badać trzeźwość pracowników. Pracodawca będzie miał obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, w którego organizmie zostanie stwierdzona obecność alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Dotyczy to także przypadku, gdy zajdzie uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu bądź spożywał alkohol lub zażywał wymienione środki w czasie pracy. Badanie stanu trzeźwości pracownika oraz badanie na obecność w jego organizmie środków działających podobnie do alkoholu będzie mogła przeprowadzać również Policja. Podobnie jak badanie na obecność innych środków które mają działanie podobne do alkoholu. Ustawodawca przewiduje, że nowe przepisy poprawią bezpieczeństwo pracowników, zakładu pracy. Pracownicy nie będą narażali siebie i innych osób, w sytuacji, kiedy taka osoba będzie wykonywała pracę pod wpływem alkoholu albo innej substancji.

Należy przypomnieć, że obecnie zgodnie z art. 3 ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19, pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Dopóki obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego pracodawcy mogą stosować pracę zdalną na podstawie obecnych przepisów. Co oznacza, że tego rodzaju regulacja najprawdopodobniej będzie obowiązywać do końca 2022 r., o ile nie nastąpi nagłe przyspieszenie prac.

Work Life Balance – spóźniona implementacja Dyrektywy

Polska nie wdrożyła w terminie (początek sierpnia) przepisów dotyczących Work Life Balance, a prace nad finalnym projektem nowelizacji Kodeksu pracy w tym zakresie nadal trwają. Można się spodziewać, że najwcześniej na przełomie 2022 i 2023 r. nowe przepisy wejdą w życie. Zmiany obejmują przede wszystkim zwiększenie uprawnień rodzicielskich, więcej dni wolnych z tytułu posiadania dziecka, ale również dla pozostałych pracowników dni wolne z tytułu siły wyższej oraz urlop opiekuńczy. Wdrożenie przepisów w tym zakresie będzie dużym wyzwaniem dla pracodawców, a równolegle trwają prace nad Strategią Demograficzną 2040, która również przewiduje nowe uprawnienia dla pracowników.

PIT 2 w trzech podmiotach

Możliwość składania PIT-2 do więcej niż jednego pracodawcy to zmiana, która była częścią nowelizacji i dużej korekty w Polskim Ładzie, której wejście w życie zostało przesunięte na 2023 r., polega na umożliwieniu podatnikom składania PIT-2 do jednego, dwóch a nawet trzech pracodawców. Dzięki temu osoba, która np. łączy pracę z umową zlecenia, będzie mogła złożyć PIT-2 do obu miejsc i skorzystać z kwoty zmniejszającej podatek w każdym z nich po 1/24 w każdym – czyli po 150 zł. W przypadku trzech podmiotów kwota wolna będzie wynosiła po 100 zł w każdym. Co więcej w ramach konsultowanego w sierpniu 2022 r. nowego druku PIT-2, Ministerstwo Finansów będzie chciało zrealizować zapowiedź dotyczącą umożliwienia składania również innych deklaracji. Będzie to, między innymi, skorzystanie z 0% PIT dla rodzica z co najmniej czwórką dzieci, pracującego seniora w wieku emerytalnym (który nie pobiera świadczenia), czy osoby powracającej z zagranicy, będzie można również określić chęć wspólnego rozliczenia z małżonkiem, czy osoby samotnie wychowującej dziecko. Druki będą miały zastosowanie od 1.1.2023 r.

Ponowny automatyczny zapis do PPK

W kwietniu 2023 r. pracodawców, bez względu na to czy tworzyli PPK w 2019, 2020, czy 2021 r., czeka pierwszy ponowny automatyczny zapis do PPK. Zgodnie z treścią przepisów o PPK podmioty zatrudniające będą miały obowiązek najpierw do końca lutego 2023 r. poinformować, wszystkie osoby, które złożyły deklaracje rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, że zostaną ponownie zapisane do PPK. A następnie począwszy od 1.4.2023 r. rozpocząć dokonywanie wpłat za te osoby.

Organizacja Red Iberoamericana de Protección de datos z przewodnikiem po wzorcach umownych dotyczących międzynarodowego przekazywania danych osobowych

W przewodniku podkreślono zalety wynikające ze stosowania klauzul umownych. Przede wszystkim ułatwiają one transfer i porozumienie między państwami ze względu na swoją uniwersalność. Powoduje to powstawanie „konwergencji na poziomie umownym”, co przyspiesza proces bezpiecznego przekazywania danych i ogranicza ewentualne nieporozumienia. Jest to szczególnie ważne w przypadku przekazywania danych do państw posiadających niższy niż w krajach Organizacji poziom ochrony. Ponadto, klauzule wyznaczają nowy standard ochrony danych osobowych tworząc mechanizmy rozliczania państw z ewentualnych uchybień. Jest to przyszłość bezpiecznych transferów danych osobowych pomiędzy państwami.

Na początku dokumentu podkreślono rolę państw Ameryki Łacińskiej dla utrzymania ciągłości przepływu danych pomiędzy państwami i ich odpowiedniej ochrony, w szczególności, gdy dane przekazywane są do państwa trzeciego niedysponującego narzędziami wystarczająco skutecznej ochrony. Z dokumentu dowiadujemy się, że w krajach Ameryki Łacińskiej obowiązuje zasada adekwatności. Państwo trzecie może być uznane za „adekwatne”, gdy w jego systemie prawnym znajdują się odpowiednie mechanizmy chroniące dane osobowe w dostateczny sposób. Dla przykładu podano warunki progowe uznania państwa za posiadające adekwatny poziom ochrony danych przez państwa Unii Europejskiej. Są to między innymi wymóg bycia „państwem prawa”, poszanowanie praw człowieka, a także innych praw podstawowych. Zgodnie z zasadą generalną transferu danych osobowych w Ameryce Łacińskiej, w przypadku braku spełnionego przez państwo warunku adekwatności, Administrator danych może dokonać transferu danych do państwa trzeciego wyłącznie wtedy, kiedy zapewniono w nim odpowiednie gwarancje ochrony, a osoby, których dane dotyczą posiadają odpowiednie środki do egzekwowania swoich praw. Obowiązują jednak pewne wyjątki. Kraje należące do Organizacji, w przypadku pojawienia się wątpliwości co do bezpieczeństwa danych osobowych w danym kraju, mogą we własnym zakresie postanowić o utworzeniu pewnych ograniczeń w transferze danych szczególnych kategorii: bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo publiczne, zdrowie publiczne, ochrony praw i wolności osób trzecich, prawa i wolności osób trzecich oraz interes publiczny

Co ważne, administrator danych osobowych podczas stosowania wzorów i klauzul umownych nie może zapomnieć o swoich podstawowych obowiązkach wynikających z obowiązującego prawa. Wśród najważniejszych obowiązków wymieniono informowanie osób, których prawa dotyczą o stosowanej polityce prywatności, w tym informowanie o międzynarodowych transferach danych do państw trzecich, w których może nie być zapewniony odpowiedni poziom ochrony. Zawsze należy również pamiętać, że każde państwo może posiadać dodatkowe wymogi uzupełniające, które należy spełnić w przypadku transferu danych. Wymogi takie obowiązują np. w Meksyku.

Przewodnik nie jest aktem prawnym i nie ma mocy wiążącej.

Źródło:

https://www.redipd.org/sites/default/files/2022-09/guia-clausulas-tidp.pdf

Odszkodowania za nieruchomości zajęte pod drogi również dla najemców i dzierżawców?

W stronie Sejmu ukazał się projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. W ramach ww. projektu planuje się wprowadzenie zmiany w art. 12 ust. 4f oraz w art. 18 ust. 1d InwDrogPublU.

W zakresie pierwszej z regulacji, aktualnie brzmienie stanowi, że:

Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.

Według zapisu projektu, ww. przepis ma mieć treść:

Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe, a także najemcom, dzierżawcom korzystającym z nieruchomości objętych inwestycją drogową.

Z kolei, w zakresie drugiej regulacji (art. 18 ust. 1d InwDrogPublU), dotychczasowe brzmienie przepisu jest następujące:

Kwotę odszkodowania z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych ustaloną na dzień, o którym mowa w ust. 1, wypłaca się osobom, którym te prawa przysługiwały.

Według zapisu projektu, ww. przepis ma mieć treść:

Kwotę odszkodowania z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych, umowy najmu oraz umowy dzierżawy, ustaloną na dzień, o którym mowa w ust. 1, wypłaca się osobom, którym te prawa przysługiwały.

Przytoczone wyżej regulacje prawne nawiązują do art. 12 ust. 4 InwDrogPublU, z którego z kolei wynika, że:

Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:

1) własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,

2) własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych

– z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

W uzasadnieniu projektu wskazano m.in., że praktyka organów administracji publicznej w zakresie inwestycji drogowych wynikająca ze stosowania ww. ustawy prowadzi do sytuacji, w której podmioty gospodarcze dotknięte skutkiem inwestycji, a prowadzące na podstawie tytułów prawnych, takich jak umowa najmu, umowa dzierżawy i inne podobne stosunku prawne, pozbawione są możliwości dochodzenia naprawienia szkody.

Jak wskazano, aktualne brzmienie ww. przepisów wyklucza podmioty korzystające z nieruchomości na podstawie innych tytułów prawnych aniżeli własność, użytkowanie wieczyste czy ograniczone prawa rzeczowe.

Warto jeszcze wspomnieć, że decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa wyżej w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Decyzję tę wydaje się w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

Podsumowując, zmiany proponowane w podanym projekcie zmierzają we właściwym kierunku. Należy uwzględnić również interes tych podmiotów, które faktycznie z nieruchomości „wywłaszczonej” dotąd korzystały na zasadzie umów najmu, czy dzierżawy. Rzecz jasna, będzie wiązało się to z koniecznością wyasygnowania przez JST środków na pokrycie takich dodatkowych roszczeń.

Źródło: Sejm

Dodatki elektryczne będą wypłacać gminy

Na stronie internetowej Sejmu ukazała się ustawa z 29.9.2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej. Na mocy podanego aktu prawnego wprowadzono m.in. zasady i tryb przyznawania i wypłacania dodatku w przypadku, gdy główne źródło ogrzewania jest zasilane energią elektryczną oraz właściwość organów w tych sprawach.

Wspomnianemu świadczeniu ustawodawca poświęcił cały rozdział. Warto wspomnieć, że zgodnie z art. 26 ust. 1 ww. ustawy – dodatek elektryczny przysługuje odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym w rozumieniu art. 3 pkt 13b PrEnerg, w przypadku gdy główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego jest zasilane energią elektryczną, i źródło to zostało zgłoszone lub wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 WspierRemU, do dnia 11.8.2022 r., albo po tym dniu – w przypadku głównych źródeł ogrzewania zgłoszonych lub wpisanych po raz pierwszy do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o których mowa w art. 27g ust. 1 tej ustawy.

W art. 29 ww. ustawy postanowiono z kolei, że dodatek elektryczny dla gospodarstwa domowego wyniesie 1000 złotych. W przypadku gdy zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie domowym w tym samym miejscu zamieszkania w 2021 r. wyniesie więcej niż 5 MWh, dodatek elektryczny wyniesie 1500 zł. Wniosek o wypłatę dodatku elektrycznego składa się w terminie od 1.12.2022 r. do 1.2.2023 r. Wnioski o wypłatę dodatku elektrycznego złożone po 1.2.2023 r. będzie pozostawiać się bez rozpoznania.

Dodatek elektryczny wypłacany będzie w terminie do 31.3.2023 r.

Z punktu widzenia działalności gmin, istotne znaczenia mają kolejne przepisy, w tym zgrupowane w ramach art. 30. Tamże m.in. postanowiono, że wniosek o wypłatę dodatku elektrycznego składa się w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej ten wniosek. Wniosek o wypłatę dodatku elektrycznego składa się na piśmie lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ŚwiadUsłElektU. W przypadku złożenia wniosku o wypłatę dodatku elektrycznego za pomocą środków komunikacji elektronicznej wniosek ten opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.

Z kolei, w art. 32 ustawy m.in. postanowiono, że przyznanie przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta dodatku elektrycznego nie wymaga wydania decyzji administracyjnej. Odmowa przyznania dodatku elektrycznego, uchylenie oraz rozstrzygnięcie w sprawie nienależnie pobranego dodatku elektrycznego wymagają wydania decyzji administracyjnej.

Natomiast jeśli chodzi o aspekt finansowania wypłaty ww. dodatku, to na uwagę zasługują przepisy prawne zgrupowane w ramach art. 34 i art. 35 ustawy. Z ich treści wynika zaś, że:

Artykuł 34

1. Wypłata dodatku elektrycznego jest zadaniem zleconym gminie.

2. Wojewodowie przekazują gminom środki w granicach kwot określonych na realizację wypłat dodatku elektrycznego w Funduszu.

3. Gmina składa wojewodzie wniosek o przyznanie środków na realizację wypłat dodatku elektrycznego w terminie do dnia 1 lutego 2023 r. Do dnia 15 lutego 2023 r. gmina może złożyć korektę wniosku.

4. Środki na realizację wypłat dodatku elektrycznego są przekazywane gminom przez wojewodę, na podstawie wniosku, o którym mowa w ust. 3, w miesięcznych ratach. Nadpłata środków może być zaliczana na poczet kwoty należnej w miesiącu następnym, z wyjątkiem nadpłaty za marzec 2023 r., która podlega przekazaniu na rachunek właściwego urzędu wojewódzkiego w terminie do dnia 15 kwietnia 2023 r.

5. Gmina przeznacza całość odsetek od otrzymanych środków na realizację wypłat dodatku elektrycznego na przedsięwzięcia służące zwiększeniu efektywności energetycznej.

6. Jeżeli w wyniku połączenia lub podziału gmin nastąpiły zmiany w podstawie obliczania kwoty środków, wojewoda uwzględnia te zmiany od pierwszego dnia następnego miesiąca po dniu ich wejścia w życie.

Artykuł 35

1. Gminy otrzymują środki na realizację wypłat dodatku elektrycznego z Funduszu w granicach kwot określonych na ten cel w planie tego Funduszu.

2. Przy ustalaniu wysokości środków na realizację wypłat dodatku elektrycznego uwzględnia się koszty wypłacania odbiorcom dodatku elektrycznego, w wysokości 2% łącznej kwoty dotacji wypłaconych w gminie.

3. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta przedstawia wojewodzie, w terminie do dnia 30 kwietnia 2023 r., rozliczenie środków na realizację wypłat dodatku elektrycznego, z wyodrębnieniem liczby i kwoty wypłaconych dodatków elektrycznych.

Podsumowując, projektowane regulacje prawne należy uznać niewątpliwie za korzystne z punktu widzenia odbiorców pomocy, czyli beneficjentów dodatku elektrycznego. Inna sprawa, to kwestia dystrybucji środków przez gminy, które mają uzyskać na ten cel środki finansowe z Funduszu COVID-19. Korzystne dla gmin jest jednak to, że będą mogły „zatrzymać” środki z odsetek od otrzymanych środków, jednakże na przedsięwzięcia służące zwiększeniu efektywności energetycznej.

Źródło: Sejm

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw

Obecnie uzyskanie wpisu do księgi wieczystej wiąże się z długim oczekiwaniem. Na rozpatrzenie sprawy w postępowaniu wieczystoksięgowym czeka się średnio 3,6 miesiąca. O wiele dłużej wynosi czas oczekiwania w sądach w dużych miastach, gdzie na wpis do księgi wieczystej czeka się ponad rok.

Najważniejsze rozwiązania

– Powołany zostanie Rzecznik Dyscyplinarny Notariatu, który będzie podejmował działania w przypadku najbardziej poważnych naruszeń prawa, uchybień powagi i godności zawodu notariusza.

Nowe przepisy mają wejść w życie zasadniczo po 12 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Źródło KPRM

Bon turystyczny ważny do 31.3.2023 r.

Ustawa o pomocy przedsiębiorcom w związku z katastrofą ekologiczną na Odrze przewiduje również zmiany przepisów przedłużających ważność bonów turystycznych przyznanych rodzinom w czasie pandemii COVID-19. Z bonu będzie można korzystać do 31.3.2023 r. Bonem Turystycznym można płacić m.in. za pobyt w hotelu, pensjonacie, gospodarstwie agroturystycznym, turnusie rehabilitacyjnym, obozie harcerskim, sportowym czy rekreacyjnym na terenie Polski.

W ustawie z 15.7.2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym wprowadzone zostały następujące zmiany:

1. Prawo do dokonywania płatności za pomocą bonu wygasa w dniu 31.3.2023 r., a nie jak dotychczas miało upłynąć w dniu 30.9.2022 r.; wygaśnięcie prawa do dokonywania płatności za pomocą bonu nie uniemożliwia korzystania z usługi hotelarskiej lub imprezy turystycznej, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o Polskim Bonie Turystycznej, w przypadku, gdy płatność za tę usługę hotelarską lub imprezę turystyczną dokonana za pomocą bonu nastąpiła do 31.3.2023 r.
2. W przypadku niedokonania płatności przez osobę uprawnioną za pomocą Polskiego Bonu Turystycznego, w terminie do 30.9.2022 r., prawo do jej dokonania przysługuje od dnia wejścia w życie ustawy z 2.9.2022 r. o szczególnym wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze do 31.3.2023 r.
3. Minister właściwy do spraw turystyki w terminach do 31.8.2021 r., do dnia 31.8.2022 r. oraz do dnia 31.8.2023 r. przedstawi Sejmowi informację w sprawie realizacji ustawy oraz oceny skuteczności i efektów ekonomicznych bonów; nowelizacja wydłużyła termin na przekazanie informacji dotyczącej realizacji ustawy o Polskim Bonie Turystycznym do dnia 31.8.2023 r.
4. W terminie do dnia 30.9.2023 r. ZUS będzie miał obowiązek przekazania Polskiej Organizacji Turystycznej danych zgromadzonych w systemie teleinformatycznym. Polska Organizacja Turystyczna przechowuje dane otrzymane od ZUS do dnia 31.12.2026 r.

Bon turystyczny ważny do 31.3.2023 r.

Ustawa o pomocy przedsiębiorcom w związku z katastrofą ekologiczną na Odrze przewiduje również zmiany przepisów przedłużających ważność bonów turystycznych przyznanych rodzinom w czasie pandemii COVID-19. Z bonu będzie można korzystać do 31.3.2023 r. Bonem Turystycznym można płacić m.in. za pobyt w hotelu, pensjonacie, gospodarstwie agroturystycznym, turnusie rehabilitacyjnym, obozie harcerskim, sportowym czy rekreacyjnym na terenie Polski.

W ustawie z 15.7.2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym wprowadzone zostały następujące zmiany:

1. Prawo do dokonywania płatności za pomocą bonu wygasa w dniu 31.3.2023 r., a nie jak dotychczas miało upłynąć w dniu 30.9.2022 r.; wygaśnięcie prawa do dokonywania płatności za pomocą bonu nie uniemożliwia korzystania z usługi hotelarskiej lub imprezy turystycznej, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o Polskim Bonie Turystycznej, w przypadku, gdy płatność za tę usługę hotelarską lub imprezę turystyczną dokonana za pomocą bonu nastąpiła do 31.3.2023 r.
2. W przypadku niedokonania płatności przez osobę uprawnioną za pomocą Polskiego Bonu Turystycznego, w terminie do 30.9.2022 r., prawo do jej dokonania przysługuje od dnia wejścia w życie ustawy z 2.9.2022 r. o szczególnym wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze do 31.3.2023 r.
3. Minister właściwy do spraw turystyki w terminach do 31.8.2021 r., do dnia 31.8.2022 r. oraz do dnia 31.8.2023 r. przedstawi Sejmowi informację w sprawie realizacji ustawy oraz oceny skuteczności i efektów ekonomicznych bonów; nowelizacja wydłużyła termin na przekazanie informacji dotyczącej realizacji ustawy o Polskim Bonie Turystycznym do dnia 31.8.2023 r.
4. W terminie do dnia 30.9.2023 r. ZUS będzie miał obowiązek przekazania Polskiej Organizacji Turystycznej danych zgromadzonych w systemie teleinformatycznym. Polska Organizacja Turystyczna przechowuje dane otrzymane od ZUS do dnia 31.12.2026 r.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw

Obecnie uzyskanie wpisu do księgi wieczystej wiąże się z długim oczekiwaniem. Na rozpatrzenie sprawy w postępowaniu wieczystoksięgowym czeka się średnio 3,6 miesiąca. O wiele dłużej wynosi czas oczekiwania w sądach w dużych miastach, gdzie na wpis do księgi wieczystej czeka się ponad rok.

Najważniejsze rozwiązania

– Powołany zostanie Rzecznik Dyscyplinarny Notariatu, który będzie podejmował działania w przypadku najbardziej poważnych naruszeń prawa, uchybień powagi i godności zawodu notariusza.

Nowe przepisy mają wejść w życie zasadniczo po 12 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Źródło KPRM

Ograniczenia w zakresie subwencji oświatowej oraz dotacji celowej na dzieci ukraińskie

Na stronie internetowej Sejmu ukazał się rządowy projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 (druk nr 2654). Na mocy podanego aktu prawnego wprowadzono różne rozwiązania związane z nowym rokiem budżetowym. Wśród wielu rozwiązań znalazły mechanizmy prawne m.in. zmieniające sposób podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego oraz sposób naliczania i podziału dotacji celowych. W powyższym zakresie na uwagę zasługują dwie projektowane jednostki redakcyjne, tj. art. 35 i art. 36.

Z art. 35 wynika, że:

W roku 2023, przy podziale części oświatowej subwencji ogólniej dla jednostek samorządu terytorialnego, o którym mowa w art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, nie uwzględnia się dzieci i uczniów będących obywatelami Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583, z późn. zm.).

Zgodnie zaś z art. 36:

W roku 2023 przy naliczaniu i podziale dotacji, o której mowa w art. 53 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1930 i 2445 oraz z 2022 r. poz. 1116, 1692 i 1730), nie uwzględnia się uczniów będących obywatelami Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, objętych wychowaniem przedszkolnym do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 6 lat.

W ww. art. 35 nawiązano do art. 28 ust. 5 DochSamTerytU, gdzie m.in. mowa, że po odliczeniu rezerwy, o której mowa w ust. 2, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania dzieli część oświatową subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, biorąc pod uwagę zakres realizowanych przez te jednostki zadań oświatowych, z wyłączeniem zadań związanych z:

1) dowozem uczniów;

2) zapewnieniem kształcenia, wychowania i opieki uczniom, którzy kończą 5 lat lub mniej w roku bazowym, w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego, niezwiązanych z:

a) wychowaniem i kształceniem specjalnym,

b) zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi,

c) zatrudnieniem nauczycieli, o których mowa w art. 42d ust. 1 KartaNauczU, w łącznej liczbie etatów nauczycieli, o której mowa w art. 42d ust. 3 KartaNauczU,

d) finansowaniem świadczenia na start, o którym mowa w art. 53a KartaNauczU.

Z kolei, ww. art. 36 nawiązuje do art. 53 FinZadOśwU, gdzie postanowiono, że na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego uczniów objętych wychowaniem przedszkolnym do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 6 lat, jednostka samorządu terytorialnego otrzymuje dotację celową z budżetu państwa, która może być wykorzystana wyłącznie na dofinansowanie wydatków bieżących związanych z realizacją tych zadań.

Warto poznać także motywy, którymi kierowali się autorzy ww. rozwiązań. I tak, w uzasadnieniu projektu ww. ustawy podano, że w celu uniknięcia podwójnego finansowania uczniów będących obywatelami Ukrainy z Funduszu Pomocy oraz ze środków pochodzących:
1) z części oświatowej subwencji ogólnej w 2023 r., proponuje się wprowadzenie przepisu (art. 35) wyłączającego finansowanie wyżej wymienionej grupy uczniów w ramach części oświatowej subwencji ogólnej, podlegającej podziałowi algorytmicznemu;
2) z dotacji celowej na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego, proponuje się wprowadzenie przepisu (art. 36) wyłączającego finansowanie wyżej wymienionej grupy uczniów ze środków pochodzących z dotacji celowej.

Podsumowując, projektowane regulacje prawne należy uznać za uzasadnione. Nie ma bowiem uzasadnionych podstaw, aby na dzieci pochodzenia ukraińskiego przekazywać środki subwencyjne, czy też dotacyjne, w kwotach podwójnie wyższych niż na dzieci pochodzenia polskiego. Mechanizm ten jest także wyznacznikiem zasady racjonalności wydatkowania środków publicznych i gospodarności.

Źródło: Sejm