Jak podwyżka płacy minimalnej do 3010 zł wpłynie na PPK od 1 stycznia 2022 roku?
Osoba, która ma wynagrodzenie na poziomie płacy minimalnej przez cały 2022 rok przekaże do PPK w ramach wpłat podstawowych swoich i pracodawcy (łącznie jest to 3,5%) kwotę ponad 1250 zł. Co miesiąc do PPK taka osoba będzie pomniejszała swoje wynagrodzenie netto o równowartość 60 zł i 20 groszy wpłaty podstawowej uczestnika PPK.
Wynagrodzenie |
Wpłata podstawowa pracodawcy 1,5% |
Wpłata podstawowa pracownika 2% |
Wpłata dodatkowa pracownika 2% |
Wpłata dodatkowa pracodawcy 2,5% |
Razem minimalne wpłaty w skali roku 3,5% |
Razem maksymalne wpłaty w skali roku (8%) |
3010 zł |
45,15 zł |
60,20 zł |
60,20 zł |
75,25 zł |
1264,20 zł |
2889,60 zł |
Obniżenie wpłaty podstawowej uczestnika PPK
Uczestnik PPK, który otrzymuje łącznie wynagrodzenie nie większe niż 120 % minimalnego w wynagrodzenia zgodnie z treścią ustawy o PPK ma możliwość obniżenia swojej wpłaty podstawowej z 2% do co najmniej 0,5%. Od 1.1.2022 roku limit ten będzie wynosił 3612 zł, w 2021 roku wynosił on 3360 zł. W związku z tym jest to dość duży wzrost, dzięki czemu większa grupa będzie mogła skorzystać z tego rodzaju obniżenia wpłaty podstawowej. Systemowo jest to dobre rozwiązanie, natomiast z perspektywy pracodawców powoduje pojawienie się obowiązków z tym związanych wobec większej części pracowników, którzy będą mieli możliwość z niej skorzystać.
Warto pamiętać, że w związku z większą liczbą osób uprawnionych do obniżenia wpłaty podstawowej pracodawcy będą mieli większą liczbę osób do skontrolowania, i weryfikacji na bieżąco, czy dany uczestnik nadal może korzystać z tego rodzaju obniżenia. Zgodnie z przepisami ustawy o PPK pracodawca ma obowiązek weryfikowania w każdym miesiącu, czy uczestnikowi PPK nadal przysługuje prawo do obniżenia wpłaty podstawowej (dotyczy to osób, które korzystają z możliwości obniżenia swojej wpłaty). Decyzja o obniżeniu wpłaty podstawowej zawsze należy do pracownika, nie ma tutaj żadnego automatycznego obniżenia wpłaty podstawowej – dopóki nie złoży on deklaracji, to obowiązek pracodawcy jest niezmiennie wnoszenie 2% za takiego uczestnika. Co ważne, to jeżeli pracownik otrzyma w którymś miesiącu wyższe wynagrodzenie, np. premia spowoduje, że jego świadczenie nie wyniesie 115% tylko 145% płacy minimalnej, to w tym miesiącu należy potrącić takiej osobie 2% wpłaty podstawowej, a w kolejnym miesiącu, w którym wynagrodzenie ponownie wynosić będzie 115% płacy minimalnej, to wpłata podstawowa jest nadal obniżona. Obniżenie obowiązuje, dopóki uczestnik PPK nie zmieni swojej dyspozycji.
Obniżenie wpłaty podstawowej oznacza, że uczestnicy, którzy zdecydują się z tego skorzystać, w wariancie 0,5%, będą wnosili do PPK w każdym miesiącu tylko 15,05 zł, co w skali roku wyniesie 180,60 zł. Pracodawca wniesie w ramach swojej 1,5% wpłaty podstawowej 45,15 zł w każdym miesiącu, czyli 541,80 zł w skali roku. Do tego ze środków publicznych Fundusz Pracy przekaże na rachunek uczestnika 240 zł dopłaty rocznej (pod warunkiem że na koniec roku kalendarzowego uczestnik będzie miał na rachunku 158 zł i 02 gr.). Łącznie uczestnik wnoszący do PPK tylko 0,5 swojego minimalnego miesięcznego wynagrodzenia, zgromadzi w 2022 roku 962,40 zł.
Warunki otrzymania dopłaty rocznej w ramach PPK
Zgodnie z ustawą o PPK, każdy uczestnik otrzyma dopłatę roczną w wysokości 240 zł pod warunkiem, że na jego rachunku zostanie zaewidencjonowana odpowiednia kwota w każdym roku kalendarzowym (będzie to weryfikowane przez PFR po zakończeniu roku i przekazywane bezpośrednio do instytucji finansowej – pracodawca nie będzie uczestniczył w tym transferze środków). Limit uprawniający do otrzymania tego zasilenia ze środków publicznych został oparty na płacy minimalnej.
Do jego obliczenia potrzebujemy równowartość wpłaty podstawowej uczestnika i pracodawcy (3,5 %) od sześciomiesięcznej płacy minimalnej. Oznacza to, że w 2022 r. dopłatę roczną otrzymają wszystkie osoby na koncie, których na koncie zostanie zaewidencjonowana kwota 632,10 zł, tj. 6 x (3010 zł x 3,5 %). W przypadku osób które obniżyły wpłatę podstawową limit ten wynosi 25% powyższej kwoty i jest równy 158,02 zł.
Warto podkreślić, że dopłata roczna nadal wynosi 240 zł, a ustawa o PPK nie przewiduje mechanizmu waloryzacji tej kwoty.
Weryfikacja szczepienia przeciwko COVID-19 przez pracodawcę. Kolejne podejście
W związku z rozpędzającą się czwartą falą pandemii COVID-19 w Polsce, resort zdrowia postanowił wrócić z pomysłem nadania pracodawcom dodatkowych uprawnień dotyczących możliwości weryfikowania czy osoby zatrudnione są zaszczepione przeciwko COVID-19, są ozdrowieńcami albo posiadają negatywny test na obecność COVID-19. Zgodnie z informacjami przekazywanymi przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, nowa wersja ustawy w przeciwieństwie do projektu, który był w konsultacjach społecznych nie umożliwia pracodawcom wysyłania niezaszczepionych pracowników na urlopy bezpłatne. Natomiast pracodawca może otrzymać możliwość przenoszenia takich pracowników na inne stanowiska pracy.
Minister Zdrowia w październiku wskazywał, że komentowany projekt ustawy „czeka na cięższe czasy” biorąc pod uwagę, że w ostatnich dniach resort zdrowia informował o ponad 15 tys. przypadków, wydaje się, że cięższe czasy właśnie nastały. Natomiast ustawy, którą często lobbują organizacje pracodawców, nadal nie ma. Na jej uchwalenie potrzebne jest kilka tygodni, co oznacza, że może wejść w życie na początku grudnia 2021 r.
Założenia projektu
Zgodnie z informacjami przekazywanymi zarówno przez przedstawicieli KPRM, resortu zdrowia jak również resortu rodziny i pracy, ustawa odbyła już konsultacje międzyresortowe. Ministerstwo Rodziny krytycznie oceniło propozycję, aby pracodawcy mogli wysyłać niezaszczepionych pracowników na urlop bezpłatny, w związku z tym tego rodzaju przepisów najprawdopodobniej w treści projektu, który ma zostać skierowany do dalszych prac, nie będzie. Nie można jednak wykluczyć, że tego rodzaju zmiany i zapisy zostaną jeszcze dodane już na etapie prac w Sejmie.
Zapowiedzi wskazują, że w projekcie zostanie umożliwione przenoszenie pracowników którzy nie są zaszczepieni przeciwko COVID-19 na inne stanowiska pracy, które nie wymagają kontaktu z innymi osobami zarówno klientami jak i współpracownikami. Nie jest jasne czy przepisy będą ograniczały się do przenoszenia takich osób w ramach jednego zakładu pracy, np. w tym samym budynku ale na innym piętrze, czy osoba, która nie jest zaszczepiona będzie mogła zostać delegowana do innego miasta czy innego oddziału. Szczegóły powinny zostać uregulowane w treści przepisów. Ponadto nie jest jasne jak długo takie przepisy będą funkcjonowały; czy będą ważne tylko w czasie ogłoszonego stanu epidemii, czy będą mogły zostać wprowadzone na dłuższy czas.
Ozdrowieńcy, testy na COVID-19
Pierwsze zapowiedzi resortu zdrowia wskazywałyby, że alternatywą dla szczepień byłoby posiadanie statusu ozdrowieńca albo negatywnego wyniku testu na COVID-19. Nie jest do końca pewne czy tego rodzaju regulacja zostanie finalnie ujęta w projekcie, ale już w tym momencie kluczowe wydaje się pytanie, jak długo testy byłyby ważne i kto finansowałby wykonywanie takich testów przez pracowników. Należy podkreślić, że szczepionki przeciwko COVID-19 są bezpłatne, w przeciwieństwie do testów. W związku z tym pojawia się pytanie zasadnicze, kto będzie ponosił koszty testu na obecność COVID-19. Czy to pracodawca będzie zobowiązany do ponoszenia tego rodzaju wydatków, czy każdy pracownik samodzielnie zapłaci za wykonywanie testów. Jeżeli testy będą miały ważność np. 48 h, to w ciągu jednego tygodnia taka osoba będzie musiała wykonać przynajmniej dwa testy, co w dłuższej perspektywie może się okazać bardzo drogie. W związku z tym, tego rodzaju rozwiązanie będzie działało zachęcająco na osoby, które dotychczas się nie zaszczepiły, a są niechętnie nastawione do ponoszenia kosztów ciągłego testowania, więc będą skłonne zaszczepić się przeciwko COVID-19.
Dalsze losy projektu
Warto podkreślić, że do uchwalenia przez Sejm takiego projektu mogą być potrzebne głosy przedstawicieli opozycji, którzy na dzisiaj nie określają, czy zgodzą się na takie rozwiązanie. Pojawiają się również głosy dotyczące tego, czy przepisy w proponowanym brzmieniu są zgodne z RODO, a także czy pracodawcy powinni mieć dostęp do takich informacji. Prezes Rady Ministrów informował w piątek 5 listopada, że projekt tej ustawy został skierowany na posiedzenie Komitetu Stałego Rady Ministrów co może oznaczać, że ustawa w najbliższych dniach zostanie przyjęta przez rząd, projekt zostanie przekazany do Sejmu i będzie można szczegółowo zapoznać się ze zmianami przygotowanymi przez resort zdrowia.
Artykuł został przygotowany na podstawie informacji przekazywanych przez przedstawicieli rządu na dzień 8.11.2021 r. Projekt ustawy w tym zakresie nie jest jeszcze opublikowany.
Postanowienia umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków a zapisy regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków
W kontekście wskazanej problematyki na uwagę zasługują regulacje ujęte w art. 19 WodaŚciekU. Z ich treści m.in. wynika, że rada gminy, na podstawie projektów regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków opracowanych przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, przygotowuje projekt regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków oraz przekazuje go do zaopiniowania organowi regulacyjnemu, zawiadamiając o tym przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. Organ regulacyjny opiniuje projekt regulaminu w zakresie zgodności z przepisami WodaŚciekU i wydaje, w drodze postanowienia, na które służy zażalenie, opinię nie później niż w terminie miesiąca od dnia doręczenia tego projektu. Rada gminy uchwala regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków.
Z kolei, ust. 5 art. 19 WodaŚciekU dotyczy niezbędnych elementów, jakie powinien określać regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Tamże m.in. postanowiono, że regulamin ten określa prawa i obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego oraz odbiorców usług, w tym:
1) minimalny poziom usług świadczonych przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków;
2) warunki i tryb zawierania umów z odbiorcami usług;
3) sposób rozliczeń w oparciu o ceny i stawki opłat ustalone w taryfach;
4) warunki przyłączania do sieci;
5) warunki techniczne określające możliwości dostępu do usług wodociągowo-kanalizacyjnych;
6) sposób dokonywania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne odbioru wykonanego przyłącza;
7) sposób postępowania w przypadku niedotrzymania ciągłości usług i odpowiednich parametrów dostarczanej wody i wprowadzanych do sieci kanalizacyjnej ścieków;
8) standardy obsługi odbiorców usług, w tym sposoby załatwiania reklamacji oraz wymiany informacji dotyczących w szczególności zakłóceń w dostawie wody i odprowadzaniu ścieków;
9) warunki dostarczania wody na cele przeciwpożarowe.
W związku z tymi zapisami na szczególną zaś uwagę zasługuje rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubelskiego z 28.10.2021 r. (PN-II.4131.306.2021; źródło: https://luwwlublinie.bip.gov.pl). Organ nadzoru zakwestionował zapis regulaminu o treści: „(…) częstotliwość okresów rozliczeniowych określa Przedsiębiorstwo w umowie o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków”.
Dokonując analizy prawnej ww. zapisu organ nadzoru wskazał na następujące istotne kwestie:
1) w orzecznictwie sądów administracyjnych wypowiedziany został pogląd, zgodnie z którym przepisy ustawy nie upoważniają uchwałodawcy do wkraczania w sferę umów zawieranych pomiędzy przedsiębiorstwem i odbiorcą jego usług;
2) odniesiono się do art. 6 ust. 1 WodaŚciekU, z którego wynika, że dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług. Natomiast obligatoryjne elementy umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków zostały określone w art. 6 ust. 3 pkt 1‒6 WodaŚciekU. Finalnie podano, że stanowienie w uchwale (regulaminie) o częstotliwości okresów rozliczeniowych wkracza w materię ustawową.
Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody jest prawnie uzasadnione. Rada gminy uchwalając regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków nie może w nim regulować kwestii, które pozostają w kompetencji stron, czyli warunków umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków.
Już niebawem sprawozdania z operacji finansowych wyłącznie w formie elektronicznej
Zgodnie z opublikowanym projektem zmianie ma ulec obowiązujące rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 17.12.2020 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2396). Jak wynika z uzasadnienia do projektu, planowane zmiany wynikają z konieczności dostosowania obecnych przepisów do obowiązujących regulacji stanowiących, że od początku 2022 r. Bankowy Fundusz Gwarancyjny zaliczany będzie do sektora finansów publicznych, a także zmian w systemie prawa i w zakresie informatyzacji zadań. Projektowane zmiany mają na celu zwiększenie kompletności i jakości otrzymywanych danych w zakresie operacji finansowych.
Nowa forma sprawozdań
Ministerstwo Finansów zaproponowało wprowadzenie formy elektronicznej, jako wyłącznej formy sporządzania sprawozdań dla jednostek organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego. W obowiązującym obecnie stanie prawnym jednostki te mogą przekazywać sprawozdania również w formie pisemnej (o wyborze formy ostatecznie decyduje jednak zarząd JST). Jak wynika z uzasadnienia projektu, resort planuje powiązanie tej zmiany z projektowanymi zmianami w zakresie sprawozdawczości budżetowej, których celem będzie wprowadzenie formy dokumentu elektronicznego dla jednostek organizacyjnych JST.
Zmiany w instrukcji sporządzania sprawozdań
Obowiązująca instrukcja sporządzania sprawozdań na mocy projektowanego rozporządzenia zostanie rozszerzona o zakres podmiotowego rozporządzenia o Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Ponadto w związku ze zmianami wprowadzonymi ustawą z 20.4.2021 r. o zmianie o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 868) konieczne będzie wprowadzenie zmian o charakterze doprecyzowującym. Projekt zakłada dodanie do kategorii kredyty i pożyczki umowy o poprawę efektywności energetycznej.
Projektowane regulacje mają wejść w życie z dniem 1.1.2022 r., z wyjątkiem regulacji dotyczących Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, które będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań kwartalnych sporządzanych za I kwartał 2022 r. oraz sprawozdań za rok budżetowy 2022. Etap legislacyjny: projekt na etapie opiniowania.
Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Propozycja wynikająca z rozporządzenia zakłada, że projekt planu zagospodarowania przestrzennego składać się ma z części tekstowej i części graficznej.
Zgodnie z uwagami znajdującymi się w uzasadnieniu projektu wnioskodawca stwierdza, że nowe regulacje dopuszczają:
- możliwość wniesienia uwag i wniosków do studium lub jego projektu w formie elektronicznej;
- prowadzenie dyskusji publicznej nad przyjętymi w projekcie studium rozwiązaniami również za pomocą środków porozumiewania się na odległość.
Podobnie jak w przypadku projektu planu zagospodarowania przestrzennego projekt przesądza o obowiązku zamieszczania w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej organu sporządzającego studium, informacji o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania studium, jak również dokonania wyłożenia projektu studium także poprzez jego udostępnienie w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej organu. (https://legislacja.gov.pl/docs//573/12352452/12823065/12823066/dokument525979.pdf).
W myśl propozycji projekt studium zawiera:
- bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę;
- część tekstową zawierającą ustalenia określające kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy;
- rysunek przedstawiający w formie graficznej ustalenia, określające kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy;
- uzasadnienie zawierające objaśnienia przyjętych kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Ustalenia części tekstowej projektu studium formułuje się m.in. zgodnie z następującymi wymogami:
- ustalenia dotyczące kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów określają dopuszczalny zakres i ograniczenia tych zmian, a także wytyczne ich określania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego;
- ustalenia dotyczące kierunków i wskaźników dotyczących zagospodarowania oraz użytkowania terenów określają w szczególności minimalne i maksymalne parametry i wskaźniki urbanistyczne, uwzględniające wymagania ładu przestrzennego, w tym urbanistyki i architektury oraz zrównoważonego rozwoju, wskazują tereny do wyłączenia spod zabudowy, a także zawierają wytyczne określania tych wymagań w planach miejscowych;
- ustalenia dotyczące zasad ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk; ustalenia dotyczące zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków.
Projekt rysunku studium sporządza się m.in. zgodnie z następującymi wymogami:
- projekt rysunku studium zawiera:
- granice obszaru objętego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub jego zmianą;
- granice terenów zamkniętych;
- określenie granic i oznaczenia obiektów i obszarów chronionych na podstawie przepisów odrębnych;
- symbole literowe lub numery wyróżniające je spośród innych obszarów,
- objaśnienia wszystkich użytych na projekcie rysunku studium oznaczeń i symboli. Przy sporządzaniu projektu rysunku studium używa się oznaczeń, nazewnictwa i standardów umożliwiających jednoznaczne powiązanie części tekstowej projektu studium z projektem rysunku studium.
Projekt uściśla, jakie informacje należy umieszczać w ogłoszenie prasowym, obwieszczeniu, informacji w Biuletynie Informacji Publicznej, tj. m.in.
- datę;
- oznaczenie organu;
- podstawę prawną;
- informację o formie, miejscu i terminie złożenia wniosków, do studium.
Projekt trafił do opiniowania. Zgodnie z propozycja postanowienia rozporządzenia wejdą w życie 24.12.2021 r.
Zmiany w wynagrodzeniach w samorządzie
Z dniem 1.11.2021 r. zmianie uległa ustawa z 21.11.2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1282), w zakresie:
- delegacji ustawowej do wydania rozporządzenia określającego wynagrodzenia pracowników samorządowych, przez wskazanie, że rozporządzenie określać ma m.in. maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników zatrudnionych z wyboru (art. 37 ust. 1 pkt 4 PracSamU),
- zmianę wysokości maksymalnego wynagrodzenia pracowników zatrudnionych z wyboru z 7-krotności na 11,2-krotność kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (art. 37 ust. 3 PracSamU),
- wprowadzenie minimalnego poziomu wynagrodzenia osób zatrudnionych w oparciu o wybór (dodany do art. 37 ust. 4 PracSamU).
Zmiany te skutkowały koniecznością wydania nowego rozporządzenia RM w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (rozporządzenie z 25.10.2021 r.; Dz.U. z 2021 r. poz. 1960).
Nowe rozporządzenie zmienia procentową wysokość dodatku specjalnego dla pracowników zatrudnionych z wyboru, znacząco podwyższa zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i dodatek funkcyjny pracowników zatrudnionych z wyboru (w odniesieniu do tych osób zawierając jedynie kwotę maksymalnego wynagrodzenia zasadniczego) oraz na podstawie powołania. Podwyższa także z początkiem 2022 r. minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników zatrudnionych na podstawie umów o pracę.
Zasady umarzania należności cywilnoprawnych przez radę gminy
W kontekście wskazanej problematyki na szczególną uwagę zasługuje art. 59 ust. 1‒2 FinPubU, z którego wynika, po pierwsze, że w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, przypadające jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom organizacyjnym wymienionym w art. 9 pkt 3, 4 i 13, mogą być umarzane, terminy ich spłaty mogą zostać odroczone lub płatność tych należności może zostać rozłożona na raty, na zasadach określonych przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust. 4. Po drugie, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określi szczegółowe zasady, sposób i tryb udzielania ulg, o których mowa w ust. 1, warunki dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga stanowić będzie pomoc publiczną, oraz wskaże organ lub osobę uprawnione do udzielania tych ulg.
Z przytoczonych wyżej regulacji należy wnioskować, że postanowienia zawarte w uchwale rady gminy powinny być jasne i precyzyjne, tak aby adresaci wiedzieli, w jaki sposób powinni się zachować oraz aby w tej samej sytuacji traktowani byli w identyczny sposób.
W powyższym kontekście na szczególną zaś uwagę zasługuje rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z 3.11.2021 r. (NPII.4131.1.986.2021; źródło: https://suw.bip.gov.pl). Organ nadzoru zakwestionował zapis uchwały w sprawie szczegółowych zasad, sposobu i trybu udzielania ulg w spłacie należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym przypadających gminie, w którym jedynie ogólnie podano, że: (…) Na pisemny wniosek dłużnika należności mogą być umarzane w całości lub w części, terminy spłaty całości albo części należności mogą zostać odroczone lub płatność całości albo części należności może zostać rozłożona na raty ‒ w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika (sytuacja finansowa, majątkowa lub społeczna dłużnika powoduje, że zapłata należności lub jej części mogłaby zagrozić dalszej egzystencji dłużnika) lub interesem publicznym. Organ nadzoru analizując wskazany zapis m.in. wskazał, że nie wypełnia on delegacji ustawowej wynikającej z art. 59 ust. 2 FinPubU, tj. nie określono prawidłowo zasad umarzania należności. Podkreślono nadto, że nie wynika z uchwały, w jakich przypadkach umorzenie będzie całkowite, a w jakich częściowe. Ponadto, nieprecyzyjność ww. regulacji rodzi domniemanie uznaniowości przy ustalaniu podstaw do umorzenia.
Dodatkowo wskazano, że każdy przepis prawny winien być skonstruowany poprawnie z punktu widzenia językowego i logicznego, dopiero spełnienie tego warunku podstawowego pozwala na jego ocenę w aspekcie pozostałych kryteriów. Naruszeniem Konstytucji jest stanowienie przepisów niejasnych, wieloznacznych, które nie pozwalają obywatelowi na przewidzenie konsekwencji prawnych jego zachowań.
Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody jest prawnie uzasadnione. Rada gminy uchwalając zasady udzielania ulg w spłacie należności cywilnoprawnych (w tym wynikających z umów dzierżawy, czy najmu nieruchomości samorządowych) musi precyzyjnie dookreślić m.in. warunki umarzania całkowitego i częściowego. W przypadku zaniechań w tym zakresie, z wysokim prawdopodobieństwem wojewoda jako organ nadzoru stwierdzi nieważność całej uchwały.
W przepisach Polskiego Ładu zostały uwzględnione postulaty Rzecznika MŚP o rozszerzenie art. 16a ustawy kks o czyny związane z przesłaniem błędnej ewidencji VAT
Przypomnijmy, że począwszy od 1 października 2020 roku podatnicy podatku VAT zostali obciążeni przez Ustawodawcę obowiązkiem jednoczesnego przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej, JPK_VAT z deklaracją. Jest dokument elektroniczny, który składa się z dwóch części. Obejmuje zarówno ewidencję VAT (zestaw informacji o zakupach i sprzedaży, który wynika z ewidencji VAT przedsiębiorcy za dany okres), jak i deklarację VAT (deklarację VAT-7 i VAT-7K).
Jednocześnie zgodnie z art. 16a ustawy kks nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kto złożył prawnie skuteczną, w rozumieniu przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa albo w rozumieniu przepisów ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, korektę deklaracji podatkowej i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie.
Zauważyć należy, że powołany przepis dotyczy wyłącznie niekaralności popełnienia błędu w części deklaracyjnej nowego pliku JPK_VAT, a zatem obecnie ze względu np. na błąd w kwocie na fakturze VAT i konieczność dokonania korekty części ewidencyjnej w nowym pliku JPK_VAT, przedsiębiorcy muszą więc składać czynny żal.
Przykład:
W październiku 2021 r. podatnik przez pomyłkę nie wykazał faktury sprzedaży w ewidencji VAT, przez co zaniżył kwotę podatku w deklaracji VAT. Wystąpił błąd zarówno w części deklaracyjnej i ewidencyjnej w pliku JPK_VAT. W takim przypadku aby uwolnić od odpowiedzialności karnej, podatnicy ze względu na błąd w części ewidencyjnej zmuszeni są do składania czynnego żalu.
W związku z licznymi skargami przedsiębiorców w przedmiotowym zakresie Rzecznik MŚP w skierowanym do Ministra Finansów piśmie wskazywał na brak spójności w zakresie skutków niekaralności popełnionych błędów w części deklaracyjnej oraz części ewidencyjnej nowego pliku JPK_VAT wnosząc o rozszerzenie art. 16a kks o niekaralność czynów związanych ze złożeniem korekty ewidencji VAT.
Jak wynika z uchwalonych przepisów Polskiego Ładu postulaty Rzecznika MŚP zostały uwzględnione. I tak z dniem 01 stycznia 2022 r. art. 16a § 1 kks, otrzyma następujące brzmienie: nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca czynu zabronionego dotyczącego złożenia deklaracji lub przesłania księgi, jeżeli po jego popełnieniu została złożona organowi podatkowemu prawnie skuteczna korekta deklaracji lub księgi dotycząca obowiązku, którego nieprawidłowe wykonanie stanowi ten czyn zabroniony.
Jak wynika z powyższego od 01 stycznia 2022 r. nie będzie już więc konieczności składania czynnego żalu, w sytuacji wykrycia błędu jedynie w części ewidencyjnej pliku JPK_VAT jak również w części deklaracyjnej oraz części ewidencyjnej pliku JPK_VAT.
Przykład:
W styczniu 2022 r. podatnik przez pomyłkę nie wykazał faktury sprzedaży w ewidencji VAT, przez co zaniżył kwotę podatku w deklaracji VAT. Wystąpił błąd zarówno w części deklaracyjnej i ewidencyjnej pliku JPK_VAT. W przypadku złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji lub księgi, podatnik nie będzie już musiał składać czynnego żalu.
Rozszerzenie art. 16 a kks o niekaralność czynów związanych ze złożeniem korekty ewidencji VAT, było konieczne. Przedsiębiorcy musieli składać tzw. czynny żal w sytuacjach oczywistych co nie miało sensu i obciążało firmy zbędną biurokracją – komentuje Adam Abramowicz Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.
Źródło: Rzecznik MSP
Studia lub studia podyplomowe z zakresu pracy socjalnej – warunki dla pracowników socjalnych
W Dz.U. z 2021 r. pod poz. 803 opublikowano ustawę z 15.4.2021 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
Zmiany wprowadzono przede wszystkim do ustawy z 12.3.2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1876 ze zm.; dalej: PomSpołU), a wśród nich te, które weszły w życie 30.10.2021 r. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 116 ust. 1 PomSpołU, pracownikiem socjalnym może być osoba, która spełnia co najmniej jeden z niżej wymienionych warunków:
1) posiada dyplom ukończenia kolegium pracowników służb społecznych;
2) ukończyła studia na kierunku praca socjalna lub w zakresie pracy socjalnej;
3) do 31.12.2013 r. ukończyła studia wyższe o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków:
a) pedagogika,
b) pedagogika specjalna,
c) politologia,
d) polityka społeczna,
e) psychologia,
f) socjologia,
g) nauki o rodzinie;
4) ukończyła studia podyplomowe z zakresu metodyki i metodologii pracy socjalnej w uczelni realizującej studia na kierunku praca socjalna lub w zakresie pracy socjalnej, po uprzednim ukończeniu studiów na jednym z kierunków, o których mowa w pkt 3.
Dodano tu dwa wyróżnione wymogi, które może spełniać pracownik socjalny.
Ponadto dodano delegację ustawową, zgodnie z którą minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych z zakresu metodyki i metodologii pracy socjalnej w uczelni realizującej studia na kierunku praca socjalna lub w zakresie pracy socjalnej, z uwzględnieniem tematyki wykładów oraz minimalnej liczby godzin ich trwania, biorąc pod uwagę kwalifikacje i umiejętności niezbędne dla prawidłowego wykonywania zawodu pracownika socjalnego (art. 116 ust. 1b PomSpołU).
Od 30.10.2021 r. obowiązuje wydane na podstawie tej delegacji rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 22.10.2021 r. w sprawie minimalnych wymogów programowych dla studiów podyplomowych z zakresu metodyki i metodologii pracy socjalnej w uczelni realizującej studia na kierunku praca socjalna lub w zakresie pracy socjalnej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1962). Z rozporządzenia wynika, że minimalne wymogi programowe dla tych studiów podyplomowych wynoszą dla:
- wprowadzenia do pracy socjalnej – 70 godzin;
- elementów polityki społecznej – 20 godzin;
- metodologii i metodyki pracy socjalnej – 120 godzin;
- projektu socjalnego – 30 godzin;
- struktury i organizacji pomocy społecznej – 60 godzin;
- praktyk zawodowych – 40 godzin;
- seminarium dyplomowego – 20 godzin.
Inkasent nie może pobierać czynszu za dzierżawę nieruchomości
Przede wszystkim przypomnieć należy, że umowy dzierżawy czy najmu nieruchomości mają podstawy normatywne zawarte w KC. Z art. 659 KC wynika, że przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju. Z kolei z art. 693 KC wynika, że -przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.
Jeśli zaś chodzi o inkasentów, to ich ustawowe kompetencje przypisane są zasadniczo poborowi należności publicznoprawnych, a nie cywilnoprawnych. Do tych pierwszych zaliczamy m.in. podatki lokalne, w tym podatek od nieruchomości czy opłaty lokalne, w tym opłatę targową czy miejscową. W kontekście ich uprawnień na szczególną uwagę zasługują jednak regulacje OrdPU, m. in. art. 9 w zw. z art. 3 pkt 3 i art. 2 § 4. Z pierwszej regulacji wynika, że inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Natomiast z zestawienia pozostałych regulacji wynika, że przez podatki rozumie się również:
a) zaliczki na podatki,
b) raty podatków, jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują płatność podatku w ratach,
c) opłaty oraz niepodatkowe należności budżetowe.
Nadto, przepisów OrdPU nie stosuje się do świadczeń pieniężnych wynikających ze stosunków cywilnoprawnych.
Na kanwie ww. regulacji warto odnotować wystąpienie pokontrolne RIO w Warszawie z 14.10.2021 r. (WK.510.54.2021.MM; źródło: https://warszawa.rio.gov.pl). W podanym wystąpieniu pokontrolnym stwierdzono m.in. nieprawidłowość polegającą na pobieraniu czynszu za dzierżawę nieruchomości przez inkasenta wyznaczonego do poboru podatków. W zaleceniu pokontrolnym wskazano zaś, aby przestrzegać art. 9 w związku z art. 3 pkt 3 i art. 2 § 4 OrdPU, z których wynika, że inkasent jest uprawniony wyłącznie do poboru podatku, a przepisów OrdPU nie stosuje się do należności z tytułu czynszu za dzierżawę gruntów rolnych, które są świadczeniami pieniężnymi wynikającymi ze stosunków cywilnoprawnych.
Podsumowując, wskazane ustalenia kontrolne RIO są trafne i uzasadnione. Brak jest podstaw prawnych do tego, aby inkasenci należności publicznoprawnych pobierali również należności cywilnoprawne. Ordynacja podatkowa wiąże bowiem uprawnienia inkasentów zasadniczo z poborem podatków i opłat.