Zmiana umowy polegająca na wprowadzeniu zaliczki dla wykonawcy

Rozpatrując opisaną w pytaniu zmianę umowy, dotyczącą zmiany sposobu płatności poprzez wprowadzenie zaliczki dla wykonawcy należy w pierwszej kolejności ocenić, jaki jest jej charakter. Zgodnie bowiem z art. 454 ust. 1 pkt 1 PrZamPubl istotna zmiana zawartej umowy wymaga przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Przesłanka pozwalająca ocenić, jaki charakter ma zmiana została wskazana w art. 454 ust. 1 pkt 2 PrZamPubl. Zgodnie z jego treścią zmianę należy uznać za istotną, jeżeli zmienia ona charakter umowy w sposób istotny w stosunku do brzmienia pierwotnej umowy.

Pewne wytyczne, dotyczące interpretacji pojęcia „zmiana charakteru umowy” odnajdujemy w ustawodawstwie unijnym. Z motywu 109 dyrektywy 2014/24/UE wynika, że ze zmianą charakteru umowy będziemy mieć do czynienia w sytuacji, kiedy całkowitej zmianie ulegnie przedmiot zamówienia, np. jeśli dostawa artykułów spożywczych zostanie zastąpiona dostawą artykułów piśmienniczych lub nastąpi zmiana rodzaju zamówienia, czyli np. zamiast dostawy komputerów, wykonawca wykona jedynie usługę podłączenia komputerów dostarczonych przez inny podmiot. Za zmiany ogólnego charakteru umowy uznawane są więc takie zmiany ich treści, które dotyczą, zakresu, rozmiaru, rodzaju i przedmiotu udzielonego zamówienia.

Żeby ułatwić zamawiającym ocenę, czy zmiana ma istotny charakter, polski ustawodawca wprowadził do ustawy zapisy określające kryteria, które w szczególności należy brać pod uwagę. Z treści przepisów wynika, że z istotną zmianą mamy do czynienia jeżeli:

1. Wprowadza ona warunki, które gdyby zostały zastosowane w postępowaniu o udzielenie zamówienia, to wzięliby w nim udział lub mogliby wziąć udział inni wykonawcy lub przyjęte zostałyby oferty innej treści. Należy podkreślić, że chodzi w tym przypadku o potencjalny wpływ na krąg wykonawców zainteresowanych udziałem w postępowaniu. Zamawiający ma więc obowiązek ocenić czy gdyby planowana do wprowadzenia zmiana została wprowadzona na etapie przed złożeniem ofert to zmieniłby się krąg wykonawców lub liczba złożonych ofert oraz czy inna oferta mogłaby potencjalnie zostać uznana za najkorzystniejszą.

2. Narusza ona równowagę ekonomiczną stron umowy na korzyść wykonawcy, w sposób nieprzewidziany w pierwotnej umowie. Za takie naruszenia powszechnie uważane jest m.in. podwyższenie wynagrodzenia wykonawcy bez zwiększenia zakresu jego świadczenia lub zmniejszenie zakresu świadczenia bez obniżenia wysokości wynagrodzenia. Zmianą istotną będzie też skrócenie terminu płatności, zwiększenie oprocentowania lub wprowadzenie płatności częściowych. Oczywiście chodzi tu o modyfikacje, które nie zostały przewidziane w SWZ, ani w umowie.

3. W sposób znaczny rozszerza ona albo zmniejsza zakres świadczeń i zobowiązań wynikający z umowy. Zmiana może więc zostać uznana za istotną, jeżeli w sposób znaczący poszerza zakres pierwotnego zamówienia lub w znaczny sposób go ogranicza. Z taką sytuacją możemy mieć do czynienia kiedy np. zamówienie na samą dostawę zostaje rozszerzone o roboty budowlane, polegające na adaptacji pomieszczeń i montażu dostarczonego urządzenia, które nie były w nim pierwotnie przewidziane.

4. Polega ona na zastąpieniu wykonawcy, któremu zamawiający udzielił zamówienia, nowym wykonawcą w przypadkach innych, niż wskazane w art. 455 ust. 1 pkt 2 PrZamPubl. Chodzi więc o zmiany podmiotowe inne niż dopuszczone wprost ustawą, czyli nieprzewidziane w postanowieniach umownych w postaci klauzul zmiany umowy nie polegające na sukcesji, czyli wstąpieniu w prawa i obowiązki dotychczasowego wykonawcy ani nie polegające na przejęciu przez zamawiającego zobowiązań wykonawcy względem jego podwykonawców w wyniku zapłaty na rzecz tych ostatnich w ramach mechanizmu bezpośredniej płatności.

Rozpatrując w powyższym kontekście opisaną w pytaniu zmianę, polegającą na zmianie warunków płatności, należy uznać, że ma ona istotny charakter. Można bowiem z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że w przypadku gdyby wykonawcy już na etapie składania ofert mieli świadomość, iż uzyskają zaliczkę, przez co np. unikną konieczności kredytowania zamawiającego, ich krąg byłby szerszy lub oferty tańsze, niż przy założeniu przyjętym w SWZ. Należy również uznać, iż taka zmiana naruszałaby równowagę ekonomiczną umowy na korzyść wykonawcy w sposób pierwotnie nieprzewidziany.

Ponieważ brzmienie obecnego art. 455 ust. 1 PrZamPubl jest bardzo zbliżone do odpowiadającego mu przepisu art. 144 ust. 1 pkt 1 ZamPublU z 2004 r. za nadal aktualną należy uznać też opinię wyrażoną w publikacji UZP autorstwa Jarosława Jerzykowskiego „ZALICZKI W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH Efektywne zamówienia publiczne – wzmocnienie potencjału administracji” , zgodnie z którą: „Późniejsza, dokonywana dopiero w trakcie realizacji zamówienia, zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego polegająca na wprowadzeniu zaliczek będzie stanowiła istotną zmianę umowy. Odpowiada stypizowanemu w art. 144 ust. 1e pkt 2 lit b) Pzp przypadkowi istotnej zmiany umowy, tj. zmianie, która narusza równowagę ekonomiczną umowy lub 11 | Strona umowy ramowej na korzyść wykonawcy w sposób nieprzewidziany pierwotnie w umowie lub umowie ramowej”.

W związku z powyższym, w oparciu o możliwości jakie, daje ustawa – Prawo zamówień publicznych, dokonanie zmiany umowy poprzez wprowadzenie zaliczki dla wykonawcy możliwe byłoby jedynie na podstawie art. 455 ust. 1 PrZamPubl. Zgodnie z dyspozycją wskazanego przepisu dopuszczalna jest bowiem nawet istotna zmiana umowy o udzielenie zamówienia, niezależnie od wartości tej zmiany, jeżeli została ona przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia, w postaci jasnych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które mogą obejmować postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości ceny, jeżeli spełniają one łącznie następujące warunki:

1. określają rodzaj i zakres zmian,
2. określają warunki wprowadzenia zmian,
3. nie przewidują takich zmian, które modyfikowałyby ogólny charakter umowy.

Oznacza to, iż dokonanie określonej w pytaniu zmiany będzie możliwe tylko, jeżeli zamawiający przewidział dokonanie modyfikacji sposobu płatności, w sposób jasny wskazał to w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił okoliczności, od których spełnienia uzależnia możliwość zmiany umowy i zakres zmiany.

Sposób naliczania opłaty za trwały zarząd

Stosownie do art. 13 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej: GospNierU), z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji.

Zgodnie z art. 18 GospNierU nieruchomości mogą być oddawane jednostkom organizacyjnym w trwały zarząd, najem i dzierżawę oraz użyczane na cele związane z ich działalnością.

Jednocześnie ustawodawca w art. 43 ust. 5 GospNierU doprecyzował, iż nieruchomości stanowiące przedmiot własności lub przedmiot użytkowania wieczystego Skarbu Państwa oddaje się w trwały zarząd państwowej jednostce organizacyjnej, a nieruchomości stanowiące przedmiot własności lub przedmiot użytkowania wieczystego jednostki samorządu terytorialnego – odpowiedniej samorządowej jednostce organizacyjnej, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Sam trwały zarząd jest formą prawną władania nieruchomością przez jednostkę organizacyjną (art. 43 ust. 1 GospNierU). Jednostka organizacyjna, która uzyskała trwały zarząd, ma prawo – z zastrzeżeniem art. 43 ust. 6 GospNierU (a więc z uwzględnieniem szczegółowych warunków korzystania z nieruchomości oddanej w trały zarząd, o ile takie odnośnie nieruchomości gminnych, zostały wprowadzone w odpowiedniej uchwale rady gminy) – korzystania z nieruchomości oddanej w trwały zarząd, a w szczególności do:

1) korzystania z nieruchomości w celu prowadzenia działalności należącej do zakresu jej działania;

2) wykonywania robót budowlanych, zgodnie z przepisami prawa budowlanego, za zgodą organu nadzorującego;

3) oddania nieruchomości lub jej części w najem, dzierżawę albo użyczenie na czas nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd, z równoczesnym zawiadomieniem właściwego organu i organu nadzorującego, jeżeli umowa jest zawierana na czas oznaczony do 3 lat, albo za zgodą tych organów, jeżeli umowa jest zawierana na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub czas nieoznaczony, jednak na okres nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd. Zgoda jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość.

Stosownie do art. 82 ust. 1 GospNierU, za nieruchomość oddaną w trwały zarząd pobiera się opłaty roczne. Opłaty roczne uiszcza się przez cały okres trwałego zarządu, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok.

Właściwy organ może – na wniosek jednostki organizacyjnej złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu uiszczenia opłaty rocznej – ustalić inny termin uiszczenia tej opłaty, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Tym samym pierwsza opłata roczna uiszczana jest już także za rok, w którym ustanowiony został trwały zarząd, tyle że w wysokości proporcjonalnej do faktycznego korzystania z nieruchomości w danym roku. Jednocześnie zwrócić należy uwagę, iż termin uiszczenia opłaty rocznej za pierwszy rok został przez ustawodawcę uzależniony od daty, w której decyzja o ustanowieniu trwałego zarządu stała się ostateczna. Decyzją ostateczną jest zaś ta, od której nie przysługuje odwołanie. Przypomnieć wobec tego należy, iż zgodnie z art. 16 §1 zd. 1 KPA decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne. W pierwszym roku opłatę uiszcza się zatem „najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym decyzja o oddaniu nieruchomości w trwały zarząd stała się ostateczna”. Zwrot ten może budzić jednak wątpliwości interpretacyjne, stąd w doktrynie wskazuje się, iż znacznie precyzyjniejszy byłby np. zwrot „w terminie 30 dni od dnia (…)”. Dla obliczenia daty, od której należy wyliczyć opłatę za trwały zarząd, należy uwzględnić zatem art. 16 § 1 w zw. z art. 129 § 2 KPA.

Zgodnie z art. 84 ust. 3 GospNierU, właściwy organ może udzielić – za zgodą odpowiednio wojewody albo rady lub sejmiku – bonifikaty od opłat rocznych ustalonych zgodnie z przepisem art. 83 ust. 2, GospNierU, jeżeli nieruchomość jest oddana:

1) na cele mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastruktury technicznej oraz innych celów publicznych;

2) jednostkom organizacyjnym, które prowadzą działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo–rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną, na cele niezwiązane z działalnością zarobkową;

3) na siedziby organów administracji publicznej i sądów niewymienionych w art. 60 ust. 1 GospNierU oraz prokuratur;

4) na siedziby aresztów śledczych, zakładów karnych i zakładów dla nieletnich.

Jak wyjaśnia się to przy tym w doktrynie, bonifikata może być udzielona wyłącznie więc w przypadku, gdy nieruchomość oddana jest na cele wskazane w ustawie (chyba, że chodzi o nieruchomość wpisaną do rejestru zabytków). Cele te powinny być określone w decyzji o ustanowieniu trwałego zarządu. Zgodnie przy tym z art. 84 ust. 5 GospNierU, wysokość opłat rocznych oraz udzielonych bonifikat i sposób zapłaty tych opłat ustala się w decyzji właściwego organu. Oznacza to, że postępowanie w tym zakresie odbywa się w trybie przepisów KPA.

Od 1 lipca 2023 r. odwołanie stanu epidemicznego na terenie RP

Podjęcie decyzji o odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego uzasadnia wniosek GIS złożony do MZ w dniu 20.4.2023 r., w którym zawnioskowano o odwołanie tego stanu, z uwagi na obecną sytuację epidemiologiczną, w szczególności biorąc pod uwagę spadek liczby diagnozowanych zakażeń SARS-CoV-2, a także spadek liczby zgonów i hospitalizacji obserwowany w ostatnim czasie.

Stan zagrożenia epidemicznego wprowadzono z dniem 16.5.2022 r. na podstawie rozporządzenia MZ z 12.5.2022 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. poz. 1028). Projekt rozporządzenia z 26.4.2023 r. uchyla powyższy akt prawny (numer wykazu w RCL MZ 1517) i odwołuje stan epidemiczny z dniem 1.7.2023 r.

W okresie od 14 do 20.3.2020 r. obowiązywał w Polsce stan zagrożenia epidemicznego. Następnie, do 15.5.2022 r. wprowadzono stan epidemii. Natomiast od 16.5.2022 r. do chwili obecnej ponownie obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego.

Zagrożenia związane z pracą zdalną w modelu pracy w chmurze

Proces rozpoczęcia pracy zdalnej przez pracownika rozpoczyna się przeważnie od zalogowania do określonej usługi chmurowej. Do tego celu wykorzystuje on poświadczenia otrzymane od pracodawcy. W przeważającej większości przypadków jest to login do tego systemu nadany przez pracodawcę oraz hasło. W tym momencie pojawia się pierwsze zagrożenie. Pracownik, wprowadzając swój login i hasło do systemu, do którego się loguje, robi to w środowisku nienadzorowanym bądź zarządzanym przez pracodawcę.

Zabezpieczeniem przed udostępnieniem informacji przetwarzanych przez pracodawcę w wyniku ujawnienia poświadczeń pracownika do logowania się do systemów informatycznych może być wyposażenie go w tzw. drugi (2FA – ang. Two Factor Authentication; dwuskładnikowe uwierzytelnianie) lub kolejny składnik/czynnik uwierzytelniający (MFA – ang. Multi Factor Authentication; wieloskładnikowe uwierzytelnianie).

Pracownik, logując się do danego systemu chmurowego, łączy się z zasobami informatycznymi (najczęściej serwery z aplikacjami/systemami), które znajdują się w lokalizacjach dostarczanych przez dostawcę usługi. Oczywiście to pracodawca zarządza tą usługą i ją nadzoruje, ustala zasady dostępu do tej usługi chmurowej, wskazuje osoby uprawnione, mające dostęp do danej usługi chmurowej, ale, co do zasady, całość infrastruktury i oprogramowania jest dostarczana przez dostawcę usług chmurowych.

Na terenie zakładu pracy to pracodawca ma pełną kontrolę nad siecią teleinformatyczną służącą do przetwarzania i przesyłania informacji pomiędzy pracownikami, komputerami, serwerami. W przypadku usług chmurowych bezpieczeństwo opiera się zazwyczaj na tym, jakie usługi skonfigurował i dostarczył dostawca usług chmurowych. Jednym z najczęściej wybieranych sposobów zabezpieczeń jest korzystanie z usług chmurowych poprzez aplikacje webowe (czyli takie, które działają w przeglądarkach stron internetowych), korzystające z bezpiecznych i zaszyfrowanych połączeń z wykorzystaniem protokołu SSL
SSL (ang. Secure Socket Layer) – protokół zapewniający poufność i integralność transmisji danych, a także uwierzytelnienie serwera, a niekiedy również klienta (użytkownika strony internetowej lub aplikacji webowej). . Aby jeszcze bardziej podnieść bezpieczeństwo takiego połączenia, można zastosować tzw. VPN (Virtual Private Network), czyli bezpieczne, prywatne, szyfrowane połączenia pomiędzy komputerem użytkownika (pracownika pracującego zdalnie) z serwerem dostarczanym przez dostawców usług chmury.

Prędkość połączenia internetowego jest liczona w megabitach (Mb) lub gigabitach (Gb). Jeżeli chodzi o jakość, ważne są następujące parametry:

1) symetryczność łącza – czy tę samą prędkość będzie otrzymywał pracownik od dostawcy usług internetowych w zakresie ściągania i ładowania danych;

2) typ połączenia – czy jest to połączenie światłowodowe, tzw. przewód miedziany (koncentryczny), czy połączenie internetowe będzie realizowane radiowo – LTE.

Wymagania pracodawcy dotyczące jakości połączenia internetowego, typu połączenia czy jego prędkości mogą być różne dla różnych stanowisk pracy.

Standardy dotyczące połączeń internetowych dla pracowników powinny być ustalane przez służby informatyczne pracodawcy na podstawie potrzeb danego stanowiska pracy. Brak połączenia, zrywanie połączenia, utrata połączenia mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo informacji, w tym danych osobowych przetwarzanych przez pracownika w trakcie pracy zdalnej. Niższe parametry łącza internetowego pracownika pracującego zdalnie nie będą miały zazwyczaj wpływu na bezpieczeństwo, jednak mogą wpływać na wydajność i efektywność pracy takiego pracownika. Dlatego warto dobrze przeanalizować, jakiego typu i jakiej jakości połączenia internetowe mają pracownicy, którzy mają się udać na pracę zdalną.

Pracownik pracujący w zakładzie pracy, który zorientował się, że najprawdopodobniej wystąpiło jakieś zagrożenie lub wystąpiła jakakolwiek inna sytuacja w trakcie obsługi komputera, może zawsze podejść i zwrócić się o pomoc lub weryfikację pracowników komórek informatycznych. W przypadku pracownika pracującego zdalnie (niezależnie od tego, czy jest to rozwiązanie chmurowe czy nie) pracownik w jakiś sposób musi się skontaktować ze wsparciem informatycznym pracodawcy. Jeżeli komunikacja w takich wypadkach odbywa się za pomocą komputera, pracownik może mieć utrudniony dostęp do pomocy w sytuacjach incydentów bezpieczeństwa. Dlatego jako zabezpieczenie warto rozważyć alternatywny kanał komunikacyjny, np. numer telefonu, pod który pracownik może zawsze zadzwonić z prośbą o pomoc.

Usługi chmurowe charakteryzują się tym, że są skoncentrowane w dużych centrach przetwarzania danych. Mają one wiele zabezpieczeń w postaci dodatkowych łączy telekomunikacyjnych, dodatkowych źródeł zasilania, kopie bezpieczeństwa więcej niż w jednym miejscu, wyspecjalizowane załogi wsparcia technicznego, służby ratownictwa i wiele innych elementów chroniących całą infrastrukturę i zapewniających ciągłość działania operatora usługi chmurowych. Jednakże w przypadku globalnych problemów – czy to z siecią telekomunikacyjną, czy z konkretnymi usługami – usługi chmurowe mogą się wiązać z przerwami w dostępie do infrastruktury lub systemów. Nie są to częste przypadki, jednak brak dostępu do usługi chmurowej oznacza zazwyczaj konieczność przerwania pracy zdalnej pracownika i brak możliwości kontaktu z pracodawcą (jeśli nie został ustanowiony alternatywny kanał komunikacyjny). Podobne problemy mogą wystąpić przy rozwiązaniu niechmurowym, czyli on-premise. Pracownik pracujący zdalnie nie wie, czy problem jest związany z jego komputerem, czy problemem jest usługa dostawcy chmury, czy jeszcze jakiś inny przypadek.

Tabela. Dobre i złe praktyki korzystania z rozwiązań chmurowych w pracy zdalnej

Dobre praktyki

Złe praktyki

1. Wdrożenie drugiego składnika uwierzytelniającego (2FA) dla każdego pracownika (np. kod SMS, aplikacje autoryzujące na telefon Przykładowe darmowe aplikacje autoryzujące dostępne na smartfony: Microsoft Authenticator, Google Authenticator, Duo Mobile, Raivo OTP. ).2. Stosowanie przez pracowników bezpiecznych aplikacji do przechowywania haseł np. KeePass Aktualny stan wiedzy technicznej jest taki, że oprogramowanie KeePass jest bezpieczne do przechowywania haseł pod warunkiem zastosowania unikatowego i bezpiecznego hasła; zob. https://keepass.info/ (dostęp 10.2.2023 r.).  (Windows), KeePassXC (macOS). 3. Szkolenia pokazujące przykłady, a nie omawiające teoretyczne aspekty. 4. Analiza, które stanowiska pracy wymagają jakich parametrów jakości łącza telekomunikacyjnego. 5. Zapewnienie numeru telefonu, pod którym pracownik zdalny będzie mógł zadzwonić po pomoc. 6. Zapewnienie wsparcia technicznego 10 h na dobę (1 h przed rozpoczęciem pracy pracowników oraz 1 h po zakończeniu pracy pracowników).

1. Wymuszanie na pracowniku okresowej zmiany hasła co 30 dni. 2. Szkolenia dla pracowników omawiające teoretyczne zagadnienia. 3. Korzystanie z jednego hasła do wielu systemów czy usług. 4. Korzystanie z tego samego hasła do celów prywatnych i służbowych. 5. Zapisywanie haseł w telefonie, pod klawiaturą, na tyle kalendarza na biurku. 6. Udostępnianie haseł innym osobom (koleżankom, kolegom z pracy, członkom rodziny).

Krajowy Program Reform na lata 2023–2024 przyjęty przez Radę Ministrów

Krajowy Program Reform zawiera propozycje działań w odpowiedzi na 8 najważniejszych wyzwań gospodarczych i społecznych Polski:

Nowe wzory świadectw szkolnych i mLegitymacji – projekt rozporządzenia

Ujednolicenie wzorów świadectw szkolnych oraz arkuszy ocen dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych

Wpisywanie nazw przedmiotów, które uczeń realizował, będzie częścią procesu związanego z wypełnianiem świadectw i arkuszy ocen, za który odpowiada szkoła i które już od wielu lat w zdecydowanej większości szkół odbywa się w postaci elektronicznej. Przy wpisywaniu nazw przedmiotów będzie brana pod uwagę kolejność przyjęta w rozporządzeniu MEN z 3.4.2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. z 2019 r. poz. 639 ze zm.) dla danego typu szkoły.

Ujednolicenie wzorów świadectw szkolnych i arkuszy ocen jest też związane ze zmianami, które zostały wprowadzone w powyższym rozporządzeniu, polegającymi na sukcesywnym wprowadzaniu nowych przedmiotów, tj.:

Jak podniesiono w uzasadnieniu projektu – pozostawienie dotychczasowego rozwiązania polegającego na określeniu wzorów świadectw szkolnych promocyjnych, świadectw ukończenia szkoły i arkuszy ocen z wpisaną nazwą przedmiotów skutkowałoby koniecznością określenia w roku szkolnym 2022/2023 odrębnych wzorów świadectw szkolnych promocyjnych dla klasy I liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia (przewidujących wśród obowiązkowych zajęć edukacyjnych przedmiot historia i teraźniejszość) i odrębnych wzorów świadectw szkolnych promocyjnych dla pozostałych klas. Ponadto konieczne byłoby opracowanie odrębnych wzorów świadectw ukończenia liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia dla absolwentów, którzy realizowali ramowe plany nauczania przewidujące realizację przedmiotu historia i teraźniejszość i wzorów świadectw ukończenia liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia dla pozostałych absolwentów. Z kolei, w związku ze zmianami przewidzianymi od roku szkolnego 2023/2024 w zakresie przedmiotów biznes i zarządzanie (zastąpi dotychczasowe podstawy przedsiębiorczości) oraz język łaciński, byłoby konieczne określenie kolejnych nowych wzorów świadectw szkolnych promocyjnych i świadectw ukończenia liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia. Powyższe skutkowałoby określeniem co najmniej 3 różnych wzorów świadectw szkolnych promocyjnych, świadectw ukończenia szkoły i zakładanych arkuszy ocen dla uczniów i absolwentów w różnych latach szkolnych.

Jeden wzór zaświadczenia o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty

Projekt rozporządzenia utrzymuje dotychczasowy wzór nr 55 określony w załączniku nr 3 do obowiązującego rozporządzenia, ale nie przewiduje dotychczasowego wzoru nr 56, który przewidywał pole na wpisanie wyniku z egzaminu ósmoklasisty z jednego przedmiotu do wyboru.

Jest to podyktowane rezygnacją z przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty z 4 przedmiotu do wyboru.

mLegitymacja przez mObywatel

mLegitymacja szkolna nie będzie już, tak jak dotychczas, wydawana na wniosek pełnoletniego ucznia lub rodziców niepełnoletniego ucznia. Szkoły będą zobowiązane do wydawania uczniom, którzy posiadają legitymację szkolną w postaci karty formatu ID-1 – także w postaci dokumentu mobilnego. Będzie ona wydawana pełnoletniemu uczniowi, a uczniowi niepełnoletniemu – jeżeli rodzice tego ucznia nie wyrazili sprzeciwu. Zmiana ta ma na celu ułatwienie uczniom uzyskania mobilnej postaci legitymacji szkolnej obsługiwanej przy użyciu aplikacji mObywatel.

Legitymacje szkolne i przedszkolne w formie elektronicznej

Projekt przewiduje rezygnację z wydawania dotychczasowych legitymacji przedszkolnych dla dzieci niepełnosprawnych i legitymacji szkolnych w postaci papierowej Utrzymuje dotychczasowe e-legitymacje przedszkolne i e-legitymacje szkolne, które w związku z rezygnacją wydawania legitymacji w postaci papierowej i wprowadzeniem zmian w ustawie na podstawie ustawy z 9.3.2023 r. o aplikacji mObywatel, są w projekcie rozporządzenia i załączniku nr 4 do projektowanego rozporządzenia określane jako legitymacja przedszkolna i legitymacja szkolna.

Ponadto w związku ze stanowiskiem UODO, z wzorów legitymacji pole przeznaczone na wpisanie numeru PESEL.

Zmiana loga inicjatywy Europass we wzorze suplementu do dyplomu zawodowego

Zgodnie z Decyzją PE i Rady UE 2018/646 z 18.4.2018 r. w sprawie wspólnych ram mających na celu świadczenie lepszej jakości usług w zakresie umiejętności i kwalifikacji (Europass), uchylająca decyzję nr 2241/2004/WE (Dz. Urz. UE L 112 z 02.05.2018, str. 42) w 1.7.2020 r. została uruchomiona nowa odsłona usługi Europass, w tym m.in. nastąpiła zmiana logo Europass. W związku z tym konieczne stało się opracowanie nowego wzoru suplementu do dyplomu zawodowego i wzoru suplementu do dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, który uwzględnia zmianę logo Europass.

Zabezpieczenia przed fałszerstwami

Uaktualniony ma być także opis zabezpieczeń przed fałszerstwem dla wzorów dokumentów publicznych, a także m.in.: określony wzór zaświadczenia o braku możliwości wydania duplikatu.

Źródło: projekt rozporządzenia MEiN z 20.4.2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (nr wykazu 186)

Zaciąganie zobowiązań przez samorządy – uproszczenia związane ze stanem epidemii przedłużone do końca czerwca

Uproszczenia dla JST, związane ze stanem epidemii COVID-19, przedłużono do końca czerwca. Na stronie Kancelarii Prezesa RM w dniu 24.4.2023 r. zawarto informacje odnośnie projektu rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego.

Jak podano w uzasadnieniu wspomnianego projektu – przewiduje się przedłużenie do dnia 30.6.2023 r. obowiązywania aktualnych ograniczeń, nakazów i zakazów określonych przepisami modyfikowanego aktu normatywnego, co jest uzasadnione:
1) przedłużeniem do 30.6.2023 r. obowiązywania aktualnych ograniczeń, nakazów i zakazów określonych przepisami modyfikowanego aktu normatywnego, co jest uzasadnione:
a) aktualnie odnotowywaną liczbą nowych zakażeń wirusem SARS-CoV-2, jak również świadczeń opieki zdrowotnej (w tym w warunkach szpitalnych) udzielanych osobom zakażonym tym wirusem,
b) sytuacją w innych państwach, w szczególności sąsiadujących z Rzecząpospolitą Polską;
2) zniesieniem obowiązku zasłaniania ust i nosa w aptekach, co stanowi pochodną wysokiego poziomu immunizacji osób zatrudnionych w aptekach, jak również wdrażania przez podmioty prowadzące apteki dodatkowych rozwiązań organizacyjnych zapewniających ograniczenie możliwości rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 w aptekach.

W praktyce powyższe będzie miało istotne znaczenie dla gospodarki finansowej jednostek samorządowych. Wynika to z faktu, że występowanie stanu zagrożenia epidemicznego, daje uproszczenia w zaciąganiu zobowiązań przez samorządy. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługują regulacje prawne zawarte w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. I tak, w art. 15zo ustawy postanowiono m.in., że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii i związanego z tym ryzyka istotnego naruszenia terminów i warunków realizacji zadań jednostek samorządu terytorialnego zaciągnięcie lub wyemitowanie przez jednostkę samorządu terytorialnego zobowiązań, o których mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, nie wymaga uzyskania opinii regionalnej izby obrachunkowej o możliwości spłaty zobowiązań, o ile zobowiązania te były przewidziane w prognozie kwoty długu i jednostka uzyskała pozytywną opinię regionalnej izby obrachunkowej o tej prognozie – do odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.

Podsumowując, należy zauważyć, że wydłużenie okresu obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego z pewnością będzie rozwiązaniem korzystnym dla jednostek samorządu terytorialnego. Brak obowiązku występowania do RIO o opinię co do możliwości zaciągnięcia danego zobowiązania np. pożyczkowego czy kredytowego, wpłynie pozytywnie na sprawne działania samorządów w tym zakresie przedmiotowym.

Źródło: www.gov.pl

Zwrot dotacji za uczniów przedszkola niepublicznego wykazanych niezgodnie ze stanem faktycznym

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych niepubliczne przedszkole niebędące przedszkolem specjalnym otrzymuje na każdego ucznia z budżetu gminy dotację w wysokości równej podstawowej kwocie dotacji dla przedszkoli, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia niepełnosprawnego przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy, jeżeli to przedszkole spełnia następujące warunki wskazane w ww. przepisie.

Zgodnie z utartą linią orzeczniczą dotacji w przedszkolu niepublicznym udziela się na faktyczną liczbę uczniów. Jak wynika z pytania w toku kontroli wykazano, że liczba dzieci wykazywana do dotacji była w jednym z kontrolowanych lat zawyżona o 2 wychowanków. Mamy wówczas do czynienia z sytuacją pobrania dotacji w nadmiernej wysokości.

Zgodnie z art. 252 ust. 1 pkt. 2 ustawy o finansach publicznych dotacje udzielone z budżetu jednostki samorządu terytorialnego: pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości podlegają zwrotowi do budżetu wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, w ciągu 15 dni od dnia stwierdzenia okoliczności.

Wójt gminy jako osoba zajmująca stanowisko polityczne w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy

Definicja osób zajmujących eksponowane stanowisko polityczne została sformułowana w art. 2 ust. 2 pkt 11 TerroryzmU.

Z uwagi na dosyć ogólne pojęcia identyfikujące osoby zajmujące eksponowane stanowiska polityczne, takie jak zajmowanie znaczącego stanowiska publicznego lub pełnienie znaczącej funkcji publicznej, ustawodawca zobowiązał ministra właściwego do spraw finansów publicznych do określenia, w drodze rozporządzenia, wykazu krajowych stanowisk i funkcji publicznych będących eksponowanymi stanowiskami politycznymi, mając na uwadze charakter wykonywanych zadań oraz ich znaczenie dla przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (art. 46c TerroryzmU).

Na podstawie ww. upoważnienia zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 27.7.2021 r. w sprawie wykazu krajowych stanowisk i funkcji publicznych będących eksponowanymi stanowiskami politycznymi (Dz.U. z 2021 r. poz. 1381 ze zm.). W wykazie znalazło się także stanowisko wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta) zgodnie § 2 pkt 42 rozporządzenia.

Umowa na okres próbny – zmiana przepisów od 26 kwietnia

Umowa o pracę na okres próbny

Od 26.4.2023 r. umowę o pracę na okres próbny zawiera się maksymalnie na okres nieprzekraczający 3 miesięcy. Istotny jednak będzie wyrażony w umowie zamiar dalszego zatrudnienia. Okres próbny nie będzie mógł przekraczać:

1) 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;

2) 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.

Strony mogą jednokrotnie wydłużyć w umowie o pracę na okres próbny te okresy – nie więcej jednak niż o 1 miesiąc – jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy.

Wskazanie okresu, na który strony mają zamiar zawrzeć umowę o pracę na czas określony

W umowie określać się będzie okres, na który strony mają zamiar zawrzeć umowę o pracę na czas określony w obu wskazanych przypadkach (czyli wówczas, gdy kolejne planowane zatrudnienie miałoby być po pierwsze zatrudnieniem okresowym, a po drugie obejmującym okres poniżej 12 miesięcy), jak też postanowienie o wydłużeniu umowy w przypadku, gdy rodzaj pracy to uzasadnia. Zapis dotyczący kolejnego zatrudnienie nie jest konieczny jedynie wówczas, gdy planowane byłoby zawarcie umowy na co najmniej 12 miesięcy albo umowy na czas nieokreślony.

Konstrukcja ta ma na celu umożliwienie pracownikowi oceny potencjalnego zakresu dalszej współpracy po okresie próbnym (zob. motyw 28 dyrektywy 2019/1152). Niestety regulacjom tym daleko do czytelności.

Zamiar odnoszony powinien być tutaj do sytuacji przyszłej związanej z dalszą współpracą, przy ocenia warunków znanych w chwili zawierania umowy na okres próbny. Nie jest to zobowiązanie do zawarcia kolejnej umowy, ale wskazówka oznaczająca, że w razie pomyślnego przejścia okresu próbnego i braku zaistnienia zmiany okoliczności (zmiany gospodarcze itp. itd.) pracownik może liczyć na zatrudnienie opiewające na wskazany w umowie czas.

Możliwe jest jednak zaoferowanie zarówno dłuższego zatrudnienia niż wskazany w umowie (tutaj nie jest konieczne jakiekolwiek uzasadnianie takiej propozycji), jak również – zdaniem autora odpowiedzi – na okres krótszy. To drugie jednak powinno zostać połączone z istnieniem jakiejś zmiany okoliczności. Może to dotyczyć samej oceny pracownika podczas okresu próbnego, jak też zmiany po stronie pracodawcy, chociażby połączonej ze zmianą okoliczności gospodarczych, zwiększeniem niestabilności prowadzonej działalności.