Postępowanie przy ustaleniu wysokości administracyjnej kary pieniężnej za usunięcie drzew przy trudnościach z przeprowadzeniem pomiarów

W sytuacji opisanej w treści pytania, gdzie ustalenie obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa jest niemożliwe z powodu wykarczowania pnia i braku kłody – dane do wyliczenia administracyjnej kary pieniężnej ustala się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego, powiększając ją o 50%. Podstawą takiego działania jest art. 89 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 3 OchrPrzyrodU.

Powyższy sposób obliczania kary jest warunkowany niemożliwością ustalenia obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa z powodu wykarczowania pnia i braku kłody. Skoro więc ustalenie obwodu jest niemożliwe należy zebrać wszelkie dostępne informacje pozwalające na wyliczenie administracyjnej kary pieniężnej np. zeznania świadków, dokumentacja zdjęć ulicy, protokoły, pisma.

W analizowanej sprawie należy więc ustalić (przyjąć) dane do wyliczenia kary na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego, a następnie wyliczoną karę powiększyć o 50%.

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 1 OchrPrzyrodU za usunięcie drzewa lub krzewu bez wymaganego zezwolenia wójt, burmistrz albo prezydent miasta wymierza administracyjną karę pieniężną. Karę ustala się w wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu, o której mowa w art. 84 ust. 1 OchrPrzyrodU, a w przypadku, w którym usunięcie drzewa lub krzewu jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty, administracyjną karę pieniężną ustala się w wysokości takiej opłaty, która byłaby ponoszona, gdyby takiego zwolnienia nie było (art. 89 ust. 1 OchrPrzyrodU).

Do ustalenia wysokości kary, co do zasady, wcześniej ustala się wysokość opłaty mnożąc liczbę cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty (art. 85 ust. 1 OchrPrzyrodU). Natomiast jeżeli ustalenie obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa jest niemożliwe z powodu:

Sposób obliczenia wysokości administracyjnej kary pieniężnej oparty na treści art. 89 ust. 3 OchrPrzyrodU zakłada, że informacje na podstawie których ustalono wymiary usuniętego drzewa powiększa się o 50% co stanowi sankcję za usunięcie śladów niezgodnego z prawem usunięcia drzew.

Orzecznictwo

Konstrukcja tego przepisu jest konsekwencją przewidywania przez ustawodawcę sytuacji, w której pozostałości po nielegalnie wyciętym drzewie zostaną z terenu nieruchomości usunięte. W takiej sytuacji organ ma możliwość powiększyć ustaloną karę o 50 %. Gdyby zasady tej do ustawy nie wprowadzono, to praktycznie ochrona zadrzewień, którą przewiduje ustawa również poprzez nakładanie kar administracyjnych za nielegalne wycięcie drzew – stałaby się fikcją. Dokonywanie ustaleń na podstawie wszelkich dostępnych informacji zebranych w sprawie a nie na podstawie zastanych w terenie pozostałości po wyciętym drzewie jest konsekwencja tego, że nakładana kara jest karą za delikt administracyjny. Zatem siłą rzeczy w sprawach takich jak niniejsza, materiał dowodowy musi być inny niż w pozostałych sprawach administracyjnych, bo w pewnym zakresie zawsze będzie hipotetyczny. Powyższe rozwiązanie ma ułatwić organom administracji dokonanie ustaleń wielkości drzew, które zostały usunięte bez wymaganego zezwolenia oraz pozbawić skuteczności starania podmiotów usuwających bez zezwolenia drzewa zmierzające do uniemożliwienia dokonania ustaleń faktycznych w tym zakresie (wyr. WSA w Gliwicach z 22.12.2014 r., II SA/Gl 863/14).

Co prawda, w analizowanej sprawie, jak rozumiem na terenie, z którego usunięto drzewa pozostają karpy (korzenie jakichś drzew), to nie wyklucza to moim zdaniem postępowania opartego na zasadzie wyrażonej w art. 98 ust. 3 PrOchrŚrod, znajdującej zastosowanie w przypadku gdy ustalenie obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa jest niemożliwe z powodu wykarczowania pnia i braku kłody. W mojej ocenie przesłanka ta została spełniona w analizowanej sprawie.

Wyłączenie stosowania przepisów PrZamPubl do zakupu paliwa stałego dla gospodarstw domowych

Ustawa określa zasady, warunki i tryb: sprzedaży przez niektóre podmioty paliwa stałego (tj. węgla kamiennego) z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych, a także zakupu preferencyjnego paliwa stałego.

Z punktu widzenia zamówień publicznych istotny jest m.in. art. 3 ust. 3 ZakPaliwGospDomU, zgodnie z którym Gmina (a więc zamawiający w rozumieniu art. 4 pkt 1 PrZamPubl), która zamierza dokonać zakupu paliwa stałego zgodnie z art. 3 ust. 1 ZakPaliwGospDomU, zawiera umowę z podmiotem wprowadzającym do obrotu (przedsiębiorcą), po dokonaniu wstępnego ustalenia liczby gospodarstw domowych znajdujących się na terenie tej gminy, zainteresowanych zakupem paliwa stałego w ramach zakupu preferencyjnego. Ponadto w art. 3 ust. 10 ZakPaliwGospDomU przewidziano możliwość dokonywania przez gminy wspólnego zakupu paliwa stałego w ramach umowy zawartej między gminami.

Zamieszczenie informacji w BZP

Podkreślić należy, że z ww. wyłączeniem z art. 6 ust. 1 ZakPaliwGospDomU spod stosowania PrZamPubl wiąże się obowiązek określony w art. 6 ust. 2 ZakPaliwGospDomU, nakazujący zamawiającemu, aby w terminie 7 dni od dnia udzielenia zamówienia, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ZakPaliwGospDomU, zamieścił w BZP informację o udzieleniu tego zamówienia. Podaje w nim:

  1. nazwę (firmę) i adres siedziby zamawiającego;
  2. datę i miejsce zawarcia umowy lub informację o zawarciu umowy drogą elektroniczną;
  3. opis przedmiotu umowy, z wyszczególnieniem odpowiednio ilości rzeczy lub innych dóbr oraz zakresu usług;
  4. cenę albo cenę maksymalną, jeżeli cena nie jest znana w chwili zamieszczenia ogłoszenia;
  5. wskazanie okoliczności faktycznych uzasadniających udzielenie zamówienia bez zastosowania przepisów PrZamPubl;
  6. nazwę (firmę) podmiotu albo imię i nazwisko osoby, z którymi została zawarta umowa.

Przepis przejściowy

Ponadto w art. 30 ust. 1 ZakPaliwGospDomU przewidziano przepis przejściowy, zgodnie z którym do umów oraz innych czynności prawnych i faktycznych podjętych przez podmiot wprowadzający do obrotu, gminę lub podmiot, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ZakPaliwGospDomU, w celu realizacji sprzedaży paliwa stałego przez gminę lub podmiot, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ZakPaliwGospDomU, z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych od 1.7.2022 r. do dnia wejścia w życie ustawy, przepisy ustawy o zakupie preferencyjnym stosuje się odpowiednio.

Warto przypomnieć, że BZP przewiduje możliwość zamieszczenia informacji o udzieleniu zamówienia, ale aby zamieścić taką informację należy wybrać formularz „Ogłoszenie dotyczące zamówienia, dla którego nie ma obowiązku stosowania ustawy PZP”. W celu wypełnienia tego ogłoszenia należy wykonać następujące czynności:

  1. krok I – wybrać Nowe ogłoszenie;
  2. krok II – zaznaczyć „NIE” na pytanie „Czy masz obowiązek stosowania ustawy PZP”;
  3. krok III – zaznaczyć „Dodaj ogłoszenie dotyczące zamówienia, dla którego nie ma obowiązku stosowania ustawy Pzp”;
  4. krok IV – przejść do karty Podstawowych informacji, które zaciągną się automatycznie po publikacji ogłoszenia i pojawią się w Sekcji II; na kolejnej karcie dane nazwa (firma) i adres siedziby zamawiającego zostanie uzupełniona automatycznie po publikacji przez system i znajdzie się w Sekcji I;
  5. krok V – na kolejnej karcie należy wprowadzić:
    1. w polu „Krótki opis przedmiotu zamówienia” – opis przedmiotu umowy z wyszczególnieniem odpowiednio ilości rzeczy lub innych dóbr oraz zakresu usług; pojawią się w Sekcji III;
    2. w polu Wartość – cenę albo cenę maksymalną, jeżeli cena nie jest znana w chwili zamieszczenia ogłoszenia; pojawią się w Sekcji III pkt 3.4;
  6. Krok VI – na ostatniej karcie wypełnianego ogłoszenia „Informacje dodatkowe” należy podać:
    1. datę i miejsce zawarcia umowy lub informację o zawarciu umowy drogą elektroniczną;
    2. okoliczności faktyczne uzasadniające udzielenie zamówienia bez zastosowania przepisów PrZamPubl;
    3. nazwę (firmę) podmiotu albo imię i nazwisko osoby, z którymi została zawarta umowa.

 

Uproszczenie procedur administracyjnych w zakresie gospodarki komunalnej i ochrony środowiska

W Dz.U. z 2022 r. pod poz. 2185 opublikowano ustawę z 7.10.2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. Nowelizacja wprowadza zmiany m.in. w ustawach regulujących kwestie związane z gospodarką komunalną i ochroną środowiska.

Zmiany w zakresie dróg publicznych

W ustawie z 21.3.1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1693 ze zm.; dalej: DrPublU) wprowadzono zasadę, zgodnie z którą decyzje: zarządcy drogi w sprawie udostępnienia kanału technologicznego, odmawiająca takiego udostępnienia oraz w sprawie przeniesienia praw z zezwolenia na zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg, są ostateczne (zob. art. 39 ust. 7ae i art. 40e ust. 4 DrPublU). Oznacza to, że w przypadku tych umów zrezygnowano z zasady dwuinstancyjności, aby uprościć postępowanie administracyjne w tym zakresie.

Ważne

Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed 10.11.2022 r. stosuje się przepisy dotychczasowe.

Zmiany w zakresie Prawa łowieckiego

W ustawie z 13.10.1995 r. – Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1173; dalej: PrŁow) wprowadzono zasadę, zgodnie z którą jeżeli w trakcie trwania kadencji organów Polskiego Związku Łowieckiego oraz organów koła łowieckiego na terytorium Polski wprowadzony został stan zagrożenia epidemicznego, stan epidemii lub stan nadzwyczajny kadencja tych organów ulega przedłużeniu do czasu wyboru organów PZŁ oraz organów koła łowieckiego kolejnej kadencji (art. 33e ust. 1 PrŁow). Poprzednio kadencja ta miała być przedłużona o okres trwania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii lub stanu nadzwyczajnego. Ponadto, książkę polowań dzierżawcy i zarządcy obwodów łowieckich będą prowadzić w postaci elektronicznej dla każdego obwodu łowieckiego. Poprzednio książka polowań mogła mieć także formę papierową. Jednak dodano zapis, zgodnie z którym w przypadku zaistnienia okoliczności uniemożliwiających czasowo prowadzenie książki ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym w postaci elektronicznej, dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego jest obowiązany prowadzić książkę ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym w postaci papierowej dla każdego obwodu łowieckiego (art. 42b ust. 1 i 1f PrŁow).

Zmiany w zakresie udostępniania informacji o środowisku

W ustawie z 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1029 ze zm.; dalej: ŚrodInfU) dodano przepisy, zgodnie z którymi wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach składa się w postaci papierowej albo formie dokumentu elektronicznego, natomiast formularz takiego wniosku w formie dokumentu elektronicznego minister środowiska udostępnia w BIP na stronie podmiotowej swojego urzędu (art. 73 ust. 1a i 4 ŚrodInfU). Zmiany te wejdą w życie 27.1.2023 r.

Podsumowując, nowelizacja zmienia 47 ustaw, a zmiany, zgodnie z uzasadnieniem do projektu nowelizacji, dotyczą procedur i przepisów w zakresie:

Liczba ubezpieczonych cudzoziemców stale rośnie

Udział cudzoziemców wśród ubezpieczonych wzrasta

Udział cudzoziemców wśród ubezpieczonych stopniowo się zwiększa. W wakacje ich liczba przekroczyła historyczną barierę jednego miliona. Na koniec września liczba cudzoziemców w ubezpieczeniu emerytalnym wyniosła 1,05 mln i wzrosła o 44 tys. w stosunku do sierpnia oraz aż o 402 tys. w porównaniu z lutym 2020 r., czyli ostatnim przedpandemicznym miesiącem. Jest to też 16-krotny wzrost od 2008 r. Około dwóch trzecich cudzoziemców w ubezpieczeniach to mężczyźni.

Z najnowszych danych ZUS wynika, że liczba płatników składek w ubezpieczeniu emerytalnym wyniosła 2,64 mln. To jest wzrost o 4 tys. w porównaniu z sierpniem oraz o 156 tys. więcej niż w lutym 2020 r. Z kolei liczba ubezpieczonych w ubezpieczeniu emerytalnym wyniosła 15,89 mln osób, czyli o 44 tys. więcej niż w sierpniu.

Zatrudnienie cudzoziemców w Polsce

Większość cudzoziemców stanowią osoby zatrudnione na umowę o pracę. Pozostali to zleceniobiorcy. Kilka procent założyło własną firmę. Co czwarty cudzoziemiec pracuje w województwie mazowieckim, a co dziesiąty – w wielkopolskim oraz w dolnośląskim.

Wśród ubezpieczonych dominują obywatele Ukrainy. To 72 % wszystkich cudzoziemców w ZUS. Cudzoziemcy stanowią jednak zaledwie 5 % ogółu ubezpieczonych oraz znikomy odsetek świadczeniobiorców. W przypadku emerytur i rent pobierają oni poniżej promila ogólnej kwoty wypłat, a w przypadku zasiłków – około 1,5 %.

Źródło:

zus.pl

Gminy będą mogły przewozić dzieci do szkół na zasadzie fakultatywności

W toku procesu legislacyjnego pozostaje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2710). Zmiany wprowadzane projektowaną nowelizacją mają objąć art. 39 ust. 4a PrOśw. Aktualnie brzmienie tego przepsiu stanowi, że:

Gmina może zorganizować dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art. 127, bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu do szkoły ponadpodstawowej oraz ośrodka, o którym mowa w art. 2 pkt 7, również w przypadkach, w których nie ma takiego obowiązku.

Natomiast wspomniany projekt nowelizacji przewiduje nowe brzmienie ww. przepisu:

Gmina może zorganizować dzieciom i młodzieży bezpłatny transport do szkoły lub ośrodka, o którym mowa w art. 2 pkt 7, również w przypadkach, w których nie ma takiego obowiązku. W przypadku zorganizowania tego transportu gmina jest obowiązana zapewnić opiekę w czasie przewozu do szkoły lub ośrodka.

W uzasadnieniu projektu wskazano m.in., że wychodząc naprzeciw potrzebom niektórych jednostek samorządu terytorialnego, a także uczniów i rodziców, w projekcie ustawy wprowadza się regulacje, zmienionego art. 39 ust 4a, pozwalające gminie na zorganizowanie dowozu uczniów w sytuacjach innych niż te, w których gmina ma ustawowy obowiązek. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, w przypadku ucznia niebędącego uczniem niepełnosprawnym (dowożenie uczniów niepełnosprawnych jest uregulowane odrębnie), gmina ma obowiązek dowiezienia ucznia do szkoły obwodowej i zapewnienia mu opieki podczas transportu w przypadku, gdy uczeń ten mieszka w odległości 3 km (uczniowie klas I–IV szkoły podstawowej) lub 4 km (uczniowie klas V–VIII szkoły podstawowej) od szkoły obwodowej, natomiast jeżeli jest mniejsza odległość to gmina może (nie musi) zorganizować takie dowożenie. Zgodnie z projektowaną zmianą, gmina będzie miała także możliwość, jeżeli taką podejmie decyzję, dowiezienia zarówno ucznia pełnosprawnego, jak i niepełnosprawnego, do każdego typu szkoły, w tym np. do niepublicznej szkoły podstawowej, liceum ogólnokształcącego czy szkoły artystycznej, lub do ośrodka, o którym mowa w art. 2 pkt 7 PrOśw. Jeżeli gmina podejmie decyzję o zorganizowaniu ww. transportu, będzie obowiązana również zapewnić opiekę w czasie przewozu do szkoły lub ww. ośrodka.

Podsumowując, wskazany projekt przewiduje wiele ciekawych rozwiązań legislacyjnych, w tym dotyczących wykonywania fakultatywnych przewozów dla dzieci przez gminy. Rozwiązanie jest dobrowolne, więc będą mogły z niego skorzystać przede wszystkim te jednostki, które stać na dodatkowe wydatkowanie środków pieniężnych z budżetów.

Źródło: Sejm

Więcej badań dla pracowników

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawcy mają obowiązek kierowania na badanie lekarskie pracowników. Są to zarówno badania wstępne jak i badania okresowe. Zgodnie z art. 229 KP wstępnym badaniom lekarskim, podlegają:

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Zasady przeprowadzanie badań lekarskich pracowników

Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych. Badania są przeprowadzane na koszt pracodawcy. Pracodawca ponosi ponadto inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy.

Nowelizacja przepisów w zakresie badań lekarskich pracowników

Nowelizacja przewiduje dodanie do art. 229 KP § 61–§ 65 o poniżej treści (zamieszczamy wybrany wycinek przepisów odnoszący się do nowej propozycji ministerstwa w zakresie badań profilaktycznych):

§ 61. W przypadku, gdy pracownik skierowany na wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie spełnia warunki objęcia programem zdrowotnym lub programem polityki zdrowotnej, lekarz przeprowadzający wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie, kieruje pracownika, za jego zgodą, do udziału w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej. Jeżeli pracownik wykona wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie zgodnie z programem zdrowotnym lub programem polityki zdrowotnej, badania te są finansowane na zasadach określonych w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej.

§ 62. Jeżeli zakres badań określonych w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej nie odpowiada pełnemu zakresowi badań wymaganych w celu wydania orzeczenia lekarskiego dotyczącego przeciwwskazań́ do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu, lekarz przeprowadzający wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie wydaje pracownikowi również̇ skierowanie na przeprowadzenie pozostałych badań wynikających z tych przepisów.

§ 64. Minister właściwy do spraw zdrowia ogłasza, w drodze obwieszczenia, wykaz programów zdrowotnych lub programów polityki zdrowotnej realizowanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia lub Narodowy Fundusz Zdrowia, które uwzględnia lekarz w ramach przeprowadzania badania wstępnego, badania okresowego albo badania kontrolnego pracownika.

§ 65. Do przeprowadzania badań w zakresie wskazanym w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej stosuje się̨ § 3 w którym wskazano, że okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Nowelizacja przepisów Kodeksu pracy jest obecnie procedowana w Sejmie.

Nowy zakres badań pracowników. Programy zdrowotne

W sytuacji, gdy pracownik zostałby skierowany na wstępne, okresowe lub kontrolne badania lekarskie i spełniałby jednocześnie warunki objęcia programem zdrowotnym, to lekarz, który będzie przeprowadzał takie badania, skieruje pracownika do udziału w takim programie.

Udział w programie zdrowotnym byłby dobrowolny i bezpłatny dla pracodawców. Aktualnie projekt zmian jest procedowany w Sejmie i znajduje się po pierwszym czytaniu.

Zmiany przepisów PrZamPubl dotyczące waloryzacji i aneksowania umów w sprawie zamówień publicznych – od 10 listopada

Klauzule waloryzacyjne dla wszystkich rodzajów zamówień

Kluczowa zmiana przewidziana w ustawie o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. poz. 2185, dalej „ustawa zmieniająca”) odnosi się do art. 439 ust. 1 PrZamPubl poprzez wprowadzenie obowiązku, aby umowa, której przedmiotem są roboty budowlane, dostawy lub usługi, zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, zawierała postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia. Oznacza to, że także w umowach na dostawy (nie tylko jak dotychczas – na roboty budowlane lub usługi) zamawiający ma obowiązkowo zamieszczać postanowienia dotyczące klauzul waloryzacyjnych. Ponadto takie postanowienia mają dotyczyć umów, których przedmiotem są wszystkie rodzaje zamówień, tj. roboty budowlane, dostawy lub usługi na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Jest to znacząca zmiana obowiązującego art. 439 ust. 1 PrZamPubl, który w zakresie obowiązku zamieszczenia w umowie klauzul waloryzacyjnych odnosi się tylko do umów, których przedmiotem są roboty budowlane lub usługi zawartych na okres dłuższy niż 12 miesięcy.

Zmiana wynagrodzenia przysługującego wykonawcy

W konsekwencji przywołanej zmiany art. 439 ust. 1 PrZamPubl rozszerzeniu ulegają także obowiązki wykonawcy przewidziane w art. 439 ust. 5 pkt 1 i 2 PrZamPubl poprzez zobowiązanie wykonawcy, którego wynagrodzenie zostanie zmienione zgodnie z art. 439 ust. 103 PrZamPubl, do zmiany wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy, z którym zawarł on umowę, w zakresie odpowiadającym zmianom cen materiałów lub kosztów dotyczących zobowiązania podwykonawcy, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

  1. przedmiotem umowy są roboty budowlane, dostawy lub usługi;
  2. okres obowiązywania umowy przekracza 6 miesięcy.

Zmiana umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania

Ponadto zmianie ulega przesłanka aneksowania umowy określona w art. 455 w ust. 1 pkt 4 PrZamPubl. Dopuszczalna ma być zmiana umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli konieczność zmiany umowy, w tym w szczególności zmiany wysokości ceny, spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, o ile zmiana nie modyfikuje ogólnego charakteru umowy a wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy. Podano zatem w przepisie wprost jako przykład okoliczności uzasadniającej zmiany umowy sytuację zmiany wysokości ceny.

Przepisy przejściowe

W omawianym zakresie zmian istotne znaczenie ma art. 75 (przepis przejściowy) wymienionej ustawy zmieniającej. Z ust. 1 tego przepisu wynika bowiem, że do postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy (tj. przed 10.11.2022 r.) stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 44 (tj. PrZamPubl), w brzmieniu dotychczasowym. Dodatkowo, na mocy art. 75 ust. 2 ustawy zmieniającej, także do konkursów rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 44 (tj. PrZamPubl), w brzmieniu dotychczasowym.

Należy zwrócić ponadto uwagę na art. 48 ustawy zmieniającej wprowadzający regulacje odnoszące się do zmian umów w sprawie zamówienia publicznego, zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej (tj. przed 10.11.2022 r.) i będących w toku w tym dniu z uwagi na istotną zmianę cen materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia publicznego. Z art. 48 ust. 1 ustawy zmieniającej wynika bowiem, że w związku z istotną zmianą cen materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia publicznego, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, dopuszczalna jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego, zawartej przed dniem wejścia w życie tej ustawy (tj. przed 10.11.2022 r.) i będącej w toku w tym dniu, bez przeprowadzania nowego postępowania o udzielenie zamówienia, która polega na:

  1. zmianie wysokości wynagrodzenia wykonawcy,
  2. dodaniu postanowień dotyczących zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia wykonawcy – w przypadku umów, które nie zawierają takich postanowień,
  3. zmianie postanowień dotyczących zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia wykonawcy, w szczególności w zakresie maksymalnej wartości zmiany tego wynagrodzenia – w przypadku umów, które zawierają takie postanowienia,
  4. zmianie postanowień umowy dotyczących jej wykonania, w szczególności dotyczących:
    1. zakresu świadczenia wykonawcy, z czym może wiązać się odpowiadająca jej zmiana wynagrodzenia wykonawcy lub sposobu rozliczenia tego wynagrodzenia,
    2. terminu wykonania umowy lub jej części, lub czasowego zawieszenia wykonywania umowy lub jej części,
    3. sposobu wykonywania umowy

– o ile wzrost wynagrodzenia wykonawcy spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekroczy 50% wartości pierwotnej umowy.

Niezmiernie ważny jest przy tym art. 48 ust. 2 ustawy zmieniającej. Określa on, że w przypadku gdy zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego dotyczy zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy, o której mowa w art. 48 ust. 1 pkt 1–3 ustawy zmieniającej:

  1. strony ponoszą zwiększony koszt wykonania zamówienia publicznego w uzgodnionych częściach (tj. innymi słowy strony muszą się tymi kosztami podzielić);
  2. sposób zmiany wynagrodzenia może być ustalony z użyciem odesłania do wskaźnika zmiany ceny materiałów lub kosztów, w szczególności wskaźnika ogłaszanego w komunikacie Prezesa GUS.

W konsekwencji powyższych zmian przewidzianych w art. 48 ust. 1 ustawy zmieniającej, stosownie do art. 48 ust. 3 ustawy zmieniającej, wykonawca, którego wynagrodzenie zostało zmienione zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 1–3 ustawy zmieniającej, zobowiązany jest do zmiany wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy, z którym zawarł umowę o podwykonawstwo, w zakresie odpowiadającym zmianom cen materiałów lub kosztów dotyczących zobowiązania podwykonawcy. Co istotne, przywołany przepis zd. pierwsze stosuje się do umów o podwykonawstwo zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. przed 10.11.2022 r. i będących w toku w dniu zmiany wynagrodzenia wykonawcy. Ponadto – jak wynika z art. 48 ust. 4 ustawy zmieniającej – w przypadku dokonania zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego, o której mowa w art. 48 ust. 1 pkt 4 ustawy zmieniającej, jeżeli zmiana ta obejmuje część zamówienia publicznego powierzoną do wykonania podwykonawcy, wykonawca i podwykonawca uzgadniają odpowiednią zmianę łączącej ich umowy o podwykonawstwo, w sposób zapewniający, że warunki wykonania tej umowy przez podwykonawcę nie będą mniej korzystne dla podwykonawcy niż warunki wykonania umowy w sprawie zamówienia publicznego zmienionej zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. Przepisy art. 48 ust. 3 i 4 ustawy zmieniającej mają – na mocy art. 48 ust. 5 ustawy zmieniającej – zastosowanie do umowy o podwykonawstwo zawartej między podwykonawcą a dalszym podwykonawcą.

Dostawy towarów objętych pozycją 2701 albo 2704 Nomenklatury Scalonej

Dodatkowo zauważenia wymaga art. 49 ustawy zmieniającej. Zgodnie z tym przepisem, w związku z ochroną istotnych interesów bezpieczeństwa państwa, do udzielania zamówień publicznych przez JST, jednostki organizacyjne im podległe, spółki, spółdzielnie, przedsiębiorstwa, zakłady i inne jednostki organizacyjne utworzone przez te jednostki albo do których te jednostki przystąpiły, które obejmują dostawy towarów objętych pozycją 2701 albo 2704 Nomenklatury Scalonej (CN) zgodnej z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2658/87 z 23.7.1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. WE L 256 z 07.09.1987, str. 1, ze zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 2, str. 382), w okresie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej nie stosuje się przepisów PrZamPubl.

WSA: podmiot danych należy poinformować o naruszeniu bez zbędnej zwłoki

Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) jesienią 2020 r. wpłynęło zawiadomienie o podejrzeniu naruszenia zasad przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych przez Fundację Promocji Mediacji i Edukacji Prawnej LEX NOSTRA. W sprawie chodziło o utratę danych osobowych wielu osób, jaka miała miejsce na początku 2020 r., na skutek kradzieży teczek zawierających dane osobowe beneficjentów. Administrator nie dokonał zgłoszenia naruszenia ochrony danych osobowych do UODO oraz nie zawiadomił o naruszeniu osób, których ono dotyczyło. Konsekwencją takiego zaniechania było nałożenie na Fundację w czerwcu 2021 r. przez organ nadzorczy administracyjnej kary pieniężnej. Od decyzji administrator się odwołał do WSA w Warszawie, w ocenie którego skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd potwierdził, że administrator nie dokonał zgłoszenia naruszenia ochrony danych osobowych organowi nadzorczemu. Ponadto administrator nie zawiadomił bez zbędnej zwłoki osób, których dane dotyczą, o naruszeniu ochrony ich danych. Powyższe stanowi o naruszeniu przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO).

Zdaniem sądu UODO słusznie wskazał przykłady szkód, jakie mogą wystąpić w przypadku zaistniałego naruszenia. A obejmują one m.in.: dyskryminację, kradzież lub fałszowanie tożsamości, straty finansowe i naruszenia dobrego mienia. Sąd potwierdził również, iż w tej sprawie – biorąc pod uwagę katalog danych osobowych, jakie były objęte naruszeniem – wystąpiło wysokie ryzyko naruszenia praw i wolności osób objętych tym naruszeniem, gdyż utracone dane pozwalały na łatwą identyfikację tych osób.

W ocenie WSA, brak takiej reakcji ze strony administratora doprowadził do tego, że w praktyce pozbawił on podmiot danych nie tylko informacji o naruszeniu, ale również możliwości podjęcia odpowiednich działań, które pozwolą przeciwdziałać negatywnym skutkom naruszenia.

Źródło: https://uodo.gov.pl/pl/138/2463

Zmiana przepisów w zakresie odraczania i rozkładania na raty składek ZUS – może być z korzyścią także dla jednostek budżetowych samorządu

W toku procesu legislacyjnego pozostaje ustawa z 27.10.2022 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Z podanego aktu prawnego wynikają różne zmiany, które zmodyfikują przepisy SysUbSpołU. Zmiany te mogą mieć znaczenie praktyczne dla różnego rodzaju jednostek budżetowych, w tym urzędów gmin.

Na uwagę zasługuje m.in. art. 1, który wprowadza zmiany w art. 29 SysUbSpołU poprzez dodanie ust. 5 o treści:

W przypadku odroczenia terminu płatności należności z tytułu składek lub rozłożenia należności na raty uznaje się, że płatnik składek nie posiada zadłużenia z tytułu należności z tytułu składek, jeżeli:

1) opłaca należności z tytułu składek w terminach i w wysokości ustalonych w umowie, o której mowa w ust. 1a, oraz

2) nie posiada zadłużenia z tytułu należności z tytułu składek, nieobjętych umową, o której mowa w ust. 1a.

W uzasadnieniu ww. ustawy w zakresie podanej zmiany podano m.in., że na podstawie art. 29 ust. 1 SysUbSpołU, ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na uwzględnienie, Zakład może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych. Rozłożenie na raty lub odroczenie terminu płatności następuje w formie umowy między ZUS a płatnikiem składek. W umowie określa się nowe terminy płatności poszczególnych rat lub płatności składek, co w konsekwencji powoduje zmianę również daty wymagalności tych należności. Jak zaznaczono, zgodnie z powyższym oraz z dotychczasową praktyką podmioty, które realizowały terminowo powyższą umowę, otrzymywały zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek. Dlatego też proponowany przepis art. 29 ust. 5 SysUbSpołU ma na celu uregulować sytuację tych osób na poziomie ustawy i jest wzorowany na przepisach art. 306e § 5 OrdPU. Proponowane rozwiązanie polega na przyjęciu, że taka osoba nie ma zadłużenia z tytułu składek po spełnieniu łącznie dwóch ustawowych warunków, tj.:

1) opłaca należności z tytułu składek w terminach i w wysokości ustalonych w umowie (realizuje zawartą umowę);

2) nie posiada zadłużenia z tytułu należności z tytułu składek, nieobjętych umową, o której mowa w art. 29 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Podsumowując, nowe przepisy mogą korzystnie ukształtować status m.in. jednostek budżetowych samorządu. Może to być szczególnie korzystne w najbliższych miesiącach, a nawet w kolejnym roku budżetowym, co ma związek ze wzrastającymi kosztami funkcjonowania samorządów, a w konsekwencji może powodować potrzebę zwracania się do ZUS o ulgi w spłacie zadłużenia.

Źródło: Sejm