W sytuacji opisanej w treści pytania, gdzie ustalenie obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa jest niemożliwe z powodu wykarczowania pnia i braku kłody – dane do wyliczenia administracyjnej kary pieniężnej ustala się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego, powiększając ją o 50%. Podstawą takiego działania jest art. 89 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 3 OchrPrzyrodU.

Powyższy sposób obliczania kary jest warunkowany niemożliwością ustalenia obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa z powodu wykarczowania pnia i braku kłody. Skoro więc ustalenie obwodu jest niemożliwe należy zebrać wszelkie dostępne informacje pozwalające na wyliczenie administracyjnej kary pieniężnej np. zeznania świadków, dokumentacja zdjęć ulicy, protokoły, pisma.

W analizowanej sprawie należy więc ustalić (przyjąć) dane do wyliczenia kary na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego, a następnie wyliczoną karę powiększyć o 50%.

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 1 OchrPrzyrodU za usunięcie drzewa lub krzewu bez wymaganego zezwolenia wójt, burmistrz albo prezydent miasta wymierza administracyjną karę pieniężną. Karę ustala się w wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu, o której mowa w art. 84 ust. 1 OchrPrzyrodU, a w przypadku, w którym usunięcie drzewa lub krzewu jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty, administracyjną karę pieniężną ustala się w wysokości takiej opłaty, która byłaby ponoszona, gdyby takiego zwolnienia nie było (art. 89 ust. 1 OchrPrzyrodU).

Do ustalenia wysokości kary, co do zasady, wcześniej ustala się wysokość opłaty mnożąc liczbę cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty (art. 85 ust. 1 OchrPrzyrodU). Natomiast jeżeli ustalenie obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa jest niemożliwe z powodu:

  • wykarczowania pnia i braku kłody – dane do wyliczenia administracyjnej kary pieniężnej ustala się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego, powiększając ją o 50% (art. 89 ust. 3 OchrPrzyrodU);
  • z powodu braku kłody – obwód do wyliczenia administracyjnej kary pieniężnej ustala się, przyjmując najmniejszą średnicę pnia i pomniejszając wyliczony obwód o 10% (art. 89 ust. 4 OchrPrzyrodU).

Sposób obliczenia wysokości administracyjnej kary pieniężnej oparty na treści art. 89 ust. 3 OchrPrzyrodU zakłada, że informacje na podstawie których ustalono wymiary usuniętego drzewa powiększa się o 50% co stanowi sankcję za usunięcie śladów niezgodnego z prawem usunięcia drzew.

Orzecznictwo

Konstrukcja tego przepisu jest konsekwencją przewidywania przez ustawodawcę sytuacji, w której pozostałości po nielegalnie wyciętym drzewie zostaną z terenu nieruchomości usunięte. W takiej sytuacji organ ma możliwość powiększyć ustaloną karę o 50 %. Gdyby zasady tej do ustawy nie wprowadzono, to praktycznie ochrona zadrzewień, którą przewiduje ustawa również poprzez nakładanie kar administracyjnych za nielegalne wycięcie drzew – stałaby się fikcją. Dokonywanie ustaleń na podstawie wszelkich dostępnych informacji zebranych w sprawie a nie na podstawie zastanych w terenie pozostałości po wyciętym drzewie jest konsekwencja tego, że nakładana kara jest karą za delikt administracyjny. Zatem siłą rzeczy w sprawach takich jak niniejsza, materiał dowodowy musi być inny niż w pozostałych sprawach administracyjnych, bo w pewnym zakresie zawsze będzie hipotetyczny. Powyższe rozwiązanie ma ułatwić organom administracji dokonanie ustaleń wielkości drzew, które zostały usunięte bez wymaganego zezwolenia oraz pozbawić skuteczności starania podmiotów usuwających bez zezwolenia drzewa zmierzające do uniemożliwienia dokonania ustaleń faktycznych w tym zakresie (wyr. WSA w Gliwicach z 22.12.2014 r., II SA/Gl 863/14).

Co prawda, w analizowanej sprawie, jak rozumiem na terenie, z którego usunięto drzewa pozostają karpy (korzenie jakichś drzew), to nie wyklucza to moim zdaniem postępowania opartego na zasadzie wyrażonej w art. 98 ust. 3 PrOchrŚrod, znajdującej zastosowanie w przypadku gdy ustalenie obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa jest niemożliwe z powodu wykarczowania pnia i braku kłody. W mojej ocenie przesłanka ta została spełniona w analizowanej sprawie.