Trwają prace nad kompleksową regulacją prawną dotyczącą funkcjonowania sołectw

Cele projektowanej ustawy

Wskazany projekt przewiduje kompleksowe rozwiązania prawne związane z funkcjonowaniem sołtysów i rad sołeckich w jednostkach pomocniczych gminy, o których mowa w art. 5 SamGminU. W uzasadnieniu projektu wskazano, że proponowana ustawa zmierza do umocnienia ustroju sołectw poprzez dokładne wskazanie kompetencji organów sołectwa (zebranie wiejskie, sołtys) oraz umożliwienie gminom dokładnego wskazania mienia, którym dysponuje sołectwo. Jednocześnie wzmocnieniu uległaby pozycja sołtysa, który dzięki nowym kompetencjom (art. 4 ust. 1 projektu) może uczestniczyć w obradach rady gminy. Należy także zauważyć, że sołtys – poza nowymi obowiązkami – wykonuje również szereg innych, związanych z reprezentowaniem mieszkańców sołectwa (np. organizuje i prowadzi zebranie wiejskie lub informuje mieszkańców o ogłoszeniach dotyczących jednostki samorządu terytorialnego). Dlatego też należy dookreślić rolę sołtysa oraz uwzględnić fakt, że wykonywane przez niego zadania mają charakter zadań publicznych.

Dieta i zwrot kosztów podróży sołtysów będą obligatoryjne

Stąd proponowana ustawa w art. 5 ust. 1 ustala, że rada gminy będzie ustanawiać zasady na jakich sołtysom oraz członkom rady sołeckiej będzie przysługiwała dieta lub zwrot kosztów podróży służbowych. Projektowane rozwiązania legislacyjne są korzystniejsze od aktualnych rozwiązań przewidzianych w ustawie o samorządzie gminnym, które przewidują fakultatywność ww. świadczeń, a nie ich obligatoryjność – jak przewiduje projekt.

Prawo do zryczałtowanego wynagrodzenia dla sołtysa

W projekcie dodatkowo wskazano, że sołtysom, niezależnie od diet i zwrotu kosztów podróży służbowych, będzie przysługiwało wynagrodzenie związane z pełnioną funkcją, w wysokości połowy wynagrodzenia minimalnego określonego na podstawie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia funkcji. Pełnienie funkcji sołtysa będzie równoznaczne z przystąpieniem do ubezpieczenia emerytalno-rentowego, w związku z czym wynagrodzenie, o którym mowa powyżej będzie stanowiło dodatek do ustalenia podstawy wymiaru emerytury. Zatem, skoro wynagrodzenia sołtysa ma wynosić połowę wynagrodzenia minimalnego, to w 2023 r. będzie to oznaczać kwotę 1745,00 zł brutto, a od lipca 2023 r. – 1800,00 zł.

Jednocześnie projektodawcy przewidują, że podstawą wykonywania zadań przez sołtysa będzie stosunek pracy na podstawie wyboru.

Prawo do dodatkowego świadczenia emerytalnego

Dodatkowo przewidziano rozwiązanie finansowe dotyczące wprowadzenie dodatkowego świadczenia emerytalnego. W projekcie przewidziano, że osobie, która pełniła przez minimum jedną pełną kadencję funkcję sołtysa, będzie przysługiwać dodatkowe świadczenie emerytalne w wysokości 300 zł. Wspomniane świadczenie emerytalne ma być finansowane z budżetu centralnego. Zatem, jest to rozwiązanie zakresowo zbliżone z finansowaniem innego świadczenia przewidzianego w projekcie, a mianowicie z ryczałtowym wynagrodzeniem przysługującym sołtysowi z racji wykonywanej funkcji. Nie będzie więc ono obciążeniem dla budżetu samorządowego, z którego mają być finansowe tylko diety i zwroty kosztów podróży sołtysów i członków rady sołeckiej (świadczenie będzie przysługiwać tylko sołtysom).

Wsparcie rzeczowe i finansowe sołectw

Projekt przewiduje również wsparcie sołectw – rzeczowe i finansowe. Z jednej strony, przewidziano rozwiązanie finansowe dotyczące kwestii organizatorskich. W tym zakresie na uwagę zasługują przepisy zawarte w art. 10 projektu. Tamże postanowiono, że:

„1. Zadania z zakresu obsługi administracyjno-organizacyjnej prowadzi właściwa miejscowo gmina.

2. Zadania związane z obsługą finansową prowadzi właściwy miejscowo wójt”.

Warto odnotować, że zbliżone rozwiązanie legislacyjne funkcjonuje już w polskim systemie prawnym. Takim przykładem może być przepis art. 5b ust. 15 SamGminU, z którego wynika, że:

„Obsługę administracyjno-biurową młodzieżowej rady gminy zapewnia urząd gminy. Koszty obsługi młodzieżowej rady gminy pokrywa urząd gminy”.

Nie ma więc wątpliwości co do tego, że ww. przepis spowoduje konieczność zaangażowania gminy w celu zapewnienia wspomnianej obsługi sołectwa. Dotyczy to również zapewnienia obsługi finansowej. Zatem, przepisy te nie pozostawiają wyboru dla wójta gminy. Będzie musiał stworzyć warunki organizacyjne, co może być wyzwaniem w dzisiejszych trudnych czasach. Realizacja ww. przepisów wymaga bowiem zaangażowania nie tylko czynnika osobowego, w postaci odpowiednich pracowników, ale i czynnika rzeczowego, czyli udostępnienia majątku rzeczowego.

Z drugiej strony przewidziano nowe źródło dochodów dla sołectw. Świadczy o tym treść art. 14 projektu gdzie przewidziano prawo do zyskania odpisu podatku dochodowego, co może być wydatnym źródłem wsparcia finansowego sołectwa.

Zakup wieńca pogrzebowego ze środków publicznych dla pracownika gminy

Tak stwierdza RIO w Gdańsku w wyjaśnieniach z 23.2.2023 r. (RP.063/84/8/2023).

Chodziło o dopuszczalność sfinansowania ze środków publicznych kosztów zakupu wieńca pogrzebowego oraz kosztów związanych z zamieszczeniem w prasie kondolencji w związku ze śmiercią pracowników, byłych pracowników urzędu gminy, radnych oraz osób bliskich tych osób.

Zgodnie z art. 216 ust. 2 FinPubU, wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, a w szczególności na:

Zdaniem RIO pomimo tego, że jest to katalog przykładowy, z zawartego zwrotu „w szczególności” nie należy wnioskować, że uprawnione będzie wydatkowanie z budżetu jednostki samorządu terytorialnego środków na świadczenia czy zadania, które nie mają podstawy w przepisach prawa.

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wymienione w art. 7 SamGminU. Jak stwierdza RIO w Gdańsku, co prawda wydatkowanie z budżetu gminy środków z przeznaczeniem na zakup wieńców pogrzebowych, czy też zamieszczenie w prasie kondolencji w związku ze śmiercią pracowników, byłych pracowników urzędu gminy, radnych oraz najbliższych im osób nie jest bezpośrednio związane z realizacją zadań własnych gminy wymienionych w art. 7 SamGminU, to jednak takie wydatki mogą mieć związek z realizacją spraw publicznych o znaczeniu lokalnym.

Ponadto w toku wykonywania budżetu JST mają obowiązek dokonywać wydatków w granicach kwot określonych w planie finansowym, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych przeniesień i zgodnie z planowanym przeznaczeniem, w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów (art. 254 pkt 3 FinPubU).

RIO w Gdańsku podkreśla, że zadaniem własnym gminy jest nie tyle dokonanie samego wydatku, ale jest nim cel i rezultat mieszczący się w regulacjach ustawowych określających zadania własne gminy.

Wprowadzenie certyfikacji wykonawców odłożone w czasie

Zgodnie ze zmienionym harmonogramem prac przyjęcie projektu przez Radę Ministrów i rozpoczęcie prac parlamentarnych planowane jest już po rozpoczęciu nowej kadencji Sejmu.

Dla przypomnienia, projekt rozwiązań odnośnie do certyfikacji wykonawców został skierowany do konsultacji w marcu 2022 r. Obecnie trwają końcowe prace nad projektem ustawy dotyczącym certyfikacji wykonawców zamówień publicznych oraz nadal prowadzone są konsultacje z interesariuszami dotyczące poszczególnych zagadnień i obszarów certyfikacji, tak aby wypracować optymalne rozwiązania.

Podkreślić należy, że certyfikacja zamówień publicznych to element Polityki zakupowej państwa. Jej wprowadzenie ma m.in. zwiększyć udział MŚP w rynku zamówień publicznych. Chodzi o ograniczenie obowiązków formalnych związanych ze składaniem dokumentów przez wykonawców oraz uproszczenie i przyspieszenie weryfikacji ich sytuacji podmiotowej przez zamawiających. Istotę certyfikacji stanowi stworzenie możliwości uzyskania przez wykonawców stosownego certyfikatu, służącego do wykazania braku podstaw wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz spełniania warunków udziału w postępowaniu. Dzięki temu nastąpi znaczące ograniczenie obowiązków formalnych oraz kosztów związanych z udziałem w postępowaniach. Mechanizm certyfikacji oznacza w założeniu również wymierne korzyści dla zamawiających, zwłaszcza mniejszych jednostek. Eliminuje on konieczność żądania, a następnie weryfikowania w toku postępowania znacznej ilości dokumentów dotyczących sytuacji oraz zdolności wykonawców, a w konsekwencji ma przyczynić się do istotnego skrócenia czasu trwania postępowań. Nie bez znaczenia jest także ograniczenie ryzyk związanych z błędną weryfikacją wykonawców. Ma to być więc rozwiązanie, które w znacznym stopniu powinno uprościć procedurę zamówieniową, na czym zyskają zwłaszcza mniejsze instytucje zamawiające.

Założenia certyfikacji wykonawców nie zmieniły się w stosunku do tego, co zostało opublikowane w „Zielonej księdze”. Certyfikacja wykonawców odbywać się będzie w dwóch obszarach, tj. podstaw wykluczenia z udziału w postępowaniu (tzw. certyfikacja warunków negatywnych) oraz spełniania warunków udziału w postępowaniu (tzw. certyfikacja warunków pozytywnych). Certyfikacja będzie miała charakter fakultatywny. Wykonawca niedysponujący certyfikatem będzie miał możliwość wykazania okoliczności wymaganych przez przepisy PrZamPubl i zamawiającego w tradycyjny sposób, tak jak to ma miejsce obecnie. Za wydanie certyfikatu wykonawca ma ponosić stosowną opłatę, której wielkość uzależniona będzie od wnioskowanego zakresu certyfikatu

Wstrzymanie dotacji dla branżowych centrów umiejętności, które będą utrudniać albo udaremniać kontrolę z JST

W związku z objęciem dotowania branżowych centrów umiejętności przewiduje się także zmianę przepisów dotyczących kontroli prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji przez ww. placówki. Projekt przewiduje w tym zakresie zmiany w art. 36 ust. 6-8 FinZadOśwU, które mają mieć następującą treść:

„6. W przypadku utrudniania lub udaremniania przez szkołę, o której mowa w art. 26 ust. 2, niepubliczne branżowe centrum umiejętności, niepubliczną placówkę, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe, lub przez organ prowadzący tę szkołę, centrum lub placówkę czynności kontrolnych, o których mowa w ust. 2, organ dotujący wzywa dyrektora tej szkoły, centrum lub placówki lub organ prowadzący tę szkołę, centrum lub placówkę do zaprzestania tych działań w wyznaczonym terminie.
7. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 6, organ dotujący wstrzymuje, w drodze decyzji administracyjnej, przekazywanie szkole, o której mowa w art. 26 ust. 2, niepublicznemu branżowemu centrum umiejętności lub niepublicznej placówce, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe, dotacji do dnia umożliwienia przeprowadzenia w tej szkole, centrum lub placówce czynności kontrolnych, o których mowa w ust. 2.
8. Środki przekazane szkole, o której mowa w art. 26 ust. 2, niepublicznemu branżowemu centrum umiejętności lub niepublicznej placówce, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe, za okres, którego dotyczyło wstrzymanie dotacji, mogą być wykorzystane wyłącznie na refundację wydatków związanych z realizacją zadań szkoły, centrum lub placówki, o których mowa w art. 35 ust. 1, poniesionych przez szkołę, centrum lub placówkę w okresie roku budżetowego, w którym dotacja została wstrzymana. Jeżeli okres wstrzymania dotacji przypada na więcej niż jeden rok budżetowy, przekazane środki mogą być wykorzystane proporcjonalnie do okresów wstrzymania dotacji w poszczególnych latach budżetowych”.

Podsumowując, nowe rozwiązania w zakresie edukacji z pewnością przysporzą samorządom szczebla powiatowego nowych zadań. Powiaty będą odpowiedzialne za przekazywanie dotacji dla placówek BCU, z tym że będą wyposażone także w mechanizmy kontrolne prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji przez ww. placówki. Działania BCU ukierunkowane na przeszkadzanie czynności kontrolnych spowodują wstrzymanie dotowania.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym. Sołtysi z dodatkiem emerytalnym 300+

W dniu 13.3.2023 r., do Sejmu został złożony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, którego celem jest przyznanie dodatkowego świadczenia o charakterze emerytalnym dla sołtysów, którzy pełnili przynajmniej dwie kadencje (nie ma wymogu, żeby kadencje były pełnione bezpośrednio po sobie). Wysokość świadczenia została zaproponowana na 300 zł miesięcznie. Zgodnie z projektem, świadczenie ma przysługiwać po osiągnięciu wieku emerytalnego tj.:

Świadczenie w tym koszty obsługi, mają być finansowane z budżetu państwa. Świadczenie będzie wypłacane od miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek. Świadczenie będzie wypłacał organ emerytalny (ZUS lub KRUS). Będzie ono wypłacane miesięcznie, do 15. dnia każdego miesiąca. Projekt przewiduje, że ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od ogłoszenia.

Nowa ustawa o sporach zbiorowych w konsultacjach

Obowiązujące przepisy

Obecnie obowiązującą ustawą, która reguluje prowadzenie sporów zbiorowych jest ustawa z 23.5.1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, która reguluje sprawy związane z wszczęciem, prowadzeniem i zakończeniem sporu zbiorowego. Stronami sporu zbiorowego są: pracownicy – reprezentowani przez związki zawodowe oraz pracodawca lub pracodawcy, którzy mogą być reprezentowani przez właściwe organizacje pracodawców. Obowiązujące przepisy przyznają prawo wszczęcia i prowadzenia sporu zbiorowego każdej organizacji związkowej. Taka sytuacja, przy wielości związków zawodowych w zakładzie pracy, znacznie utrudnia osiągnięcie porozumienia.

Co ciekawe, jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, proponowane rozwiązania uwzględniają również dorobek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy, działającej w latach 2016–2018, zadaniem której było m.in. opracowanie projektu ustawy – Kodeks zbiorowego prawa pracy, zawierającego uregulowania w obszarze rozwiązywania sporów zbiorowych. Co ważne, z prac tej Komisji, zarówno w zakresie zbiorowego jak i indywidualnego nie przekształcono pomysłów w nowe regulacje kodeksowe, pomijając kilka pojedynczych zmian w Kodeksie pracy po 2018 roku.

Najważniejsze zmiany zaproponowane w projekcie ustawy

1. Odejście od enumeratywnego określenia przedmiotu sporu zbiorowego

Mimo że obowiązujące przepisy ustawy o rozwiązaniu sporów zbiorowych enumeratywnie definiują przedmiot sporu zbiorowego, to spory wszczynane są we wszelkich sprawach, które dotyczą zbiorowych praw i interesów pracowników. Co więcej, często interpretacja zakresu przedmiotu sporu przyjmowana przez strony jest odmienna, co stwarza problemy już na początku negocjacji. Odejście od enumeratywnego określenia przedmiotu sporu zbiorowego spowoduje, że przyszła ustawa będzie określać zasady wszczęcia, prowadzenia i rozwiązywania sporu zbiorowego pracy, który zgodnie z zaproponowaną definicją będzie sporem osób wykonujących pracę zarobkową z pracodawcą lub pracodawcami o zbiorowe prawa lub wolności związkowe, a także zawodowe, ekonomiczne lub socjalne zbiorowe interesy lub prawa, związane z wykonywaniem pracy. Tak więc spór będzie mógł być prowadzony we wszelkich sprawach zbiorowych, w których związki zawodowe reprezentują osoby wykonujące pracę zarobkową.

2. Wprowadzenie wymogu wyłaniania reprezentacji organizacji związkowych niezbędnej do wszczęcia i prowadzenia sporu zbiorowego

Obowiązujące przepisy przyznają prawo wszczęcia i prowadzenia sporu zbiorowego każdej organizacji związkowej. Taka sytuacja, przy wielości związków zawodowych w zakładzie pracy, znacznie utrudnia osiągnięcie porozumienia. Zdarza się, że pracodawca osiąga porozumienie z większością związków zawodowych, jednak spór trwa nadal, gdyż jedna lub kilka organizacji nie zawarły porozumienia. Nierzadko pracodawca jest w sporze zbiorowym z kilkoma, a nawet kilkunastoma organizacjami związkowymi, z których każda może przedstawiać różne postulaty, co powoduje problemy w zakresie uzgodnienia wspólnego stanowiska stron. W celu ujednolicenia przepisów z zakresu zbiorowego prawa pracy, zgodnie z postulatami organizacji reprezentatywnych, proponuje się wprowadzenie obowiązku zawiązywania koalicji związków w trwającym sporze.

W tym kontekście proponuje się zastosowanie standardów, przewidzianych w odniesieniu do wyłaniania reprezentacji, które mają zastosowanie do negocjowania i zawierania układów zbiorowych pracy, wzorując się na przepisie art. 241¹⁶ Kodeksu pracy, tzn. wprowadzenie trybu powiadamiania o zgłoszonych żądaniach pozostałych organizacji związkowych, działających u danego pracodawcy, w celu wspólnego prowadzenia rokowań; w razie braku porozumienia co do wspólnej reprezentacji – warunkiem prowadzenia rokowań będzie uczestniczenie w niej co najmniej jednej organizacji reprezentatywnej w myśl art. 25² – 25³ ustawy z 23.5.1991 r. o związkach zawodowych.

3. Określenie czasu trwania prowadzenia sporu

W obecnym stanie prawnym brak jest określenia maksymalnego czasu trwania sporu. Nie wskazano również skutecznej formy jego zakończenia. Często strony po rozpoczęciu sporu nie podejmują dalszych działań w celu jego rozstrzygnięcia. Taka sytuacja powoduje, że spór trwa wiele miesięcy lub lat, mimo że strony nie podejmują żadnych czynności. Możliwość permanentnego pozostawania w sporach zbiorowych nie służy dialogowi społecznemu i osłabia szansę prowadzenia rzeczowych negocjacji. Spór zbiorowy powinien toczyć się dynamicznie, a stronom powinno zależeć na dojściu do porozumienia. Proponuje się zatem precyzyjne określenie czasu trwania sporu (9 miesięcy – z możliwością dodatkowego wydłużenia o 3 miesiące). W tym okresie spór powinien zakończyć się opracowaniem odpowiednich dokumentów lub po jego upływie – będzie wygasał z mocy prawa.

4. Zmiany w zakresie prowadzenia listy mediatorów przy Ministrze Rodziny i Polityki Społecznej

Z uwagi na fakt, że w obecnym stanie prawnym kwestie związane z funkcjonowaniem listy mediatorów przy ministrze, jak i sam status mediatora, nie są doprecyzowane – w celu wzmocnienia pozycji mediatora – konieczne są odpowiednie zmiany co do standardów pracy mediatora, jak i warunków wpisu na listę mediatorów. Listę będzie ustalał minister na podstawie wniosku osoby zainteresowanej uzyskaniem wpisu. Przyszła ustawa będzie określać kryteria wpisu na listę. Dodatkowo, w stosunku do ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, zrezygnowano z uzgadniania listy z organizacjami partnerów społecznych, reprezentowanymi w RDS. W pierwszej kolejności proponuje się określić kryteria wpisu na listę mediatorów (obecnie w stosunku do mediatorów z listy ministra, mediujących w sporach zbiorowych, nie są sprecyzowane w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych żadne wymagania w tym zakresie, w odróżnieniu od przepisów dotyczących mediatorów w sprawach karnych, w sprawach nieletnich, mediatorów rodzinnych i gospodarczych). Zgodnie z projektem ustawy mediatorem z listy będzie mogła być osoba, która:

Powyższe kryteria wpisu na listę mediatorów są w dużej części zbieżne z kryteriami określonymi w Uchwale nr 35 Rady Dialogu Społecznego z 18.9.2019 r. w sprawie ustalenia zasad wpisu mediatorów na listę ustaloną przez ministra właściwego do spraw pracy w uzgodnieniu z organizacjami związkowymi i organizacjami pracodawców reprezentatywnymi, w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego.

5. Wprowadzenie mediacji prewencyjnej

Zgodnie z obowiązującą ustawą o rozwiązaniu sporów zbiorowych, rokowania w celu rozwiązania sporu zbiorowego w drodze porozumienia prowadzone są wyłącznie przez strony sporu, bez udziału osób trzecich. W konsekwencji strony, przechodząc do etapu mediacji, bywają już tak mocno skonfliktowanie, że w wielu przypadkach brak jest możliwości dojścia do porozumienia. Dlatego też – w celu umożliwienia osiągnięcia porozumienia na jak najwcześniejszym etapie sporu – proponuje się wprowadzenie instytucji mediacji prewencyjnej, mającej zapobiegać eskalacji konfliktu w trakcie prowadzenia rokowań. Ma ona umożliwić stronom skorzystanie z profesjonalnej pomocy osoby dającej gwarancję bezstronności i pomagającej w osiągnięciu wcześniejszego porozumienia, co z kolei może przyczynić się do wzrostu liczby porozumień zawieranych na tym etapie sporu.

6. Wprowadzenie definicji pracodawcy dominującego

W projekcie ustawy określono pojęcia m.in.: organizacji pracodawców, osoby wykonującej pracę zarobkową, pracodawcy, pracodawcy dominującego, pracownika oraz sporu zbiorowego pracy. Potrzeba zdefiniowania pojęcia „pracodawcy dominującego” pojawiała się w postulatach związków zawodowych. Strona pracownicza powoływała się na przypadki, gdy rzeczywistym podmiotem uprawnionym do podejmowania wiążących decyzji nie był faktyczny pracodawca, a podmiot nadrzędny. Intencją tej zmiany jest umożliwienie prowadzenia sporu zbiorowego z podmiotem, który jest władny do podejmowania decyzji w sferze praw i interesów pracowniczych, kształtowania warunków zatrudnienia czy rozstrzygania o środkach na wynagrodzenia zatrudnionych osób. Wprowadzenie definicji pracodawcy dominującego pozwolić ma na prowadzenie poszczególnych etapów sporu zbiorowego z podmiotem uprawnionym do podejmowania decyzji o uwzględnieniu zgłoszonych żądań. Tego rodzaju postulat budzi kontrowersje, dlatego na etapie konsultacji mogą pojawić się propozycje doprecyzowania i dodania takiej definicji również do treści Kodeksu pracy.

Zawiadomienie o zakończeniu budowy – Świadectwo Charakterystyki Energetycznej

Świadectwo charakterystyki energetycznej części budynku

Jeżeli chodzi o Świadectwo charakterystyki energetycznej części budynku, to może ono zostać opracowane na podstawie świadectwa charakterystyki energetycznej całości budynku, a w przypadku braku takiego świadectwa, na podstawie dokumentacji technicznej budynku.

Zarządca lub właściciel budynku jest zobowiązany do przekazania kopii świadectwa charakterystyki energetycznej budynku nieodpłatnie. W przypadku braku świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, zarządca lub właściciel nieruchomości zobowiązany jest do przekazania dokumentacji technicznej budynku właścicielowi części budynku lub osobie, co do której wie, że przysługuje jej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. W przypadku braku świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, zarządca lub właściciel nieruchomości zobowiązany jest do przekazania dokumentacji technicznej budynku właścicielowi części budynku lub osobie, co do której wie, że przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego.

W przypadku braku świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, zarządca lub właściciel nieruchomości zobowiązany jest do przekazania dokumentacji technicznej budynku najemcy w przypadku, o którym mowa w art. 11 ust. 3 CharaktEnergBudU, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia złożenia przez niego wniosku.

Zgodnie z art. 10 CharaktEnergBudU Świadectwo charakterystyki energetycznej powinno zawierać:

Trzeba podkreślić, że Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku sporządzać się powinno na podstawie metodologii wyznaczania tejże charakterystyki energetycznej budynku lub jego części na podstawie przepisów art. 15 CharaktEnergBudU.

Osoba, która sporządza świadectwo charakterystyki energetyczne budynku, uwzględniać powinna wszelkie parametry techniczne konstrukcji, oraz instalacji budynku, wraz z parametrami technicznymi źródła ciepła zasilającego ten budynek lub jego część.

Osoba, która sporządza Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku powinna tego dokonywać przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego, poprzez który prowadzony jest centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków.

Sporządzający świadectwo charakterystyki energetycznej budynku powinien przekazywać osobie lub podmiotowi, który zlecił jego wykonanie , taką formę świadectwa charakterystyki energetycznej która jest w postaci papierowej i jest opatrzona numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków, wraz z podpisem osoby uprawnionej.

W przypadku gdy dla części budynku lub budynku osoba sporządziła projekt techniczny, wówczas świadectwo charakterystyki energetycznej budynku lub jego części budynku zostać może opracowane w oparciu o charakterystykę energetyczną, na podstawie przepisu art. 34 ust. 6 pkt 1 PrBud, uwzględniając jednocześnie ewentualne odstępstwa od projektu technicznego w zakresie charakterystyki energetycznej budynku lub jego części.

Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku mieszkalnego jednorodzinnego

Zgodnie z art. 3 pkt 2a PrBud świadectwo charakterystyki energetycznej budynku mieszkalnego jednorodzinnego, należy do grupy budynków, które cechują się:

W przypadku braku dokumentacji technicznej dotyczącej budynku jednorodzinnego, może być ona opracowana w oparciu o wykonaną dla jednego z tych budynków charakterystykę energetyczną, zgodnie z przepisami art. 34 ust. 6 pkt 1 PrBud przy jednoczesnym uwzględnieniu ewentualnych odstępstw od projektu technicznego co do zakresu charakterystyki energetycznej budynku, czy też w oparciu o sporządzone dla jednego z tych budynków świadectwa charakterystyki energetycznej budynku.

Świadectwo charakterystyki energetycznej części budynku o jednakowych rozwiązaniach konstrukcyjno-materiałowych i instalacyjnych

Jeżeli się mówi o Świadectwie charakterystyki energetycznej części budynku , to należy powiedzieć:

Zgodnie z PrBud właściciel lub zarządca budynku lub części budynku lub osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, powinna przekazać odpowiednio nabywcy albo najemcy:

W przypadku gdy zbywca albo wynajmujący nie wywiąże się z obowiązku, nabywca albo najemca może, w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy przeniesienia własności albo umowy najmu, wezwać pisemnie zbywcę lub wynajmującego do wywiązania się z tego obowiązku w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia wezwania.

Jeżeli dochodzi do sytuacji w której świadectwo charakterystyki energetycznej budynku albo jego kopia nie zostaną przekazane w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia wezwania, wówczas nabywca albo najemca może lokalu, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy w przypadku umowy najmu, oraz 12 miesięcy w przypadku umowy sprzedaży albo zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, licząc od dnia zawarcia umowy, zlecić sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku na koszt zbywcy albo wynajmującego.

Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem, który określać powinien wielkość zapotrzebowania na energię , która jest niezbędna do zaspokojenia potrzeb związanych z

Dla potrzeb sporządzenia charakterystyki energetycznej budynków przemysłowych i magazynowych nie uwzględnia się ilości energii dostarczanej do tych budynków dla celów technologiczno-produkcyjnych.

W świadectwie ocenia się wielkość zapotrzebowania na energię wynikającego z przeznaczenia i standardu budynku oraz jego systemów instalacyjnych, czyli na podstawie jego stałych, obiektywnych cech, a nie na podstawie pomiaru zużycia energii, gdyż trudno poddać obiektywnej ocenie sposób użytkowania budynku przez jego użytkowników.

Celem wprowadzenia obowiązku sporządzania świadectw jest promowanie budownictwa efektywnego energetycznie i zwiększanie świadomości społecznej w zakresie możliwości uzyskania oszczędności energii w budownictwie.

Bon turystyczny ważny do końca marca 2023 roku

Dane prezentowane przez ZUS
Program Polski Bon Turystyczny wystartował w sierpniu 2020 r. Jak informuje ZUS jest to dodatkowe świadczenie w formie elektronicznego bonu. Stanowi wsparcie finansowe dla polskich rodzin z dziećmi oraz pomaga właścicielom obiektów noclegowych i turystycznych, którzy z powodu restrykcji epidemicznych zostali narażeni na utratę dochodów z prowadzonej działalności. W ciągu pierwszych pięciu miesięcy Polacy dokonali prawie 365 tys. płatności bonami na łączną kwotę 240 mln zł. Rekordowy okazał się 2021 r., kiedy to w ciągu 12 miesięcy zrealizowali ponad 2,8 mln transakcji na łączną kwotę prawie 1,8 mld zł. W 2022 r. zapłacili bonami 1,9 mln razy na łączną kwotę 960 mln zł. Od początku funkcjonowania programu do końca 2022 r. zostało więc zrealizowanych w sumie prawie 5,1 mln transakcji na łączną kwotę przekraczającą 2,9 mld zł. Największym zainteresowaniem Bon Turystyczny cieszył się w lipcu i sierpniu 2021 r., kiedy wykonano ok. 34 % wszystkich dotychczasowych transakcji. Kwota, którą wtedy zapłacono, stanowiła prawie 37 % łącznych wydatków związanych z płatnościami bonami od sierpnia 2020 r. do grudnia 2022 r.

28 tysięcy przedsiębiorców
W pierwszych miesiącach działania programu w systemie do obsługi PBT zarejestrowano ponad 18 tys. podmiotów turystycznych. W kolejnych miesiącach przybywało rejestracji podmiotów, a 31 grudnia 2022 r. w systemie do obsługi PBT widniało 28 tys. aktywnych podmiotów turystycznych. Najwięcej takich przedsiębiorców przybyło w trzecim kwartale 2021 r. Od początku działania programu PBT najwięcej podmiotów turystycznych zarejestrowano w województwach pomorskim (6,3 tys.) oraz małopolskim (5,6 tys.). Na trzecim miejscu w rankingu uplasowało się województwo zachodniopomorskie (5,2 tys.).

92% wykorzystanych Bonów
Według danych ZUS na koniec 2022 r. uprawnionych do bonu turystycznego było ok. 4,5 mln osób. W systemie widniało natomiast ok. 3,9 mln aktywnych bonów, przy czym:

1) wykorzystanych bonów było 92%, czyli 3,6 mln, z czego:

2) niewykorzystanych aktywnych bonów było 8%, czyli 301 tys.

31.12.2022 r. wciąż do wykorzystania pozostały aktywowane bony turystyczne na kwotę 392,7 mln zł.

31.3.2023 r. mija termin realizacji Polskiego Bonu Turystycznego
Polskim Bonem Turystycznym można zapłacić jeszcze do końca marca 2023 r., taki termin został wskazany w treści ustawy z 2.9.2022 r. o pomocy przedsiębiorcom w związku z katastrofą ekologiczną na Odrze. Bonem Turystycznym można płacić m.in. za pobyt w hotelu, pensjonacie, gospodarstwie agroturystycznym, turnusie rehabilitacyjnym, obozie harcerskim, sportowym czy rekreacyjnym na terenie Polski.

Przypadki braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej

Na wstępie należy wskazać na grupę podmiotów, które mogą wszcząć kontrolę podatkową. Jak wskazuje art. 281 § 1 OrdPU: „Organy podatkowe pierwszej instancji przeprowadzają kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych, zwanych dalej »kontrolowanymi«”. Z kolei jednym z organów uprawnionych do przeprowadzania kontroli podatkowej (w przeciwieństwie do kontroli celno-skarbowej, którą prowadzi naczelnik urzędu celno-skarbowego) jest właśnie naczelnik urzędu skarbowego.

Fundamentalny dla wszczęcia kontroli podatkowej jest art. 282b § 1 OrdPU, gdzie mówi się, że naczelnik urzędu skarbowego (jako organ podatkowy) jest zobowiązany do zawiadomienia kontrolowanego o zamiarze wszczęcia kontroli. W tym celu dostarcza się kontrolowanemu zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli. Podstawową zasadę wyraża art. 282b § 2 OrdPU : „Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia”.

Jednocześnie podatnik może uzgodnić z organem, który ma przeprowadzić kontrolę, możliwość wszczęcia kontroli przed upływem siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Taką zgodę podatnik może wyrazić ustnie, wtedy kontrolujący sporządza adnotację.

W pewnych sytuacjach organ podatkowy nie ma obowiązku wcześniejszego zawiadamiania o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, musi jednakże zaraz po dokonaniu takiej czynności (zgodnie z art. 282c § 3 OrdPU) poinformować kontrolowanego o przyczynie braku zawiadomienia.

Enumeratywnie wskazane przypadki, gdy organ podatkowy nie musi stosować zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, wskazane są w art. 282c § 1 pkt 1 i 2 OrdPU. Jako przykładowe można wskazać sytuacje, gdy kontrola:

Jednocześnie należy wskazać, że gdy trwa już kontrola podatkowa i stwierdzi ona nieprawidłowości, to może bez informowania podatnika o zamiarze wszczęcia kontroli rozszerzyć jej zakres (art. 282c § 2 OrdPU). Tak więc – odpowiadając na pytanie – organ podatkowy działa legalnie.

(RA)

50 mln zł na wycieczki szkolne. Ruszyła nowa edycja „Poznaj Polskę”

Wnioski do wyczerpania środków

Nabór wniosków jest prowadzony w trybie ciągłym do wyczerpania środków finansowych – decyduje data złożenia wniosku o dofinansowanie wycieczki. W pierwszej kolejności, przez okres 14 dni od dnia rozpoczęcia naboru wnioski o dofinansowanie wycieczek będą mogły składać organy prowadzące wyłącznie dla szkół, które nie otrzymały wsparcia finansowego w poprzednich edycjach w ramach przedsięwzięcia „Poznaj Polskę”.

Co podlega dofinansowaniu

W ramach „Poznaj Polskę” dofinansowaniu w 80% podlegają wycieczki:

– przy czym wycieczka może się odbyć przy udziale co najmniej 10 uczniów, a łączny koszt zakwaterowania i wyżywienia uczestnika wycieczki nie może przekroczyć kwoty 150 zł na dobę.

Jaka jest idea

Jak podkreśla resort edukacji: „Przedmiotem jest wsparcie organów prowadzących publiczne i niepubliczne szkoły dla dzieci i młodzieży w realizacji zadań mających na celu uatrakcyjnienie procesu edukacyjnego dzieci i młodzieży poprzez umożliwienie im poznawania Polski, jej środowiska przyrodniczego, tradycji, zabytków kultury i historii oraz osiągnięć polskiej nauki. Przedsięwzięcie ma wspomóc realizację podstaw programowych dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Pozwoli urozmaicić zajęcia lekcyjne, dzięki czemu nauka nabierze praktycznego wymiaru. Uczenie się oparte na praktycznym odkrywaniu śladów historii, czy też eksperymentowaniu w centrach nauki stworzy uczniom warunki do zdobywania nowych umiejętności w niepowtarzalnym środowisku edukacyjnym.

Przyznawane przez Ministra w formie dotacji celowej środki finansowe przeznaczane są na dofinansowanie wycieczek szkolnych związanych z priorytetowymi obszarami edukacyjnymi wskazanymi przez Ministra w odrębnym komunikacie w każdym roku realizacji przedsięwzięcia. W ramach tych obszarów Minister ogłasza na swojej stronie podmiotowej wykazy punktów edukacyjnych dla trzech grup wiekowych (klasy I-III szkół podstawowych, klasy IV-VIII szkół podstawowych oraz szkoły ponadpodstawowe)”.

Kto składa wnioski i na co

O środki na dofinansowanie wycieczek mogą ubiegać się organy prowadzące publiczne i niepubliczne: szkoły podstawowe i ponadpodstawowe (licea ogólnokształcące, technika, branżowe szkoły I stopnia, szkoły specjalne przyspasabiające do pracy) dla dzieci i młodzieży, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a i b PrOśw, szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego, tj.:

Źródło: Poznaj Polskę – edycja 2023 – Ministerstwo Edukacji i Nauki – Portal Gov.pl (www.gov.pl)