Tak stwierdza RIO w Gdańsku w wyjaśnieniach z 23.2.2023 r. (RP.063/84/8/2023).
Chodziło o dopuszczalność sfinansowania ze środków publicznych kosztów zakupu wieńca pogrzebowego oraz kosztów związanych z zamieszczeniem w prasie kondolencji w związku ze śmiercią pracowników, byłych pracowników urzędu gminy, radnych oraz osób bliskich tych osób.
Zgodnie z art. 216 ust. 2 FinPubU, wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, a w szczególności na:
- zadania własne JST;
- zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone ustawami JST;
- zadania przejęte przez JST do realizacji w drodze umowy lub porozumienia;
- zadania realizowane wspólnie z innymi JST;
- pomoc rzeczową lub finansową dla innych JST, określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący JST;
- programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 FinPubU, czyli środków unijnych i innych zagranicznych.
Zdaniem RIO pomimo tego, że jest to katalog przykładowy, z zawartego zwrotu „w szczególności” nie należy wnioskować, że uprawnione będzie wydatkowanie z budżetu jednostki samorządu terytorialnego środków na świadczenia czy zadania, które nie mają podstawy w przepisach prawa.
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wymienione w art. 7 SamGminU. Jak stwierdza RIO w Gdańsku, co prawda wydatkowanie z budżetu gminy środków z przeznaczeniem na zakup wieńców pogrzebowych, czy też zamieszczenie w prasie kondolencji w związku ze śmiercią pracowników, byłych pracowników urzędu gminy, radnych oraz najbliższych im osób nie jest bezpośrednio związane z realizacją zadań własnych gminy wymienionych w art. 7 SamGminU, to jednak takie wydatki mogą mieć związek z realizacją spraw publicznych o znaczeniu lokalnym.
Sfinansowanie przez gminę zakupu wieńca pogrzebowego ze środków publicznych przy spełnieniu pewnych warunków może okazać się prawnie dopuszczalne. Trzeba jednak pamiętać, że środki publiczne można wydatkować w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad: uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów (art. 44 ust. 3 pkt 1 FinPubU).
Ponadto w toku wykonywania budżetu JST mają obowiązek dokonywać wydatków w granicach kwot określonych w planie finansowym, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych przeniesień i zgodnie z planowanym przeznaczeniem, w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów (art. 254 pkt 3 FinPubU).
RIO w Gdańsku podkreśla, że zadaniem własnym gminy jest nie tyle dokonanie samego wydatku, ale jest nim cel i rezultat mieszczący się w regulacjach ustawowych określających zadania własne gminy.