Analiza zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy

Stosownie do art. 32 PlanZagospU – w brzmieniu obowiązującym od 24.9.2023 r. – w celu oceny aktualności planu ogólnego i planów miejscowych wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy, ocenia postępy w opracowywaniu planów miejscowych i opracowuje wieloletnie programy ich sporządzania, z uwzględnieniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, oraz wniosków w sprawie sporządzenia lub zmiany planu miejscowego lub planu ogólnego.

Wójt, burmistrz albo prezydent miasta przekazuje następnie radzie gminy wyniki analiz, o których mowa wyżej, po uzyskaniu opinii gminnej lub innej właściwej, w rozumieniu art. 8 PlanZagospU, komisji urbanistyczno-architektonicznej, co najmniej raz w czasie kadencji rady. Rada gminy podejmuje zaś uchwałę w sprawie aktualności planu ogólnego i planów miejscowych, a w przypadku uznania ich za nieaktualne, w całości lub w części, podejmuje działania, o których mowa w art. 27 PlanZagospU. Przy podejmowaniu uchwały, o której mowa wyżej, rada gminy bierze zaś pod uwagę w szczególności zgodność planu ogólnego albo planu miejscowego z wymogami wynikającymi z przepisów art. 13b-13g, art. 15 oraz art. 16 ust. 1 PlanZagospU.

Zwrócić należy zaś w tym miejscu uwagę, że przepisami ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw zastąpiono studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – planem ogólnym. Zgodnie zatem z nowym art. 13a ust. 1 PlanZagospU dla obszaru gminy – z wyłączeniem terenów zamkniętych innych niż ustalane przez ministra właściwego do spraw transportu – rada gminy uchwala plan ogólny gminy, zwany dalej „planem ogólnym”.

Wszędzie jednak tam, gdzie obowiązywały – na 24.9.2023 r. – studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, ustawodawca przewidział szereg przepisów przejściowych. Tak też:

Nagroda jubileuszowa dla nauczyciela w dodatkowym miejscu zatrudnienia

W każdej szkole nauczyciel, podejmując zatrudnienie, wypracowuje odrębny staż uprawniający do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej. Zakończone okresy zatrudnienia zalicza się w każdej ze szkół, przy czym nie ma tutaj znaczenia wymiar zatrudnienia. W przypadku równoczesnego pozostawania w więcej niż w jednym stosunku pracy do okresu pracy uprawniającego do nagrody zalicza się jeden z tych okresów.

W przypadku nagrody jubileuszowej nie ma znaczenia fakt, czy nauczyciel jest zatrudniony w podstawowym czy też dodatkowym miejscu zatrudnienia – wszystkie zakończone okresy zatrudnienia zalicza się w każdej ze szkół. Kwestia zatrudnienia w podstawowym czy dodatkowym miejscu pracy ma znaczenie w momencie ustalania dodatku za wysługę lat, gdzie mamy do czynienia z sytuacją, w której, jeżeli zakończony okres zatrudnienia został zaliczony w szkole będącej podstawowym miejscem zatrudnienia, to wówczas nie można tego okresu zaliczyć w szkole będącej dodatkowym miejscem zatrudnienia, co jest zgodne z zapisem § 7 rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy.

Nauczyciel nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu, w którym upływa okres uprawniający do nagrody. Nauczyciel jest zobowiązany udokumentować swoje prawo do nagrody, jeżeli w jego aktach osobowych brak jest odpowiedniej dokumentacji.

Nagroda po raz pierwszy należy się za 20 lat pracy a później kolejne nagrody, co 5 lat, aż do 40 lat pracy.

Data nabycia prawa do nagrody ma tutaj duże znaczenie, ponieważ przeciąganie terminu wypłaty może spowodować, że zmieni się podstawa naliczenia nagrody. Nagroda jubileuszowa powinna być wypłacona nauczycielowi w dniu nabycia prawa do tego świadczenia. Podstawę obliczenia nagrody jubileuszowej stanowi wynagrodzenie miesięczne przysługujące nauczycielowi w dniu nabycia prawa do nagrody. Nagrodę oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Oznacza to, że przy ustalaniu podstawy nagrody jubileuszowej należy wziąć pod uwagę stałe składniki w wysokości wynikającej z umowy o pracę czy też z angażu/uposażenia. Składniki zmienne wynagrodzenia należy ustalić zgodnie z zasadami wskazanymi w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli.

Reasumując, do podstawy nagrody jubileuszowej wejdą m.in.:

1. wynagrodzenie zasadnicze i dodatek za wysługę lat,
2. dodatki: funkcyjny z tytułu wychowawstwa, opiekuna stażu, mentora i motywacyjny, ale tylko w sytuacji, kiedy nauczyciel w miesiącu nabycia prawa do nagrody będzie miał prawo do tych dodatków,
3. godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, które zgodnie z rozporządzeniem oblicza się, mnożąc przeciętną miesięczną liczbę godzin z okresu miesięcy danego roku szkolnego poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (miesiąc nabycia prawa do nagrody).

Nauczyciel zatrudniony w kilku szkołach może ubiegać się o nagrodę jubileuszową w każdej z nich, jeżeli udokumentowany staż pracy w każdej z tych szkół stanowi podstawę do tego uprawnienia.

Sprzedaż prawa użytkowania wieczystego w kontekście zmian ustaw

Ustawa z 26.5.2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw zmienia przede wszystkim zasady sprzedaży prawa użytkowania wieczystego na rzecz użytkownika wieczystego.

Jak wspomniano wyżej, pytanie można rozpatrywać z punktu widzenia możliwości stosowania lub też niestosowania przepisów noweli. Jeżeli ustawa została uchwalona, nawet w sytuacji wadliwego procesu legislacyjnego, a następnie opublikowana, to ustawa taka, mimo wszystko obowiązuje.

Odnosząc się natomiast do drugiego wymiaru pytania, należy stwierdzić, mając na uwadze dodane do ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej: GospNierU) art. 198g i art. 198h ust. 2 przepisy epizodyczne, że w okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji, w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego cenę nieruchomości ustala się w wysokości nie niższej niż dwudziestokrotność kwoty stanowiącej iloczyn dotychczasowej stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego oraz wartości nieruchomości gruntowej określonej na dzień zawarcia umowy sprzedaży, jednak nie wyższej niż wartość nieruchomości gruntowej określona na dzień zawarcia umowy sprzedaży.

Po upływie wskazanego terminu, do ustalania ceny sprzedaży będą mieć zastosowanie przepisy art. 69 GospNierU w zmienionym brzmieniu. Oznacza to, że zasada zaliczania na poczet ceny nieruchomości gruntowej sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu kwoty równej wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną według stanu na dzień sprzedaży przestaje obowiązywać.

Należy podkreślić, że także w odniesieniu do przepisów epizodycznych na zastosowanie art. 32 ust. 1 GospNierU, zgodnie z którym sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego nie może nastąpić przed upływem 10 lat od dnia zawarcia umowy o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste.

Należy mieć także na uwadze, że przepisy stosuje się z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej. Udzielenie pomocy publicznej wymaga spełnienia warunków udzielenia pomocy de minimis określonych we właściwych przepisach prawa Unii Europejskiej dotyczących pomocy de minimis (art. 198l).

W myśl art. 198g ust. 2 GospNierU żądanie sprzedaży nie przysługuje:

1. jeżeli nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste po 31.12.1997 r.;
2. jeżeli użytkownik wieczysty nie wykonał zobowiązania określonego w umowie o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste;
3. w odniesieniu do gruntów położonych na terenie portów i przystani morskich;
4. jeżeli grunt jest wykorzystywany na prowadzenie rodzinnego ogrodu działkowego;
5. w odniesieniu do nieruchomości gruntowej niezabudowanej.

Od dnia wejścia w życie nowelizacji dotychczasowe zasady ustalania ceny sprzedaży nieruchomości pozostającej w użytkowaniu wieczyste na rzecz użytkownika wieczystego na postawie art. 32 i art. 69 GospNierU tracą moc i nie mogą być stosowane.

Oprocentowanie rat opłaty przekształceniowej

Przepisy PrzekPrUżytWU umożliwiają by ustalona opłata przekształceniowa była uiszczona w całości, jak też dopuszczają możliwość rozłożenia jej na raty. Jak stanowi art. 4 ust. 1 PrzekPrUżytWU osoba, na rzecz, której zostało przekształcone prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, jest obowiązana do uiszczenia dotychczasowemu właścicielowi opłaty z tytułu tego przekształcenia. W związku z tym, że przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na gruncie PrzekPrUżytWU, następuje w trybie postępowania administracyjnego, zakończonego decyzją o przekształceniu, to w tej decyzji właściwy organ ustala opłatę z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Do ustalenia tej opłaty stosuje się odpowiednio przepisy art. 67 ust. 3a i art. 69 GospNierU) (art. 4 ust. 2 PrzekPrUżytWU.

Istotne do odpowiedzi na zadane pytanie ma brzmienie art. 4 ust. 4 PrzekPrUżytWU. W myśl tego przepisu nieuiszczona część opłaty, rozłożonej na raty, podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski. Wykładnia literalna tego przepisu pozwala przyjąć, że ustawodawca przyjął, że część opłaty przekształceniowej w przypadku rozłożenia na raty zostanie uiszczona w terminie wskazanym w decyzji. To z kolei prowadzi do wniosku, że ta część opłaty nie będzie oprocentowana. Natomiast pozostała część opłaty rozłożonej na raty („nieuiszczona część opłaty, rozłożonej na raty”) będzie oprocentowana przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski.

Problematycznym zagadnieniem jest ustalenie, w jakim terminie od wydania decyzji przekształceniowej zobowiązany ma dokonać uiszczenia opłaty przeksztalceniowej.

„Przepisy PrzekPrUżytWU nie odnoszą się do kwestii terminu, w jakim uprawniony z decyzji o przekształceniu podmiot, zobowiązany jest do uiszczenia opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego. Także przepisy GospNierU nie zawierają w tym względzie żadnej regulacji. Tymczasem wskazanie w decyzji terminu zapłaty opłaty ma istotne znaczenie z punktu widzenia jej wymagalności i możliwości prowadzenia ewentualnej egzekucji. Dotyczy to zarówno przypadku, gdy cała opłata za przekształcenie jest uiszczana jednorazowo, jak i przypadku, gdy opłata ta jest rozłożona na raty. W tym drugim przypadku organ prowadzący postępowanie oprócz wielkości poszczególnych rat powinien w decyzji określić także terminy ich płatności. Nie ulega wątpliwości, że sprawa przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności – a tym samym, stanowiąca integralny element tej sprawy kwestia ustalenia opłaty za przekształcenie – została przekazana przez ustawodawcę do właściwości rzeczowej organów administracji. Właśnie z tego względu należy uznać, że opłata ustalona w decyzji o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności podlega egzekucji administracyjnej, na podstawie art. 2 § 1 pkt 3 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (dalej: EgzAdmU) – jako »inna niż wymienione w art. 2 § 1 pkt 1 i 2 EgzAdmU należność pieniężna pozostająca we właściwości rzeczowej organów administracji publicznej«. W konsekwencji, z uwagi na cywilnoprawny charakter opłaty za przekształcenie, do opłaty za przekształcenie nie znajdują zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej (dalej: OrdPU). Zgodnie, bowiem z art. 2 § 4 OrdPU, przepisów tej ustawy nie stosuje się do świadczeń pieniężnych wynikających ze stosunków cywilnoprawnych. W praktyce, organy niejednolicie określają termin płatności opłaty za przekształcenie. Dominuje zasada określania czternastodniowego terminu od chwili, kiedy decyzja stanie się ostateczna, jednak można wskazać i takie decyzje, w których organ zobowiązał użytkownika wieczystego do zapłaty opłaty w terminie do dnia, w którym decyzja o przekształceniu stanie się ostateczna. To ostatnie rozwiązanie nie wydaje się jednak prawidłowe, z uwagi na przysługującą użytkownikowi możliwość kwestionowania wysokości opłaty w trybie odwołania od decyzji przekształceniowej. Jeśli decyzja nie określa terminu zapłaty opłaty, należałoby uznać, że w takim przypadku znajdzie zastosowanie przepis art. 455 KC, zgodnie z którym jeśli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Za takim rozwiązaniem przemawiałby cywilnoprawny charakter opłaty za przekształcenie” (A. Grabowska-Toś, P. Wancke, Ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości Komentarz, Legalis).

Wzory wniosków stosowanych przy zastrzeganiu albo cofaniu zastrzeżenia PESEL

W Dz.U. z 2023 r. pod poz. 2485 opublikowano rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z 7.11.2023 r. w sprawie określenia wzorów i sposobu wypełniania wniosków stosowanych przy zastrzeganiu albo cofaniu zastrzeżenia numeru PESEL.

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 23p ustawy o ewidencji ludności i określa ono wzory wniosków o:

Wnioski wymienione w dwóch pierwszych punktach wypełnia się w języku polskim, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, kolorem czarnym lub niebieskim, drukowanymi literami. Natomiast wniosek nr 1 może być sporządzony na podstawie danych zawartych w rejestrze PESEL oraz podanych przez wnioskodawcę i wydrukowany przez pracownika organu gminy z systemu teleinformatycznego w obecności wnioskodawcy.

Czy i kiedy zamówienie sektorowe podlega kontroli Prezesa UZP

Podkreślić należy, że w przepisach ustawy – Prawo zamówień publicznych (dalej: PrZamPubl) przewidziane są dwa rodzaje kontroli, tj. kontrola uprzednia i kontrola doraźna.

Kontrola uprzednia, stosownie do art. 613 ust. 2 PrZamPubl, jest przeprowadzana obligatoryjnie przez Prezesa UZP przed zawarciem umowy dotyczącej udzielenia zamówienia współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej, jeżeli wartość zamówienia dla dostaw lub usług jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 10 000 000 euro. W przedstawionej w pytaniu sytuacji, pomimo że wartość zamówienia dla usługi jest wyższa niż minimalny próg określony dla obligatoryjnej kontroli uprzedniej, to zamówienie nie jest współfinansowane ze środków Unii Europejskiej, stąd też takie postępowanie nie podlega obligatoryjnej kontroli uprzedniej.

Niemniej zauważenia wymaga, że Prezes UZP może przeprowadzić kontrolę doraźną, także stosownie do art. 607 ust. 1 PrZamPubl. Może być ona wszczęta na wniosek lub z urzędu przez Prezesa UZP w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że doszło do naruszenia przepisów ustawy, które mogło mieć wpływ na wynik postępowania lub konkursu albo zawarto lub zmieniono umowę lub umowę ramową z naruszeniem przepisów ustawy. Użyte słowo „może” oznacza, że taka kontrola ma charakter fakultatywny, tj. Prezes UZP może ją przeprowadzić, ale nie musi. Nie jest też zależna od tego, czy zamówienie jest współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na art. 607 ust. 4 PrZamPubl, zgodnie z którym wszczęcie kontroli doraźnej może nastąpić nie później niż w terminie 4 lat od dnia udzielenia zamówienia lub unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia.

Projekt uchwały w sprawie ustanowienia rządowego programu wspierania rodziny „Asystent rodziny w 2023 r.”

W dniu 9.11.2023 r. na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów ukazały się główne założenia programu wspierania rodziny „Asystent rodziny w 2023 r.”.

Z informacji zawartych na ww. stronie wynika, że asystent rodziny jest ważnym ogniwem w systemie wsparcia rodzin. Rodzina, w ramach współpracy z asystentem rodziny, może skorzystać ze wsparcia psychologicznego, pomocy prawnej (w szczególności w zakresie praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych), a także poradnictwa w zakresie przezwyciężania trudności w pielęgnacji i wychowaniu dziecka, dostępu do rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz świadczeń opieki zdrowotnej.

Następnie podano, że zapewnienie przez gminy dostępu do usług wykwalifikowanego asystenta jest szczególnie ważne z uwagi na realizację celów ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (dalej: WspKobRodzU). Kobiety w ciąży i ich rodziny, a także opiekunowie dzieci z ciężkimi i nieodwracalnymi upośledzeniami lub nieuleczalnymi chorobami zagrażającymi życiu muszą mieć możliwość skorzystania ze wsparcia niezwłocznie po pojawieniu się takiej potrzeby. W związku z tym, gminy powinny budować odpowiedni potencjał kadrowy, aby zabezpieczyć nie tylko bieżące zapotrzebowanie mieszkańców, ale również potrzeby, które mogą pojawić się w przyszłości. Tym bardziej, że asystenci rodziny realizują również inne istotne działania z zakresu profilaktyki, prowadzone w środowisku i ukierunkowane na przygotowanie przyszłych rodziców do nowej roli.

Program umożliwi gminom uzyskanie wsparcia finansowego na zapewnienie wykwalifikowanej kadry do realizacji zadań przez asystentów w systemie wsparcia rodziny i pieczy zastępczej. Dofinansowanie kosztów zatrudnienia asystentów rodziny oraz dodatków do wynagrodzenia w ramach Programu jest adresowane do jednostek samorządu terytorialnego szczebla gminnego, których obowiązkiem jest realizacja zadań wynikających z WspKobRodzU.

W ramach Programu ze środków finansowych mogą korzystać za pośrednictwem gmin również podmioty niepubliczne, które zgodnie z art. 190 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej realizują zadanie pracy z rodziną na zlecenie samorządu. Chodzi tu o następujące podmioty:

1. organizacje pozarządowe prowadzącym działalność w zakresie wspierania rodziny, pieczy zastępczej lub pomocy społecznej;
2. osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancji wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej lub pomocy społecznej.

Podsumowując, program ukierunkowany jest na wspieranie gmin, które dążą do budowania odpowiedniego potencjału kadrowego umożliwiającego realizację ustawy „Za życiem” i zapewniają swoim mieszkańcom dostęp do usług asystenta rodziny.

Zmiany w PKD. Projekt w konsultacjach

Wydłużenie okresu przejściowego

Projektowana nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2020 r. poz. 1249 ze zm.), dotyczy wydłużenia okresu przejściowego, odnoszącego się do podmiotów wykonujących działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, a które obecnie – do 31.12.2023 r. – mają czas na złożenie wniosku o zmianę wpisu w jednym z trzech rejestrów wymienionych w § 2 ust. 1 tego rozporządzenia (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym lub krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej). Projektowane rozporządzenie wydłuża czas na złożenie takiego wniosku o 2 lata, tj. do 31.12.2025 r.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 24.6.2020 r., wydane z inicjatywy ministra właściwego do spraw gospodarki, wprowadziło w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zmianę polegającą na wydzieleniu w klasie PKD 93.29 Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna podklasy 93.29.A obejmującej działalność rozrywkową i rekreacyjną, organizowaną w pomieszczeniach lub innych miejscach o ograniczonej przestrzeni, w szczególności działalność tzw. pokojów zagadek, domów strachu i podobnych form rozrywki lub rekreacji. Rozwiązanie to miało na celu ułatwienie identyfikacji i kontroli tego rodzaju działalności, w szczególności pod kątem zapewnienia bezpieczeństwa przeciwpożarowego w miejscach, gdzie jest ona prowadzona. Zakres zmian wprowadzonych rozporządzeniem Rady Ministrów z 24.6.2020 r. w Polskiej Klasyfikacji Działalności odnosił się tylko do klasy PKD 93.29 Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, podklasy PKD 93.29.Z i dotyczył podziału klasy PKD 93.29, na poziomie krajowym klasyfikacji, na dwie podklasy: 93.29.A Działalność pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia i w zakresie innych form rozrywki lub rekreacji organizowanych w pomieszczeniach lub w innych miejscach o zamkniętej przestrzeni i 93.29.B Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana. Dwie nowo utworzone podklasy zastąpiły dotychczas obowiązującą podklasę PKD 93.29.Z, której zakres został podzielony.

Założenia projektowanej zmiany

Przepis przejściowy dotyczy dwóch możliwych sytuacji (ust. 1 i 2). Zgodnie z § 2 ust. 1 tego rozporządzenia, do wniosków o wpis podmiotów:

– stosowane są przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r., tj. przedmiot działalności tych podmiotów oznaczany jest jednym z nowych kodów: PKD 93.29.A albo PKD 93.29.B.

Inny możliwy przypadek przewidziany został w § 2 ust. 2 nowelizowanego rozporządzenia i dotyczy podmiotów wykonujących przed dniem wejścia w życie tego rozporządzenia, tj. przed 1.8.2020 r., działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, a które po tym dniu nie złożą wniosku o zmianę wpisu w żadnym z trzech wymienionych wyżej rejestrów. Wobec takich podmiotów stosowane są przepisy rozporządzenia z 24.12.2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2007 r. poz. 1885 ze zm.) w brzmieniu dotychczasowym, tj. przedmiot działalności tych podmiotów w dalszym ciągu jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, jednak nie dłużej niż do 31.12.2023 r.

Zmiana proponowana w projektowanym rozporządzeniu pozwoli na stosowanie wobec podmiotów obecnie wykonujących działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 24.12.2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w brzmieniu obowiązującym przed 1.8.2020 r., tj. przedmiot działalności tych podmiotów będzie w dalszym ciągu oznaczony kodem PKD 93.29.Z, jednak nie dłużej niż do 31.12.2025 r.

Czas uzyskany przez przedłużenie okresu stosowania kodu PKD 93.29.Z pozwoli na przeprowadzenie nowelizacji ustawy z 29.6.1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 773), która umożliwi automatyczną zmianę danych wpisanych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: „CEIDG”), w Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: „KRS”), w rejestrze REGON oraz innych rejestrach urzędowych (np. w Centralnym Rejestrze Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników), jeżeli konieczność dokonania zmiany tych danych wynika ze zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności.

Uzgodnienia międzyresortowe

Obecnie Główny Urząd Statystyczny prowadzi uzgodnienia międzyresortowe dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej (UD474). Projektowana ustawa wprowadzi w szczególności istotne modyfikacje przepisów dotyczących standardów klasyfikacyjnych, w tym zmiany umożliwiające automatyczne przeklasyfikowanie podmiotów w rejestrach urzędowych w przypadku zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności. Projektowana ustawa wprowadzi zmiany w:

– które umożliwią automatyczne przeklasyfikowanie podmiotów w CEIDG, KRS i rejestrze REGON, w przypadku zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności, począwszy od 1.1.2026 r.

Nowa klasyfikacja PKD od 1.1.2025 r.

Dodanie przepisów do ustawy o statystyce publicznej, niezależnie od umożliwienia zmiany w CEIDG, KRS oraz rejestrze REGON kodu PKD 93.29.Z na kod PKD 93.29.B po zakończeniu wydłużanego projektowanym rozporządzeniem okresu przejściowego, jest również bardzo istotne ze względu na prowadzone na forum europejskim prace nad rewizją klasyfikacji NACE, które będą skutkowały wprowadzeniem nowej klasyfikacji PKD. Wiązać się z tym będzie konieczność przeklasyfikowania, w krótkim czasie, dużej liczby podmiotów zarejestrowanych w rejestrach urzędowych. Nowa klasyfikacja PKD wejdzie w życie 1.1.2025 r., jednak w pierwszym okresie jej obowiązywania podmioty zarejestrowane w CEIDG, KRS i rejestrze REGON będą mogły samodzielnie zgłosić zmiany wpisów w tych rejestrach w celu dostosowania przedmiotu ich działalności do nowej klasyfikacji. Po upływie tego początkowego okresu obowiązywania nowej klasyfikacji PKD (tj. najwcześniej od 1.1.2026 r.), w razie niedokonania zgłoszenia przez przedsiębiorców, przeklasyfikowanie przedmiotu działalności tych podmiotów w wymienionych rejestrach będzie dokonywane automatycznie.

Należy podkreślić, że projektowana ustawa o zmianie ustawy o statystyce publicznej zawiera przepis stanowiący jednoznaczną podstawę prawną do automatycznej zmiany, po 31.12.2025 r., w CEIDG, KRS oraz rejestrze REGON pozostawionego w mocy kodu PKD 93.29.Z na kod PKD 93.29.B. Powyższe zmiany wymagają zmiany brzmienia ust. 2 w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), przy czym nowelizacja ta powinna wejść w życie 30.12.2023 r.

Od 1.1.2024 r. wzrosną stawki opłat za udostępniania materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego

W dniu 24.10.2023 r. ukazało się w Monitorze Polskim pod poz. 1136 obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z 12.10.2023 r. w sprawie ogłoszenia obowiązujących od1.1.2024 r. stawek opłat za udostępnianie materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Skoro mowa o wpływach pochodzących z ww. opłat, warto przypomnieć, że zgodnie z art. 41b ust. 2 ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne (dalej: PrGeodKart) wpływy z udostępniania map, danych z ewidencji gruntów i budynków oraz innych materiałów i informacji z zasobów powiatowych, a także z opłat za czynności związane z prowadzeniem tych zasobów i uzgadnianiem usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu są dochodami własnymi budżetu powiatu. Co istotne, w art. 40j ust. 1 PrGeodKart postanowiono, że stawki opłat za udostępnianie materiałów zasobu, określone w załączniku do ustawy, podlegają corocznej waloryzacji.

Z punktu widzenia poruszonego zagadnienia należy wskazać, że w podanym na wstępie obwieszczeniu stawki wzrosły w stosunku do tych obowiązujących w 2023 r. średnio o kilka – kilkanaście złotych, w zależności od rodzaju udostępnianego materiału. Z załącznika do obwieszczenia wynika, że opłaty są zróżnicowane w zależności m.in. od rodzaju mapy, kopii rejestrów budynków/lokali itd.

W każdym razie, z wpływów z ww. źródeł samorząd województwa i powiatu finansuje określone wydatki, co wynika z ust. 3 art. 41b PrGeodKart.

Podsumowując, podwyższenie opłat za udostępnianie materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego jest konsekwencją ustawowej corocznej waloryzacji. Samorządy muszą więc uwzględnić nowe stawki opłat przy wykonywaniu szeregu czynności w ww. zakresie przedmiotowym.

Projekt rozporządzenia w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla JST w 2024 r.

Finansowy standard A w 2024 r.

Z przedstawionego przez resort edukacji projektu wynika, że tzw. finansowy standard A (otrzymywany przez podzielenie kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, pomniejszoną o 0,5% rezerwy, przez ogólną liczbę uczniów przeliczeniowych) ma wynieść w 2024 r. 7866 zł. W porównaniu do 2023 r., kiedy wynosił on 6899 zł, ma więc wzrosnąć o około 14% (967 zł). Oczywiście kwota ta może jeszcze ulec zmianie w przypadku korekty danych o liczbie uczniów, słuchaczy, wychowanków lub dzieci, które ukończyły 6 lat lub więcej w roku bazowym, oraz liczbie etatów nauczycieli w roku szkolnym 2023/2024 wykazanych w systemie informacji oświatowej (według stanu odpowiednio na dzień 30.9.2023 r. i na dzień 10.10.2023 r.).

Zmiana definicji etatu

W poprzednich latach rozporządzenia w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla JST uwzględniały w definicji „etatu” wyłącznie osoby zatrudnione zgodnie z art. 15 ust. 6 Prawa oświatowego (dalej: PrOśw), tj. osoby posiadające przygotowanie zawodowe uznane przez dyrektora szkoły lub placówki za odpowiednie do prowadzenia zajęć z zakresu kształcenia zawodowego. Nowe rozporządzenie zakłada uwzględnienie w etatach nauczycieli wszystkich osób niebędących nauczycielami, zatrudnionych zgodnie z art. 15 PrOśw. Z systemu informacji oświatowej wynika, że na dzień 30 września 2023 r. było wykazanych ponad 800 takich etatów (około 0,15% ogólnej liczby etatów subwencjonowanych). W związku z powyższym resort edukacji uznał za zasadne uwzględnienie w etatach nauczycieli wszystkich osób niebędących nauczycielami, zatrudnionych zgodnie z art. 15 PrOśw, tj. wszystkich osób, które posiadają odpowiednie kompetencje do prowadzenia zajęć w szkołach i placówkach.

Zwiększenie wagi P3

Kolejna zmiana zakłada zwiększenie wagi P3 z wartości 0,330 do wartości 0,400 oraz zmianę podstawy wyliczenia dochodów dla gmin w ramach kryterium służącego do obliczania wskaźnika zamożności JST. W ocenie twórców projektu zmiana ta podyktowana jest chęcią dalszego wzmocnienia wsparcia szkół w zależności od zamożności JST i wielkości szkoły. Obecnie duże wsparcie w subwencji oświatowej jest kierowane do szkół położonych na terenach wiejskich i w miastach do 5 tys. mieszkańców. Położenie szkoły na terenie wiejskim czy w małym mieście nie musi oznaczać, że jest to mała szkoła. Ponadto szkoły znajdujące się w miastach powyżej 5 tys. mieszkańców z małą liczbą uczniów nie otrzymują w ramach subwencji oświatowej dodatkowych środków związanych z ich położeniem. Natomiast dochody wyliczone odrębnie dla gminy, powiatu i województwa, w przeliczeniu na jednego mieszkańca nie będą uwzględniały w przypadku gmin rekompensaty, o której mowa w RekompDochUtrU. Powyższe ma przeciwdziałać sytuacjom, gdy uwzględnienie w liczeniu wskaźnika zamożności JST dochody z tytułu ww. rekompensaty spowodowałby, że dana JST osiągnie wyższy wskaźnik zamożności a w konsekwencji – naliczenie niższych środków w zakresie wag P1–P3.

Uczniowie branżowych szkół I stopnia będący młodocianymi pracownikami

W celu przeciwdziałania zbyt niskiemu finansowaniu uczniów będących młodocianymi pracownikami resort edukacji zakłada podniesienie dotychczasowej wagi P21 z poziomu 0,080 do 0,090 w zakresie uczniów branżowych szkół I stopnia będących młodocianymi pracownikami, którzy realizują dokształcanie teoretyczne w szkole (nie na turnusie dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników). Oprócz tego planowane jest wyodrębnienie z wagi P21 (przeznaczonej dla uczniów będących młodocianymi pracownikami) dwóch kategorii uczniów, tj. uczniów, którzy realizują dokształcanie teoretyczne w szkole oraz uczniów, którzy realizują dokształcanie teoretyczne na turnusie dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników. W przypadku uczniów branżowych szkół I stopnia będących młodocianymi pracownikami, którzy realizują dokształcanie teoretyczne na turnusie dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników resort edukacji zakłada pozostawienie finansowania na dotychczasowym poziomie (nowa waga P22 o wartości 0,080). W przypadku dotychczasowych wag P23 (waga dla uczniów będących młodocianymi pracownikami, z uwzględnieniem prognozy zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy), P25 (waga dla uczniów będących młodocianymi pracownikami, z uwzględnieniem zawodów szkolnictwa branżowego o szczególnym znaczeniu dla kultury i dziedzictwa narodowego) planowane jest podniesienie wartości wag z 0,080 do 0,090. Łączna liczba uczniów przeliczanych dotychczasowymi wagami P21, P23 i P25 wynosi według stanu na dzień 30.9.2023 r. 116 tys. (w tym około 2 tys. uczniów korzystających z dokształcania teoretycznego na turnusach dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników).

Słuchacze branżowych szkół II stopnia

Projekt zakłada podniesienie wagi P51 (dotychczasowa waga P50) dotyczącej słuchaczy branżowych szkół II stopnia z poziomu 0,680 do 0,700. Rozwiązanie to ma przyczynić się do wzrostu zainteresowania kształceniem w branżowych szkołach II stopnia, a w rezultacie zachęcić JST do podjęcia decyzji o utworzeniu tego typu szkoły, będącej szkołą zapewniającą kontynuację kształcenia zawodowego dla absolwentów branżowej szkoły I stopnia.

Aktualizacja zawodów

W związku ze zmianami w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego począwszy od roku szkolnego 2023/20234 szkoły mają możliwość prowadzenia kształcenia w dziewięciu nowych zawodach:

1) dwa nowe zawody w branży audiowizualnej:

a) administrator produkcji filmowej i telewizyjnej – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w rocznej szkole policealnej,

b) technik animacji filmowej – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w dwuletniej szkole policealnej;

2) nowy zawód w branży budowlanej, tj. technik aranżacji wnętrz – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum;

3) trzy nowe zawody w branży chemicznej i ochrony środowiska:

a) operator maszyn i urządzeń w gospodarce odpadami – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w branżowej szkole I stopnia,

b) pracownik pomocniczy w gospodarce odpadami – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w branżowej szkole I stopnia wyłącznie dla osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,

c) technik gospodarki odpadami – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum i branżowej szkole II stopnia (na „podbudowie” zawodu operator maszyn i urządzeń w gospodarce odpadami);

4) dwa nowe zawody w branży drzewno-meblarskiej:

a) operator maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w branżowej szkole I stopnia (zastępuje dotychczasowy zawód mechanik-operator maszyn do produkcji drzewnej),

b) technik przemysłu drzewnego – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum oraz branżowej szkole II stopnia (na „podbudowie” zawodu operator maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego);

5) nowy zawód w branży poligraficzno-księgarskiej, tj. animator rynku książki – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w dwuletniej szkole policealnej.

W związku z powyższym, zakłada się przyporządkowanie:

1) do wagi P18 zawody: operator maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego i technik przemysłu drzewnego;

2) do wagi P20 zawody: administrator produkcji filmowej i telewizyjnej i animator rynku książki.

Pozostałe nowe zawody mają zostać przyporządkowane do wagi P19. Ponadto:

1) w wadze P24 i P25 uwzględniono również uczniów, którzy rozpoczęli kształcenie w roku szkolnym 2023/2024 w zawodach określonych w części II załącznika do obwieszczenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 20 stycznia 2023 r. w sprawie prognozy zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy (M.P. poz. 145);

2) w wadze P26 i P27 uwzględniono również uczniów, którzy rozpoczęli kształcenie w roku szkolnym 2023/2024 w zawodach „unikatowych”;

3) w obecnej wadze P27 uwzględniono uczniów, którzy rozpoczęli kształcenie w roku szkolnym 2023/2024 w zawodach: kierowca mechanik albo technik transportu drogowego.

Naliczanie środków na dodatkową naukę języka polskiego

Kolejna zmiana dotyczy zmiany sposobu naliczania środków na dodatkową, bezpłatną naukę języka polskiego, o której mowa w art. 165 ust. 7 i 9 PrOśw, w zależności od liczby uczniów korzystających z dodatkowej nauki języka polskiego w danej szkole (wagi P53, P54 i P55 – dotychczasowa waga P53). Dotychczas waga P53 w algorytmie podziału subwencji oświatowej dla uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o której mowa w art. 165 ust. 7 i 9 PrOśw, wynosiła 1,500 (co przekładało się na około 12 tys. zł rocznie). Waga ta była naliczana na każdego ucznia w szkole korzystającego z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego. Koszt 2 godzin nauki języka polskiego rocznie szacowany jest na około 11 tys. zł. Już w przypadku jednego ucznia korzystającego z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego subwencja oświatowa pokrywała koszt jego kształcenia. Jeżeli uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego w szkole jest więcej, to JST znacząco zyskuje na subwencji oświatowej w tym zakresie. Dlatego resort edukacji uznał za zasadne wprowadzenie finansowania dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego w ramach subwencji oświatowej w zależności od liczby uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego w danej szkole. Projektowane rozporządzenie zakłada również, aby przy ustaleniu liczebności, która ma wpływ na wysokość wagi, odrębnie liczono uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego jako uczniów uczęszczających do oddziałów przygotowawczych oraz odrębnie, uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego na danym etapie edukacyjnym w danej szkole (indywidualnie).

Zwiększenie wag dotyczących zatrudnienia specjalistów

Zgodnie z wprowadzonymi od 1.9.2022 r. nowymi zasadami zatrudniania w jednostkach oświaty nauczycieli specjalistów, począwszy od 1.9.2024 r. obowiązywać zacznie docelowy limit ich zatrudnienia. Konieczne zatem stało się dostosowanie sposobu podziału subwencji oświatowej w celu zapewnienia środków finansowych na ten cel.

Zwiększenie wag na zadania pozaszkolne

Projektowane rozporządzenie zakłada ponadto zwiększenie wartości wag na zadania pozaszkolne w zakresie wag:

1) P94 (zadania pozaszkolne gminne) z 0,001 na 0,0015;

2) P95 (zadania pozaszkolne powiatowe) z 0,034 na 0,039;

3) P96 (zadania pozaszkolne wojewódzkie) z 0,0085 na 0,009.

Z przedstawionych przez resort edukacji danych wynika, że aktualnie środki naliczane w subwencji oświatowej w zbyt niskim stopniu pokrywają wydatki bieżące ponoszone przez JST w placówkach realizujących zadania pozaszkolne (w tym m.in. w zakresie poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz placówek dokształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli). W związku z tym za zasadne uznano podniesienie wag, co powinno przyczynić się do lepszego wsparcia uczniów i nauczycieli w ramach działalności placówek realizujących zadania pozaszkolne.

Obniżenie wagi dotyczącej świadczenia na start

Kolejna zmiana zakłada obniżenie wartości wagi P93, dotyczącej świadczenia na start (dotychczas była to waga P90). W związku ze wzrostem wysokości finansowego standardu A oraz pozostawieniem wartości świadczenia na start w takiej samej wysokości, resort edukacji zdecydował o obniżeniu wagi P93, która będzie dotyczyć naliczania subwencji na to świadczenie. W przeciwnym razie nastąpiłoby naliczenie zwiększonych kwot na świadczenie na start w subwencji oświatowej.

Wskaźnik zwiększający liczbę uczniów w oddziałach przygotowania wojskowego

Zwiększająca się liczba oddziałów przygotowania wojskowego (a co za tym idzie – zwiększająca się liczba uczniów w tych oddziałach) powoduje potrzebę zastosowania wskaźników zwiększających liczebność uczniów w tych oddziałach. Uwzględniając planowany limit zezwoleń na prowadzenie oddziałów przygotowania wojskowego w roku 2024 (tj. 200), zakłada się zastosowanie następujących wskaźników zwiększających:

1) w zakresie wagi dla uczniów klas I oddziałów przygotowania wojskowego w liceach ogólnokształcących – 41% (31% w 2023 r.);

2) w zakresie wagi dla uczniów klas I oddziałów przygotowania wojskowego zorganizowanych w technikach – 47% (33% w 2023 r.).

Wskaźniki zwiększające i zmniejszające w zakresie liczby uczniów szkół

Projektowane rozporządzenie przewiduje:

1) zwiększenie o 2,36% liczby uczniów szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia, dla dzieci i młodzieży (zwiększenie dotyczy 4 miesięcy);

2) wprowadzenie wskaźników zmniejszających w zakresie liczby uczniów liceów ogólnokształcących i liceum sztuk plastycznych (zmniejszenie o 2,56%), technikum (zmniejszenie o 3,00%) oraz branżowych szkół I stopnia (zmniejszenie o 4,46%) z jednoczesnym wyłączeniem szkół z klasami jednociągowymi;

3) odstąpienie od stosowania wskaźników zmniejszających w przypadku internatów i burs oraz internatów szkół artystycznych.

Zmiana w sposobie naliczania wychowanków MOW

Resort edukacji wskazał, że w związku ze zmianą sposobu kierowania nieletnich do MOW i wynikającymi z tego opóźnieniami, konieczne było zastosowanie szczególnych rozwiązań dotyczących finansowania tego zadania, aby zabezpieczyć JST środki na jego realizację. Tym samym zakłada się zmianę w sposobie ustalania liczby wychowanków MOW oraz uczniów uczęszczających do szkół wchodzących w skład MOW na podstawie danych SIO z dnia 30 września – jak to było dotychczas – na średnioroczne dane z okresu od dnia 1.9.2022 r. do dnia 31.8.2023 r., tj. z okresu, w którym problem ten nie występował. Jednocześnie nie proponuje się stosowania wyłączenia dotyczącego: sobót, niedziel i pozostałych dni ustawowo wolnych oraz ferii letnich i zimowych, w stosunku do wychowanków MOW, ponieważ MOW są placówkami nieferyjnymi, natomiast wyłączenie tych dni zostało zastosowane w przypadku uczniów uczęszczających do szkół wchodzących w skład MOW.