Zawiadomienie o zakończeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego

Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej: PlanZagospU), o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz postanowieniach i decyzji kończącej postępowanie strony zawiadamia się w drodze obwieszczenia, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. Jednakże, inwestora oraz właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości, na których będą lokalizowane inwestycje celu publicznego, zawiadamia się na piśmie. Komentowany przepis stanowi zarazem lex specialis wobec przepisów KPA. Wprowadza bowiem zmianę w postępowaniu administracyjnym ogólnym polegającą na – odmiennym niż w KPA – uregulowaniu spraw związanych z zawiadamianiem stron o czynnościach procesowych.

Przypomnieć należy zatem w tym miejscu, że jednym z podstawowych obowiązków organu, który prowadzi postępowanie, jest zawiadomienie wszystkich stron o jego wszczęciu (art. 61 §4 KPA). Obowiązek ten aktualizuje się z chwilą wniesienia wniosku o wydanie decyzji. Ustalenie stron postępowania następuje z kolei na podstawie kryteriów określonych w art. 28 KPA. Stroną taką w postępowaniu w sprawie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego jest z pewnością wnioskodawca, który żąda ustalenia lokalizacji inwestycji. Z uwzględnieniem art. 28 KPA, status strony w takim postępowaniu będzie przysługiwał także osobom uprawnionym w stosunku do nieruchomości (co do zasady – właścicielom i użytkownikom wieczystym), na które rozciąga się wpływ planowanej inwestycji. Może się przy tym zdarzyć, że za stronę – ze względu na konkretne okoliczności – zostanie uznana także osoba legitymująca się innym prawem do nieruchomości: ograniczonym prawem rzeczowym (np. osoba korzystająca ze służebności), prawem obligacyjnym (np. dzierżawca) czy trwałym zarządem. Jak podkreśla się to w doktrynie, obowiązkiem organu przy wydawaniu decyzji jest ustalenie stron postępowania i ich indywidualne zawiadomienie. Fakt zawiadomienia powinien być przy tym należycie udokumentowany. W praktyce najczęściej następuje to na piśmie.

Jeżeli postępowanie dotyczy decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, to zgodnie z art. 53 ust. 1 PlanZagospU – za wyjątkiem inwestora oraz właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości, na których będą lokalizowane inwestycje celu publicznego – strony tego postępowania należy zawiadomić w drodze obwieszczenia, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. W doktrynie wskazuje się, że celem powyższego rozwiązania jest likwidacja praktycznych trudności z właściwym zawiadomieniem stron, które stanowią zwykle czynnik przedłużający procedurę. Komentowany przepis wymienia zarazem wąską kategorię podmiotów, których zawiadomienie o wszczęciu postępowania powinno nastąpić na piśmie, czyli w sposób zindywidualizowany. Są to (jak była już o tym mowa wyżej): inwestor, właściciele oraz użytkownicy wieczyści nieruchomości, na których będą lokalizowane inwestycje celu publicznego. Przez „inwestora” rozumie się wnioskodawcę zainteresowanego ustaleniem warunków lokalizacji dla planowanej inwestycji. Pozostałe wymienione osoby zostały wyszczególnione ze względu na wysoki stopień zaangażowania interesu indywidualnego, wyrażającego się w najszerszych uprawnieniach wobec nieruchomości.

Z uwzględnieniem trybu przewidzianego w art. 53 ust. 1 PlanZagospU organ dokonuje nie tylko przy tym zawiadomienia o wszczęciu postępowania, ale także podejmuje inne czynności procesowe, wyszczególnione w tym przepisie, polegające na zawiadomieniu stron. Zatem w postępowaniu w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego organ zawiadamia strony w drodze obwieszczenia oraz w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości o postanowieniach zapadłych w toku postępowania oraz o decyzji kończącej postępowanie. O postanowieniach i decyzji kończącej procedurę zawiadamia się z kolei na piśmie inwestora, właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości, na których lokalizuje się inwestycję (wyrok WSA w Olsztynie z 5.4.2011 r., II SA/Ol 936/10, Legalis). Należy przy tym uznać, że chodzi tu o wszystkie rozstrzygnięcia, które podejmowane są w formie postanowienia. Będą to zatem wszystkie kwestie wynikłe w toku postępowania nierozstrzygające o istocie spraw, chyba że przepis szczególny stanowiłby inaczej.

Przewidziany przepisem art. 53 ust. 1 PlanZagospU tryb doręczania dotyczy zatem również postanowień uzgadniających lokalizację inwestycji (wyrok NSA z 23.3.2011 r., II OSK 429/10, Legalis).Z powyższych rozważań wynika, że unormowana w art. 53 ust. 1 PlanZagospU procedura związana z informowaniem o wszczęciu, przebiegu i wyniku postępowania w sprawie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego na charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że poza wskazanymi w treści powołanego przepisu sposobami informowania oraz kategoriami podmiotów, co do których zastosowanie znajdują określone w art. 53 ust. 1 PlanZagospU, odmienne tryby informowania, nie jest dopuszczalne stosowanie przez organ innych sposobów niż to ustawowo określono. Naruszenie określonego w komentowanym przepisie sposobu informowania strony o wszczęciu, przebiegu lub wyniku postępowania skutkuje z kolei wadliwością czynności zawiadomienia (por. art. 10 §1 KPA stanowiący procesową gwarancję przyznaną każdej stronie postępowania administracyjnego).Jak wskazał to przy tym wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 10.5.2018 r., II SA/Go 169/18, Legalis, wadliwość doręczenia decyzji, czy też równoważnej temu doręczeniu formy (obwieszczenia, powiadomienia w sposób zwyczajowy) skutkuje zaistnieniem wady wznowieniowej określonej w art. 145 §1 pkt 4 KPA w stosunku do strony, której wadliwość ta dotyczy. W sytuacji, bowiem, w której nie doszło do zawiadomienia o wydaniu decyzji w sposób zgodny z art. 53 ust. 1 PlanZagospU, należałoby uznać, że decyzja ta nigdy nie została skarżącemu doręczona, a więc nie upłynął termin do jej zaskarżenia i nie było podstaw do jego przywrócenia. Jeżeli zaś strona nie brała w ogóle udziału w postępowaniu bez własnej winy, to w sprawach zakończonych decyzją ostateczną wznawia się postępowanie (wyrok WSA w Gdańsku z 18.10.2007 r., II SA/Gd 474/07, Legalis).Z kolei, jak wyjaśnił to wyrok NSA z 4.11.2015 r., II OSK 500/14, Legalis, jeżeli o decyzji w sprawie lokalizacji inwestycji celu publicznego organ zawiadomił strony wyłącznie na piśmie z pominięciem stron zawiadamianych w drodze obwieszczenia i w sposób zwyczajowo przyjęty, to 12-miesięczny termin biegnie od daty zawiadomienia na piśmie ostatniego z podmiotów uznanych za strony.

Z kolei w sytuacji, gdy zaniechano pisemnego zawiadomienia, a o wydaniu decyzji obwieszczono lub powiadomiono w sposób zwyczajowo przyjęty, to termin ten rozpoczyna bieg – stosownie do art. 49 KPA – po upływie czternastu dni od dnia późniejszego publicznego ogłoszenia. W przypadku natomiast gdy prawidłowo dokonano i zawiadomienia na piśmie, i publicznego ogłoszenia w podwójny sposób, czyli przez obwieszczenie i w sposób zwyczajowo przyjęty, to bieg terminu rozpoczyna się albo z momentem pisemnego zawiadomienia, albo z momentem upływu 14 dni od publicznego ogłoszenia w zależności od tego, który z tych sposobów zawiadomienia o decyzji był późniejszy i który najpóźniej wywołał skutek związany z dokonanym zawiadomieniem w stosunku do ostatniego z podmiotów uczestniczących w postępowaniu. Jak wynika z przytoczonego wyżej orzecznictwa, inwestora oraz właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości, na których będą lokalizowane inwestycje celu publicznego, organ zawiadamia jedynie na piśmie o wydaniu decyzji w sprawie, doręczając im tą decyzję. Jak wyjaśnił to wyrok NSA z 26.5.2020 r., II OSK 1554/19, Legalis, obowiązujące przepisy KPA nie dają bowiem podstaw do utożsamiania wydania decyzji z jej doręczeniem. Wprawdzie doręczenie decyzji (postanowienia) stanowi jej wprowadzenie do obrotu prawnego, to jednak załatwienie sprawy następuje w drodze wydania orzeczenia. Nie ulega również wątpliwości, że pismo zawierające w swojej treści decyzję (postanowienie) musi być sporządzone przed doręczeniem go stronie lub stronom postępowania.

Ważność mandatu radnego w przypadku zmiany miejsca zamieszkania w obrębie tej samej gminy

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż z art. 11 § 1 pkt 5 w zw. z art 10 § 1 pkt 3 lit. a Kodeksu wyborczego wynika, że prawo wybieralności do rady gminy posiada obywatel polski (…), który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na obszarze tej gminy.

Pojęcie „miejsca zamieszkania” należy oceniać w świetle przepisów prawa cywilnego (art. 25 Kodeksu cywilnego). Sądy administracyjne podkreślają, że „o «miejscu zamieszkania» rozstrzyga zawsze całokształt okoliczności faktycznych składających się na wspomniane ziszczenie się stanu faktycznego przebywania z zamiarem takiego przebywania. Sam zamiar stałego pobytu w danej miejscowości nie stanowi jeszcze o zamieszkaniu, musi być on nierozerwalnie powiązany z przebywaniem w danej miejscowości, i to z takim przebywaniem, które ma cechy założenia tam ośrodka swoich interesów życiowych. O stałości pobytu danej osoby w konkretnej miejscowości decyduje zatem przede wszystkim takie przebywanie tej osoby, które spełnia wskazaną wyżej cechę, czyli założenia i prowadzenia tam ośrodka swoich życiowych interesów, ich kumulacji. O miejscu zamieszkania nie decydują jedynie kryteria administracyjne, jak fakt zameldowania, ale fakt przebywania tam określonej osoby oraz uczynienie przez nią z tego miejsca centrum życiowego, centrum osobistych interesów” (zob. wyr. WSA w Gliwicach z 2.9.2019 r., III SA/Gl 672/19, Legalis).

Co więcej sądy wskazują, że czym innym jest miejsce zamieszkania, a czym innym miejscem zameldowania. Dla przykładu WSA w Gliwicach w ww. wyroku wskazał również, że „miejsce zameldowania winno pokrywać się z miejscem zamieszkania, ale nie musi. Również fakt posiadania najmowania przez osobę fizyczną lokalu mieszkalnego, czy też innej nieruchomości na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego nie ma znaczenia dla ustalenia faktycznego miejsca zamieszkiwania. Również płacenie podatków czy rejestracja samochodu nie ma znaczenia dla obiektywnej oceny zamieszkiwania, gdyż te płacone są w miejscu zameldowania”. Dalej sąd ten podkreślił, że „w postępowaniu w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego można bowiem kwestię miejsca zamieszkania oceniać także za pomocą innych dowodów. O zamieszkiwaniu w jakiejś miejscowości można mówić wówczas, gdy okoliczności sprawy pozwolą przeciętnemu obserwatorowi na sformułowanie wniosku, że określona miejscowość jest aktualnie głównym miejscem, w którym skupia się działalność osoby fizycznej, w którym jest jej centrum życiowe”.

Wobec powyższego należy zatem przyjąć, że mandat radnego nie traci ważności, w przypadku gdy ów radny cały czas pozostaje mieszkańcem gminy, w której ten mandat uzyskał.

Przekazanie mienia gminnego jednostce organizacyjnej

Stosownie do art. 18 ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej: GospNierU), nieruchomości mogą być oddawane jednostkom organizacyjnym w trwały zarząd, najem i dzierżawę oraz użyczane na cele związane z ich działalnością.

Jak wyjaśnia się to w doktrynie, przepis art. 18 GospNierU wskazuje podstawy prawne władania przez państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej gruntami należącymi do Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Możliwe jest zatem oddanie ich w trwały zarząd, najem, dzierżawę i użyczenie.

Oddanie nieruchomości w najem, dzierżawę lub użyczenie nastąpi jednak nie na podstawie umowy cywilnoprawnej zawieranej z jednej strony przez gminę (właściciel), a z drugiej przez daną gminną jednostkę organizacyjną reprezentowaną przez jej kierownika na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa, stosownie do art. 47 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej: SamGminU), gdyż umowę taką należałoby zakwalifikować nie inaczej niż jako „umowę z samym sobą”, lecz co do zasady winno nastąpić w drodze zarządzenia organu wykonawczego gminy, podjętego w wykonaniu uchwały rady gminy (art. 30 ust. 1 SamGminU). Przypomnieć należy w tym miejscu bowiem, iż zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h SamGminU, jednostki organizacyjne gminy są tworzone i wyposażane w majątek (ruchomy i nieruchomy) na podstawie uchwały rady gminy.

Od 23 maja 2023 zaczną obowiązywać zmiany w świadectwie pracy

Nowy wzór świadectwa pracy konsekwencją nowelizacji Kodeksu pracy

Rozporządzenie dokonuje zmiany wzoru świadectwa pracy, który stanowi załącznik do rozporządzenia. Zmiany we wzorze świadectwa pracy obejmują uzupełnienie treści świadectwa o informacje dotyczące wykorzystania zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika (2 dni w roku kalendarzowym lub 16 godzin w roku kalendarzowym) oraz urlopu opiekuńczego (5 dni w roku kalendarzowym). Dodatkowo konieczne jest dokonanie modyfikacji w tym wzorze ze względu na zmiany w Kodeksie pracy w zakresie urlopu rodzicielskiego. Z uwagi na uchylenie art. 179¹ Kodeksu pracy (dalej: KP) jedyną podstawą prawną do korzystania z urlopu rodzicielskiego będzie art. 182^1a KP. Uchylony zostanie także art. 182^1c § 3 KP.

Urlop opiekuńczy i siła wyższa pojawiły się w świadectwie pracy

W związku z ustawą z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (która weszła w życie 26.4.2023 r.) konieczna była nowelizacja rozporządzenia w celu uwzględnienia zmian wprowadzonych do Kodeksu pracy, które powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie w treści świadectwa pracy. W związku z tym wprowadzono do rozporządzenia przepis, zgodnie z którym, w świadectwie pracy pracodawca będzie zamieszczał również informacje dotyczące wykorzystania przez pracownika zwolnienia od pracy przewidzianego w art. 148¹ KP, wykorzystanego w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy oraz urlopu opiekuńczego przewidzianego w art. 173¹KP wykorzystanego w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy. Informacje te są niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy przez kolejnego pracodawcę, który będzie zatrudniał pracownika w tym samym roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy u poprzedniego pracodawcy.

Praca zdalna okazjonalna również trafi do świadectwa pracy

Dodatkowo, w związku z ustawą z 1.12.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 240), która wprowadziła do Kodeksu pracy możliwość wykonywania pracy w formie pracy zdalnej (od 7.4.2023 r.), wprowadzono zmianę w treści świadectwa pracy wynikającą z tej nowelizacji Kodeksu pracy. Przedmiotowa ustawa przewiduje m.in. regulacje dotyczące okazjonalnej pracy zdalnej. Z inicjatywą wykonywania takiej pracy będzie mógł wystąpić wyłącznie pracownik, natomiast wymiar takiej pracy został ograniczony do 24 dni w roku kalendarzowym. W konsekwencji stało się niezbędne, żeby pracodawca zamieszczał w świadectwie pracy także informację o liczbie dni wykonywania takiej pracy, w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy. Umożliwi to kolejnemu pracodawcy, zatrudniającemu pracownika w tym samym roku kalendarzowym, prawidłowe ustalenie pozostałego do wykorzystania wymiaru okazjonalnej pracy zdalnej.

Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami ‒ roszczenie o wykup nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste

Projekt nowelizacji GospNierU wprowadza rozwiązanie szczególne dotyczące możliwości wykupu nieruchomości przez jej użytkownika wieczystego. Zgodnie z proponowanym art. 198g ust. 1, który ma być dodany do GospNierU, użytkownik wieczysty nieruchomości w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie przepisu będzie mógł wystąpić z żądaniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości gruntowej, a właściciel nie będzie mógł odmówić zawarcia tej umowy. Przewidziany w tym przepisie termin dotyczy wystąpienia z żądaniem zawarcia umowy, a nie samej sprzedaży.

Jeśli użytkownik wieczysty w tym terminie nie zdąży wystąpić z roszczeniem, wówczas będzie mógł to zrobić na ogólnych zasadach, to jest na podstawie aktualnie obowiązującego art. 32 ust. 1 GospNierU. Jednak w takim przypadku zawarcie umowy sprzedaży będzie uzależnione od zgody JST lub SP, stosownie do postanowień art. 23 ust. pkt 7 (i poprzez odpowiednie stosowanie art. 25 ust. 2, art. 25b, art. 25d GospNierU). Ponadto projekt nowelizacji przewiduje nieco inne zasady wykupu nieruchomości w ramach przysługującego użytkownikowi wieczystemu roszczenia niż te, które mają być przewidziane dla wykupu na podstawie art. 32 ust. 1 GospNierU.

W przypadku gruntów JST może okazać się, że faktycznie okres na realizację roszczenia będzie krótszy. Zgodnie bowiem z przewidzianym w projekcie nowelizacji art. 198i ust. 1 GospNierU właściwa rada albo sejmik w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego przepisu określą w drodze uchwały szczegółowe warunki sprzedaży nieruchomości gruntowych na rzecz użytkowników wieczystych albo udzielą organowi wykonawczemu upoważnienia do indywidualnego określenia tych warunków. W razie niepodjęcia uchwały albo nieudzielenia organowi wykonawczemu upoważnienia do indywidualnego określania tych warunków w tym terminie do określenia ceny nieruchomości będą miały zastosowanie zasady przewidziane dla wykupu w ramach nieruchomości SP. Użytkownicy wieczyści mogą więc wstrzymywać się z kierowaniem roszczenia do czasu podjęcia przez organ JST uchwały w tej sprawie.

Projekt przewiduje, że spod roszczenia wyłączone będą konkretne kategorie nieruchomości. Użytkownik wieczysty nie będzie mógł – podobnie jak w przypadku wykupu na zasadach ogólnych przewidzianych w zmienianym art. 32 ust. 1 GospNierU – skorzystać z roszczenia o wykup w przypadku, gdy:

1. nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste po 31.12.1997 r. (czyli po tym dniu doszło do ustanowienia tego prawa),
2. użytkownik wieczysty nie wykonał zobowiązania określonego w umowie użytkowania wieczystego, np. nie zrealizował celu na jaki nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste lub jeśli będzie toczyło się postępowanie o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego oraz
3. grunt jest niezabudowany.

Jako uzasadnienie do wprowadzenia ograniczenia związanego z datą 31.12.1997 r., wnioskodawcy powołują się na argument, że zaproponowane wyłączenie spod roszczenia gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste po 31.12.1997 r., to jest w okresie gdy użytkowanie wieczyste nie było już jedyną dostępną dla obywateli formą korzystania z nieruchomości publicznych i nabrało charakteru rynkowego. Rozwiązanie to zapewnia należytą ochronę własności publicznej, a w szczególności uwzględnia konstytucyjną ochroną mienia samorządów. Redukuje bowiem stan niepewności po stronie samorządów co do celowości zawierania nowych umów. Na ogół bowiem umowy użytkowania wieczystego zawierane w warunkach wolnorynkowych stanowią jeden z instrumentów kształtowania lokalnej polityki przestrzennej oraz sposobu zagospodarowywania gruntów, w szczególności w miastach (https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=3146, dostęp: 5.4.2023 r.).

Można jedynie domniemywać, że wskazana data wiąże się z wejściem w życie z dniem 1.1.1998 r. GospNierU.

Roszczenie nie będzie również przysługiwało w odniesieniu do gruntów położonych na terenach portów i przystani morskich, mających istotne znaczenie dla gospodarki narodowej oraz obronności państwa, jeżeli grunt jest wykorzystywany na prowadzenie rodzinnego ogrodu działkowego. Nie będzie możliwe zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości, sprzedaży, jeżeli toczy się postępowanie o rozwiązanie umowy o oddanie tej nieruchomości w użytkowanie wieczyste.

Na uwagę zasługuje odmienne, niż w przypadku wykupu na zasadach ogólnych, określenie terminu, którego upływ będzie warunkiem dopuszczalności roszczenia. Zgodnie z projektowanym art. 32 ust. 1 „sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego nie może nastąpić wcześniej niż przed upływem 10 lat od dnia zawarcia umowy o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste”. Natomiast w przypadku roszczenia – uprawnienie do żądania zawarcia umowy sprzedaży (zgodnie z projektowanym art. 198g ust. 2 pkt. 1) nie będzie przysługiwało jeżeli „nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste po dniu 31 grudnia 1997 r.”

Pierwszy z przepisów posługuje się sformułowaniem „ od dnia zawarcia umowy”, co może sugerować, że spod tego przepisu wyłączone są przypadki użytkowania wieczystego, które nie powstało z mocy umowy, ale na przykład z mocy prawa, zaś drugi przepis nie mówi już o umowie, lecz o oddaniu nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Z drugiej jednak strony w projektowanym art. 198g ust. 4, wprost wskazano, że przesłanki uniemożliwiające wystąpienie z roszczeniem stosuje się odpowiednio do użytkowania wieczystego, które nie powstało z mocy umowy. Takiego zastrzeżenia nie uczyniono jednak w odniesieniu do nabywania użytkowania wieczystego na zasadach ogólnych, czyli na podstawie art. 32 ust. 1 GospNierU.

Aktualna konstrukcja projektowanego zapisu art. 32 ust. 1 i art. 198g wskazuje, że z roszczenia będą mogli skorzystać użytkownicy wieczyści tylko takich nieruchomości, w odniesieniu do których użytkowanie wieczyste powstało z mocy umowy lub w inny sposób – np. z mocy prawa i pod warunkiem, że miało to miejsce przed dniem 31.12.1997 roku. Natomiast z wnioskiem o zawarcie umowy na podstawie art. 32 ust. 1 GospNierU będą mogli wystąpić użytkownicy wieczyści tylko takich nieruchomości, co do których użytkowanie wieczyste powstało wyłącznie z mocy umowy (wyłączona zatem będzie większość gruntów SP, gdzie użytkowanie wieczyste powstało z mocy prawa), a sprzedaż nastąpi nie wcześniej niż przed upływem 10 lat od dnia zawarcia tej umowy.

Nie wiadomo, czy takie zróżnicowanie i tym samym istotne ograniczenie możliwości nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu jest zamierzonym działaniem autorów projektu nowelizacji, czy też jest efektem ich niedbalstwa.

Wątpliwości budzi także przesłanka dotycząca niewykonania przez użytkownika wieczystego zobowiązania wynikającego z umowy oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste, która może dawać SP lub JST duże pole do odmowy realizacji roszczenia. Należy mieć na uwadze, że decydowana większość nieruchomości pozostających w użytkowaniu wieczystym „pojawiła się” w obrocie prawnym po roku 1990. Było to następstwem uwłaszczania przedsiębiorstw państwowych oraz m. in. takich podmiotów jak instytuty i zakłady naukowe, czy placówki naukowo-badawcze. W decyzjach wydawanych przez wojewodów stwierdzających nabycie użytkowania wieczystego nieruchomości przez te podmioty z mocy prawa, jako cel użytkowania wieczystego najczęściej wskazywano:

1. dotychczasowy cel działalności przedsiębiorstwa,
2. zgodnie z celami gospodarczymi przedsiębiorstwa;
3. w celu realizacji dotychczasowej funkcji przedsiębiorstwa,
4. na cele statutowe lub też
5. wskazywano, że użytkownik wieczysty ma „korzystać z nieruchomości zgodnie z przeznaczeniem”.

Właściwy organ będzie musiał dokonać analizy nie tylko obecnego stanu faktycznego związanego z istniejącą zabudową, ale przede wszystkim analizy zapisów decyzji lub umowy o oddaniu nieruchomości w użytkowanie wieczyste pod kątem realizacji wskazanych w nich zobowiązań. Przy nieoczywistym skonstruowaniu w decyzjach, czy umowach, zobowiązań dotyczących sposobu użytkowania gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste może okazać się, że w większości przypadków niemożliwe będzie stwierdzenie, że cel czy inne zobowiązanie zostały zrealizowane. A to będzie podstawą do odmowy sprzedaży nieruchomości.

Należy przy tym wskazać, że przewidziane w projektowanym art. 198g ust. 2 przesłanki wykluczające roszczenie odnoszą się tylko do nabycia nieruchomości w trybie realizacji roszczenia, a nie na podstawie art. 32 ust. 1 GospNierU. W uzasadnieniu projektu nowelizacji autorzy projektu (Minister Rozwoju i Technologii) podkreślili, że roszczenie nie będzie co do zasady obejmowało nieruchomości SP, w stosunku do których uprawnienia właścicielskie wykonują inne, niż wskazane w GospNierU, podmioty. Z uwagi na szczególną rolę i funkcje, jakie pełnią zasoby gruntów państwowych powierzone Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa, Agencji Mienia Wojskowego, Państwowemu Gospodarstwo Leśnemu Lasy Państwowe, państwowym osobom prawnym – parkom narodowym, Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie, unormowania dotyczące roszczenia o sprzedaż nie będą dedykowane użytkownikom wieczystym gruntów rolnych w rozumieniu GospNierRolU, czy użytkownikom wieczystym gruntów powierzonych Agencji Mienia Wojskowego i innym w/w podmiotom. Takie wyłączenie powinno być zatem ujęte wyraźnie w projektowanym przepisie, art. 198g ust. 2 GospNierU. Takiej regulacji jednak brak, natomiast w dokumencie „ocena skutków regulacji” wskazano, że inne ustawy regulujące zasady zbywania nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste z zasobów publicznych (Lasy Państwowe, Agencja Mienia Wojskowego) odwołują się ogólnie do przepisów GospNierU, więc nie ma potrzeby dokonywania zmian konkretnych przepisów w tych ustawach.

Świadczenie pielęgnacyjne a podjęcie zatrudnienia przez osobę, nad którą sprawowana jest opieka

Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 5 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki:

1) pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

2) została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.

Katalog przesłanek negatywnych, po wystąpieniu których świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje z powodu okoliczności dotyczących osoby pozostającej pod opieką, jest zamknięty. Nie obejmuje on sytuacji, o której mowa w zapytaniu, tzn. podjęcie zatrudnienia przez osobę wymagającą opieki. Tym samym brak jest podstawy do przyjęcia, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje w sytuacji, w której osoba wymagająca opieki podjęła zatrudnienie.

Podsumowując: w okolicznościach faktycznych opisanych w zapytaniu świadczenie pielęgnacyjne nadal przysługuje.

Prognozowana płaca minimalna w 2024 roku przekroczy 4000 zł

Obecnie w pierwszej połowie 2023 r. płaca minimalna wynosi 3490 zł brutto, natomiast już od 1.7.2023 r. wzrośnie do kwoty 3600 zł brutto. Minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych wynosi od 1.1.2023 r. – 22,80 zł, oraz od 1.7.2023 r. – 23,50 zł.

Zgodnie z art. 3 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu, jeżeli prognozowany na rok następny wskaźnik cen, o którym mowa w art. 2 ust. 2 pkt 3 wynosi:

1. co najmniej 105%, to ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej – od 1 stycznia i od 1 lipca,
2. mniej niż 105%, to ustala się jeden termin zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej – od 1 stycznia.

Jak podano w komunikacie Federacji Przedsiębiorców Polskich, wymagany wzrost płacy minimalnej w 2024 r., wynikający z obowiązujących przepisów ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę może oznaczać ponad 700 zł brutto podwyżki miesięcznie dla pracowników zarabiających płacę minimalną.

Jak wskazuje w swojej prognozie Federacja Przedsiębiorców Polskich w 2023 roku minimalna pensja wzrasta dwukrotnie — od stycznia i od lipca —w związku z tym należy rozważać dwa warianty podwyżki (w zależności od tego, czy liczymy ją od średniorocznej płacy minimalnej w 2023 r. czy tej obowiązującej na koniec obecnego roku). Pierwszy wariant zakłada wzrost o 654,40 zł do 4254,40 zł. Jeśli prawidłowy okaże się drugi wariant, to podwyżka będzie jeszcze wyższa, bo minimalne wynagrodzenie od 2024 r. będzie musiało wzrosnąć co najmniej o 720,40 zł do 4320,40 zł.

Najniższe stawki godzinowe dla określonych umów cywilnoprawnych wyniosłyby w 2024 r. odpowiednio 27,80 zł (wzrost o 4,30 zł w porównaniu z drugim półroczem 2023 r.) i 28,20 zł (wzrost o 4,70 zł).

Obliczenia Federacji Przedsiębiorców Polskich wskazują, że wymagany ustawowo gwarantowany poziom płacy minimalnej w przyszłym roku wyniesie 4254,40 zł, a minimalna stawka godzinowa – 27,80 zł. W stosunku do średniorocznego poziomu płacy minimalnej w 2023 r. oznacza to wzrost aż o 20%. Pracownik zarabiający płacę minimalną otrzymałby w ujęciu średniorocznym 709,40 zł brutto podwyżki swego miesięcznego wynagrodzenia.

Oczywiście są to pierwsze prognozy a finalne propozycje i wysokości płacy minimalnej poznamy najpierw w czerwcu (kiedy Rada Ministrów przyjmie propozycje, która będzie procedowana w ramach prac Rady Dialogu Społecznego), a następnie we wrześniu (kiedy zostanie przyjęta finalna wysokość płacy minimalnej na 2024 rok.

Konkurs na dyrektora szkoły – dokumenty wymagane od kandydata

Katalog dokumentów, do których złożenia może zobowiązać podmiot ogłaszający konkurs na stanowisko dyrektora przedszkola czy też szkoły publicznej określa przepis § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły podstawowej, publicznej szkoły ponadpodstawowej lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (dalej: DyrKonkursR).

Jak można zauważyć, w katalogu przedstawionym powyżej nie ma skróconego odpisu aktu ślubu w przypadku zmiany nazwiska. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że na podstawie § 4 DyrKonkursR oferta kandydata, która nie zawiera wszystkich dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu jest podstawą dla komisji do podjęcia uchwały o odmowie dopuszczenia do konkursu. Biorąc pod uwagę daleko idący skutek jaki ustawodawca wiąże z nieprzedstawieniem dokumentów wskazanych w § 1 ust. 2 pkt 4 DyrKonkursR, należy uznać, że podmiot ogłaszający konkurs nie może żądać innych dokumentów, niż te wymienione w rozporządzeniu.

Jeżeli konkurs zakończy się pozytywnym rezultatem (zostanie wyłoniony kandydat), to wtedy przed zatwierdzeniem wyniki konkursu organ prowadzący może zażądać okazania dokumentu dotyczącego zmiany nazwiska (akt ślubu). Różnica polega na tym, że organ będzie kierował żądanie do konkretnej osoby, która konkurs wygrała, a nie do wszystkich potencjalnych kandydatów przystępujących do konkursu.

Zmiany w zakresie standardowych formularzy do publikacji ogłoszeń w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej

Podkreślić należy, że zgodnie z informacją UZP w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej (zob. https://www.gov.pl/web/uzp/zmiany-w-zakresie-standardowych-formularzy-do-publikacji-ogloszen-w-dzienniku-urzedowym-unii-europejskiej), od 25.10.2023 r. obowiązek publikacji ogłoszeń będzie wyłącznie poprzez eNotice2 zgodnie z nowymi standardowymi eformularza. Ponadto nie będzie możliwości korzystania z obecnie udostępnionych formularzy unijnych w tym zakresie, zarówno bezpośrednio poprzez usługę eNotice, jak również z wykorzystaniem usług oferowanych w tym zakresie przez eSenderów.

Publikacja kolejnych ogłoszeń do wszczętego już postępowania o udzielenie zamówienia, w którym opublikowano ogłoszenia na obecnych formularzach, będzie realizowana tylko z użyciem nowych formularzy. Będzie to możliwe dzięki konwerterowi udostępnionemu w eNotice2 lub w usłudze innego eSendera, która dostosuje się do tej zmiany.

Zwraca się uwagę, że krótki jest czas na wdrożenie stosownych wytycznych technicznych umożliwiających przygotowanie do wejścia w życie obowiązku stosowania nowych formularzy oraz dostosowanie się eSenderów od momentu wydania ich przez Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Istnieje więc ryzyko w przypadku eSenderów, że mogą nie być gotowe na zmiany (nowe formularze i konwerter) w wymaganym terminie wynikającym z ww. rozporządzenia.

W związku z powyższym zamawiający powinni zweryfikować sygnalizowaną kwestię u swoich dostawców usługi eSendera. Ponadto, co istotne dla wielu zamawiających, korzystających z platformy e-Zamówienia, z uwagi na zakres prac dostosowawczych usługa eSendera udostępniona na Platformie e-Zamówienia nie będzie gotowa na tę zmianę w terminie 25.10.2023 r.

W świetle powyższego UZP rekomenduje, aby dla nowo wszczynanych postępowań od progów unijnych przed 25.10.2023 r., ogłoszenia unijne przygotowywać oraz przesyłać do publikacji za pośrednictwem usługi eNotice, chyba że zamawiający otrzymają potwierdzenie od eSenderów, z których korzystają, o ich dostosowaniu do nowego stanu prawnego na 25.10.2023 r.

 

Lex deweloper – od 12 maja większe wymagania dla wyposażenia zabudowy mieszkaniowej

Ustawa ta objęła kilkanaście różnych ustaw, w tym również InwestMieszkU, zwanej powszechnie „lex deweloper”.

Wśród ułatwień należy wymienić potencjalnie łatwiejszy dostęp do terenów pod nowe mieszkania. Wbrew ustaleniom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz zapisom studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, pod zabudowę mieszkaniową można będzie wykorzystywać tereny wskazywane lub zajęte przez wielkopowierzchniowe obiekty handlowe (o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m²) lub tereny istniejącej zabudowy biurowej, które stały się już zbędne i nie są wykorzystywane pod funkcje handlowe i usługowe.

Na zasadzie równowagi ustawodawca wprowadził nowe, bardziej rygorystyczne zasady kształtowania nowej zabudowy mieszkaniowej. Po pierwsze zabudowie tej muszą towarzyszyć tereny biologicznie czynne o powierzchni co najmniej 25% powierzchni planowanej zabudowy mieszkaniowej (z czego co najmniej połowa musi być ogólnodostępna i nieogrodzona, o charakterze urządzonego terenu rekreacji oraz wypoczynku lub sportu). Zasadzie tej nie będzie podlegać zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna oraz zabudowa śródmiejska (gdzie tereny biologiczne czynne nie muszą być ogólnodostępne, a ich powierzchnia powinna stanowić co najmniej 12,5% powierzchni planowanej zabudowy mieszkaniowej).

Nowelizacja określiła również minimalną liczbę wymaganych miejsc postojowych, która wynosi co najmniej 1,5 miejsca na każde planowane mieszkanie, a w zabudowie śródmiejskiej – co najmniej 1 miejsce postojowe na każde zaplanowane mieszkanie. Miejsca te powinny być zlokalizowane w obrębie planowanej inwestycji mieszkaniowej.

W celu uściślenia nowych zasad nowelizacja wprowadziła do ustawy lex deweloper definicje pojęć: „teren biologicznie czynny” oraz „zabudowa śródmiejska”.

Pozostałe zasady kształtowania nowej zabudowy mieszkaniowej pozostają bez zmian.