Eurostat: Bezrobocie w Polsce w sierpniu bez zmian

Według stosowanej przez Eurostat metodologii sytuacja na rynku pracy w Polsce w sierpniu br. była stabilna, a stopa bezrobocia – podobnie jak w miesiącu poprzednim – wyniosła 2,6 %. To wynik lepszy niż przed rokiem – w sierpniu 2021 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 3,2 %.

Średnia wśród krajów Unii Europejskiej w sierpniu 2022 r. wyniosła 6 % (bez zmian w porównaniu z lipcem br.). Na tym samym poziomie co przed miesiącem było także bezrobocie w krajach strefy euro – 6,6 %.

Zmiana na unijnym podium

Tak jak w poprzednich miesiącach najniższym bezrobociem w UE cieszą się Czechy z wynikiem 2,4 %. Drugie miejsce zajmuje Polska. W sierpniu br. nastąpiła jednak zmiana na trzeciej pozycji – Malta wyprzedziła Niemcy z bezrobociem na poziomie 2,9 %. W Niemczech to 3 %.

Bezrobocie w Polsce niższe niż szacowano

Ostatecznie poziom bezrobocia był o 0,1 pkt proc. niższy niż przewidywały wstępne szacunki MRiPS.

Źródło:

gov.pl

Kara dla polskiego Ośrodka Kultury za niezgodne z RODO powierzenie przetwarzania danych osobowych

W maju 2020 r. do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych zgłoszono naruszenie ochrony danych osobowych w postaci nieprawidłowego procesu powierzenia przetwarzania danych przez Sułkowicki Ośrodek Kultury. Ośrodek jest podmiotem utworzonym przez Gminę w celu realizacji jej zadań własnych w zakresie kultury.

Po otrzymaniu przez Urząd zgłoszenia wszczęte zostało postępowanie wyjaśniające, w trakcie którego wyszło na jaw powierzenie przez Ośrodek przetwarzania danych bez zawarcia wymaganej do tego przez unijne przepisy o ochronie danych umowy powierzenia. Podczas dochodzenia okazało się także, że administrator w żaden sposób nie zweryfikował czy podmiot, któremu powierzył przetwarzanie zapewnia odpowiednie gwarancje wdrożenia środków technicznych i organizacyjnych niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa powierzonych danych. Nie dowiedziano się także czy powierzone przetwarzanie będzie zgodne z Rozporządzeniem i tym samym czy będzie ono chroniło prawa osób, których dane dotyczą. Nie sprawdzono również kompetencji podmiotu mającego przetwarzać dane. Narażono więc powierzone informacje na niebezpieczeństwo wycieku czy utraty. Administrator polecił podmiotowi między innymi prowadzenie ksiąg rachunkowych, ewidencji, sporządzanie raportów i przechowywanie dokumentacji, w związku z czym powierzył mu także przetwarzanie danych osobowych pracowników i byłych pracowników. Wśród przekazanych informacji znajdowały się imiona, nazwiska, daty urodzenia, adresy zamieszkania, adresy e-mail, dane dotyczące zarobków czy numery PESEL.

Zgodnie z RODO do prawidłowego powierzenia przetwarzania danych osobowych niezbędne jest zawarcie umowy powierzenia. Umowa powinna być zawarta w formie pisemnej i określać między innymi: czas trwania przetwarzania, jego przedmiot, cel, charakter, kategorię danych, kategorie osób, których dane dotyczą. Powinny się znaleźć w niej także prawa i obowiązki administratora. Umowa powierzenia stanowi, że podmiot przetwarzający zapewnia, by osoby upoważnione do przetwarzania danych osobowych zobowiązały się do zachowania tajemnicy lub by podlegały odpowiedniemu ustawowemu obowiązkowi zachowania tajemnicy. Nie zawarcie umowy powierzenia przez Ośrodek narusza więc przepisy RODO.

Podczas oceny naruszenia przez Prezesa za okoliczności łagodzące zostały uznane działania podjęte przez administratora w celu zminimalizowania szkód, brak wcześniej popełnionych naruszeń, dobra współpraca z organem oraz brak osiągnięcia przez Ośrodek jakiejkolwiek korzyści finansowej z incydentu. Negatywnie na wymiar kary finansowej wpłynęły natomiast: znaczna waga naruszenia i jego poważny charakter w związku z powstałym w jego wyniku ryzykiem, umyślny charakter naruszenia, które w ocenie Prezesa powstało „w wyniku działań, które były ukierunkowane na naruszenie rozporządzenia” oraz szeroki zakres danych, będących przedmiotem naruszenia.

W związku z powyższym, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zdecydował o nałożeniu na Sułkowicki Ośrodek Kultury z siedzibą w Sułkowicach administracyjnej kary pieniężnej w wysokości 2 500 złotych.

Źródła:
https://www.uodo.gov.pl/decyzje/DKN.5131.29.2022

https://uodo.gov.pl/pl/138/2450

Wellbeing, czyli dobre samopoczucie pracownika

Wellbeing to jednak nie jednorazowa akcja jak szerzej znany wellness, ale ciągłe i dynamiczne zarządzanie poczuciem dobrostanu pracownika. Zarzadzanie to ukierunkowane jest na stan fizyczny, mentalny i emocjonalny osoby, a stąd już prosty wniosek, że dobre samopoczucie pracownika przekłada się na to, jak wykonuje on swoją pracę. Warto pamiętać, że satysfakcja i samopoczucie ludzi w danej organizacji (zakładzie pracy, firmie) to rezultat ich codziennych doświadczeń (tzw. employee experience) – im lepsze doświadczenia, tym wyższy poziom wellbeingu. O tym, jak ważne jest dobre samopoczucie pracownika dla wyników firmy, może świadczyć wyliczenie, że skutki złego stanu zdrowia pracowników kosztują firmy amerykańskie aż 225 miliardów dolarów rocznie!

Programy wellbeing to systematyczne i długofalowe aktywności, takie jak kilkuminutowe sesje ćwiczeń przy biurkach, które mają zapewnić minimalną porcję ruchu i zrelaksować ciało, do nawet cotygodniowych masaży prowadzonych w biurach. Często stosowane są również praktyki online, np.:

Takie podejście to sposób na promowanie i poprawę zdrowia psychicznego pracowników poprzez budowanie ich odporności i zmniejszenie poziomu stresu. Jednak najważniejsze czynniki składające się na dobry stan (dobre samopoczucie pracownika) to bez wątpienia spójna i oparta o wartości kultura organizacyjna oraz wysokie kompetencje osób kierujących pracownikami. To także dobra atmosfera w pracy i pozytywna energia wpływająca na kreatywność i zaangażowanie każdego z zatrudnionych.

Dodatek do ogrzewania dla podmiotów wrażliwych także dla niepublicznych placówek oświaty

Od dnia 20.9.2022 r. obowiązuje DodEnergU. Na jej mocy wprowadzono różne rozwiązania mające na celu opanowanie trudnej sytuacji na rynku ciepła.

Jednym ze specjalnych rozwiązań jest tzw. dodatek dla podmiotów wrażliwych. Jest on przewidziany w art. 26 DodEnergU, gdzie postanowiono, że dodatek dla podmiotów wrażliwych przysługuje podmiotom, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4:

1) które ponoszą koszty zakupu węgla kamiennego, brykietu lub peletu zawierających co najmniej 85% węgla kamiennego, peletu drzewnego albo innego rodzaju biomasy, gazu skroplonego LPG albo oleju opałowego, wykorzystywanych na cele ogrzewania, w związku z wykonywaniem przez te podmioty ich podstawowej działalności;

2) których główne źródło ciepła jest wpisane lub zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 WspierRemU.

Podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 DodEnergU, muszą posiadać siedzibę oraz miejsce prowadzenia swojej działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Dodatek dla podmiotów wrażliwych wypłaca się na wniosek osoby albo osób uprawnionych do reprezentowania podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 DodEnergU.

Wskazany wyżej przepis odsyła więc do art. 4 ust. 1 pkt 4 DodEnergU, gdzie z kolei ustawodawca zawarł zamknięty katalog podmiotów, zawierający m.in. w lit. e podmioty systemu oświaty, o których mowa w art. 2 PrOśw, w zakresie w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności.

Co ciekawe, określenie „podmioty systemu oświaty” nie funkcjonuje jako sformułowanie normatywne, jest to więc pewne uproszczenie. W każdym razie podano, że chodzi o podmioty z art. 2 PrOśw, gdzie wymieniono:

1) przedszkola, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami specjalnymi lub integracyjnymi, a także inne formy wychowania przedszkolnego;

2) szkoły różnego typu;

3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego;

4) placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych;

5) placówki artystyczne – ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych;

6) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu;

7) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze;

8) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania;

9) placówki doskonalenia nauczycieli;

10) biblioteki pedagogiczne;

11) kolegia pracowników służb społecznych.

Warto jednak zauważyć, że we wspomnianym art. 2 PrOśw nie dokonano rozróżnienia na placówki publiczne i niepubliczne. Stąd należy wnioskować, że uprawnionym do dodatku będzie np. zarówno przedszkole publiczne jak i niepubliczne. Podobna zasada będzie miał zastosowanie do pozostałych typów ww. jednostek oświatowych.

Podsumowując, wskazane rozwiązanie legislacyjne należy ocenić pozytywnie, aczkolwiek nie jest ono precyzyjne, a w konsekwencji może budzić pewne wątpliwości interpretacyjne.

Oświadczenie na potrzeby uzyskania rekompensaty cen energii dla jednostek budżetowych gminy

Od 20.9.2022 r. obowiązuje DodEnergU, która ma na celu opanowanie trudnej sytuacji na rynku ciepła. Jednym ze specjalnych rozwiązań jest tzw. średnia cena wytwarzania ciepła z rekompensatą. Może ona być zastosowania do różnych kategorii podmiotów, a wymienionych w art. 4 DodEnergU.

Z ust. 1 tego artykułu wynika zaś, że średnią cenę wytwarzania ciepła z rekompensatą ustala się m.in. dla podmiotów będących:

1. jednostką organizacyjną pomocy społecznej w rozumieniu art. 6 pkt 5 PomSpołU, w zakresie, w jakim zużywa ciepło na potrzeby świadczenia pomocy społecznej,
2. podmiotem systemu oświaty, o którym mowa w art. 2 PrOśw, w zakresie, w jakim zużywa ciepło na potrzeby podstawowej działalności,
3. podmiotem prowadzącym żłobek lub klub dziecięcy, a także dziennym opiekunem, o których mowa w art. 2 ust. 1 OpDzieciU, w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności

– w zakresie w jakim zużywają ciepło na potrzeby świadczenia pomocy społecznej lub podstawową działalność.

Z punktu widzenia realizacji ww. uprawnień, warto także odnotować art. 6 ust. 1 DodEnergU, z którego wynika, że odbiorcy ciepła, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 DodEnergU, w celu umożliwienia stosowania średniej ceny wytwarzania ciepła z rekompensatą, składają sprzedawcy ciepła oświadczenie, które zawiera:

1) oświadczenie o spełnieniu warunków pozwalających na uznanie ich za odbiorców, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 DodEnergU;

2) wskazanie danych służących określeniu szacunkowej ilości ciepła, które będzie zużywane na potrzeby:

a) podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 DodEnergU,

b) gospodarstw domowych w lokalach mieszkalnych i na potrzeby części wspólnych budynków wielolokalowych oraz

c) inne niż określone w lit. a i b;

3) określenie szacowanej ilości ciepła, która będzie zużywana na potrzeby, o których mowa w pkt 2.

Co, istotne, w celu złożenia ww. oświadczenia ustawodawca wprowadził rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z 20.9.2022 r. w sprawie wzorów oświadczeń składanych przez odbiorców ciepła niebędących gospodarstwami domowymi w celu skorzystania ze szczególnych rozwiązań w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1975).

Wspomniane rozporządzenie wprowadza wzór oświadczenia, mającego na celu zapewnienie przejrzystości i komunikatywności tych oświadczeń oraz potrzebę ujednolicenia ich formy.

Podsumowując, wskazane rozwiązanie legislacyjne należy ocenić pozytywnie, bowiem jest z pewnością pomocne w przedstawieniu danych m.in. przez jednostki organizacyjne gminy, właśnie typu żłobki, szkoły, czy jednostki pomocy społecznej.

Hakerzy twierdzą, że wykradli 2 miliardy danych z TikToka

TikTok w swoim komunikacie przekazał następującą informację: „TikTok traktuje priorytetowo prywatność i bezpieczeństwo danych naszych użytkowników. Nasz zespół ds. Bezpieczeństwa zbadał te roszczenia i nie znalazł dowodów na naruszenie bezpieczeństwa”.

Troy Hunt z serwisu informacyjnego „haveibeenpwned” opublikował długi wątek na Twitterze, próbując zweryfikować, czy przykładowe dane są prawdziwe, czy nie. Jego wniosek po wielu analizach jest taki, że dowody są „jak dotąd dość niejednoznaczne”. Hunt mówi dalej, że istnieją pewne dane, które pasują do informacji o produkcji, ale i tak są one publicznie dostępne. Znalazł również pewne „śmieciowe” dane, ale przyznaje, że mogą to być dane nieprodukcyjne lub testowe.

W wątku na forum Hacker News zasugerowano, że dane wyglądają, jakby pochodziły nie z samego TikToka, ale raczej od strony trzeciej, która integruje się z TikTok w celach marketingowych lub e-commerce. Jednak w tej chwili nie jest jasne, czy osoby trzecie mają dostęp do tego typu danych, nie mówiąc już o tym, czy rzeczywiście zostały one naruszone.

Jake Moore, globalny doradca ds. bezpieczeństwa cybernetycznego w firmie zajmującej się bezpieczeństwem ESET, mówi: „Chociaż te dane mogą być czysto ogólnodostępnymi danymi, które zostały wydobyte z witryny, nadal podkreśla to, że największa platforma mediów społecznościowych na świecie przyciąga hakerów i będą oni nadal nieugięci w szukaniu wszelkich luk w zabezpieczeniach, jeśli istnieją. Niezależnie od tego, czy są to naprawdę prywatne dane powodujące potencjalne zagrożenie dla każdego konta, czy po prostu otwarte informacji ze strony, użytkownicy muszą upewnić się, że mają aktywowane alerty bezpieczeństwa w aplikacji i włączone uwierzytelnianie dwuskładnikowe, a także upewnić się, że hasło używane na koncie jest unikalne dla każdego innego konta”.

Źródło

https://www.forbes.com/sites/daveywinder/2022/09/05/has-tiktok-us-been-hacked-and-2-billion-database-records-stolen/?sh=6ca8a0ef4cd2

Regulamin dostarczania wody a postanowienia dotyczące samej umowy o dostarczanie wody

Z kolei w ust. 5 postanowiono, że regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków określa prawa i obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego oraz odbiorców usług, w tym:

1) minimalny poziom usług świadczonych przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków;

2) warunki i tryb zawierania umów z odbiorcami usług;

3) sposób rozliczeń w oparciu o ceny i stawki opłat ustalone w taryfach;

4) warunki przyłączania do sieci;

5) warunki techniczne określające możliwości dostępu do usług wodociągowo-kanalizacyjnych;

6) sposób dokonywania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne odbioru wykonanego przyłącza;

7) sposób postępowania w przypadku niedotrzymania ciągłości usług i odpowiednich parametrów dostarczanej wody i wprowadzanych do sieci kanalizacyjnej ścieków;

8) standardy obsługi odbiorców usług, w tym sposoby załatwiania reklamacji oraz wymiany informacji dotyczących w szczególności zakłóceń w dostawie wody i odprowadzaniu ścieków;

9) warunki dostarczania wody na cele przeciwpożarowe.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z 21.9.2022 r. (Nr 116/2022).

We wskazanym rozstrzygnięcie nadzorczym organ nadzoru zakwestionował m.in. zapisy w zakresie:

§ 8. 1. Umowa może zostać zawarta na czas określony lub nieokreślony.

2. Umowa może zostać zawarta na czas określony w następujących wypadkach:

1) na wniosek odbiorcy usług,

2) w przypadku legitymowania się przez odbiorcę usług jedynie czasowym tytułem prawnym do nieruchomości,

3) w sytuacji, gdy dostawca ścieków przemysłowych posiada pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie ścieków wydane na czas określony.

3. Zmiana umowy może być dokonana wyłącznie w drodze aneksu do umowy w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

4. Nie wymaga zachowania zmiany umowy zmiana taryfy lub adresu do korespondencji.

§ 9. 1. Umowa zawarta na czas nieokreślony może być rozwiązana przez każdą ze stron za uprzednim
trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia dokonanym w każdym czasie, przez złożenie pisemnego oświadczenia woli w siedzibie przedsiębiorstwa lub przesłanie listem poleconym. Datą biegu okresu wypowiedzenia umowy jest data otrzymania oświadczenia przez przedsiębiorstwo.

2. Umowa może być rozwiązana w drodze porozumienia stron.

3. Umowa wygasa w przypadku śmierci odbiorcy będącego osobą fizyczną.

W kontekście ww. zapisów organ nadzoru zwrócił uwagę na kilka aspektów prawnych:

1) wskazano art. 6 ust. 1 WodaŚciekU, z którego wynika, że dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzenie ścieków zawartej pomiędzy przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług. W art. 6 ust. 2–8 WodaŚciekU określone zostały warunki zawarcia umowy oraz niezbędne elementy umowy o dostarczenie wody lub odprowadzanie ścieków;

2) rada miejska niewłaściwie zrealizowała delegację wynikającą z art. 19 ust. 5 pkt 2 WodaŚciekU. W oparciu o art. 6 WodaŚciekU rada miejska miała uprawnienia jedynie do określenia warunków i trybu zawierania umów. Kwestie dotyczące m.in. okresu obowiązywania umowy, warunków i formy jej zmiany, wygaśnięcia, okresu wypowiedzenia, winny być uregulowane w umowie o świadczenie usług, a nie w akcie prawa miejscowego;

3) czym innym jest określenie warunków niezbędnych do skutecznego zawarcia umowy, a czym innym określenie warunków, a więc samej treści umowy. Dlatego określenie elementów umowy przez radę gminy w regulaminie stanowi ingerencję w treść umowy pomiędzy odbiorcą a przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym, która podlega przepisom prawa cywilnego i zasadzie swobody umów.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru ma prawne uzasadnienie. Rada gminy nie może w regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków wkraczać w kwestie, które pozostają poza jej ustawowymi kompetencjami.

Źródło: http://www.edzienniki.bydgoszcz.uw.gov.pl/actbymonths

Zmiany przepisów PrZamPubl dotyczące waloryzacji i aneksowania umów w sprawie zamówień publicznych

Zmiany w art. 439 ust. 1 i 5 PrZamPubl

W ustawie przewidziano przede wszystkim zmiany w art. 439 ust. 1 i 5 PrZamPubl. Mianowicie wprowadza się obowiązek, aby umowa, której przedmiotem są roboty budowlane, dostawy lub usługi, zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, zawierała postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia. Oznacza to po pierwsze, że także w umowach na dostawy zamawiający miałby zamieszczać postanowienia dotyczące waloryzacji. Po drugie takie postanowienia mają dotyczyć umów, których przedmiotem są wszystkie rodzaje zamówień, tj. roboty budowlane, dostawy lub usługi, zawarte na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Jest to znacząca zmiana obowiązującego art. 439 ust. 1 PrZamPubl, który w zakresie obowiązku zamieszczenia w umowie klauzul waloryzacyjnych odnosi się tylko do umów, których przedmiotem są roboty budowlane lub usługi zawartych na okres dłuższy niż 12 miesięcy.

Rozszerzenie obowiązków wykonawcy przewidzianych w art. 439 ust. 5 pkt 1 i 2 PrZamPubl

W konsekwencji przywołanej zmiany art. 439 ust. 1 PrZamPubl rozszerzeniu ulegają także obowiązki wykonawcy przewidziane w art. 439 ust. 5 pkt 1 i 2 PrZamPubl poprzez zobowiązanie wykonawcy, którego wynagrodzenie zostanie zmienione zgodnie z art. 439 ust. 103 PrZamPubl, do zmiany wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy, z którym zawarł on umowę, w zakresie odpowiadającym zmianom cen materiałów lub kosztów dotyczących zobowiązania podwykonawcy, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1. przedmiotem umowy są roboty budowlane, dostawy lub usługi;
2. okres obowiązywania umowy przekracza 6 miesięcy.

Zmiana przesłanki aneksowania umowy określonej w art. 455 w ust. 1 pkt 4 PrZamPubl

Ponadto zmianie ulega przesłanka aneksowania umowy określona w art. 455 w ust. 1 pkt 4 PrZamPubl. Dopuszczalna ma być zmiana umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli konieczność zmiany umowy, w tym w szczególności zmiany wysokości ceny, spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, o ile zmiana nie modyfikuje ogólnego charakteru umowy, a wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy. Podano zatem w przepisie wprost jako przykład konieczności zmiany umowy sytuację zmiany wysokości ceny.

Przepisy przejściowe

Zamawiający powinni zwrócić szczególną uwagę także na art. 75 (przepis przejściowy) wymienionej na wstępie ustawy. Z ust. 1 tego przepisu wynika bowiem, że do postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 44 (tj. PrZamPubl), w brzmieniu dotychczasowym. Dodatkowo na mocy art. 75 ust. 2 także do konkursów rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 44 (tj. PrZamPubl), w brzmieniu dotychczasowym.

Nowe możliwości odzyskania przez szkołę nienależnie pobranego przez nauczyciela wynagrodzenia

Od 1.9.2022 r. obowiązuje ZmKartaNauczU22. Wśród wprowadzonych na jej mocy zmian doszło do uchylenia art. 40 KartaNauczU. Wskazany przepis miał brzmienie:

Prawo do wynagrodzenia gaśnie z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego, w którym nastąpiło wygaśnięcie lub rozwiązanie stosunku pracy.

Wskazany przepis został uchylony, bowiem w praktyce stwarzał różne problemy właśnie w sytuacjach, gdy jednostka samorządu terytorialnego, a ściślej rzecz ujmując szkoła (placówka), domagała się od nauczyciela zwrotu części wynagrodzenia – które wypłacono mu uprzednio z góry za miesiąc, w którym to miesiącu stosunek pracy uległ rozwiązaniu czy wygaśnięciu.

Wskazany przepis „chronił” niejako w ww. sytuacjach wynagrodzenie nauczyciela, co zresztą miało potwierdzenie nawet w orzecznictwie sądowym. Istotę tego problemu dobrze przedstawiono w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 6.6.2019 r. (VII Pa 23/19). W podanej sprawie szkoła podstawowa wystąpiła przeciwko nauczycielowi o zwrot nienależnie wypłaconego wynagrodzenia, w sytuacji, gdy nauczyciel przepracował niepełny miesiąca, a uprzednio otrzymał z góry wynagrodzenie właśnie za cały ten miesiąc. Sąd, jednak nie uwzględnił pozwu szkoły – za sprawą wówczas obowiązującego ww. art. 40 KartaNauczU.

Co należy odnotować, ww. wyrok był niekorzystny dla szkoły dlatego, że wówczas obowiązał wspomniany art. 40 KartaNauczU, który w praktyce uniemożliwiał jednostce budżetowej dochodzenie zwrotu nienależnie pobranego przez nauczyciela wynagrodzenia. Ten stan rzeczy uległ zmianie, wskutek uchylenia ww. normy prawnej. Otworzy to nowe możliwości dla samorządów. Placówka oświatowa nie powinna już mieć przeszkód prawnych w domaganiu się od nauczyciela zwrotu wynagrodzenia, w razie rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku pracy nauczyciela za miesiąc, za który otrzymał on z góry wynagrodzenie.

Podsumowując, zmiany w podanym zakresie przedmiotowym z pewnością będą miały korzystny wpływ na środki finansowe JST. Samorządy zyskają bowiem realne możliwości odzyskania kwot, które będą traktowane jako nienależnie wypłacone.

Zmiany w finansowaniu dotacyjnym na rzecz dzieci i młodzieży w ramach różnych programów rządowych

Obowiązująca co do zasady od 1.9.2022 r. ZmKartaNauczU22 wprowadziła zmiany nie tylko do KartaNauczU, lecz również do innych aktów prawnych, w tym FinZadOśwU. Zmianami objęto art. 73 FinZadOśwU, który do czasu nowelizacji miał treść następującą:

1. Na współfinansowanie programów, o których mowa w art. 90u ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o systemie oświaty, jest przyznawana dotacja celowa, po zapewnieniu udziału środków własnych jednostki samorządu terytorialnego lub organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, albo pozyskaniu przez tę jednostkę lub organizację środków z innych źródeł, na realizację tworzonych regionalnych lub lokalnych programów.

2. Na współfinansowanie programów, o których mowa w art. 90u ust. 1 ustawy o systemie oświaty, mogą być przeznaczane środki zagraniczne w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. z 2019 r. poz. 1465 i 2020) oraz ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2021 r. poz. 1057).

Z kolei, ZmKartaNauczU22wprowadziła nowe brzmienie ww. art. 73:

1. Na finansowanie lub współfinansowanie programów, o których mowa w art. 90u ust. 1 ustawy o systemie oświaty, może być przyznawana dotacja celowa.

2. Na finansowanie lub współfinansowanie programów, o których mowa w art. 90u ust. 1 ustawy o systemie oświaty, mogą być przeznaczane środki zagraniczne w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. z 2019 r. poz. 1465 i 2020) oraz ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2021 r. poz. 1057).

Jak więc wynika z porównania ww. jednostek redakcyjnych ust. 1 – wg nowego brzmienia, ustawodawca przewidział w sposób jednoznaczny, że dotacja może zostać przyznana, a nie jak dotąd, że jest przyznawana. Ta z pozoru niewielka zmiana, powoduje jednak, że podmioty dotujące (podmioty dystrybuujące środki z budżetu centralnego) będą miały fakultatywną możliwość przyznawania środków dotacyjnych. Z drugiej strony warto zauważyć, że dotąd środki te mogły służyć jedynie współfinansowaniu programów, a po nowelizacji mogą służyć zarówno współfinansowaniu, jak i finansowaniu czyli całkowitemu pokryciu realizacji zadania.

Dla przypomnienia, wspomniane środki dotyczą programów z art. 90u ust. 1 OświatU.

Podsumowując, nowelizacja FinZadOśwU może mieć wpływ na metodykę przyznawania dotacji z programów rządowych. Najbliższe miesiąca pokażą, jak zmienione regulacje prawne będą stosowane w praktyce.