Wyższe minimalne wynagrodzenie w 2023 roku wpłynie na wysokość preferencyjnych składek ZUS i minimalnej składki zdrowotnej

Minimalne wynagrodzenie w 2023 r. będzie podwyższone dwukrotnie. Minimalne wynagrodzenie zostało ogłoszone w rozporządzeniu Rady Ministrów z 13.9.2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz.U. z 2022 r., poz. 1952). Od 1.1.2023 r. do 30.6.2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosić 3490 zł (obecnie jest to 3010 zł). Natomiast od 1.7.2023 r. do 31.12.2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosić 3600 zł.


Wzrost składek ZUS

Podstawą wymiaru preferencyjnych składek ZUS (mały ZUS, mały ZUS plus) na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe jest kwota nie niższa niż 30 % minimalnego wynagrodzenia wdanym roku. Tak wynika z art.18 ust. 7, art. 18a ust. 1 i art. 18c ust. 2 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawy wymiaru tych składek będzie więc 30% kwoty 3490 zł, czyli 1047 zł (w pierwszym półroczu 2023 r.) i 30% kwoty 3600 zł, czyli 1080 zł (w drugim półroczu 2023 r.).

Preferencyjne składki ZUS na ubezpieczenie: emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe w 2023 r. będzie więc trzeba wyliczyć od ww. podanej podstawy dwukrotnie, najpierw od podstawy 1047 zł za okres od stycznia do czerwca 2023 r. a następnie od podstawy 1080 zł – za okres od lipca do grudnia 2023 r.

Poniższa tabela przedstawia wyliczenie minimalnych składek na ZUS preferencyjny w 2023 r.

Składki na ubezpieczenie społeczne

1.1.2022 –

31.12.2022

1.1.2023 –

30.6.2023

1.7.2023 –

31.12.2023

Podstawa wymiaru ubezpieczenia społecznego

Rodzaj ubezpieczenia

Wysokość składki w %

903 zł

1047 zł

1080 zł

Emerytalne

19,52 %

176,27 zł

204,37 zł

210,82 zł

Rentowe

8 %

72,24 zł

83,76 zł

86,40 zł

Wypadkowe

1,67 %

15,08 zł

17,48 zł

18,04 zł

Chorobowe

2,45 %

22,12 zł

25,65 zł

26,46 zł

Suma składek do zapłaty miesięcznie

285,71 zł

331,26 zł

(więcej o 45,55 zł miesięcznie)

341,72 zł

(więcej o 56,01 zł miesięcznie)

Suma składek do zapłaty miesięcznie bez dobrowolnego ubez. chorobowego

263,59 zł

305,61 zł

315,26 zł

Z przedstawionego wyliczenia wynika, że suma składek na ubezpieczenie społeczne, łącznie z dobrowolną składką chorobową w przyszłym roku wyniesie 331,26 zł miesięcznie (w pierwszym półroczu) a 341,72 zł miesięcznie (w drugim półroczu).

Składka zdrowotna

Polski Ład od stycznia 2022 r. wprowadził nowe zasady obliczania składki zdrowotnej. Składka zdrowotna jest obliczana od dochodu (przychodu) inaczej dla każdej formy opodatkowania. Jednak trzeba mieć na uwadze, że kwota składki zdrowotnej nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (rok składkowy rozpoczyna się 1 lutego). Dotyczy to przedsiębiorców uzyskujących bardzo niskich dochodów, ale także tych, którzy ponieśli stratę. Zatem jeśli w przyszłym roku minimalne wynagrodzenie w styczniu wyniesie 3490 zł, to minimalna składka zdrowotna będzie w kwocie 314,10 zł (3490 zł x 9% = 314,10 zł).

Resort zdrowia planuje przywrócenie obowiązku badań okresowych

Zgodnie z art. 234 § 2 i § 3 Kodeksu pracy pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Przepisy covidowe a badania okresowe

Na podstawie art. 12a ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.), badania okresowe pracowników i wydawanie przez pracodawcę skierowań na nie, zostały zawieszone na czas stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego.

Od 16.5.2022 r., zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 12.5.2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2027) stan epidemii w związku z zakażeniami Covid-19 został zniesiony, natomiast został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego, który jest aktualny do odwołania.

Zasady przeprowadzenia badań okresowych po odwołaniu stany zagrożenia epidemicznego

Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, albo po odwołaniu stanu epidemii, pracodawca i pracownik mają obowiązek wznowić wymóg badań okresowych i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania danego stanu.

Badania profilaktyczne wstępne i kontrolne (po 30 dniach zwolnienia lekarskiego) pozostały bez zmian, są nadal obowiązkowe i mają do nich zastosowanie obowiązujące zapisy Kodeksu pracy.

W razie braku dostępności do lekarza medycyny pracy, z którym pracodawca posiada umowę na badania, badanie wstępne lub kontrolne może wykonać inny lekarz, w tym lekarz nieposiadający uprawnień do badań profilaktycznych pracowników. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza włącza się do akt osobowych pracownika.

Praca zdalna i badanie trzeźwości. Szanse na uchwalenie dopiero w listopadzie

Nowelizacja Kodeksu pracy najprawdopodobniej dopiero w 2023 roku

Zgodnie z założeniem projektodawcy praca zdalna ma zastąpić w treści przepisów Kodeksu pracy przepisy dotyczące telepracy. Projekt przewiduje zdefiniowanie pracy zdalnej jako pracy, która może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Nowelizacja przepisów Kodeksu pracy przewiduje poza pracą zdalną również umożliwienie pracodawcom wprowadzenia kontroli trzeźwości pracowników lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu. Jest to zmiana od dawna oczekiwana przez pracodawców, którzy obecnie nie mają przepisów wprost umożliwiających przeprowadzenia takich badań. Kontrola będzie możliwa, gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.

Przede wszystkim praca zdalna

Pierwsze w tym zakresie posiedzenie podkomisji do spraw nowelizacji Kodeksu pracy i Kodeksu postępowania administracyjnego miało miejsce w dniu 27 września. W jej trakcie prace toczyły się przede wszystkim w obszarze badania trzeźwości pracowników zarówno w aspekcie alkoholu jak i narkotyków. W dniu 4 października praktycznie całe posiedzenie zostało poświęcone na pracę zdalną.

Ważne

Nadal nie odbyła się dyskusja nad poprawkami dotyczącymi przesunięcia terminu wejścia w życie z obecnych 14 dni, do np. miesiąca lub 3 miesięcy lub daty dziennej, np. 1 lutego 2023 roku.

Covidowa praca zdalna nadal możliwa

Fakt, że nadal nie udało się wdrożyć pracy zdalnej na stałe wpisanej do Kodeksu pracy nie oznacza, że nie ma podstawy do jej stosowania. Nadal zgodnie z art. 3 ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19, pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).

Ważne

Dopóki obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego pracodawcy mogą stosować pracę zdalną na podstawie obecnych przepisów.

Patrząc na kalendarz prac Sejmu i Senatu, zakończenie prac parlamentarnych (zakładając konieczność procedowania poprawek Senatu w Sejmie), może mieć miejsce dopiero w grudniu 2022 roku, co oznacza, że nowelizacja przepisów może wejść w życie nawet w drugiej połowie pierwszego kwartału 2023 roku.

Zgłaszanie naruszeń ochrony danych osobowych przez sądy

Organy nadzorcze nie są właściwe do nadzorowania operacji przetwarzania, dokonywanych przez sądy, w ramach sprawowania przez nie wymiaru sprawiedliwości – tak stanowi RODO w swoim art. 55. A motyw 20 RODO wskazuje, że właściwość organów nadzorczych nie powinna dotyczyć przetwarzania danych osobowych przez sądy w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości – tak, by chronić niezawisłość sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Rozporządzenie dopuszcza jednak możliwość doprecyzowania przez prawo państwa członkowskiego operacji i procedur przetwarzania danych osobowych przez sądy i inne organy wymiaru sprawiedliwości.

Polski ustawodawca skorzystał z takiej możliwości w ustawie – Prawo ustroju sądów powszechnych. W art. 175db tej ustawy określił, że administratorami danych osobowych przetwarzanych w postępowaniach sądowych w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości albo realizacji zadań z zakresu ochrony prawnej są sądy.

W przepisach Prawa o ustroju sądów powszechnych nie zostało jednak wprost wskazane, że organy te są również uprawnione do przyjmowania zgłoszeń naruszeń ochrony danych osobowych. W takiej sytuacji należy przyjąć, że co do zasady RODO ma zastosowanie do działań sądów i innych organów wymiaru sprawiedliwości w zakresie zgłaszania naruszeń ochrony danych osobowych, o których mowa w art. 33 RODO. Dlatego też administrator (np. sąd) w każdym przypadku wystąpienia jakiegokolwiek incydentu jest zobowiązany do dokonania oceny, czy konkretny incydent stanowi naruszenie ochrony danych osobowych, a jeżeli tak, to czy naruszenie dotyczyło przetwarzania danych przez sądy w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości, czy też nie.

Biorąc pod uwagę wątpliwości zgłaszane do organu nadzorczego w tej sprawie, UODO przygotował specjalny poradnik, w którym zaprezentowano pomocne informacje przy ocenie sytuacji związanych z przetwarzaniem danych osobowych przez sądy, z punktu widzenia uznania ich za naruszenie ochrony danych osobowych, wymagające zgłoszenia organowi nadzorczemu. Publikacja ta przyczyni się do zapewnienia spójnego stosowania RODO w zakresie przetwarzania dokonywanego przez sądy.

Źródło:

https://uodo.gov.pl/pl/138/2454

Nowa podstawa prawna do ewentualnego określenia (obniżenia) podatku leśnego na 2023 r.

W Monitorze Polski RP ukazał się Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 19.10.2022 r. w sprawie średniej ceny sprzedaży drewna, obliczonej według średniej ceny drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały 2022 r. (M.P. z 2022 r. poz. 996). Z treści ww. Komunikatu wynika, że:

Na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 888) ogłasza się, że średnia cena sprzedaży drewna, obliczona według średniej ceny drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały 2022 r., wyniosła 323,18 zł za 1 m3.

Wskazany Komunikat został wydany na podstawie upoważnienia ustawowego z art. 4 ust. 4 PodLeśnyU. Dla przypomnienia z ww. art. 4 ustawy wynika, że podatek leśny od 1 ha, za rok podatkowy wynosi, z zastrzeżeniem ust. 3, równowartość pieniężną 0,220 m3 drewna, obliczaną według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Do ceny, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się kwoty podatku od towarów i usług. Dla lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych stawka podatku leśnego, o której mowa w ust. 1, ulega obniżeniu o 50%.

Średnią cenę sprzedaży drewna, o której mowa w ust. 1, ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie 20 dni po upływie trzeciego kwartału.

Nadto, rada gminy może obniżyć kwotę stanowiącą średnią cenę sprzedaży drewna, określoną w ust. 4, przyjmowaną jako podstawa obliczania podatku leśnego na obszarze gminy.

Zatem, jak z tej ostatniej regulacji wynika, ustalenie wspomnianej średniej ceny sprzedaży drewna jest punktem wyjścia dla rady gminy, do ewentualnego obniżenia tej ceny. Jest to więc uprawnienie fakultatywne, zależne od woli danej gminy.

Warto także wspomnieć, że uchwały rad gmin podjęte na podstawie ww. art. 4 ust. 5 PodLeśnyU obowiązują tylko w roku podatkowym, którego dotyczą, a uchwała ta z upływem roku podatkowego wygasa.

Ważne

Z powyższego należy więc wnioskować, że rady gmin z mocy ww. art. 4 ust. 5 PodLeśnyU otrzymały określone w nim uprawnienie. Korzystanie przez uprawniony organ z posiadanych uprawnień jest fakultatywne. Tak więc w sytuacji, gdy rada gminy w granicach uprawnień ustanowionych w art. 4 ust. 5 PodLeśnyU nie podjęła uchwały o obniżeniu kwoty stanowiącej średnią cenę sprzedaży drewna, to podstawę obliczenia podatku leśnego na obszarze gminy w danym roku podatkowym stanowi średnia cena sprzedaży drewna ustalona w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Ukazanie się wspomnianego Komunikatu jest istotne z punktu widzenia podejmowania przez radę gminy ewentualnej uchwały w przedmiocie obniżenia kwoty stanowiącej średnią cenę sprzedaży drewna, jako podstawy obliczenia podatku leśnego na obszarze danej gminy. W aktualnej trudnej sytuacji budżetowej wielu gmin nie wydaje się jednak, aby gminy były zainteresowane podejmowaniem uchwały w ww. zakresie przedmiotowym, bowiem oznacza to rezygnację z pewnej części dochodów budżetu gminy.

Zmiana w sposobie zatrudniania w przedszkolach osób niebędących nauczycielami może korzystnie wpłynąć na wydatki gminy

Na stronie Sejmu ukazał się projekt z 20.10.2022 r. ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Wskazany projekt, jak już wynika z samej jego nazwy, obejmuje różne akty prawne, w tym przede wszystkim PrOśw.

W art. 1 pkt 1 projektodawcy przewidują istotną zmianę w zakresie zatrudniania pracowników w przedszkolach niebędących formalnie nauczycielami. Aktualne brzmienie art. 15 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:

W uzasadnionych przypadkach w przedszkolu publicznym może być, za zgodą kuratora oświaty, zatrudniona osoba niebędąca nauczycielem do prowadzenia zajęć rozwijających zainteresowania, posiadająca przygotowanie uznane przez dyrektora przedszkola za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

Natomiast w ramach ww. przepisu nowelizującego przewiduję się zmianę w zakresie umożliwienia zatrudniania takich osób nie tylko do prowadzenia zajęć rozwijających zainteresowania. Projektowana zmiana, jakkolwiek niewielka objętościowa, może odegrać istotną rolę zarówno w samorządowych, jak i niesamorządowych placówkach oświatowych.

W uzasadnieniu do ww. zmiany autorzy projektu wskazali, że obecnie art. 15 ust. 1 PrOśw przewiduje możliwość zatrudniania w publicznym przedszkolu osoby niebędącej nauczycielem tylko do prowadzenia zajęć rozwijających zainteresowania. Projektowana zmiana ww. przepisu, przewidująca rozszerzenie zakresu zastosowania regulacji na wszystkie zajęcia prowadzone w przedszkolu (a nie tylko zajęcia rozwijające zainteresowania dzieci), zmierza do ujednolicenia zasad zatrudniania przez dyrektorów publicznych przedszkoli osób niebędących nauczycielami z zasadami obowiązującymi w odniesieniu do publicznych szkół, które są określone obecnie w art. 15 ust. 2 PrOśw. Zatrudnienie takich osób będzie mogło nastąpić jedynie w przypadkach, gdy dyrektor publicznego przedszkola uzna, że dana osoba posiada przygotowanie odpowiednie do prowadzenia danych zajęć. Jednocześnie dyrektor publicznego przedszkola będzie obowiązany do uzyskania zgody kuratora oświaty na zatrudnienie takiej osoby, co zagwarantuje zatrudnianie jedynie osób dających rękojmię odpowiedzialnej realizacji zadań realizowanych w przedszkolu. Proponowane rozwiązanie będzie odpowiednio stosowane w przypadku niepublicznych przedszkoli – zgodnie z art. 13 ust. 6 pkt 2 PrOśw, oraz innych form wychowania przedszkolnego – zgodnie z art. 13 ust. 7 i art. 32 ust. 9 PrOśw.

Należy uznać, że projektowane rozwiązanie może być przydatne w kontekście narastających problemów samorządów związanych z obsadą placówek wychowania przedszkolnego. Wprowadzenie ww. rozwiązania umożliwi na większą skalę zatrudnianie osób niebędących nauczycielami do wykonywania zadań na rzecz placówek wychowania przedszkolnego.

Źródło: Sejm

Kompletność ewidencji gminnego zasobu nieruchomości powinien zapewnić wójt

W kontekście podanej problematyki należy odnieść się do regulacji GospNierU, która w art. 25 ust. 1 i 2 stanowi, że gminnym zasobem nieruchomości gospodaruje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Nadto, gospodarowanie zasobem polega w szczególności na wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 23 ust. 1, a ponadto na sporządzaniu planów wykorzystania zasobu, przygotowywaniu opracowań geodezyjno-prawnych i projektowych, dokonywaniu podziałów oraz scaleń i podziałów nieruchomości, a także wyposażaniu ich, w miarę możliwości, w niezbędne urządzenia infrastruktury technicznej.

Powyższy przepis nawiązuje więc do art. 23 ust. 1 GospNierU, gdzie z kolei wymieniono różne aspekty gospodarowania nieruchomościami, w tym:

ewidencjonowanie nieruchomości zgodnie z katastrem nieruchomości;

– zapewnienie wyceny tych nieruchomości;

– zabezpieczenie nieruchomości przed uszkodzeniem lub zniszczeniem;

– wykonywanie czynności związanych z naliczaniem należności za nieruchomości udostępniane z zasobu oraz prowadzą windykację tych należności;

– współpraca z innymi organami, które na mocy odrębnych przepisów gospodarują nieruchomościami Skarbu Państwa, a także z właściwymi jednostkami samorządu terytorialnego;

– zbywanie oraz nabywanie, za zgodą wojewody, nieruchomości wchodzące w skład zasobu, z zastrzeżeniem art. 17

oraz inne czynności tamże wymienione.

Z kolei, w ust. 1c podano, że ewidencjonowanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje w szczególności:

1) oznaczenie nieruchomości według księgi wieczystej oraz katastru nieruchomości;

2) powierzchnie nieruchomości;

3) wskazanie dokumentu potwierdzającego posiadanie przez Skarb Państwa praw do nieruchomości, w przypadku braku księgi wieczystej;

4) przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, a w przypadku braku planu – w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;

5) wskazanie daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste lub daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu nieruchomości Skarbu Państwa;

6) informacje o zgłoszonych roszczeniach do nieruchomości;

7) informacje o toczących się postępowaniach administracyjnych i sądowych.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Poznaniu z 7.10.2022 r. (znak WK-0911/28/2022). W stanie faktycznym ww. sprawy ustalono, że:

Ewidencja gminnego zasobu nieruchomości nie zawiera informacji o: wskazaniu daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste lub daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu nieruchomości Skarbu Państwa; zgłoszonych roszczeniach do nieruchomości; toczących się postępowaniach administracyjnych i sądowych. Powyższe było niezgodne z art. 23 ust. 1c pkt 5, 6 i 7 w zw. z art. 25 ust. 1 i ust. 2 GospNierU.

W ramach wniosku pokontrolnego podano zaś, aby zapewnić, aby ewidencja gminnego zasobu nieruchomości zawierała elementy wymagane przepisem art. 23 ust. 1c GospNierU.

Podsumowując, ustalenia kontrolne RIO są w pełni uzasadnione. Wójt gminy jako podmiot gospodarujący mieniem komunalnym, powinien przestrzegać reguł związanych m.in. z ewidencją gminnego zasobu nieruchomości.

Uchwała rady gminy w sprawie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków

W kontekście podanej problematyki, w pierwszej kolejności, warto odnieść się do stosownych regulacji PrOchrŚrod, szczególnie art. 400a ust. 1 pkt 2 i 5.

W cytowanych przepisach postanowiono, że finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej obejmuje:

– przedsięwzięcia związane z ochroną wód;

– wspomaganie realizacji zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych, służących ochronie środowiska.

Z kolei, z art. 40 ust. 1 oraz art. 41 ust. 1 SamGminU wynika, że na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Nadto, akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwały.

Z punktu widzenia sygnalizowanej problematyki na szczególną uwagę zasługuje jednak stanowisko zawarte w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Podlaskiego z 10.10.2022 r. (Nr NK-II.4131.129.2022.DM). W omawianym stanie faktycznym rada gminy wprowadziła zapis wskazujący, m.in.:

§ 6. Warunki formalne
1. Działanie określone w §5 realizowane w ramach Projektu może być wykonane w gospodarstwach, których właściciele spełniają następujące warunki formalne:
1) Jest mieszkańcem Gminy (….) zameldowanym na pobyt stały i posiada budynek mieszkalny na terenie Gminy N. (….) (dopuszcza się budynki będące w trakcie budowy).

W argumentacji prawnej organ nadzoru zaznaczył, że ustalenie takiego zapisu w zakresie wymogu zameldowania na pobyt stały narusza m.in. art. 1 ust. 1 SamGminU, gdzie postanowiono, że mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową.

Dalej zaznaczono, że ustawodawca nie uzależnia członkostwa we wspólnocie samorządowej od spełnienia warunku zameldowania (na pobyt stały), lecz zamieszkania. W myśl art. 25 KC miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Zgodnie z powyższym przyjmuje się, że aby określona miejscowość została uznana za miejsce zamieszkania osoby fizycznej, konieczne jest łączne występowanie dwóch elementów: zamiaru stałego pobytu oraz faktycznego przebywania w danej miejscowości, która stanowić musi rzeczywiste centrum aktywności życiowej jednostki.

Orzecznictwo

Zameldowanie jest natomiast kategorią prawa administracyjnego i służy wyłącznie celom ewidencyjnym, nie przesądza o miejscu zamieszkania w rozumieniu prawa cywilnego (postanowienie NSA z 23.6.2020 r., I OW 9/20; postanowienie NSA z 11.8.2020 r., I OW 254/19).

Podkreślono również, że niedopełnienie obowiązku meldunkowego określonego w art. 24 ust. 1 EwidLU nie oznacza, że dana osoba fizyczna w określonym miejscu nie zamieszkuje. Powyższe znajduje odzwierciedlenie w ugruntowanym orzecznictwie sądów administracyjnych, zgodnie z którym „zameldowanie na pobyt stały jest ważnym, ale nie jedynym dowodem związku danej osoby z gminą […]. Stałego zamieszkiwania danej osoby w określonym miejscu nie ocenia się wyłącznie według jej zameldowania na pobyt stały, lecz na podstawie faktów świadczących o jej stałym przebywaniu w danej miejscowości.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody ma prawne uzasadnienie. Rada gminy może wprowadzić zasady podziału środków, które uzyskała z tytułu subwencji ogólnej (na zadania w zakresie wodociągów i kanalizacji) nie może jednak ustanowić wymogu zameldowania jako warunku uzyskania wsparcia przez mieszkańca gminy.

Zgłaszanie naruszeń ochrony danych osobowych przez sądy

Organy nadzorcze nie są właściwe do nadzorowania operacji przetwarzania, dokonywanych przez sądy, w ramach sprawowania przez nie wymiaru sprawiedliwości – tak stanowi RODO w swoim art. 55. A motyw 20 RODO wskazuje, że właściwość organów nadzorczych nie powinna dotyczyć przetwarzania danych osobowych przez sądy w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości – tak, by chronić niezawisłość sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Rozporządzenie dopuszcza jednak możliwość doprecyzowania przez prawo państwa członkowskiego operacji i procedur przetwarzania danych osobowych przez sądy i inne organy wymiaru sprawiedliwości.

Polski ustawodawca skorzystał z takiej możliwości w ustawie – Prawo ustroju sądów powszechnych. W art. 175db tej ustawy określił, że administratorami danych osobowych przetwarzanych w postępowaniach sądowych w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości albo realizacji zadań z zakresu ochrony prawnej są sądy.

W przepisach Prawa o ustroju sądów powszechnych nie zostało jednak wprost wskazane, że organy te są również uprawnione do przyjmowania zgłoszeń naruszeń ochrony danych osobowych. W takiej sytuacji należy przyjąć, że co do zasady RODO ma zastosowanie do działań sądów i innych organów wymiaru sprawiedliwości w zakresie zgłaszania naruszeń ochrony danych osobowych, o których mowa w art. 33 RODO. Dlatego też administrator (np. sąd) w każdym przypadku wystąpienia jakiegokolwiek incydentu jest zobowiązany do dokonania oceny, czy konkretny incydent stanowi naruszenie ochrony danych osobowych, a jeżeli tak, to czy naruszenie dotyczyło przetwarzania danych przez sądy w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości, czy też nie.

Biorąc pod uwagę wątpliwości zgłaszane do organu nadzorczego w tej sprawie, UODO przygotował specjalny poradnik, w którym zaprezentowano pomocne informacje przy ocenie sytuacji związanych z przetwarzaniem danych osobowych przez sądy, z punktu widzenia uznania ich za naruszenie ochrony danych osobowych, wymagające zgłoszenia organowi nadzorczemu. Publikacja ta przyczyni się do zapewnienia spójnego stosowania RODO w zakresie przetwarzania dokonywanego przez sądy.

Źródło:

https://uodo.gov.pl/pl/138/2454

Praca zdalna i badanie trzeźwości szanse na uchwalenia dopiero w listopadzie

Nowelizacja Kodeksu pracy najprawdopodobniej dopiero w 2023 roku

Zgodnie z założeniem projektodawcy praca zdalna ma zastąpić w treści przepisów Kodeksu pracy przepisy dotyczące telepracy. Projekt przewiduje zdefiniowanie pracy zdalnej jako pracy, która może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Nowelizacja przepisów Kodeksu pracy przewiduje poza pracą zdalną również umożliwienie pracodawcom wprowadzenia kontroli trzeźwości pracowników lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu. Jest to zmiana od dawna oczekiwana przez pracodawców, którzy obecnie nie mają przepisów wprost umożliwiających przeprowadzenia takich badań. Kontrola będzie możliwa, gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.

Przede wszystkim praca zdalna

Pierwsze w tym zakresie posiedzenie podkomisji do spraw nowelizacji Kodeksu pracy i Kodeksu postępowania administracyjnego miało miejsce w dniu 27 września. W jej trakcie prace toczyły się przede wszystkim w obszarze badania trzeźwości pracowników zarówno w aspekcie alkoholu jak i narkotyków. W dniu 4 października praktycznie całe posiedzenie zostało poświęcone na pracę zdalną.

Ważne

Nadal nie odbyła się dyskusja nad poprawkami dotyczącymi przesunięcia terminu wejścia w życie z obecnych 14 dni, do np. miesiąca lub 3 miesięcy lub daty dziennej, np. 1 lutego 2023 roku.

Covidowa praca zdalna nadal możliwa

Fakt, że nadal nie udało się wdrożyć pracy zdalnej na stałe wpisanej do Kodeksu pracy nie oznacza, że nie ma podstawy do jej stosowania. Nadal zgodnie z art. 3 ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19, pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).

Ważne

Dopóki obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego pracodawcy mogą stosować pracę zdalną na podstawie obecnych przepisów.

Patrząc na kalendarz prac Sejmu i Senatu, zakończenie prac parlamentarnych (zakładając konieczność procedowania poprawek Senatu w Sejmie), może mieć miejsce dopiero w grudniu 2022 roku, co oznacza, że nowelizacja przepisów może wejść w życie nawet w drugiej połowie pierwszego kwartału 2023 roku.