W kontekście podanej problematyki należy odnieść się do regulacji GospNierU, która w art. 25 ust. 1 i 2 stanowi, że gminnym zasobem nieruchomości gospodaruje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Nadto, gospodarowanie zasobem polega w szczególności na wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 23 ust. 1, a ponadto na sporządzaniu planów wykorzystania zasobu, przygotowywaniu opracowań geodezyjno-prawnych i projektowych, dokonywaniu podziałów oraz scaleń i podziałów nieruchomości, a także wyposażaniu ich, w miarę możliwości, w niezbędne urządzenia infrastruktury technicznej.

Powyższy przepis nawiązuje więc do art. 23 ust. 1 GospNierU, gdzie z kolei wymieniono różne aspekty gospodarowania nieruchomościami, w tym:

– ewidencjonowanie nieruchomości zgodnie z katastrem nieruchomości;

– zapewnienie wyceny tych nieruchomości;

– zabezpieczenie nieruchomości przed uszkodzeniem lub zniszczeniem;

– wykonywanie czynności związanych z naliczaniem należności za nieruchomości udostępniane z zasobu oraz prowadzą windykację tych należności;

– współpraca z innymi organami, które na mocy odrębnych przepisów gospodarują nieruchomościami Skarbu Państwa, a także z właściwymi jednostkami samorządu terytorialnego;

– zbywanie oraz nabywanie, za zgodą wojewody, nieruchomości wchodzące w skład zasobu, z zastrzeżeniem art. 17

oraz inne czynności tamże wymienione.

Z kolei, w ust. 1c podano, że ewidencjonowanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje w szczególności:

1) oznaczenie nieruchomości według księgi wieczystej oraz katastru nieruchomości;

2) powierzchnie nieruchomości;

3) wskazanie dokumentu potwierdzającego posiadanie przez Skarb Państwa praw do nieruchomości, w przypadku braku księgi wieczystej;

4) przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, a w przypadku braku planu – w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;

5) wskazanie daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste lub daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu nieruchomości Skarbu Państwa;

6) informacje o zgłoszonych roszczeniach do nieruchomości;

7) informacje o toczących się postępowaniach administracyjnych i sądowych.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Poznaniu z 7.10.2022 r. (znak WK-0911/28/2022). W stanie faktycznym ww. sprawy ustalono, że:

Ewidencja gminnego zasobu nieruchomości nie zawiera informacji o: wskazaniu daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste lub daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu nieruchomości Skarbu Państwa; zgłoszonych roszczeniach do nieruchomości; toczących się postępowaniach administracyjnych i sądowych. Powyższe było niezgodne z art. 23 ust. 1c pkt 5, 6 i 7 w zw. z art. 25 ust. 1 i ust. 2 GospNierU.

W ramach wniosku pokontrolnego podano zaś, aby zapewnić, aby ewidencja gminnego zasobu nieruchomości zawierała elementy wymagane przepisem art. 23 ust. 1c GospNierU.

Podsumowując, ustalenia kontrolne RIO są w pełni uzasadnione. Wójt gminy jako podmiot gospodarujący mieniem komunalnym, powinien przestrzegać reguł związanych m.in. z ewidencją gminnego zasobu nieruchomości.