Przepisy w sprawie podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla JST na 2023 r.

Na stronie RCL ukazał się projekt rozporządzenia MEiN z 31.10.2022 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2023.

Z podanego projektu wynika m.in., że część oświatowa subwencji ogólnej na rok 2023 jest dzielona między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem zakresu realizowanych przez te jednostki zadań oświatowych, określonych w OświatU, PrOśw, PWPrOśw i ZmPrOśw18.

Z kolei, w § 2 postanowiono, że wspomniany podział subwencji jest dokonywany z uwzględnieniem różnych kryteriów, tj. z uwzględnieniem:

1) finansowania wydatków bieżących (w tym wynagrodzeń pracowników wraz z pochodnymi) szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego;

2) dotowania publicznych oraz niepublicznych szkół i placówek prowadzonych przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego oraz przez osoby fizyczne;

3) finansowania zadań z zakresu dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli, o którym mowa w art. 70a KartaNauczU;

4) finansowania wydatków związanych z indywidualnym nauczaniem;

5) dofinansowania wydatków związanych z wypłacaniem odpraw nauczycielom na podstawie art. 20 ust. 2 KartaNauczU oraz udzielaniem nauczycielom urlopów dla poratowania zdrowia;

6) dofinansowania kształcenia uczniów i słuchaczy niebędących obywatelami polskimi – o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej;

7) finansowania dodatków i premii dla opiekunów praktyk zawodowych;

8) finansowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci, o którym mowa w art. 127 ust. 5 PrOśw oraz art. 313 PWPrOśw;

9) finansowania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli będących emerytami i rencistami;

10) finansowania wynagrodzeń nauczycieli biorących udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego;

11) finansowania kosztów prac komisji egzaminacyjnych powoływanych przez jednostki samorządu terytorialnego w związku z awansem zawodowym nauczycieli;

12) finansowania zadań związanych z zorganizowaniem i przygotowaniem pomieszczeń gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 3 DziałLeczU;

13) finansowania zadań związanych z doradztwem zawodowym;

14) finansowania badania psychologicznego kandydatów do kształcenia się w zawodzie kierowca mechanik albo w zawodzie technik transportu drogowego;

15) finansowania świadczenia na start, o którym mowa w art. 53a KartaNauczU;

16) sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego.

Podsumowując, wskazany projekt w sposób kompleksowy reguluje kwestie podziału części oświatowej subwencji ogólnej. Jest istotnym dokumentem z punktu widzenia działalności placówek oświatowych, a przede wszystkim samych JST, w ramach których odbywa się proces edukacji.

Źródło: RCL

Nieprawidłowości w określaniu wysokości stawki opłaty podwyższonej za odpady komunalne

W art. 6j ust. 1–2 CzystGmU postanowiono, że w przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn:

1) liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, lub

2) ilości zużytej wody z danej nieruchomości, lub

3) powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego w rozumieniu PrBud

– oraz stawki opłaty ustalonej na podstawie art. 6k ust. 1.

W przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, rada gminy może uchwalić stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego.

Z kolei, z art. 6k CzystGmU wynika, że rada gminy, w drodze uchwały:

1) dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy;

2) ustali stawkę opłaty za pojemnik lub worek o określonej pojemności, przeznaczony do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości;

3) ustali stawkę opłaty za m³ zużytej wody – w przypadku wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6j ust. 3a.

Na szczególne znaczenie zasługuje jednak przepis art. 6k ust. 3 CzystGmU, który stanowi, że rada gminy określi stawki opłaty podwyższonej za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli właściciel nieruchomości nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny, wysokości nie niższej niż dwukrotna wysokość i nie wyższej niż czterokrotna wysokość stawki ustalonej przez radę gminy odpowiednio na podstawie ust. 1 albo w art. 6j ust. 3b.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w uchwale Kolegium RIO w Białymstoku z 12.10.2022 r. (Nr 17/243/2022) opublikowane w dzienniku urzędowym 27.10.2022 r. W podanym orzeczeniu organ nadzoru zakwestionował zapis dotyczący podwyższonej opłaty za odbieranie odpadów komunalnych w wysokości 214 zł, w sytuacji, gdy stawka podstawowa została ustalona na poziomie 115 zł. Organ nadzoru w motywach rozstrzygnięcia wskazał m.in., że: (…) stawka opłaty podwyższonej w wysokości 214 zł od gospodarstwa domowego jest niższa niż dwukrotność stawki tzw. podstawowej, co stanowi naruszenie art. 6k ust. 3 CzystGmU. Zgodnie z tym przepisem, rada gminy określi stawki opłaty podwyższonej za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli właściciel nieruchomości nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny, w wysokości nie niższej niż dwukrotna wysokość i nie wyższej niż czterokrotna wysokość stawki ustalonej przez radę gminy odpowiednio na podstawie ust. 1 albo w art. 6j ust. 3b. Jak wynika zatem z przywołanego art. 6k ust. 3 CzystGmU stawka opłaty podwyższonej od gospodarstwa domowego powinna wynieść nie mniej niż 230 zł i nie więcej niż 460 zł.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze jest prawnie uzasadnione. Rada gminy musi w sposób właściwy dookreślić wysokość opłaty sankcyjnej za odbieranie odpadów komunalnych.

Zmiany w elektronicznej korespondencji z ZUS

W myśl uchwalonych przez Sejm zmian w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw w przypadku podmiotu posiadającego jednocześnie profil informacyjny w systemie teleinformatycznym ZUS oraz adres do doręczeń elektronicznych doręczenie pisma przez ZUS będzie następowało na adres do doręczeń elektronicznych. Dodatkowe przekazanie pisma na profil Platformy Usług Elektronicznych (dalej: PUE) będzie miało miejsce dopiero po doręczeniu pisma na adres do doręczeń elektronicznych.

Więcej podmiotów korzystających z PUE

Nowelizacja poszerza krąg podmiotów, do których ZUS będzie mógł doręczać pisma na PUE. W przypadku podmiotu posiadającego profil informacyjny w systemie informatycznym ZUS i nieposiadającego adresu do doręczeń elektronicznych, wpisanego do bazy adresów elektronicznych lub elektronicznej skrzynki podawczej w ePUAP, przekazanie pisma w postaci elektronicznej nadanego przez ZUS nastąpi na profil informacyjny w systemie elektronicznym ZUS.

Urzędowe poświadczenie odbioru na profilu informacyjnym

Kolejną zmianą jest dodanie w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych przepisu, zgodnie z którym na profilu informacyjnym będzie udostępniane urzędowe poświadczenie odbioru po odebraniu pisma na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym ZUS lub po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym ZUS – w przypadku jego nieodebrania. Pismo będzie uznawane za doręczone we wskazanej w urzędowym poświadczeniu odbioru chwili jego odbioru na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym ZUS lub po upływie 14 dni od dnia wskazanego w urzędowym poświadczeniu odbioru jego umieszczenia na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym ZUS – w przypadku jego nieodebrania. Analogiczne zasady obowiązują w przypadku doręczeń pisma, które zostało wysłane na adres do doręczeń elektronicznych.

Nowelizacja reguluje kwestię urzędowego poświadczenia nadania oraz uznania pisma wysłanego przez PUE za doręczone i wskazuje, że za datę doręczenia takiego pisma uznawana będzie chwila jego wysłania w systemie teleinformatycznym.

Zastąpienie własnoręcznego podpisu nadrukiem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego

Art. 107 § 1 pkt 8 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiera wymóg opatrzenia decyzji wydanej w postępowaniu administracyjnym podpisem z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji. W postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe wyjątki od wskazanej wyżej zasady były dotychczas przewidziane w odniesieniu do decyzji wydawanych przez ZUS w procesie masowym, tj. w odniesieniu do decyzji waloryzacyjnych (art. 93 ust. 2 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 504 ze zm.), w odniesieniu do decyzji w sprawie dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów (art. 7 ust. 4 ustawy z 9.1.2020 r. o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz.U. z 2021 r. poz. 1808 ze zm.) oraz w odniesieniu do decyzji w sprawie kolejnego w 2021 r. dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów (art. 7 ust. 3 ustawy z 21.1.2021 r. o kolejnym w 2021 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz.U. poz. 432 ze zm.). Na mocy tych przepisów decyzje dotyczące waloryzacji emerytur i rent oraz decyzje w sprawie dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, sporządzone z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego mogą zamiast własnoręcznego podpisu zawierać nadruk imienia i nazwiska wraz ze stanowiskiem służbowym osoby upoważnionej do ich wydania.

W związku z sytuacją epidemiologiczną w Polsce ustawa z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.) rozszerzyła zastosowanie tego rozwiązania na inne postępowania prowadzone przez ZUS w sprawach świadczeń w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w okresie 30 dni po ich odwołaniu (art. 31zda wskazanej wyżej ustawy).

Omawiana nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje wprowadzenie tego rozwiązania na stałe w odniesieniu do wszystkich pism ZUS (w tym decyzji i postanowień), które są sporządzane z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego.

Zmiany w rencie uczniowskiej

Omawiana nowelizacja wprowadza zmiany dotyczące świadczenia wypłacanego przez ZUS, tzw. renty uczniowskiej. Ze względu na podobny krąg uprawnionych do renty uczniowskiej i socjalnej oraz czas powstania niezdolności do pracy, osoby uprawnione do renty uczniowskiej będą mogły wystąpić do ZUS o zamianę otrzymywanej renty na rentę socjalną.

Renta uczniowska była przyznawana na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z 14.12.1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. z 1982 r. poz. 267 ze zm.) do 31.12.1998 r. Na mocy art. 180 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, osoby uprawnione 1.1.1999 r. do renty z tytułu niezdolności do pracy (w tym renty uczniowskiej) zachowały uprawnienia do tej renty na zasadach obowiązujących przed dniem wejścia w życie tej ustawy.

Renta uczniowska była przyznawana uczniom szkół ponadpodstawowych, studentom szkół wyższych i uczestnikom studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej, jeżeli stali się całkowicie niezdolni do pracy i samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolni do pracy w czasie uczęszczania do szkoły lub odbywania studiów. Prawo do tego świadczenia zachowały osoby, których stan zdrowia nie uległ poprawie. Obecnie renta uczniowska już nie funkcjonuje, zastąpiła ją renta socjalna. Ze względu na analogiczny krąg uprawnionych do renty uczniowskiej i socjalnej oraz czas powstania niezdolności do pracy nowelizacja przewiduje, że osoby uprawnione do renty uczniowskiej będą mogły wystąpić, składając wniosek do ZUS, o wydanie decyzji o zamianę otrzymywanej renty uczniowskiej na rentę socjalną. Do wniosku trzeba będzie dołączyć orzeczenie uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z 14.12.1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Z dniem przyznania prawa do renty socjalnej dotychczasowe prawo do renty uczniowskiej wygaśnie z mocy prawa. Konsekwencją zamiany renty uczniowskiej na rentę socjalną będzie możliwość pobierania tej renty w zbiegu z rentą rodzinną.

Omawiana nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Obecnie trafiła do Senatu.

Zmiana przepisów w zakresie ustawy „alkoholowej” umożliwi małym gminom i powiatom prowadzenie izb wytrzeźwień

Na stronie internetowej Sejmu ukazał się projekt ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Nowelizacja zakłada zmianę art. 39 ust. 1 AlkU przez nadanie mu brzmienia: Organy gminy i organy powiatu mogą organizować i prowadzić izby wytrzeźwień.

Warto przypomnieć, że przepis w jego obecnym kształcie wskazuje, iż: Organy samorządu terytorialnego w miastach liczących ponad 50 000 mieszkańców i organy powiatu mogą organizować i prowadzić izby wytrzeźwień.

Warto jeszcze wspomnieć o motywach, którymi kierowali się projektodawcy ww. rozwiązań legislacyjnych. Jak podano w uzasadnieniu wspomnianego projektu – usunięcie z art. 39 ust. 1 AlkU kryterium liczby mieszkańców umożliwi podpisywanie mniejszym gminom porozumień z gminami prowadzącymi izby wytrzeźwień. Spowoduje to wówczas odciążenie Policji od umieszczania osób w stanie nietrzeźwości, w jednostkach Policji a ponadto pozwoli na optymalne wykorzystanie istniejącej w kraju sieci izb wytrzeźwień. Zwrócono także uwagę na art. 74 ust. 1 SamGminU, zgodnie z którym gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych. Jeżeli zatem gmina, z uwagi na liczbę mieszkańców, która nie spełnia aktualnego kryterium ilościowego, nie może utworzyć swojej izby wytrzeźwień, to nie może również przekazać w drodze porozumienia innej gminie prowadzącej izbę wytrzeźwień zadania, którego w świetle aktualnych przepisów nie ma obowiązku wykonywać. Dopiero usunięcie kryterium liczby mieszkańców z art. 39 ust. 1 AlkU stworzy mniejszym gminom możliwość zawierania porozumień o powierzeniu zadania własnego gminy, związanego z przeciwdziałaniem alkoholizmowi, realizowanego w ramach izby wytrzeźwień.

Powyższe oznaczałoby możliwość umieszczania osób nietrzeźwych z obszarów mniejszych gmin w izbach wytrzeźwień znajdujących się w innych gminach, a nie w jednostkach Policji. Proponowana zmiany byłaby też zbieżna z duchem ustawy, bo doprowadzenie do jednostki Policji, o którym mowa w art. 40 AlkU ma charakter rozwiązania dodatkowego („W razie braku izby wytrzeźwień lub placówki osoby, o których mowa w ust. 1, mogą być doprowadzone do jednostki Policji”).

Niezależnie od powyższego wskazano, że zasadniczym skutkiem społecznym i prawnym projektowanej ustawy będzie poprawa efektywności działań mniejszych gmin w zakresie wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi. Tworzenie przez mniejsze gminy porozumień w zakresie prowadzenia izb wytrzeźwień zwiększy też bezpieczeństwo osób nietrzeźwych, kwalifikujących się do pobytu w takiej izbie oraz istotnie odciąży pracę Policji.

Podsumowując, projekt ustawy przewiduje korzystne rozwiązania. Może wywołać niewielkie skutki finansowe po stronie budżetów gmin, które zdecydują się na realizację uprawnienia wynikającego z projektu ustawy (a więc gmin z niewielką liczbą mieszkańców) oraz budżetu państwa. Ich analiza będzie elementem procesu decyzyjnego w każdej gminie, która będzie rozważała tworzenie lub współtworzenie izby wytrzeźwień.

Źródło: Sejm

RPO apeluje o uregulowanie prawa do wypoczynku zatrudnionych na umowach cywilnych

Wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich

Rzecznik Praw Obywatelskich po wniosku i spotkaniu ze Związkiem Zawodowym Filmowców (dalej: ZZF) wystąpił do minister rodziny i polityki społecznej o podjęcie działań w zakresie uregulowania norm dotyczących minimalnego czasu wypoczynku osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych. ZZF poinformował, że osoby wykonujące zawód filmowca na planie filmowym przy produkcji utworów audiowizualnych/filmów wykonują pracę zarobkową wyłącznie w ramach zatrudnienia niepracowniczego na podstawie umów prawa cywilnego (umowa zlecenia, umowa o dzieło, umowa o świadczenie usług, samozatrudnienie). ZZF stwierdził, że celem tego wniosku nie jest zlikwidowanie umów cywilnoprawnych, a jednym z jego priorytetów jest wprowadzenie ochrony ustawowej prawa do odpoczynku w zatrudnieniu cywilnoprawnym na poziomie zbliżonym do gwarantowanego pracownikowi zgodnie z art. 132 § 1 Kodeksu pracy, który określa prawo pracownika do minimalnego odpoczynku dobowego, którego czas powinien wynosić co najmniej 11 nieprzerwanych godzin w okresie każdej doby. W ocenie ZZF powinno to nastąpić we wszystkich umowach cywilnoprawnych. ZZF przypomniał, że od momentu wejścia w życie Kodeksu pracy obowiązuje art. 303 § 2, w myśl którego rada ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, zakres stosowania przepisów prawa pracy do osób stale wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy lub umowa o pracę nakładczą, ze zmianami wynikającymi z odmiennych warunków wykonywania tej pracy. Rada ministrów nigdy nie wydała rozporządzenia określającego systemowo zakres stosowania przepisów prawa pracy do osób stale wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy lub umowa o pracę nakładczą, ze zmianami wynikającymi z odmiennych warunków wykonywania tej pracy.

Umowy cywilnoprawne a umowa o pracę w kwestii prawa do odpowczynku

Zdaniem ZZF wątpliwości dotyczące rozumienia pojęcia „pracownika” użytego w art. 66 ust. 2 Konstytucji zostały ostatecznie rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 2.6.2015 r., sygn. K 1/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny orzekł, że „status pracownika powinien być na gruncie konstytucyjnym oceniany przez odwołanie się do kryterium pracy zarobkowej. Pojęcie to obejmuje wszystkie osoby, które – po pierwsze – wykonują określoną pracę zarobkową, po drugie, pozostają w stosunku prawnym z podmiotem, na rzecz którego ją świadczą, oraz – po trzecie – mają takie interesy zawodowe związane z wykonywaniem pracy, które mogą być grupowo chronione”. Zgodnie z art. 66 ust. 2 Konstytucji pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów; maksymalne normy czasu pracy określa ustawa. W ocenie ZZF art. 66 Konstytucji dotyczy każdej osoby, która wykonuje pracę. ZZF podkreślił, że w ich środowisku zatrudnienie cywilnoprawne stanowi jedyne dostępne źródło utrzymania. W kontekście tego, co wskazał Trybunał Konstytucyjny we wskazanym wyżej wyroku z 7.5.2013 r. ustawodawca poprzez brak regulacji w odniesieniu do zatrudnienia niepracowniczego zezwala, a przynajmniej nie zabrania na świadczenie pracy w tej formie po kilkanaście, a czasami i kilkadziesiąt godzin bez zapewnienia czasu wypoczynku.

Czy będą zmiany w przepisach?

Rzecznik Praw Obywatelskich przychylił się do stanowiska ZZF, że naruszeniem konstytucyjnego prawa do odpoczynku w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej jest brak ochrony prawnej zatrudnionego, która nie ma realnej możliwości kształtowania treści zobowiązania do pracy, a jednocześnie dla której zatrudnienie cywilnoprawne stanowi jedyne dostępne źródło utrzymania. RPO zwrócił się do minister rodziny i pracy o przedstawienie stanowiska w kwestii możliwości podjęcia zmian w przepisach.

Ustalanie ceny sprzedaży nieruchomości w pierwszym przetargu

Z kolei, w art. 40 GospNierU ustawodawca uregulował formy przetargu:

Z punktu widzenia podanej problematyki na szczególną uwagę zasługują przepisy zgrupowane w ramach art. 67 GospNierU, w których postanowiono m.in., że cenę nieruchomości ustala się na podstawie jej wartości. Cena lokalu, oznaczonego jako przedmiot odrębnej własności, obejmuje lokal wraz z pomieszczeniami przynależnymi, w rozumieniu WłLokU oraz udział w nieruchomości wspólnej.

Ponadto, przy sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu stosuje się następujące zasady ustalania cen: cenę wywoławczą w pierwszym przetargu ustala się w wysokości nie niższej niż wartość nieruchomości.

Jak zaś podano w art. 7 GospNierU, jeżeli istnieje potrzeba określenia wartości nieruchomości, wartość tę określają rzeczoznawcy majątkowi, o których mowa w przepisach rozdziału 1 działu V.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Łodzi (znak WK-602/37/2022) opublikowane na stronie Izby 27.10.2022 r. W stanie faktycznym ww. sprawy ustalono, że: (…) cena sprzedaży działki nr 43/1 określona w wykazie nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży była niższa od wartości oszacowanej przez rzeczoznawcę majątkowego, czym naruszono art. 67 ust. 2 pkt 1 GospNierU, zgodnie z którym przy sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu, cenę wywoławczą w pierwszym przetargu ustala się w wysokości nie niższej niż wartość nieruchomości.

W ramach wniosku pokontrolnego podano zaś, aby ustalać cenę wywoławczą przy sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu (w pierwszym przetargu) w wysokości nie niższej niż wartość nieruchomości, zgodnie z art. 67 ust. 2 pkt 1 GospNierU.

Podsumowując, ustalenia kontrolne RIO są w pełni uzasadnione. Wójt gminy jako podmiot gospodarujący mieniem komunalnym, powinien przestrzegać reguł związanych z procedurą zbywania mienia nieruchomego, w tym obowiązków dotyczących ceny wyjściowej stosowanej przy pierwszym przetargu na zbycie nieruchomości. Zaniechanie realizacji ww. zasad podważa jawność gospodarowania mieniem samorządowym, niezależnie od utraty dochodów przez gminę.

Regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie nie można nakładać obowiązków sypania piaskiem czy innym środkiem zapobiegającym oblodzeniu

Jak zaś wynika z ust. 2 art. 4 CzystGmU, regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

1) wymagań w zakresie:

a) selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych obejmującego co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady,

b) selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzonego przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, (….)

c) uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego,

d) mycia i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi;

2) rodzaju i minimalnej pojemności pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, (…)

2a) utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów;

3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

(…)

5) innych wymagań wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami;

6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;

7) wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach;

Z kolei, w art. 5 ust. 1 pkt 4 CzystGmU postanowiono, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez m.in. uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z dróg dla pieszych położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taką drogę uznaje się wydzieloną część drogi publicznej przeznaczoną do ruchu pieszych położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości; właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia drogi dla pieszych, na której jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Podlaskiego (Nr NK-II.4131.142.2022.AK) opublikowane w dzienniku urzędowym 24.10.2022 r. W podanym orzeczeniu organ nadzoru zakwestionował następujący zapis: W przypadku braku możliwości usunięcia zalegającego lodu i śniegu właściciele nieruchomości mają obowiązek posypać go piaskiem lub innym środkiem zapobiegającym śliskości, jeżeli został do tego celu prawnie dopuszczony.

W analizie prawnej organ nadzoru wskazał m.in., że przepisem art. 5 ust. 1 pkt 4 CzystGmU została uregulowana kwestia utrzymywania w czystości chodników położonych wzdłuż nieruchomości. Właściciele nieruchomości, o których mowa w przywołanym przepisie są zobligowani do uprzątnięcia z nich błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń. Przepis art. 4 ust. 2 pkt 1 lit. c CzystGmU nie przyznaje uprawnienia organowi stanowiącemu gminy do nałożenia na nich obowiązku podejmowania dodatkowych działań usuwających (likwidujących) lub ograniczających śliskość chodnika. Organ nadzoru finalnie podkreślił, że nakładając w regulaminie na właścicieli nieruchomości obowiązek usuwania śliskości na chodniku rada gminy wykroczyła poza przyznany zakres ustawowego upoważnienia.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może wykraczać poza zakres przyznanego upoważnienia ustawowego w zakresie kształtowania zapisów regulaminu.

Część Ukraińców pracujących w Polsce może zostać podwójne opodatkowana

Urzędy skarbowe w Ukrainie dość niechętnie podchodzą do kwestii zwrotu podatku, który był już pobrany w tamtym kraju, ale okazuje się jednak należny w Polsce. W nieco prostszej sytuacji są Ukraińcy zatrudnieni na podstawie polskiej umowy, którzy pracują i odprowadzają w Polsce podatki, a dodatkowo mogą liczyć na szereg ulg.

Zatrudnienie obywateli Ukrainy w Polsce

Jeszcze przed wybuchem wojny obywatele Ukrainy byli najliczniejszą grupą obcokrajowców zatrudnionych w polskich firmach. Według danych ZUS na koniec czerwca br. ubezpieczonych było 729 tys. osób z ukraińskim obywatelstwem, które podjęły w Polsce legalną pracę. W ciągu trzech miesięcy ich liczba wzrosła o 62 tys.

Wynika to głównie z faktu, że po wybuchu wojny do Polski skierowała się większość uchodźców uciekających z Ukrainy. Część z nich wróciła już za wschodnią granicę, ale wielu traktuje Polskę jako kraj docelowy – o nadanie numeru PESEL wystąpiło już ok. 1,3 mln ukraińskich uchodźców. Natomiast spośród 600 tys. osób, które znajdują się w bazie PESEL i są w wieku produkcyjnym, ponad 420 tys. podjęło w Polsce legalną pracę w ramach uproszczonej procedury wprowadzonej specjalną specustawą, która daje ukraińskim uchodźcom dostęp do polskiego rynku pracy i świadczeń socjalnych na takich samych zasadach, co polskim obywatelom.

Jak wynika z badania przeprowadzonego na początku października br. przez Polski Instytut Ekonomiczny i bank BGK w ramach Miesięcznego Indeksu Koniunktury – średnio co trzecia polska firma ma doświadczenie w zatrudnianiu pracowników z Ukrainy, a 26 % zatrudnia ich obecnie. Jednak – zarówno wśród pracodawców, jak i ukraińskich pracowników – wciąż funkcjonuje wiele mitów, w większości dotyczących właśnie opodatkowania i rezydencji podatkowej.

Opodatkowanie obywateli Ukrainy
Obywatel Ukrainy, który pracuje w Polsce i na podstawie polskiej umowy o pracę – co do zasady – tutaj powinien rozliczyć się z podatków. Sytuacja wygląda jednak nieco inaczej w przypadku osób zatrudnionych na podstawie ukraińskiej umowy, ale wykonujących pracę w Polsce (może to dotyczyć np. informatyków czy przedstawicieli branż kreatywnych).

Zgodnie z polsko-ukraińską konwencją o unikaniu podwójnego opodatkowania wynagrodzenie, które rezydent Ukrainy osiąga z wykonywania pracy, podlega opodatkowaniu tylko w Ukrainie, chyba że praca jest wykonywana w Polsce. W takim przypadku to wynagrodzenie może być opodatkowane właśnie w Polsce.

Źródło:

newseria.pl

Nowe zwolnienie z opłaty miejscowej i uzdrowiskowej dla mieszkańców gminy uzdrowiskowej

Na stronie internetowej Sejmu ukazał się projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zakłada on dodanie do art. 17 ust. 2 PodLokU, zawierającego katalog zwolnień ustawowych od opłaty miejscowej i uzdrowiskowej, nowego pkt 6. W rezultacie z opłaty miejscowej i uzdrowiskowej zostałyby zwolnione osoby korzystające czasowo z lecznictwa uzdrowiskowego na terenie gminy będącej ich miejscem zamieszkania, mające miejsce zamieszkania poza obszarem, któremu nadano status uzdrowiska.

Warto jeszcze wspomnieć o motywach, którymi kierowali się projektodawcy ww. rozwiązań legislacyjnych. Jak podano w uzasadnieniu wspomnianego projektu – zgodnie z aktualnymi przepisami osoby mające miejsce zamieszkania w miejscowości uznanej za miejscowość uzdrowiskową w rozumieniu art. 17 ust. 1a PodLokU, które w celach zdrowotnych czasowo przebywają w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego położonym w tej miejscowości (miejscowości ich zamieszkania) nie są zobowiązane do uiszczania opłaty uzdrowiskowej. Obowiązek uiszczania takiej opłaty jest natomiast nałożony na osoby mieszkające na terenie danej gminy, ale poza obszarem, któremu nadano status uzdrowiska. Jak dodano, projektowana ustawa zmienia ten stan, doprowadzając do sytuacji, w której wszyscy mieszkańcy gminy korzystający z lecznictwa uzdrowiskowego na terenie tej gminy będą zwolnieni z opłaty uzdrowiskowej – bez względu na to, czy mieszkają na terenie uzdrowiskowym, czy też poza nim.

Projektodawcy dodali również, że wprowadzenie dodatkowego zwolnienia z opłaty uzdrowiskowej będzie miało niewielki wpływ na dochody 45, a właściwie 44 gmin uzdrowiskowych, ponieważ jedna gmina nie wprowadziła tej opłaty. Zostanie to spowodowane mniejszym wpływami z opłaty uzdrowiskowej, jak również mniejszą dotacją uzdrowiskową, która jest przyznawana gminom uzdrowiskowym na podstawie wysokości zebranej opłaty uzdrowiskowej w roku poprzednim. Jednak z uwagi na potencjalnie bardzo niewielką liczbę osób, których proponowane zwolnienie może dotyczyć w skali roku (kilka lub kilkanaście w skali roku, ponieważ bardzo rzadko pacjenci są kierowani na leczenie sanatoryjne w swoim miejscu zamieszkania), skutki finansowe proponowanej ustawy będą relatywnie niewielkie.

Podsumowując, możliwa nowelizacja PodLokU wprowadzi nowe zwolnienie ustawowe w zakresie opłaty miejscowej/uzdrowiskowej. Zwolnienie to nie będzie poważnym problemem dla gmin, z racji niewielkiego zakresu oddziaływania.

Źródło: Sejm

Ogłoszenie o przetargu na sprzedaż nieruchomości samorządowych

Z punktu widzenia poruszonej problematyki kluczowe znaczenie ma przepis zawarty w art. 38 ust. 2 GospNierU, gdzie postanowiono, że:

2. Ogłoszenie o przetargu podaje się do publicznej wiadomości nie wcześniej niż po upływie terminów, o których mowa w art. 34 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 4. W ogłoszeniu o przetargu podaje się informacje zamieszczone w wykazie oraz czas, miejsce i warunki przetargu, a w razie ogłoszenia kolejnego przetargu lub rokowań, również terminy przeprowadzenia poprzednich przetargów. Ogłoszenie o przetargu wywiesza się w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o ogłoszeniu przetargu podaje się do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Łodzi (znak WK-602/37/2022) opublikowane na stronie Izby 27.10.2022 r.

W stanie faktycznym ww. sprawy ustalono, że: przedłożona kontrolującym dokumentacja nie zawierała informacji o udostępnieniu ogłoszenia o przetargu na zbycie nieruchomości objętych próbą kontroli w siedzibie właściwego urzędu oraz na stronie internetowej. Zgodnie z art. 38 ust. 2 GospNierU, ogłoszenie o przetargu wywiesza się w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o ogłoszeniu przetargu podaje się do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu.

W ramach wniosku pokontrolnego podano zaś, aby udostępniać ogłoszenia o przetargu na zbycie nieruchomości, zgodnie z art. 38 ust. 2 GospNierU.

Podsumowując, ustalenia kontrolne RIO są w pełni uzasadnione. Wójt gminy jako podmiot gospodarujący mieniem komunalnym, powinien przestrzegać reguł związanych z procedurą zbywania mienia nieruchomego, w tym obowiązków informacyjnych dotyczących publikowania ogłoszenia o przetargu. Zaniechanie realizacji tych zasad podważa jawność gospodarowania mieniem samorządowym, abstrahując od ujemnego aspektu ekonomicznego.