Koszty obejmujące wydatki na wynagrodzenie biegłych obciążają stronę, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki.
Kwestii objętych pytaniem dotyczą przepisy ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (dalej: KSCU). Zgodnie z art. 2 ust. 1 KSCU koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. Jednocześnie ust. 2 tego samego artykułu przewiduje, że do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, chyba że ustawa stanowi inaczej. W art. 5 ust. 1 KSCU określono katalog wydatków i w tymże katalogu w pkt 3 wskazano wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów ustanowionych dla strony w danej sprawie.
W przypadku pokrywania wydatków związanych z obowiązkiem działania sądu z urzędu art. 83 ust. 1 KSCU stanowi, że jeżeli przepisy ustawy przewidują obowiązek działania i dokonywania czynności połączonej z wydatkami z urzędu, sąd zarządzi wykonanie tej czynności, a kwotę potrzebną na ich pokrycie wykłada tymczasowo Skarb Państwa. Dotyczy to także dopuszczenia i przeprowadzenia przez sąd z urzędu dowodu niewskazanego przez stronę. Natomiast zgodnie z art. 83 ust. 2 KSCU w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113 KSCU.
Co się tyczy natomiast wynagrodzenia biegłego to trzeba zauważyć, że według art. 89 ust. 1 KSCU biegłemu powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych dla wydania opinii. Wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę – stosownie do art. 89 ust. 2 KSCU – ustala się, uwzględniając wymagane kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a wysokość wydatków, o których mowa w ust. 1 – na podstawie złożonego rachunku.
Wynagrodzenie biegłych oblicza się według stawki wynagrodzenia za godzinę pracy albo według taryfy zryczałtowanej określonej dla poszczególnych kategorii biegłych ze względu na dziedzinę, w której są oni specjalistami. Podstawę obliczenia stawki wynagrodzenia za godzinę pracy i taryfy zryczałtowanej stanowi ułamek kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa.
Warto wiedzieć także, że jeżeli można oszacować przewidywany nakład pracy biegłego przy sporządzeniu opinii i przewidywaną wysokość wydatków przewodniczący zlecając biegłemu sporządzenie opinii może oznaczyć wysokość wynagrodzenia lub zwrotu wydatków.
Kosztami biegłych zgodnie z powołanymi wyżej przepisami obciąża się stronę wnoszącą sprawę do sądu, która takie wydatki powoduje.
W orzeczeniu końcowym sąd rozstrzygnie ostatecznie o tym, kto ponosi koszty, natomiast w toku postępowania na ogół koszty pokrywane są z zaliczek pobranych na ten cel od strony inicjującej sprawę.
