Naczelnik urzędu skarbowego nie musi dostarczyć zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli w razie konieczności jej rozszerzenia na inne okresy rozliczeniowe, gdy doszło do stwierdzenia nieprawidłowości w wyniku dokonanych już czynności kontrolnych.

Na wstępie należy wskazać na grupę podmiotów, które mogą wszcząć kontrolę podatkową. Jak wskazuje art. 281 § 1 OrdPU: „Organy podatkowe pierwszej instancji przeprowadzają kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych, zwanych dalej »kontrolowanymi«”. Z kolei jednym z organów uprawnionych do przeprowadzania kontroli podatkowej (w przeciwieństwie do kontroli celno-skarbowej, którą prowadzi naczelnik urzędu celno-skarbowego) jest właśnie naczelnik urzędu skarbowego.

Ważne

Kontrola jest wszczynana z urzędu, co oznacza, iż nie jest możliwe złożenie wniosku przez podatnika o sprawdzenie poprawności rozliczeń (art. 282 OrdPU).

Więcej treści o finansach publicznych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Wypróbuj!Sprawdź

Fundamentalny dla wszczęcia kontroli podatkowej jest art. 282b § 1 OrdPU, gdzie mówi się, że naczelnik urzędu skarbowego (jako organ podatkowy) jest zobowiązany do zawiadomienia kontrolowanego o zamiarze wszczęcia kontroli. W tym celu dostarcza się kontrolowanemu zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli. Podstawową zasadę wyraża art. 282b § 2 OrdPU : „Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia”.

Jednocześnie podatnik może uzgodnić z organem, który ma przeprowadzić kontrolę, możliwość wszczęcia kontroli przed upływem siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Taką zgodę podatnik może wyrazić ustnie, wtedy kontrolujący sporządza adnotację.

W pewnych sytuacjach organ podatkowy nie ma obowiązku wcześniejszego zawiadamiania o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, musi jednakże zaraz po dokonaniu takiej czynności (zgodnie z art. 282c § 3 OrdPU) poinformować kontrolowanego o przyczynie braku zawiadomienia.

Enumeratywnie wskazane przypadki, gdy organ podatkowy nie musi stosować zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, wskazane są w art. 282c § 1 pkt 1 i 2 OrdPU. Jako przykładowe można wskazać sytuacje, gdy kontrola:

  • dotyczy zasadności zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług;
  • ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
  • dotyczy opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych;
  • dotyczy niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej;
  • organ podatkowy posiada informacje, z których wynika, że kontrolowany jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Jednocześnie należy wskazać, że gdy trwa już kontrola podatkowa i stwierdzi ona nieprawidłowości, to może bez informowania podatnika o zamiarze wszczęcia kontroli rozszerzyć jej zakres (art. 282c § 2 OrdPU). Tak więc – odpowiadając na pytanie – organ podatkowy działa legalnie.

(RA)