Wystawienie (i przesłanie do urzędu skarbowego) deklaracji PIT-8AR jest obowiązkowe. W związku z tym, że wynagrodzenie płatnika, w wysokości 0,6% pobranego podatku, dotyczy podatku pobranego wyłącznie od dochodu podlegającego opodatkowaniu na zasadach ogólnych, nie można wynagrodzenia w takiej wysokości pobierać.
Nie ma obowiązku wystawiania wygrywającemu jakiegokolwiek dokumentu potwierdzającego wygraną.
O obowiązku obliczenia podatku (zaliczki na podatek), pobrania go od podatnika, a następnie jego wpłacenia we właściwym terminie organowi podatkowemu, na podstawie przepisów prawa podatkowego, stanowi art. 8 OrdPU. Przepis ten jednocześnie stwierdza, że podmiot zobowiązany do wykonania tych czynności jest płatnikiem.
Natomiast przepisem prawa podatkowego, na podstawie którego płatnik jest obowiązany do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodów z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego jest art. 30 ust. 1 pkt 2 PDOFizU.
W myśl tego przepisu zryczałtowany podatek wynosi 10% wygranej lub nagrody i – na podstawie art. 41 ust. 4 PDOFizU – powinien być potrącony przed dokonaniem wypłaty przez wypłacającego nagrodę.
Kwoty pobranego zryczałtowanego podatku należy przekazać, na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania płatnika (lub według siedziby – jeśli płatnik nie jest osobą fizyczną), w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek – tak stanowi art. 42 ust. 1 PDOFizU.
Ponadto płatnik, na mocy art. 42 ust. 1a PDOFizU, ma obowiązek, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, przesłać do urzędu skarbowego roczną deklarację PIT-8AR. Deklarację tę również składa się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania płatnika (lub według siedziby – jeśli płatnik nie jest osobą fizyczną). Istotne jest to, że składa się ją wyłącznie elektronicznie.
Roczne deklaracje: PIT-4R i PIT-8AR to deklaracje służące dwóm różnym celom. Na podstawie deklaracji PIT-4R płatnik informuje naczelnika urzędu skarbowego o należnych (a więc obliczonych) i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych. Natomiast poprzez deklarację PIT-8AR płatnik informuje o należnym i pobranym zryczałtowanym podatku dochodowym.
Tak więc nawet i w trakcie roku podatkowego – moim zdaniem – należy te podatki rozróżniać i wzajemnie wyodrębniać, podając przy wpłacie odpowiednie symbole: PIT oraz PIT-8AR.
W myśl art. 28 § 1 OrdPU, pracodawca (płatnik) ma prawo do wynagrodzenia z tytułu terminowego wpłacania podatków pobranych na rzecz budżetu państwa. Wysokość tego wynagrodzenia ustalona została, poprzez § 1 pkt 1 WynagrPłatInkR, na 0,3% kwoty podatków pobranych przez płatników, z tym że, w myśl § 3 WynagrPłatInkR, w okresie od 1.7.2022 r. do 31.12.2023 r. wynagrodzenie to wynosi 0,6% podatku pobranego przez płatnika.
Na podstawie tego przepisu wydawałoby się więc, że można skorzystać z tej możliwości. Tymczasem prawodawca ograniczył zastosowanie dwukrotnego podwyższenia (z 0,3% na 0,6%) wynagrodzenia do podatku pobranego wyłącznie od dochodu podlegającego opodatkowaniu na zasadach ogólnych (czyli podlegającego opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 PDOFizU.
Pobierany podatek od wypłacanych nagród w konkursie obliczany jest od przychodu podlegającego zryczałtowanemu opodatkowaniu, co oznacza, że można skorzystać tylko z wynagrodzenia w wysokości 0,3% sumy pobranych zaliczek (a jego wysokość ująć w składanej rocznej deklaracji PIT-8AR).
W związku z tym, że osoba otrzymująca nagrodę nie ma żadnych obowiązków wobec urzędu skarbowego i nie musi podejmować żadnych działań związanych z opodatkowaniem wygranej (nie musi wykazywać uzyskanego przychodu z tego tytułu w swoim zeznaniu podatkowym, ponieważ przychód ten został już opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym, nie łączącym się, na mocy art. 30 ust. 8 PDOFizU, z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej), nie ma potrzeby wydawać jej jakiegokolwiek dokumentu potwierdzającego otrzymanie nagrody (oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, aby na jej wyraźne życzenie zostało wystawione potwierdzenie).
Natomiast w celu rozliczenia kwot, jakie zostały wypłacone wygrywającym należy sporządzić odpowiedni protokół, w którym podane będą dane, jakie uczestnicy podali w zgłoszeniu do konkursu.
Warto jeszcze dodać, że omówione wyżej zasady rozliczenia wypłacanych nagród zwycięzcom konkursów nie dotyczą konkursów, w których brali udział pracownicy płatnika. W przypadku bowiem, gdy organizatorem konkursu jest pracodawca, niezależnie od tego, czy nagrody są w formie pieniężnej, czy rzeczowej, pracodawca, jako płatnik powinien wartość nagrody doliczyć do pozostałych przychodów pracownika (co spowoduje, oczywiście, że pracownik zapłaci 12%-owy lub 32%-owy podatek od tej kwoty). Dodatkowo wartości nagród pracodawca, w takiej sytuacji, miałby obowiązek wykazać w informacji podatkowej PIT-11.
Mam jednocześnie nadzieję, że w opracowanym regulaminie konkursu wyraźnie wskazany jest element rywalizacji i współzawodnictwa, jak przy typowych konkursach z wygranymi oraz że występują obiektywne kryteria wyłonienia najlepszego uczestnika – wynik konkursu musi mieć bowiem ścisły związek z efektem bezpośredniego współzawodnictwa uczestników konkursu i ich rywalizacji.
Jeżeli tak jest, wówczas powyższe rozważania dotyczące obowiązków, jako płatnika, są prawidłowe. Jeżeli nie – wówczas nie może być mowy o ryczałtowym opodatkowaniu przyznanych nagród, a wygrane należy zakwalifikować do źródła przychodów określanego jako „inne”, o którym mowa w art. 20 ust. 1, w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 PDOFizU.
