W wymaganiach niezbędnych nie można podnieść wymogów w stosunku do tego, co przewidywane jest w regulaminie wynagradzania.
Ustawa o pracownikach samorządowych definiuje wymagania niezbędne i dodatkowe:
- wymagania niezbędne to wymagania konieczne do podjęcia pracy na danym stanowisku;
- wymagania dodatkowe to pozostałe wymagania, pozwalające na optymalne wykonywanie zadań na danym stanowisku.
Rozporządzenie RM z 25.10.2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1960) określa minimalne wymagania kwalifikacyjne dla poszczególnych stanowisk. Regulamin wynagradzania jednostki może ustalać je na poziomie wyższym. Jeżeli taką regulację przyjęto, to pracodawca w ogłoszeniu o naborze może wskazać na wymogi wyższe niż w rozporządzeniu RM. Jeżeli jednak regulacje wewnętrzne zawierają powtórzenie zapisów rozporządzenia albo nie dookreślają tego zagadnienia, to przy ogłoszeniu należy kierować się wymogami z rozporządzenia. Nie ma możliwości swobodnego ich podwyższania w zakresie wymogów niezbędnych.
W uzasadnieniu wyroku WSA w Rzeszowie z 9.12.2015 r. wskazano, że nie można modyfikować wymagań niezbędnych i wprowadzać nowych, skoro w określonym kształcie zostały one zapisane w przepisach prawa. Dotyczy to zarówno tych wymagań, które są określone w art. 5 i 6 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej: PracSamU), jak i tych z rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. W sprawie, która legła u podstaw wyroku, w ogłoszeniu o naborze podwyższono wymagania dla osoby kandydującej na stanowisko sekretarza, przez wskazanie wyższego wykształcenia prawniczego lub administracyjnego.
Oprócz wymagań koniecznych treść ogłoszenia powinna wskazywać, które wymagania mają charakter dodatkowy, można by rzec – subsydiarny względem grupy wymagań koniecznych. Z samej istoty wymagań dodatkowych wybór odpowiedniego kandydata nie powinien, a w pewnych sytuacjach wręcz nie może, być oparty tylko na nich. Uzasadnienie tak stawianej tezy implicite wynika z treści art. 13 ust. 2a PracSamU, w myśl którego wymagania, o których mowa w ust. 2 pkt 3, określa się w sposób następujący: wymagania niezbędne to wymagania konieczne do podjęcia pracy na danym stanowisku; wymagania dodatkowe to pozostałe wymagania, pozwalające na optymalne wykonywanie zadań na danym stanowisku. Istotną rolę wymagania dodatkowe odgrywać będą natomiast przy wyborze między kandydatami spełniającymi w równym stopniu te pierwsze (wyr. WSA z 9.12.2015 r., II SA/Rz 613/15, Legalis). Możliwe jest jednak wskazanie, że w ramach wymogów koniecznych jest wykształcenie wyższe (nie wskazując na wymóg stażu), a jako dodatkowe (pożądane) jest posiadanie określonego stażu pracy.
