Ustawową przesłanką umożliwiającą przyznanie nagrody pracownikowi samorządowemu są szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej. Regulamin wynagradzania nie może wprowadzać kryteriów złagodzonych w stosunku do przyznawania nagród.
Zgodnie z art. 36 ust. 6 ustawy o pracownikach samorządowych, pracownikowi samorządowemu, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o pracownikach samorządowych, za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej można przyznać nagrodę.
Jedyną podstawą przyznania nagrody nie może być sumienne i staranne wykonywanie obowiązków pracowniczych. Musi występować coś więcej, praca wykraczająca swoją jakością, zaangażowaniem poza standard. Szczególne osiągnięcia nie muszą jednak być ograniczone do wykonywania dodatkowych obowiązków. Wskazane w pytaniu wzorowe wykonywanie pracy – jeżeli użyto go w znaczeniu wykonywania pracy ponadprzeciętnie, w sposób znacząco wyróżniający się – może być zrównane ze szczególnymi osiągnięciami.