W Dzienniku Ustaw RP pod poz. 2051 ukazało się rozporządzenie MON z 18.9.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dofinansowania z budżetu państwa zadań związanych z budową i remontami pomników upamiętniających tradycję, chwałę i sławę oręża polskiego.
Jak wynika z nazwy ww. aktu prawnego zmienia on rozporządzenie MON z 6.7.2018 r. w sprawie dofinansowania z budżetu państwa zadań związanych z budową i remontami pomników upamiętniających tradycję, chwałę i sławę oręża polskiego (Dz. U. poz. 1333). Warto przypomnieć, że zgodnie z § 2 zakres zadań związanych z budową i remontami pomników, które mogą być dofinansowywane z budżetu państwa, obejmuje:
- prace projektowe, w tym: projekt artystyczny, projekt budowlany, dokumentację techniczną, projekt architektoniczno-wykonawczy,
- prace artystów związane z wykonaniem pomnika, w tym: prace rzeźbiarskie, wykonanie odlewu, detali ozdobnych,
- roboty budowlane związane z wykonaniem lub renowacją pomnika,
- prace konserwatorskie i dokumentację konserwatorską,
- prace związane z aranżacją otoczenia pomnika,
- oświetlenie pomnika,
- instalację audiowizualną,
- prace archeologiczne, ekshumacyjne i pochówki.
Co do zasady, środki na ww. zadania są przekazywane w ramach konkursów ofert dla JST organizowanych przez MON.
Zmianie zaś ulega § 7, którego aktualne jeszcze brzmienie jest następujące: „W przypadku budowy pomnika, którego lokalizacja wynika z miejsca wydarzeń historycznych, które ma upamiętnić, Minister może, na umotywowany wniosek jednostki samorządu terytorialnego, na obszarze której pomnik ma powstać, udzielić dotacji tej jednostce samorządu terytorialnego bez organizacji konkursu”.
Po wejściu ww. nowelizacji treść będzie następująca: „W przypadku budowy lub remontu pomnika, którego lokalizacja wynika z miejsca wydarzeń historycznych, które ma upamiętnić bądź upamiętnia, Minister może, na umotywowany wniosek jednostki samorządu terytorialnego, na obszarze której zadanie ma być realizowane, udzielić dotacji tej jednostce samorządu terytorialnego bez organizacji konkursu”.
Jednocześnie warto dodać, że JST zainteresowane wsparciem mają składać oferty zawierające:
- nazwę jednostki samorządu terytorialnego i adres urzędu ją obsługującego;
- imię i nazwisko osoby upoważnionej do reprezentowania tej jednostki samorządu terytorialnego oraz jej adres e-mail i numer telefonu;
- opis zadania uwzględniający termin, miejsce oraz harmonogram jego realizacji;
- preliminarz całkowitych kosztów zadania, uwzględniający źródła finansowania;
- podpis osoby upoważnionej do reprezentowania jednostki samorządu terytorialnego oraz jej skarbnika.
Zatem, z porównania ww. przepisów przed zmianą i po zmianie wynika, że przepisy rozszerzają możliwość dotowania JST o remont zabytków w określonych stanach faktycznych.
Podsumowując, nowelizacja rozporządzenia z pewnością jest korzystna dla JST, bowiem umożliwia w trybie pozakonkursowym uzyskanie środków dotacyjnych na remonty pomników o walorach związanych z wydarzeniami historycznymi.