Nowe narzędzie do sprawdzania prac
Począwszy od 2024 r. CKE i OKE będą wprowadzać narzędzia elektroniczne służące sprawdzaniu prac egzaminacyjnych uczniów. Umożliwi ono sprawdzanie zeskanowanych prac na komputerach egzaminatorów bez potrzeby sprawdzania ich bezpośrednio w ośrodkach egzaminacyjnych. Ponadto ma ono umożliwić automatyczne gromadzenie wyników oceniania w wersji cyfrowej, wspomaganie kontroli jakości oceniania, raportowanie procesu oceniania czy wymianę informacji pomiędzy egzaminatorami a nadzorującym ich pracę zespołem. Wdrożenie nowego narzędzia planowane jest na sesję egzaminacyjną w roku szkolnym 2023/2024, w rezultacie czego możliwa będzie obsługa za jego pomocą e-oceniania prac sporządzonych podczas egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego (tzw. nowa matura, o której mowa w rozdziale 3b ustawy o systemie oświaty) z przedmiotów: matematyka i języka obcy nowożytny. Począwszy od roku szkolnego 2023/2024 sprawdzane będą w ten sposób prace z egzaminu ósmoklasisty z matematyki i języka obcego nowożytnego, natomiast od roku szkolnego 2024/2025 – prace z egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie podstawowym i języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym.
Omawiane rozporządzenie MEiN z 12.10.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków wynagradzania egzaminatorów za udział w przeprowadzaniu egzaminów oraz nauczycieli akademickich za udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 2293) określa natomiast warunki wynagradzania egzaminatorów biorących udział w przeprowadzaniu egzaminu ósmoklasisty z matematyki i języka obcego nowożytnego oraz egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie podstawowym i języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym, sprawdzających rozwiązania zadań przy wykorzystaniu nowych narzędzi elektronicznych.
Określenie kwoty wynagrodzenia
Rozporządzenie zmieniające zakłada określenie kwoty wynagrodzenia za sprawdzenie rozwiązań wszystkich zadań w danej grupie zadań zawartych w arkuszu egzaminacyjnym, co wynika ze sposobu organizacji sprawdzania prac egzaminacyjnych. E-ocenianie za pomocą narzędzi elektronicznych zakłada specjalizację egzaminatora w sprawdzaniu i ocenianiu wyłącznie grup zadań, a nie wszystkich zadań otwartych wchodzących w skład arkusza egzaminacyjnego. Pozwala to na specjalizowanie się egzaminatorów odnośnie oceniania mniejszej liczby zadań danego typu, co ma pozytywnie wpływać na jakość oceniania i zmniejszenie ryzyka popełnienia błędu w ocenie. Planowane jest podzielenie zadań otwartych w danym arkuszu na grupy zadań przeznaczonych do sprawdzenia przez danego egzaminatora, przy czym liczba zadań w grupie zależeć będzie od szacowanego czasu wymaganego do ich sprawdzenia, a także złożoności zasad oceniania rozwiązań. Zadania otwarte na egzaminie ósmoklasisty z matematyki mają zostać podzielone na trzy grupy, których czas sprawdzania i złożoność sposobu oceniania mają być podobne (w rezultacie – stawka wynagrodzenia każdej z tych grup ma być taka sama). Natomiast w przypadku pozostałych egzaminów oraz przedmiotów stawki za sprawdzanie zadań w poszczególnych grupach mają być zróżnicowane. Egzaminator będzie otrzymywał wynagrodzenie za sprawdzenie rozwiązań w grupie zadań, a więc wszystkich rozwiązań zadań w grupie. W terminie do 31 marca roku szkolnego, w którym będzie przeprowadzany egzamin ósmoklasisty i egzamin maturalny, dyrektor CKE będzie przekazywał dyrektorom okręgowych komisji egzaminacyjnych informację o numerach zadań egzaminacyjnych wchodzących w skład danej grupy zadań zawartych odpowiednio w arkuszu egzaminacyjnym egzaminu ósmoklasisty albo egzaminu maturalnego, sprawdzanych przez egzaminatorów przy wykorzystaniu narzędzi elektronicznych.
Powyższe zasady spowodowały konieczność zmiany sposobu wynagradzania egzaminatorów sprawdzających rozwiązania zadań przy wykorzystaniu narzędzi elektronicznych uczniów i słuchaczy przystępujących do egzaminu ósmoklasisty z matematyki. Dotychczas przepisy wskazywały, ze kwota wynagrodzenia była określona za sprawdzenie rozwiązania jednego zadania w zależności od stopnia trudności sprawdzania rozwiązania danego zadania zawartego w arkuszu egzaminacyjnym. Natomiast nowe zasady zakładają, że wynagrodzenie egzaminatorów sprawdzających pracę z matematyki na egzaminie ósmoklasisty z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych będzie określane dla grupy zadań. Dodatkowo, w przypadku egzaminu ósmoklasisty z matematyki, konieczne było określenie dwóch, odrębnych stawek za sprawdzenie rozwiązań danej grupy zadań obowiązujących w roku szkolnym 2023/2024 oraz obowiązujących docelowo od roku szkolnego 2024/2025, co wiązało się z modyfikacją kształtu arkusza egzaminacyjnego wykorzystywanego w egzaminie ósmoklasisty z matematyki w latach 2021–2024 ze względu na dostosowanie wymagań egzaminacyjnych do warunków wynikających z epidemii koronawirusa.
Warto również wspomnieć, że nowelizacja rozporządzenia zakłada rozszerzenie na wszystkie egzaminy, w których rozwiązania zadań będą sprawdzane z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych, zasad wynagradzania egzaminatorów za przenoszenie (w przypadku uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się i uczniów niepełnosprawnych) odpowiedzi zaznaczonych na zestawie zadań na kartę odpowiedzi.
Zmiana przepisów ma nie spowodować skutków finansowych dla JST
W ocenie twórców nowych przepisów omawiana zmiana warunków wynagradzania egzaminatorów ma charakter wyłącznie techniczny i w związku z tym nie wpłynie na zwiększenie kosztów przeprowadzania egzaminu i nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Dotychczas obowiązujące stawki wynagrodzenia egzaminatora egzaminu ósmoklasisty z matematyki i języka obcego nowożytnego oraz egzaminatora egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie podstawowym i języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym zostaną przydzielone odpowiednio do określonej liczby grup zadań. Natomiast suma stawek wynagrodzenia za sprawdzenie rozwiązań wszystkich zadań w arkuszu egzaminacyjnym w poszczególnych grupach zadań sprawdzanych przy wykorzystaniu narzędzi elektronicznych ma stanowić pełną stawkę wynagrodzenia egzaminatora sprawdzającego rozwiązanie zadania w tradycyjny sposób, określoną obecnie w tabeli w załączniku nr 1 do rozporządzenia MEN z 22 sierpnia 2019 r. w sprawie warunków wynagradzania egzaminatorów za udział w przeprowadzaniu egzaminów oraz nauczycieli akademickich za udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1648 ze zm.).
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Omawiane rozporządzenie zmieniające wejdzie w życie 8.11.2023 r. Przy czym jak wspomniano wcześniej, nowe warunki będą wdrażane sukcesywnie – od roku szkolnego 2023/2024 będą dotyczyć egzaminu ósmoklasisty, a od roku szkolnego 2024/2025 egzaminu maturalnego. W roku szkolnym 2023/2024 warunki wynagradzania egzaminatorów biorących udział w przeprowadzaniu egzaminu ósmoklasisty z matematyki będzie określał załącznik nr 5 do rozporządzenia, a egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego załącznik nr 3 do rozporządzenia. Od roku szkolnego 2024/2025 warunki wynagradzania egzaminatorów biorących udział w przeprowadzaniu egzaminu ósmoklasisty zarówno z matematyki, jak i języka obcego nowożytnego będzie określał wyłącznie załącznik nr 3 do rozporządzenia.
