W kontekście podanej problematyki należy wstępnie przypomnieć o ogólnej kompetencji jednostki samorządu terytorialnego w zakresie gospodarowania mieniem samorządowym. Wynika ona z art. 13 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej: GospNierU), gdzie postanowiono, że z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji.
Z art. 40 ust. 1 GospNierU wynika m.in., że przetarg przeprowadza się w formie:
- przetargu ustnego nieograniczonego;
- przetargu ustnego ograniczonego.
Kluczowe znaczenie mają tutaj przepisy rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości, szczególnie § 6, gdzie m.in. postanowiono, że właściwy organ podaje do publicznej wiadomości ogłoszenie o przetargu co najmniej na okres 30 dni przed wyznaczonym terminem przetargu, a w przypadku nieruchomości, której cena wywoławcza jest wyższa niż równowartość 100 000 euro, co najmniej na okres 2 miesięcy przed wyznaczonym terminem przetargu. W ogłoszeniu o przetargu nie można zamieszczać terminów kolejnych przetargów lub rokowań na zbycie tej samej nieruchomości. W jednym ogłoszeniu o przetargu można zamieszczać informacje o przetargach na więcej niż jedną nieruchomość.
W przypadku przetargu na zbycie nieruchomości, której cena wywoławcza jest wyższa niż równowartość 10 000 euro, wyciąg z ogłoszenia o przetargu zamieszcza się w prasie o zasięgu obejmującym co najmniej powiat, na terenie którego położona jest zbywana nieruchomość, ukazującej się nie rzadziej niż raz w tygodniu, co najmniej na 30 dni przed wyznaczonym terminem przetargu.
Analiza tego zagadnienia wymaga odnotowania stanowiska wyrażonego w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Szczecinie (znak WK.6001.3.2023), skierowanym do jednej z gmin województwa zachodniopomorskiego, opublikowanym na stronie RIO w Szczecinie 21.6.2023 r.
W stanie faktycznym rozpatrywanej sprawy ustalono następującą nieprawidłowość: „wyciąg z ogłoszenia o przetargach na zbycie nieruchomości (3), których ceny wywoławcze były wyższe niż równowartość 10 000 euro, zamieszczono w prasie o zasięgu obejmującym powiat […], ukazującej się nie rzadziej niż raz w tygodniu na 25 dni, zamiast co najmniej na 30 dni przed wyznaczonym terminem tych przetargów, co było sprzeczne z § 6 ust. 4 ww. rozporządzenia”.
W ramach zalecenia pokontrolnego nakazano przestrzegać przepisów obowiązujących przy sprzedaży nieruchomości.
Ustalenia kontrolne RIO są więc w pełni uzasadnione. Wójt gminy, jako podmiot gospodarujący mieniem komunalnym, powinien przestrzegać reguł związanych z przygotowaniem procedury przetargowej.