W dniu 1.1.2025 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z 29.1.2025 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. z 2025 r. poz. 133). Wskazane rozporządzenie stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 41 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Nowe rozporządzenie zastępuje dotychczas obowiązujące rozporządzenie Ministra Finansów z 11.1.2022 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. z 2024 r. poz. 454 ze zm.).
Co do zasady, nowe rozporządzenie utrzymuje ogólne założenia przewidziane w dotychczasowym rozporządzeniu. Zmiany zaś obejmuję 3 zasadnicze bloki:
1) zmiany w zakresie budżetu państwa;
2) zmiany w zakresie budżetu środków europejskich (BSE);
3) zmiany w zakresie budżetu jednostek samorządu terytorialnego (JST).
Z punktu widzenia funkcjonowania JST, utrzymano wszystkie dotąd obowiązujące rodzaje sprawozdań, w tym:
- Rb–27S – sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 7 do rozporządzenia;
- Rb–27ZZ – sprawozdanie z wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 8 do rozporządzenia;
- Rb-PDP – sprawozdanie z wykonania dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 9 do rozporządzenia;
- Rb–28S – sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 19 do rozporządzenia;
- Rb–28NWS – sprawozdanie z wykonania planu wydatków samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego, które nie wygasły z upływem roku budżetowego; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 20 do rozporządzenia;
- Rb-NDS – sprawozdanie o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 21 do rozporządzenia;
- Rb–30S – sprawozdanie z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 22 do rozporządzenia.
Dokonując analizy nowych rozwiązań legislacyjnych z punktu widzenia – zmian w zakresie JST warto wyodrębnić kluczowe z nich:
1) zmiana załącznika nr 9 do rozporządzenia, tj. wzoru sprawozdania Rb-PDP z wykonania dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu, polegająca na dostosowaniu wzoru sprawozdania do wykazu podstawowych dochodów podatkowych, o których mowa w art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o dochodach JST oraz wynikających z decyzji wydawanych przez organ podatkowy stosownie do treści art. 24 ust. 7 ustawy o dochodach JST;
2) zmiana załącznika nr 31, tj. wzoru sprawozdania Rb-ST wynikająca z konieczności uwzględnienia art. 40 ust. 1 ustawy o dochodach JST;
3) zmiana § 7 ust. 1 załącznika nr 38 „Instrukcja…” w zakresie sposobu sporządzania sprawozdania Rb-PDP polegająca na usunięciu przepisów dotyczących wykazywania udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT);
4) zmiana załącznika nr 38 „Instrukcja…” w części dotyczącej zasad sporządzania sprawozdania Rb-27S w zakresie subwencji ogólnej związana ze zmianą terminów przekazywania rat tej subwencji (§ 3 ust. 6 pkt 2 załącznika nr 38);
5) dodanie w załączniku nr 31 do rozporządzenia, tj. we wzorze sprawozdania Rb-ST o stanie środków na rachunkach bankowych jednostki samorządu terytorialnego, w części Informacja o stanie środków na rachunkach bankowych jednostki samorządu terytorialnego, wiersza umożliwiającego wykazywanie odsetek od środków zgromadzonych na rachunku wydatków niewygasających;
6) przywrócenia – obowiązujących do końca 2021 r. – zasad sporządzania sprawozdań Rb-27S w zakresie danych ujmowanych w kolumnie „Dochody wykonane” tj. wyeliminowanie obowiązku wykazywania w tej kolumnie środków w drodze, które nie wpłynęły na rachunek bieżący stanowiące wpłaty z tytułu dochodów dokonanych w placówce pocztowej w rozumieniu ustawy – Prawo pocztowe, w biurze usług płatniczych, w instytucji płatniczej lub w instytucji pieniądza elektronicznego (§ 3 ust. 1 pkt 4, ust. 3 i 7 załącznika nr 38);
7) doprecyzowanie sposobu sporządzania sprawozdania jednostkowego Rb-27S jednostki samorządu terytorialnego (w § 6 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia oraz w § 2 ust. 4 załącznika nr 38 „Instrukcja…”);
8) objęcie sprawozdań jednostkowych sporządzanych przez kierowników jednostek albo kierowników jednostek obsługujących organizacyjnych przepisem umożliwiającym przedłużenie terminu na złożenie sprawozdania do zarządu w przypadku nieprawidłowego działania systemu informatycznego (§ 12 ust. 7 rozporządzenia).
Z innych ważnych regulacji przejściowych warto odnotować przepisy:
- § 19 – przepisy rozporządzenia stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań sporządzanych za okresy sprawozdawcze rozpoczynające się od dnia 1.1.2025 r.,
- § 20 – sprawozdania miesięczne za grudzień 2024 r. i roczne za 2024 r. oraz za IV kwartały 2024 r. sporządza się i przekazuje zgodnie z przepisami dotychczasowymi,
- § 21 – korekty sprawozdań Rb–27S oraz Rb-PDP za 2023 r. oraz za lata wcześniejsze sporządza się i przekazuje zgodnie z przepisami dotychczasowymi.
Podsumowując, JST winny zapoznać się z nowymi regulacjami, aby w należyty sposób sporządzać sprawozdania budżetowe. Pozwoli to uniknąć wykazywania przez RIO ewentualnych nieprawidłowości związanych ze sprawozdawczością, co ma znaczenie także z punktu widzenia odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
