Zasady zgłaszania kandydatów i przeprowadzania ważności wyborów
Kodeks wyborczy z 5.1.2011 r. określa zasady i tryb zgłaszania kandydatów, przeprowadzania oraz warunki ważności wyborów:
- do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej,
- Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
- do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej,
- do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego,
- wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.
Prawa członków komisji wyborczych
Zgodnie z art. 154 §1 Kodeksu wyborczego, członkom komisji wyborczych przysługują:
- diety oraz zwrot kosztów podróży i noclegów,
- zryczałtowane diety za czas związany z wykonywaniem zadań członka komisji w przypadku członków okręgowych, rejonowych i terytorialnych komisji wyborczych oraz za czas związany z przeprowadzeniem głosowania oraz ustaleniem wyników głosowania w przypadku członków obwodowych komisji wyborczych.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 154 §4 Kodeksu wyborczego członkowi obwodowej lub terytorialnej komisji wyborczej w związku z wykonywaniem zadań przysługuje:
- zwolnienie od pracy na dzień głosowania oraz liczenia głosów, a także na dzień następujący po dniu, w którym zakończono liczenie głosów, z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy,
- do 5 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.
Obowiązki członka komisji wyborczej względem pracodawcy
Członek obwodowej lub terytorialnej komisji wyborczej zgodnie z art. 154 §4a Kodeksu wyborczego w razie zamiaru skorzystania ze zwolnienia od pracy, ma obowiązek co najmniej na 3 dni przed przewidywanym terminem nieobecności w pracy, uprzedzić, w formie pisemnej, pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy.
Następnie członek obwodowej lub terytorialnej komisji wyborczej, nie później niż następnego dnia po upływie okresu nieobecności w pracy, będzie musiał dostarczyć pracodawcy zaświadczenie usprawiedliwiające nieobecność w pracy wykonywaniem zadań komisji. To ten dokument, na podstawie którego pracodawca będzie wiedział, że pracownik lub pracownica faktycznie nabyli prawo do dnia bądź dni wolnych.
Zaświadczenie zawiera:
- imię i nazwisko osoby wchodzącej w skład danej komisji,
- wskazanie podstawy prawnej zwolnienia od pracy,
- przyczynę i czas nieobecności w pracy.
Zaświadczenie musi zostać opatrzone pieczęcią obwodowej lub terytorialnej komisji wyborczej podpisanej przez przewodniczący danej komisji, a dla przewodniczącego komisji musi zostać podpisane przez jego zastępcę. Zaświadczenie jest sporządzane w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje zainteresowany członek komisji, a drugi pozostaje w dokumentacji komisji.
Zgodnie z art. 154 § 6 Kodeksu wyborczego członkom komisji wyborczych przysługuje na podstawie przepisów ustawy z 30.10.2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach zaopatrzenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu zadań tych komisji.