O tym zatem, czy dany wydatek należy uwzględnić przy sporządzaniu sprawozdania rocznego o udzielonych zamówieniach, nie decyduje źródło jego finansowania (np. środki europejskie, krajowe czy też środki z funduszu socjalnego lub inwestycyjnego). W konsekwencji nie wszystkie wydatki finansowe ponoszone przez zamawiającego stanowią zamówienie.

Więcej treści o zamówieniach publicznych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Wypróbuj!Sprawdź

Charakteru zamówienia publicznego nie posiada przykładowo przekazywanie:

  • środków przez zamawiającego w ramach wypłat świątecznych dla pracowników,
  • zapomóg losowych,
  • pożyczek remontowych, przeznaczonych dla pracowników zamawiającego,
  • dofinansowania do wypoczynku.

W powyższych sytuacjach zamawiający nie nabywa bowiem z tego tytułu od swoich pracowników żadnych świadczeń, w tym zwłaszcza o charakterze majątkowym.

Natomiast wydatkowanie środków funduszu socjalnego w celu nabycia usługi zorganizowania wycieczki dla pracowników zamawiającego bądź organizacji imprezy integracyjnej co do zasady już łączy się z udzieleniem zamówienia publicznego, a zatem zamówienie to podlega ujawnieniu w treści rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach.

Definicji zamówienia publicznego nie odpowiadają ponadto różnego rodzaju daniny publiczne i opłaty określone w aktach prawnych, na podstawie których następuje wydatkowanie środków pieniężnych przez zamawiającego, takie jak np.:

  • opłaty i wpisy sądowe,
  • opłaty administracyjne,
  • mandaty,
  • opłaty abonamentowe RTV.

Należności te nie są bowiem uiszczane na podstawie odpłatnej umowy cywilnoprawnej zawartej pomiędzy zamawiającym i wykonawcą. W związku z tym takich wydatków nie uwzględnia się w sprawozdaniu rocznym o udzielonych zamówieniach przekazywanym Prezesowi UZP.

Za zamówienia publiczne w rozumieniu ustawy – Prawo zamówień publicznych (dalej: PrZamPubl) nie mogą zostać uznane także rekompensaty wypłacane spółkom kapitałowym w związku z powierzeniem realizacji części zadań publicznych przekazywane na podstawie odrębnych ustaw. Tym samym kwoty wypłacane z tytułu rekompensat nie podlegają uwzględnieniu w przekazywanym przez dany podmiot sprawozdaniu.

W praktyce wątpliwości wywołuje, czy w sytuacji, gdy część zadań komunalnych została powierzona przez Gminę spółce gminnej (np. zimowe utrzymanie dróg), takie wydatki ponoszone na realizację tych zadań podlegają uwzględnieniu w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach. Jak konsekwentnie podkreśla UZP, obowiązek przekazania informacji o danym zamówieniu publicznym w ramach sprawozdania spoczywa na tym podmiocie, który jako zamawiający udzielił danego zamówienia, tj. zawarł z wykonawcą umowę w sprawie zamówienia publicznego. W przypadku zatem, gdy konkretne zadanie komunalne zostało powierzone przez gminę spółce gminnej na innej zasadzie niż w drodze umowy cywilnoprawnej regulującej wzajemne zobowiązania stron, wydatki gminy dokonane w ramach powierzenia zadań nie stanowią zamówienia publicznego i nie podlegają ujawnieniu w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach. Jeżeli natomiast zadanie zostało powierzone przez gminę spółce gminnej w drodze umowy cywilnoprawnej regulującej wzajemne zobowiązania stron (zgodnie z przepisami PrZamPubl), to taki wydatek będzie stanowił zamówienie publiczne i powinien zostać ujęty w sprawozdaniu przez gminę jako zamawiającego (zob. https://www.gov.pl/web/uzp/pytania-i-odpowiedzi-dotyczace-zasad-sporzadzania-rocznego-sprawozdania-o-udzielonych-zamowieniach-na-podstawie-ustawy-pzp-z-2019-r2; dostep: 5.1.2024 r.).

Kolejna wątpliwość dotyczy tego, czy wydatki poniesione z tytułu opłaty parkingowej lub opłaty za przejazd płatną autostradą podlegają uwzględnieniu w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach. W odniesieniu do tego zagadnienia w stanowisku UZP zwrócono uwagę, że zarówno tzw. opłata parkingowa, jak i opłata za przejazd autostradą, uiszczane w związku z korzystaniem z miejsca parkingowego czy też przejazdem płatną autostradą, może mieć dwojaki charakter.

W zakresie tzw. opłat parkingowych wskazano, że w przypadku uiszczenia przez zamawiającego opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania nie dochodzi do zawarcia umowy cywilnoprawnej pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, a w konsekwencji nie jest to udzielenie zamówienia publicznego. Wydatki poniesione z ww. tytułu nie podlegają zatem obowiązkowi ujęcia ich w sprawozdaniu rocznym. Inaczej natomiast należy ocenić sytuację, w której zamawiający zawiera umowę, której przedmiotem jest korzystanie z płatnego parkingu prowadzonego przez podmiot nienależący do sektora publicznego. W takim przypadku mamy bowiem do czynienia z udzieleniem zamówienia publicznego. Informacje odnośnie do takiej umowy zamawiający obowiązany jest uwzględnić w sprawozdaniu.

Z kolei opłata za przejazd autostradą nie została wymieniona w katalogu opłat administracyjnych, wskazanych w art. 13 ust. 1 ustawy o drogach publicznych. Niemniej z uwagi na fakt, że stanowi świadczenie należne za przejazd autostradą, a zatem drogą publiczną, ma ona charakter zbliżony do opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. O tym, czy opłata za przejazd autostradą ma charakter publicznoprawny, czy cywilnoprawny, decyduje sposób ustalenia opłaty za przejazd autostradą, co łączy się bezpośrednio z podmiotem zarządzającym danym odcinkiem autostrady. W przypadku, gdy podmiotem tym jest Szef Krajowej Administracji Skarbowej, opłata za przejazd autostradą będzie stanowić opłatę publiczną, gdyż Szef Krajowej Administracji Skarbowej jest organem państwowym, a wysokość opłaty ustalona jest przepisami prawa powszechnie obowiązującego. Wydatek poniesiony przez zamawiającego tytułem uiszczenia ww. opłaty nie będzie zatem podlegać uwzględnieniu w sprawozdaniu. W tym przypadku nie dochodzi bowiem do udzielenia zamówienia publicznego.

System Legalis Administracja – kompleksowe wsparcie każdego urzędnika. Wypróbuj! Sprawdź

Natomiast gdy podmiotem pobierającym opłaty za przejazd autostradą jest spółka, z którą Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad albo drogowa spółka specjalnego przeznaczenia zawarli umowę o budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady, na warunkach określonych w tej umowie, opłaty za przejazd autostradą pobrane przez spółkę co do zasady stanowią jej przychód. W tym przypadku opłaty za przejazd autostradą stanowią świadczenie uiszczane na podstawie umowy odpłatnej zawieranej z użytkownikiem autostrady na zasadach określonych regulaminem korzystania z autostrady, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. W przypadku zatem uiszczania przez zamawiającego opłaty za przejazd autostradą na rzecz ww. spółki, dochodzi do udzielenia zamówienia publicznego w rozumieniu przepisu art. 7 pkt 32 PrZamPubl, a zatem wartość wydatków poniesionych z tego tytułu podlega uwzględnieniu w sprawozdaniu rocznym.