Organ, który wydał wadliwą decyzję przyznającą świadczenie z pomocy społecznej, nie ma żadnych prawnych możliwości odzyskania wypłaconych świadczeń w wyniku własnej pomyłki. Organ może jedynie dochodzić zwrotu świadczeń od pracownika na ogólnych zasadach wynikających z prawa cywilnego na podstawie przepisów o naprawieniu szkody.

Skonsultuj z ekspertem rozwiązanie problematycznych kwestii. Sprawdź

Tytułem wstępu udzielający odpowiedzi przyjmuje, że chodzi o zasiłek celowy na podstawie przepisów ustawy o pomocy społecznej (dalej: PomSpołU).

Przepisy PomSpołU nie regulują wprost kwestii ustalenia (przyznania) przez organ w drodze decyzji świadczenia, które od początku nie przysługiwało w związku z niespełnianiem przez stronę przesłanek ustawowych przyznania danego świadczenia. Jednakże zgodnie z przepisem art. 14 PomSpołU w sprawach nieuregulowanych w PomSpołU stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: KPA), jeżeli PomSpołU nie stanowi inaczej.

Okoliczność wskazana w zapytaniu jest przesłanka stwierdzenia nieważności decyzji. Zgodnie bowiem z przepisem art. 156 § 1 pkt 2 KPA organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa.

Co jednak istotne – zgodnie z przepisem art. 157 § 1 KPA właściwym do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach wymienionych w art. 156 KPA jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze – ten organ. W okolicznościach podanych w zapytaniu należy zatem wystąpić do organu wyższego stopnia, w warunkach decyzji przyznającej świadczenie z pomocy społecznej będzie to samorządowe kolegium odwoławcze i oczekiwać, aż decyzja taka zostanie wydana. Po jej wydaniu wadliwa decyzja organu I instancji (organu, który wydał wadliwą decyzję) zostaje wyeliminowana z obrotu prawnego.

Tu przechodzimy do kwestii zwrotu świadczenia. Otóż organ, który wydał wadliwą decyzję przyznającą świadczenie z pomocy społecznej, nie ma żadnych prawnych możliwości odzyskania wypłaconych świadczeń w wyniku własnej pomyłki. Nie są to bowiem świadczenia nienależne w rozumieniu przepisów PomSpołU. Zgodnie bowiem z przepisem art. 6 pkt 16 PomSpołU świadczenie nienależnie pobrane to świadczenie pieniężne uzyskane na podstawie przedstawionych nieprawdziwych informacji lub niepoinformowania o zmianie sytuacji materialnej lub osobistej, a żadna z tych okoliczności nie zachodzi jeżeli błąd popełnił organ. Organ może jedynie dochodzić zwrotu świadczeń od pracownika na ogólnych zasadach wynikających z prawa cywilnego na podstawie przepisów o naprawieniu szkody.

Sektor publiczny – Sprawdź aktualną listę szkoleń Sprawdź