- W komentarzu wyjaśniono wątpliwości interpretacyjne wynikające z ostatniej nowelizacji ustawy z 13.9.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 250), której przepisy odnoszą się do, m.in.: ustaw samorządowych, prawa ochrony środowiska i prawa zamówień publicznych.
- Kompendium wiedzy dla urzędników przygotowujących uchwały oraz wydających i zmieniających decyzje z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi, jak również dla osób zajmujących się wyliczaniem opłat za odbiór opadów z nieruchomości.
- Komentarz zawiera praktyczne tabele, schematy oraz zestawienia niezbędnych procedur stosowanych w gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Pozycja to również liczne gotowe wzory uchwał, decyzji, zawiadomień i innych aktów administracyjnych.
I. KomentarzZobacz także:
1. Nieruchomości objęte systemem odbierania odpadów komunalnych przez gminę (art. 6c ust. 1, 2, 3, 4 CzystGmU)
Ustawodawca na potrzeby organizacji systemu gospodarowania odpadami komunalnymi pogrupował nieruchomości na terenie gminy (a przez to ich właścicieli), przyjmując jako główne kryterium podziału ich funkcje:
1) mieszkaniową, i
2) inne.
Podział ten nawiązuje do definicji odpadów komunalnych, które powstają w gospodarstwach domowych (…) lub pochodzą od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych (art. 3 ust. 1 pkt 7 OdpadyU).
W efekcie na terenie gminy w systemie gospodarowania odpadami występują nieruchomości, na których:
1) zamieszkują mieszkańcy, gdzie są realizowane potrzeby mieszkaniowe niekoniecznie o stałym charakterze, co najmniej jednej osoby (tzw. zamieszkane);
2) nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, np.: placówki oświatowe, urzędy, zakłady produkcyjne, obiekty usługowe, ogrody działkowe, cmentarze (tzw. niezamieszkane);
3) w części zamieszkane, a w części niezamieszkane, np. budynek z usługami w parterze i mieszkaniami na wyższych kondygnacjach (tzw. mieszane).
Gmina ma obowiązek zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy i prawo do organizacji odbierania odpadów, od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. Korzystając z przysługującego prawa gmina może objąć systemem:
1) wszystkich właścicieli takich nieruchomości;
2) właścicieli określonych nieruchomości.
Kryterium wyboru określonych nieruchomości może być rodzaj działalności prowadzonej na ich terenie. Ustawodawca nie wykluczył innych kryteriów wyboru określonych nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a które gmina może objąć zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych. Warunkiem skorzystania przez gminę z tego prawa jest podjęcie uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego. Uchwałę taką gmina może podjąć w każdym czasie.
Jeżeli rada gminy nie podejmie uchwały w sprawie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, właściciele takich nieruchomości nie są zobowiązani do uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W takiej sytuacji właściciele nieruchomości pozbywają się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych w sposób określony w art. 6 ust. 1 pkt. 2 CzystGmU.
Uchwała o objęciu nieruchomości niezamieszkanych systemem gospodarowania odpadami komunalnymi zorganizowanym przez gminę nie dotyczy nieruchomości stanowiących teren zamknięty, jeżeli jest to podyktowane koniecznością ochrony informacji niejawnych. W takim przypadku jednostki organizacyjne, do których należą tereny zamknięte są zobowiązane do samodzielnego i zgodnego z prawem (w tym z regulaminem utrzymania czystości i porządku) pozbywania się wytworzonych odpadów komunalnych. Nie muszą jednak zawierać umowy na odbieranie odpadów komunalnych. Aktualny wykaz terenów zamkniętych resortu obrony narodowej określa Załącznik do decyzji Nr 231/MON Ministra Obrony Narodowej z 14.7.2016 r. (poz. 126).
Sposób wyboru wykonawcy odbierania/odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy (art. 6c ust. 2a CzystGmU)
Przepis art. 6c ust. 2a CzystGmU, obowiązujący od 1.1.2017 r. zobowiązuje wójta/burmistrza/prezydenta do zorganizowania przetargu w trybie ZamPublU w odniesieniu do odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości niezamieszkanych, o ile gmina skorzysta z prawa objęcia takich nieruchomości systemem odbierania odpadów zorganizowanym przez gminę (na podstawie art. 6c ust. 2 CzystGmU). W tym przypadku nie może mieć zastosowania udzielanie zamówień typu in-house w trybie z wolnej ręki.
Powiązane przepisy prawne:
• art. 3 ust. 1 pkt 7 OdpadyU
• ZamPublU
II. Tezy z orzecznictwa
1. Wyrok WSA we Wrocławiu z 24.10.2013 r. (II SA/Wr 477/13, Legalis)
Odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy
Przepis art. 6c ust. 2 CzystGmU nie nakłada na radę gminy obowiązku w przedmiocie odbierania odpadów z nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, lecz wprowadza fakultatywność w zakresie objęcia takich nieruchomości systemem odbierania odpadów. Literalne brzmienie przywołanego przepisu wskazuje jednoznacznie, że rada gminy może skorzystać z przyznanego jej uprawnienia albo nie.
2. Wyrok NSA z 3.7.2014 r. (II OSK 282/14, Legalis)
Niedopuszczalność różnicowania właścicieli nieruchomości z terenów niezamieszkanych pod kątem zasad odbierania odpadów komunalnych
Nadanie tej uchwale rangi aktu prawa miejscowego niewątpliwie determinuje jej treść normatywną. Musi ona bowiem zawierać normy o charakterze generalnym, a więc kierowane do pewnej klasy adresatów wyróżnionych ze względu na jakąś ich wspólną cechę i normy abstrakcyjne tzn. ustanawiające pewne wzory zachowań. Konsekwencją abstrakcyjności normy jest jej powtarzalność, czyli „wielokrotność zastosowań”. Charakter uchwały, jako aktu prawa miejscowego wyklucza zatem zamieszczenie w niej postanowień indywidualnych i konkretnych.
III. Z praktyki
(…)
Wykaz terenów zamkniętych
Aktualny wykaz terenów zamkniętych resortu obrony narodowej określa Załącznik do decyzji Nr 231/MON Ministra Obrony Narodowej z 14.7.2016 r. (poz. 126).
IV. Wzory
1. Wzór uchwały rady gminy w sprawie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy
- Weryfikacja umów na wywóz odpadów komunalnych z mieszkańcami w gminie
- Opłata za gospodarowanie odpadami w gminie – odpowiedzialność współwłaścicieli nieruchomości
- Uprawnienie współwłaściciela do złożenia nowej deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w gminie
- Nałożenie kary na gminny zakład budżetowy za złożenie po terminie sprawozdania odpadowego
- Konieczność uzasadniania decyzji rady gminy w sprawie wprowadzenia stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi
Więcej o systemie gospodarowania odpadami komunalnymi w gminie znajdziesz w module Gospodarka komunalna i ochrona środowiska >>
