Projekt ustawy określa:

  • zadania ochrony ludności w czasie pokoju i w czasie wojny;
  • organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności;
  • zasady planowania ochrony ludności i obrony cywilnej;
  • zasady funkcjonowania systemu wykrywania zagrożeń, ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach;
  • zasady użytkowania i ewidencjonowania obiektów zbiorowej ochrony;
  • zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej oraz sposób powoływania personelu do obrony cywilnej;
  • finansowanie ochrony ludności i obrony cywilnej.
Więcej treści o ustroju i organizacji po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Wypróbuj!Sprawdź

Z informacji rządowych wynika, że konstrukcję systemu ochrony ludności oparto o istniejące struktury, aby optymalnie wykorzystać istniejące zasoby, obejmujące w szczególności potencjał Państwowej Straży Pożarnej, ochotniczych straży pożarnych, struktur zarządzania kryzysowego, systemu powiadamiania ratunkowego, Państwowego Ratownictwa Medycznego, podmiotów leczniczych oraz organizacji pozarządowych.

Ważne

Zaproponowano zasadę pomocniczości i wsparcia organów poszczególnych szczebli zarządzania bezpieczeństwem powszechnym. Ma ona mieć zastosowanie w przypadku, gdy określone zadanie nie może być kompleksowo wykonane na danym poziomie.

Ważnym elementem nowych przepisów ma być też wzmocnienie społecznej odporności, czyli przygotowanie społeczeństwa do właściwych zachowań w sytuacjach zagrożenia. Chodzi tu o działania, jak np. edukacja dla bezpieczeństwa, szkolenia i ćwiczenia, społeczne kampanie informacyjne oraz samoedukacja. Ważna jest tu też rola obywateli, organizacji pozarządowych oraz zawodowych służb ratowniczych.

Zadania ochrony ludności mają wykonywać organy i podmioty ochrony ludności, w zależności od rodzaju i skali zagrożeń i właściwości organu lub podmiotu, na zasadach subsydiarności. Natomiast podmioty ochrony ludności będą obowiązane do współpracy z organami ochrony ludności, stosownie do swoich możliwości, kompetencji, obszaru i zakresu działania.

Ważne

Zadania ochrony ludności mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa ludności przez ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia, infrastruktury niezbędnej dla zaspokojenia potrzeb bytowych, dziedzictwa kulturowego i środowiska w sytuacji zagrożenia naturalnego, wywołanego działalnością człowieka lub awarią techniczną.

Organami ochrony ludności będą:

  • wójt (burmistrz, prezydent miasta),
  • starosta,
  • marszałek województwa,
  • wojewoda,
  • ministrowie kierujący działami administracji rządowej,
  • minister spraw wewnętrznych.

Natomiast podmiotami ochrony ludności mają być m.in.:

  • Rządowe Centrum Bezpieczeństwa,
  • jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej,
  • ochotnicze straże pożarne,
  • służby, inspekcje i straże,
  • Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych,
  • podmioty lecznicze,
  • społeczne organizacje ratownicze,
  • podmioty gospodarcze zapewniające podstawowe usługi społeczne.
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie. Wypróbuj System Legalis Administracja. Sprawdź

W ramach roli przypisanej ministrowi spraw wewnętrznych projekt przewiduje wzmocnienie jego roli oraz wojewodów w zakresie współpracy z administracją samorządową. Jednym z najbardziej istotnych elementów porządkujących będzie zmniejszenie liczby dokumentów planistycznych. Ponadto minister ma:

  • odpowiadać za koordynację podejmowanych działań z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej;
  • mieć przyznane szereg narzędzi prawnych, organizacyjnych, jak i finansowych pozwalających na sprawne wykonywanie zadań w poszerzonym wymiarze (obecnie minister kieruje zarządzaniem kryzysowym jedynie w sytuacjach wymagających natychmiastowego działania);
  • przejąć nadzór nad systemami ostrzegania i alarmowania;
  • być odpowiedzialny za zapewnienie warunków do organizowania szkoleń na poziomie centralnym, w ramach jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej (dotyczy to w szczególności kształcenia kadr na potrzeby ochrony ludności oraz prowadzenia prac naukowo-badawczych w tym zakresie).

Projekt opisuje także wykrywanie zagrożeń, ostrzeganie, powiadamianie i alarmowanie o zagrożeniach. Założono, że zagrożenia dla ludności wykrywane są za pomocą systemu wykrywania zagrożeń integrującego m.in.:

  • system wykrywania skażeń Sił Zbrojnych RP – nadzorowany przez Ministra Obrony Narodowej,
  • sieci i systemy nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych,
  • system stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych i placówek prowadzących pomiary skażeń promieniotwórczych,
  • system wykrywania i alarmowania o zagrożeniach uderzeniami z powietrza.

Ponadto, wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta, wojewoda i minister spraw wewnętrznych mają opracowywać plany przemieszczenia (ewakuacji) ludności do miejsc bezpiecznych odpowiednio na obszarze gminy, powiatu, województwa i kraju, które będą stanowiły załącznik funkcjonalny do planów zarządzania kryzysowego sporządzanych przez te organy. Plany te mają zawierać, m.in.:

  • liczbę osób przewidzianych do ewakuacji na danym obszarze,
  • wykaz dóbr kultury i dziedzictwa narodowego przewidzianych do ewakuacji na danym obszarze,
  • wykaz dróg i linii kolejowych przewidzianych do wykorzystania podczas ewakuacji,
  • wykaz miejsc zakwaterowania przygotowanych na potrzeby przyjęcia ludności ewakuowanej, niezbędnych sił i środków transportowych niezbędnych do przeprowadzenia ewakuacji na danym obszarze.
Ważne

Na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności mają być przeznaczane corocznie środki w wysokości nie niższej niż 0,3% PKB.