W kontekście podanej problematyki warto w pierwszej kolejności przytoczyć regulacje art. 403 ust. 4 i 5 PrOchrŚrod.
Z podanych regulacji wynika, po pierwsze, że finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej, o którym mowa w ust. 1 i 2, może polegać na udzielaniu dotacji celowej w rozumieniu przepisów FinPubU z budżetu gminy lub budżetu powiatu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji:
1) podmiotów niezaliczonych do sektora finansów publicznych, w szczególności:
a) osób fizycznych,
b) wspólnot mieszkaniowych,
c) osób prawnych,
d) przedsiębiorców;
2) jednostek sektora finansów publicznych będących gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi.
Po drugie, zasady udzielania dotacji celowej, o której mowa w ust. 4, obejmujące w szczególności kryteria wyboru inwestycji do finansowania lub dofinansowania oraz tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej rozliczania określa odpowiednio rada gminy albo rada powiatu w drodze uchwały.
Na podstawie ww. regulacji prawnych samorządy szczebla gminnego i powiatowego wprowadzają w ramach uchwał różne systemy dotacyjne wspierające ochronę środowiska. Jednym z nich są dotacje na wymianę źródeł ciepła na ekologiczne, w tym z energii odnawialnej.
W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Kolegium RIO w Poznaniu z 20.4.2022 r. (Nr 12.598/2022; https://bip.poznan.rio.gov.pl). We wskazanym orzeczeniu nadzorczym stwierdzono nieważność uchwały rady gminy w sprawie zmiany uchwały w sprawie udzielania dotacji celowej na dofinansowanie inwestycji w zakresie ochrony środowiska z uwagi na naruszenie przepisów art. 7 ust. 3 i ust. 3a PostPomPubU. Z podanych przepisów wynika, po pierwsze, że projekt programu pomocowego przewidujący udzielenie pomocy de minimis podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu (UOKiK), który w terminie 14 dni może przedstawić zastrzeżenia dotyczące przejrzystości zasad udzielania pomocy. Nadto, projekt programu pomocowego przewidujący udzielenie pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie podlega zgłoszeniu ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa, który w terminie 14 dni może przedstawić zastrzeżenia dotyczące przejrzystości zasad udzielania pomocy. Organ nadzoru ustalił, że projekt uchwały rady gminy w sprawie zmiany uchwały w sprawie udzielania dotacji celowej na dofinansowanie kosztów inwestycji w zakresie ochrony środowiska, nie został zgłoszony do Prezesa UOKiK oraz do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W ocenie organu nadzoru zaniechanie to stanowi istotne naruszenie art. 7 ust. 3 i ust. 3a oraz 12 ust. 1 PostPomPubU i skutkuje stwierdzeniem nieważności treści uchwały w całości.
Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy przed pojęciem uchwały w sprawie zmiany uchwały w sprawie udzielenia dotacji musi dokonać zgłoszenia projektu uchwały do Prezesa UOKiK i ministra właściwego do spraw rolnictwa, aby te podmioty wypowiedziały się w kontekście zapisów dotyczących pomocy de minimis.