W przypadku uczniów w wieku 16–18 lat odbywających praktyczną naukę zawodu w ramach umowy podpisanej ze szkołą lub uczelnią wyższa, podmiot przyjmujący powinien wobec takich osób stosować przepisy rozporządzenia RM z 19.6.2023 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. z 2023 r. poz. 1240) i nie zlecać im prac wymienionych w zawartych w nim wykazie.
Pracownik młodociany a praktykant
Stosownie do postanowień art. 190 KP, młodocianym w rozumieniu KP jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat. Zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 15 lat poza ściśle określonymi przypadkami (m.in. w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu albo w celu przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy).
W myśl art. 204 KP nie wolno zatrudniać młodocianych przy pracach wzbronionych, których wykaz został określony w przepisach rozporządzenia RM z 19.6.2023 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. z 2023 r. poz. 1240).
Pomimo tego, że przepisy KP co do zasady mają zastosowanie do pracowników, a więc do osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, to jednak w przypadku takim jak opisany, w którym pracodawca przyjmuje na praktyki uczniów na podstawie umów zawartych z placówkami oświatowymi, należy uwzględniać przepisy powyższego rozporządzenia i nie zlecać uczniom w wieku do lat 18 prac wymienionych w zawartych w nim wykazie.
Praktyki pełnoletnich
W przypadku starszych uczniów i studentów nie ma już konkretnych ograniczeń. W praktyce przyjmuje się jednak – co często wynika również z treści umów zawartych pomiędzy szkołami/uczelniami a pracodawcami – że takim osobom nie zleca się prac uznanych za szczególnie niebezpieczne w rozumieniu przepisów rozporządzenia MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.). Dla przypomnienia należy wyjaśnić, że są to prace, przy których wykonywaniu występuje zwiększone zagrożenie lub prace, które są wykonywane w utrudnionych warunkach. Do takich prac zalicza się:
- roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części,
- prace w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych,
- prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych,
- prace na wysokości,
oraz prace określone jako szczególnie niebezpieczne w innych przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy lub w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji, a także inne prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, uznane przez pracodawcę jako szczególnie niebezpieczne.