Podstawą wymiaru do naliczania odpisu podstawowego na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych jest przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z drugiego półrocza stanowiło kwotę wyższą. Wysokość tego wynagrodzenia ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” nie później niż do 20 lutego każdego roku (art. 5 ust. 7 ustawy o zfśs). W 2022 r. wynagrodzenie to ustalane jest na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2019 r. (art. 5k ustawy o zfśs), wynosi ono 4434,58 zł (Mon. Pol. z 2020 r. poz. 195).

Odpisy na pracownika zatrudnionego w warunkach zwykłych, w warunkach szczególnych oraz młodocianego mają charakter obligatoryjny. Pracodawca tworzący fundusz socjalny ma obowiązek obliczyć je i przekazać na konto Funduszu. Pracodawca może ponadto zdecydować (w formie zapisu w regulaminie), że będzie dodatkowo zwiększał fundusz odpisem na każdego pracownika niepełnosprawnego oraz emeryta i rencistę. Takie zwiększenia odpisu mają charakter fakultatywny, pracodawca nie musi ich naliczać. Wszystkie odpisy (obligatoryjne i fakultatywne) tworzą jeden fundusz.

Odpis podstawowy (obowiązkowy) w 2022 r.

Na jednego zatrudnionego

% podstawy wymiaru

kwota

pracownika

37,5

1662,97 zł

pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze – w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych

50

2217,29 zł

pracownika młodocianego

1 rok nauki

5

221,73 zł

2 rok nauki

6

266,07 zł

3 rok nauki

7

310,42 zł

Zwiększenie odpisu (nieobowiązkowe) w 2022 r.

w stosunku do pracownika, który posiada orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności

dodatkowo 6,25

dodatkowo 277,16 zł

na każdego emeryta i rencistę, nad którym pracodawca sprawuje opiekę

6,25

277,16 zł

Pracodawca, który utworzy żłobek lub klub dziecięcy ma możliwość zwiększenia odpisu na zfśs o 7,5% na każdego pracownika – w 2022 r. jest to 332,59 zł (art. 5 ust. 5a ustawy o zfśs). Możliwość taka dotyczy pracodawców, którzy łącznie spełniają trzy warunki:

1) utworzyli zakładowy żłobek lub klub dziecięcy;

2) przeznaczyli na żłobek lub klub dziecięcy z odpisu podstawowego kwotę odpowiadającą równowartości 7,5% odpisu na fundusz;

3) przeznaczyli całość zwiększenia funduszu na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego.

Przepisów ustawy o zfśs dotyczące wysokości odpisu nie stosuje się do:

1) publicznych uczelni wyższych;

2) szkół i placówek objętych systemem oświaty w stosunku do nauczycieli podlegających przepisom Karty Nauczyciela.

Ważne

Prawidłowość kalkulacji odpisu podstawowego i terminowość przekazania go na konto funduszu mogą zostać skontrolowane przez inspektora Państwowej Inspekcji Pracy.