Wysokość grzywny zależy od rodzaju regulacji, które pracodawca naruszy. Zwykle jest zapisana w sposób widełkowy, ale są i takie kary finansowe, których poziom jest stały.
Za naruszenie przepisów o dokumentacji pracowniczej
Grzywna od 1000 zł do 30 000 zł za zaniedbywanie obowiązku prowadzenia dokumentacji pracowniczej (dokumentacja związana ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracownika) nie jest nowością. Jednak od 1.1.2019 r. zakres odpowiedzialności pracodawcy się zwiększył. To efekt wprowadzenia od tej daty możliwości prowadzenia dokumentacji w formie elektronicznej lub papierowej (poprzednio była dopuszczalna wyłącznie ta druga), zaostrzenia zasad bezpieczeństwa jej przechowywania oraz skrócenia okresów archiwizacji. W konsekwencji obecnie pracodawca popełnia wykroczenie, jeśli dokumentacji pracowniczej:
– nie prowadzi,
– nie przechowuje przez ustawowo przewidziane – podstawowe i wydłużone – okresy (nowe wykroczenie),
– nie zabezpiecza przed uszkodzeniem lub zniszczeniem (dokumentacja jest pozostawiona w warunkach grożących uszkodzeniem lub zniszczeniem).
Może się spodziewać mandatu do 2000 zł lub do 5000 zł (przy kolejnym naruszeniu tych samych przepisów) od inspektora pracy. Gdy sprawa trafi do sądu, ten orzeknie wyższą grzywnę, nieprzekraczającą górnego poziomu 30 000 zł.
Za naruszanie regulacji o PPK
Zupełnie nowe kary finansowe grożą pracodawcy, który zostanie objęty nowym systemem oszczędzania – Pracowniczymi Planami Kapitałowymi (dalej PPK), a nie będzie przestrzegał przepisów z tej materii – patrz tabela. Obowiązują one od 1.1.2019 r., ale wdrażanie samego systemu będzie następować w ciągu 2 lat. Pierwsza grupa największych pracodawców, zatrudniających minimum 250 osób według stanu na dzień 31.12.2018 r., wejdzie do niego 1.7.2019 r. Natomiast kolejni pracodawcy, jeśli nie będą ich dotyczyły okoliczności wyłączające:
– 1.1.2020 r. – zatrudniający min. 50 osób na dzień 30.6.2019 r.,
– 1.7.2020 r. – zatrudniający min. 20 osób na dzień 31.12.2019 r.
– 1.1.2021 r. – pozostali.
Wysokość grzywien za działanie wbrew przepisom o PPK*
Wysokość grzywny |
Czyny zagrożone grzywną |
Do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego |
Nieterminowe zawarcie umowy o zarządzanie PPK |
Nakłanianie osoby zatrudnionej lub uczestnika PPK do rezygnacji z oszczędzania w PPK |
|
Od 1000 zł do 1 000 000 zł |
Niewykonanie obowiązku zawarcia w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej umowy o prowadzenie PPK w przewidzianym terminie |
Niedokonywanie wpłat do PPK w przewidzianym przepisami terminie |
|
Niezgłaszanie wymaganych ustawą danych lub zgłaszanie nieprawdziwych danych albo udzielanie w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawianie ich udzielenia |
|
nieprowadzenie dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK |
*kary będą nakładane w trybie Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia
Za naruszenie przepisów o potrąceniach w ramach egzekucji alimentów
Nowe kary są też przewidziane dla pracodawców w związku z planami poprawy skuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych. Od 1.12.2020 r. grzywna od 1500 zł do 45 000 zł ma być nakładana na tych z nich, którzy nie potwierdzają na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę przed dopuszczeniem go do pracy, a pracownik ten:
– jest osobą, wobec której toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów (dalej dłużnik alimentacyjny),
– zalega ze spełnieniem świadczeń alimentacyjnych za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Z taką samą karą finansową będzie musiał się liczyć pracodawca, który wbrew obowiązkowi będzie wypłacał wynagrodzenie wyższe niż wynikające z zawartej umowy o pracę, bez dokonania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, pracownikowi będącemu dłużnikiem alimentacyjnym, zalegającemu ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Obie powyższe reguły będą miały zastosowanie do pracodawców lub osób działających w ich imieniu, zatrudniających po 30.11.2020 r. dłużników alimentacyjnych:
– którzy pracują bez potwierdzonych warunków zatrudnienia na piśmie i nie spłacają swoich zobowiązań alimentacyjnych od ponad 3 miesięcy, lub
– którym wypłacają wynagrodzenie wyższe niż wynikające z zawartej umowy o pracę, bez dokonania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych.