Zgodnie z art. 9 i 9a ustawy z 22.8.1997 r. o publicznej służbie krwi, honorowi dawcy krwi korzystają z wielu uprawnień w tym nowych obowiązujących od stycznia 2021 r. Zmiana została dodana na mocy art. 3 pkt 2 ustawy z 21.1.2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakazanych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.

Z art. 9 wynika, że zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje:

  1. zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od wykonywania czynności służbowych w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach;
  2. zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy;
  3. zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju; koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi;
  4. posiłek regeneracyjny.
Więcej treści o prawie pracy po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Wypróbuj!Sprawdź

Natomiast art. 9a stanowi, że w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii:

  1. honorowemu dawcy krwi, który oddał krew lub jej składniki, w tym osocze po chorobie COVID-19, przysługują uprawnienia, o których mowa w art. 9, z tym, że wymiar zwolnienia od pracy oraz zwolnienia od wykonywania czynności służbowych przysługuje w dniu, w którym oddał krew lub jej składniki, oraz w dniu następnym;
  2. honorowemu dawcy krwi, który oddał co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocze po chorobie COVID-19, przysługuje ulga w wysokości 33% na przejazdy w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego:
  3. kolejowego w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej,
  4. kolejowego w 2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne

– na podstawie biletów jednorazowych.

Interpelacja poselska w sprawie dodatku do emerytury dla honorowych dawców krwi

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w odpowiedzi na interpelację poselską w sprawie możliwości wprowadzenia dodatku do emerytury dla honorowych dawców krwi, wskazuje, że w resorcie rodziny i polityki społecznej nie planuje się podjęcia działań zmierzających do wprowadzenia regulacji prawnych w postulowanym zakresie.

W drodze interpelacji wystosowano pytanie, czy Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej planuje wprowadzenie analogicznego rozwiązania dla honorowych dawców krwi do tego przyjętego w ustawie z 17.12.2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych, która dała możliwość uzyskania specjalnego świadczenia w formie dodatku do emerytury w wysokości 200 zł dla strażaków OSP. Jednocześnie zaproponowano rozwiązanie, które pozwoli przyznanie po spełnieniu określonych warunków, specjalnego świadczenia w postaci dodatku do emerytury w wysokości 200 zł miesięcznie honorowym dawcom krwi. Wspomnianymi warunkami mogłoby być w szczególności udokumentowane oddanie 60 litrów krwi w przeliczeniu na czystą krew dla mężczyzn oraz 40 litrów dla kobiet.

Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie. Wypróbuj System Legalis Administracja. Sprawdź

Uzasadnienie stanowiska MRiPS

MRiPS uzasadniło swoje stanowisko tym, że w nowym systemie emerytalnym, określonym przepisami ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, źródłem finansowania świadczenia jakim jest emerytura jest fundusz tworzony ze składek opłacanych przez pracowników i pracodawców. Wymiar świadczeń jest więc ściśle związany z wysokością składek odprowadzanych do systemu ubezpieczeń społecznych przez danego pracownika w całym okresie jego aktywności zawodowej oraz z długością okresu ich opłacania. Im więcej składek wpłaconych do systemu i im wyższy wiek przejścia na emeryturę, tym emerytura jest wyższa. Zgłoszony postulat wprowadzenia specjalnego świadczenia dla honorowych dawców krwi w postaci dodatku do emerytury w wysokości 200 zł miesięcznie, stałby w sprzeczności z tym założeniem. Postulat ten stałby również w sprzeczności z rozwiązaniami wynikającymi z reformy systemu ubezpieczeń społecznych z 1999 r.