Istnieją jednak grupy osób, które nie mają obowiązku opłacania składki zdrowotnej. Co więcej, nowe przepisy przewidują zwolnienie ze składki zdrowotnej dla dodatkowych grup przedsiębiorców.

Emeryt i rencista

Pierwszą grupą osób zwolnionych z opłacania składki zdrowotnej są osoby prowadzące działalność gospodarczą (oraz osoby z nimi współpracujące), które mają ustalone prawo do emerytury lub renty. Osoby takie muszą jednak spełniać dwa dodatkowe warunki, tj.: 1) świadczenie emerytalne lub rentowe nie przekracza kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz 2) miesięczny przychód z działalności gospodarczej nie przekracza 50% kwoty emerytury minimalnej lub podatek dochodowy rozliczany jest w formie karty podatkowej. Co istotne, oba wymienione wyżej warunki muszą być spełnione jednocześnie.

Ważne

Składki zdrowotnej nie zapłaci zatem emeryt, który otrzymuje niską emeryturę a miesięczny przychód z jego działalności nie przekracza połowy najniższej emerytury, jak również emeryt z niskim świadczeniem rozliczający dochody firmy w formie karty podatkowej.

Przedsiębiorca na urlopie macierzyńskim

Co do zasady, osoby prowadzące działalność gospodarczą zwolnione są z opłacania składek ZUS w okresie pobierania zasiłku chorobowego lub zasiłku opiekuńczego. Zwolnienie to dotyczy jednak tylko składek na ubezpieczenie społeczne. Nie dotyczy zaś składki zdrowotnej. Oznacza to, że w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim, przedsiębiorca musi nadal opłacać pełną składkę zdrowotną.

Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku urlopu macierzyńskiego. Kobiety prowadzące działalność gospodarczą nie muszą bowiem opłacać składki zdrowotnej w okresie trwania urlopu macierzyńskiego. Jest jednak jeden warunek: Zwolnienie to dotyczy jedynie tych kobiet, które pobierają zasiłek macierzyński w kwocie nie wyższej niż kwota tzw. świadczenia rodzicielskiego (które obecnie wynosi 1000 zł netto). Jeśli zasiłek macierzyński jest wyższy od tej kwoty, zwolnienie ze składki zdrowotnej nie przysługuje.

Zwolnienie z opłacania składki zdrowotnej przysługuje niezależnie od tego z jakiego tytułu nabyte zostało prawo do zasiłku macierzyńskiego. Kobietom, które prowadzą działalność gospodarczą, ale prawo do zasiłku nabyły z innego tytułu (np. z etatu), również przysługuje zwolnienie z opłacania „firmowej” składki zdrowotnej.

Ważne

Zwolnienie z opłacania składki zdrowotnej, na takich samych zasadach, przysługuje również osobom współpracującym przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Osoby niepełnosprawne

Składki zdrowotnej nie muszą również płacić osoby prowadzące działalność gospodarczą (oraz osoby z nimi współpracujące), które posiadają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Jednak i w tym przypadku musi być spełniony dodatkowy warunek. Składki zdrowotnej nie zapłacą bowiem jedynie te osoby, których miesięczny przychód z działalności gospodarczej nie przekracza 50% kwoty emerytury minimalnej. Składki zdrowotnej nie zapłaci również osoba niepełnosprawna, która rozlicza się w formie karty podatkowej.

Co ważne, w przypadku wszystkich opisanych powyżej grup (emeryci i renciści, kobiety na urlopie macierzyńskim oraz osoby niepełnosprawne), brak obowiązku opłacania składki zdrowotnej nie powoduje utraty prawa do ubezpieczenia. Osoby te nadal podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu (choć nie płacą składki) i mogą cały czas korzystać z publicznych świadczeń zdrowotnych.

Działalność gospodarcza na ryczałcie

Nowe przepisy obowiązujące od stycznia 2022 roku wprowadziły zwolnienie ze składki zdrowotnej dla kolejnej grupy przedsiębiorców. Co istotne, w tym przypadku zwolnienie nie będzie uzależnione od nabytych praw emerytalnych czy rentowych, ani też od posiadania orzeczenia o niepełnosprawności.

Zgodnie z nowymi przepisami, zwolnienie ze składki zdrowotnej przysługuje także tym osobom prowadzącym działalność gospodarczą, które jednocześnie uzyskują również dochody z umowy o pracę (zobacz szczegóły).

Zwolnienie ze składki zdrowotnej z tytułu działalności gospodarczej przysługuje w tym przypadku po spełnieniu określonych warunków, tj.:

  • przychody uzyskiwane z tytułu umowy o pracę nie przekraczają kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę,
  • przychody uzyskiwane z działalności gospodarczej rozliczane są w oparciu o ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
  • przychody z działalności gospodarczej nie przekraczają kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Spełnienie powyższych warunków oznacza zaistnienie tzw. zbiegu tytułów ubezpieczeń. Osoba, która spełnia wszystkie te warunki, od 2022 roku ma prawo do opłacania składki zdrowotnej tylko z jednego tytułu, tj. z tytułu umowy o pracę. Dodatkowy tytuł, tj. prowadzona dodatkowo działalność gospodarcza, nie będzie zatem rodzić obowiązku opłacania składki zdrowotnej.

Obowiązki społeczne i obywatelskie

W lipcu 2022 roku wchodzi w życie kolejna nowelizacja przepisów, a wraz z nią kolejne zmiany w zakresie obowiązku opłacania składki zdrowotnej. Nowe przepisy przewidują bowiem zwolnienie ze składki zdrowotnej dla dodatkowych grup osób.

Począwszy od lipca 2022 roku z opłacania składki zdrowotnej zwolnione będą:

  • osoby otrzymujące wynagrodzenie z tytułu pełnienia obowiązków społecznych lub obywatelskich oraz
  • osoby, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności.

Co istotne, wynagrodzenie otrzymane z takiego tytułu zwolnione będzie z opłacania składki zdrowotnej do kwoty 6000 zł. Oznacza to, że składkę zdrowotną z powyższych tytułów zapłacimy dopiero od kwoty wynagrodzenia stanowiącego nadwyżkę ponad 6000 zł.

Źródło:

zus.pl