Oświadczenie majątkowe pracownika samorządowego

Zgodnie z art. 24h ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym oświadczenie majątkowe wraz z kopią swojego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i jego korektą składają w dwóch egzemplarzach:

1) radny – przewodniczącemu rady gminy,

2) wójt, przewodniczący rady gminy – wojewodzie,

3) zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta – wójtowi.

W kontekście podanych wątpliwości należy uwzględnić uwarunkowania systemowe wynikające z przepisów KPA, które wskazują na prawne odmienności decyzji i zaświadczeń. W art. 104 KPA postanowiono, że organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej. Decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Z kolei, z art. 217 KPA wynika, że organ administracji publicznej wydaje zaświadczenie na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie. Zaświadczenie wydaje się, jeżeli:

1) urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa;

2) osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.

Wymóg zaświadczenia o niekaralności i sprawdzanie kandydata do pracy w rejestrze sprawców przestępstw na tle seksualnym

Zgodnie przepisami ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (dalej: PrzestSekU) przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi na pracodawcy lub innym organizatorze takiej działalności oraz na osobie, z którą ma być nawiązany stosunek pracy, lub która ma być dopuszczona do takiej działalności, ciążą obowiązki określone w art. 21 ust. 2-8 PrzestSekU. Przepis ten dotyczy wyraźnie osób, które mają być zatrudnione lub dopuszczone do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, oraz z opieką nad małoletnimi. Osoby te powinny zatem mieć stały kontakt jako osoby pracujące z małoletnimi lub wspomagające pracę z małoletnimi. Jeżeli zatem osoby wskazane w pytaniu nie mają bezpośrednich kontaktów z małoletnimi w danej instytucji, to osoby te nie muszą być weryfikowane przez pracodawcę pod kątem popełnienia przestępstw wymienionych w art. 21 ust. 3 PrzestSekU, tj. w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a Kodeksu karnego i art. 207 Kodeksu karnego oraz w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego (dotyczyć to może w szczególności osób zatrudnionych w administracji wyłącznie przy pracy biurowej, tj. np. w księgowości, czy kadrach). W przypadku jednak stanowisk, które mogą mieć styczność z małoletnimi w toku swojej pracy i praca na tych stanowiskach ma związek z działalnością danej instytucji na rzecz osób małoletnich, może zaistnieć konieczność weryfikacji osoby zatrudnianej w takiej instytucji (dotyczy to stanowisk pomocniczych, takich jak wymienione w pytaniu stanowisko sprzątaczki, pomocy kuchennej, portiera, a także osób zatrudnionych w sekretariacie).

Dyżur i gotowość w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej

Godziny urzędowania jednostek organizacyjnych gminy ustalone są w regulaminach organizacyjnych tych jednostek. Jednostki pomocy społecznej, takie jak ośrodek pomocy społecznej czy centrum usług społecznych są jednostkami organizacyjnymi gminy działającymi na zasadach analogicznych jak inne urzędy gminne. Oznacza to, że pracują one w oznaczonych godzinach urzędowania.

Żaden przepis prawa nie obliguje ośrodków pomocy społecznej czy centrów usług społecznych do zapewnienia dyżuru i pozostawania w gotowości. Taka sytuacja wymagałaby zastosowania regulacji art. 151⁵ § 1 Kodeksu pracy, który stanowi, że pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (dyżur). Pozostawanie na dyżurze wiąże się jednak z prawem do wynagrodzenia. Jak stanowi art. 151⁵ § 3 Kodeksu pracy, za czas dyżuru, z wyjątkiem dyżuru pełnionego w domu, pracownikowi przysługuje czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru, a w razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego – wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia.

Mając na uwadze powyższe, należy odpowiedzieć jednostce Policji kierującej zapytanie do ośrodka pomocy społecznej, że brak jest „telefonu dyżurującego”, ponieważ jednostki pomocy społecznej nie pracują w trybie gotowości całodobowej, ale w godzinach pracy urzędowania.

Dane podmiotu, z którym zawierana jest dana umowa, mogą być ujawniane w związku z jej wykonaniem. Udzieleni informacji Policji, celem podjęcia przez tą instytucję dalszych działań związanych zabezpieczeniem zwłok mieści się w zakresie pojęcia „wykonania umowy”. Inną kwestią jest natomiast ujawnienie samej umowy. W tym zakresie przekazanie kopii takiej umowy może zostać potraktowane jako nieuzasadnione ujawnienie danych.

Podstawą prawną ujawnienia danych podmiotu, z którym gmina ma podpisaną umowę w przedmiocie zabezpieczenia zwłok osób zmarłych, jest art. 6 ust. 1 RODO. Przepis ten stanowi, że przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem wyłącznie w przypadkach, gdy – i w takim zakresie, w jakim – spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków: b) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy.

Z uwagi na fakt, że przekazanie danych podmiotu celem podjęcia dalszych czynności związanych z zabezpieczeniem zwłok jest związane z wykonaniem umowy i jest niezbędne do jej wykonania, przekazanie danych tego podmiotu jest zgodne z prawem.

Natomiast ujawnienie samej umowy wykracza już poza zakres „niezbędności”. Brak jest uzasadnienia dla żądania ujawnienia takiej umowy ze strony Policji, ponieważ umowa może zawierać dane dodatkowe, które nie są niezbędne w tym przypadku.

Udzielanie pomocy finansowej między JST

Z kontekstu stanu faktycznego należy domniemywać, że wątpliwości związane są ze stosowaniem przepisów ustawy o finansach publicznych (dalej: FinPubU), w tym art. 128 FinPubU, zgodnie z którym:

„1. Udzielanie dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego określają odrębne ustawy.

2. Kwota dotacji na dofinansowanie zadań własnych bieżących i inwestycyjnych nie może stanowić więcej niż 80% kosztów realizacji zadania, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej”.

Należy jednak zauważyć, że ten przepis dotyczy dotacji (pomoc finansowa jest także dotacją), jednakże w kontekście relacji budżet państwa – budżet JST, a nie budżet JST – budżet JST.

Nie ma kwotowego/procentowego ograniczenia w udzielaniu pomocy finansowej pomiędzy JST. Oznacza to, że gmina – udzielając pomocy finansowej na realizację inwestycji innej gminie – może udzielić jej w wysokości wyższej niż 80% kosztów realizacji zadania. W tym zakresie należy podjąć standardową uchwałę w sprawie pomocy finansowej na podstawie art. 220 FinPubU w zw. z art. 216 ust. 2 pkt 5 FinPubU w zw. z odpowiednimi przepisami ustawy o samorządzie gminnym.

Kolejna kadencja dyrektora przedszkola przechodzącego na emeryturę

Z przepisów Karty Nauczyciela nie wynika jednoznacznie, czy możliwe jest podjęcie pracy przez dyrektora jednostki. Z art. 10 Karty Nauczyciela wynika m.in., że „stosunek pracy z nauczycielem nawiązuje się w szkole, a w przypadku powołania zespołu szkół jako odrębnej jednostki organizacyjnej – w zespole szkół na podstawie umowy o pracę lub mianowania, z zastrzeżeniem ust. 8”.

Zatem, w świetle powyższego należy uznać, że dyrektor może przejść na emeryturę, np. 27.8.2025 r. i jednocześnie podjąć pracę jako dyrektor przedszkola od 1.9.2025 r.

Specyfika instalacji do magazynowania odpadów

Pojęcie instalacji do magazynowania odpadów należy wyprowadzić z ogólnego pojęcia instalacji zawartej w przepisach ustawy Prawo ochrony środowiska (dalej: PrOchrŚrod).

Zgodnie z art. 3 pkt 6 PrOchrŚrod pojęcie instalacji obejmuje:

1) stacjonarne urządzenie techniczne,

2) zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu,

3) budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami,

– których eksploatacja może spowodować emisję.

W kontekście zadanego pytania, kwestię instalacji, w której mogą być magazynowane odpady, wyłączającej jednocześnie obiekt budowlany (przyjmujący postać m.in. budowli) rozpatrywałabym w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń technicznych mogących powodować emisję i ich zespołów powiązanych technologicznie, położonych na terenie jednego zakładu (ujętych w art. 3 pkt 6 lit. a i b PrOchrŚrod).

Przykładem instalacji, w postaci stacjonarnego urządzenia technicznego, wykorzystywanego do magazynowania odpadów może być chłodnia, w której magazynuje się np. zakaźne odpady medyczne lub weterynaryjne. Ponadto inne urządzenia techniczne lub ich zespoły posiadają zasobniki (zbiorniki) niestanowiące budowli, które mogą być miejscami magazynowania odpadów, w części składowej instalacji.

Okresy składkowe KRUS a wysługa lat w budżetówce

Okres prowadzenia gospodarstwa rolnego wlicza się do pracowniczego stażu pracy po spełnieniu warunków określonych w ustawie z dnia 20.7.1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz.U. z 1990 r. nr 54, poz. 310 ze zm.; dalej: ustawa). Ustawa ta wskazuje szczegółową procedurę, którą pracownik musi przejść, aby okres ten został zaliczony. Pracodawca z sektora finansów publicznych ma obowiązek wymagać od pracownika dopełnienia tej procedury.

Krok 1.

Pracownik składa wniosek do właściwego urzędu gminy o wydanie zaświadczenia potwierdzającego okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym – w celu przedłożenia go pracodawcy.

Krok 2.

Organ gminy wydaje stosowne zaświadczenie albo na piśmie zawiadamia wnioskodawcę, że nie dysponuje dokumentami uzasadniającymi wydanie zaświadczenia o pracy zainteresowanej osoby w indywidualnym gospodarstwie rolnym.

Krok 3.

Jeżeli pracownik dysponuje kopią swojego wniosku do organu gminy oraz pismem od organu gminy, wówczas zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy, okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym mogą być udowodnione zeznaniami co najmniej 2 świadków zamieszkujących w tym czasie na terenie, na którym jest położone to gospodarstwo rolne. Określenie „mogą być udowodnione” należy interpretować w ten sposób, że pracownik może przedstawić także inne dowody, np. dokumenty z KRUS. Jednakże, aby wypełnić procedurę z ustawy, wskazane jest, aby pracownik dostarczył także zeznania świadków.

W przypadku pracodawców prywatnych, którzy wypłacają dodatek stażowy lub nagrodę jubileuszową, możliwe jest zaliczenie okresu prowadzenia gospodarstwa rolnego do stażu pracy na podstawie dowolnych wiarygodnych dokumentów, bez konieczności przeprowadzania pełnej procedury przewidzianej ustawą.

Został tylko rok na uchwalenie przez gminy planów ogólnych

Na platformie OnGeo.pl 30.6.2025 r. ukazał się bardzo szczegółowy raport nt. zaawansowania prac nad sporządzaniem gminnych planów ogólnych. Tryb opracowania oraz zasady uchwalania i stosowania tego nowego, obowiązkowego dokumentu planistycznego, określiła obszerna nowelizacja (ustawa z 7.7.2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1688 ze zm.)), obowiązująca od 24.9.2023 r.

Pomimo upływu już niemal 2 lat żadna spośród 2479 polskich gmin nie uchwaliła jeszcze planu ogólnego, a zaledwie 5% z nich opublikowało projekty tych planów, co oznacza, że są mniej więcej w połowie procedury planistycznej. Nadal nieco ponad 14% gmin nie przystąpiło w ogóle do sporządzenia tego planu. Natomiast niemal 81% gmin zgłosiło rozpoczęcie prac planistycznych, ale jest we wstępnej fazie procedury (zbierania wniosków, opiniowania lub uzgadniania), gdyż nadal nie opublikowało projektu planu ogólnego.

Od 1.7.2026 r. podstawą nowych inwestycji będą więc obowiązujące w tym dniu miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz decyzje o warunkach zabudowy, które zostaną wydane do końca 2025 r. (z zastrzeżeniem, że tylko te spośród tych decyzji, które zyskają walor prawomocności do 31.12.2025 r. będą bezterminowe, a wszystkie pozostałe będą obowiązywać przez 5 lat).

Szczegółowa analiza zaawansowania prac planistycznych znajduje się pod linkiem: https://blog.ongeo.pl/ile-gmin-opublikowalo-pog

Termin zawarcia umowy w przypadku gdy jedna z dwóch złożonych ofert wpłynęła po terminie

Zgodnie z art. 308 ust. 2 PrZamPubl zamawiający zawiera umowę w sprawie zamówienia publicznego, z uwzględnieniem art. 577 PrZamPubl (zakaz zawarcia umowy do czasu ogłoszenia przez Izbę wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze), w terminie nie krótszym niż 5 dni od dnia przesłania zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty, jeżeli zawiadomienie to zostało przesłane przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, albo 10 dni, jeżeli zostało przesłane w inny sposób.

Jak wynika z art. 308 ust. 3 pkt 1 lit a PrZamPubl zamawiający może zawrzeć umowę w sprawie zamówienia publicznego przed upływem terminu, o którym mowa wyżej, jeżeli w postępowaniu o udzielenie zamówienia prowadzonym w trybie podstawowym złożono tylko jedną ofertę.

Oferta, która wpłynęła po terminie składania ofert, jest oceniana w toku badania i oceny ofert. Oczywiście badanie to następuje w ograniczonym zakresie, tj. w granicach koniecznych dla ustalenia terminu, w jakim została złożona, i zastosowania art. 226 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 266 PrZamPubl. Oferta, która wpłynęła po terminie, jest uznawana za „pełnoprawną ofertę” podlegającą ocenie i w konsekwencji odrzuceniu.

Na czynność odrzucenia wykonawca może wnieść odwołanie. Stąd też, konieczne jest zachowanie tzw. okresu standstill (czyli określonego terminu między wyborem oferty a zawarciem umowy) chociażby dlatego, żeby umożliwić wykonawcy wniesienie odwołania od czynności odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 PrZamPubl.

Podatki lokalne: różnicowanie wysokości wynagrodzenia za inkaso

W ocenie prawnej znaczenie ma art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, z którego wynika, że:

„Rada gminy, w drodze uchwały:

2) może zarządzić pobór tych opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso, a także może wprowadzić obowiązek prowadzenia przez inkasentów ewidencji osób zobowiązanych do uiszczania opłaty miejscowej lub opłaty uzdrowiskowej oraz określić szczegółowy zakres danych zawartych w tych ewidencjach, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego poboru tych opłat”.

Z podanej delegacji nie wynika jednoznacznie, czy rada gminy jest władna określić odrębny poziom wynagrodzenia inkasenta w zależności np. od statusu prawnego podmiotów, od których będzie dokonywany pobór podatków w drodze inkasa. Należy jednak uznać, że w tym zakresie przedmiotowym ustawodawca pozostawił lokalnemu prawodawcy „swobodę”. W konsekwencji możliwe są różne rozwiązania, zarówno takie, w których wynagrodzenie za inkaso zostanie ustalone na tożsamym poziomie – w każdym przypadku poboru podatku, jak i rozwiązanie przewidujące różnicowanie wysokości wynagrodzenia za inkaso ze względu na różne okoliczności poboru podatku.