Zwalczanie nadużyć w komunikacji elektronicznej

W Dz.U. z 2023 r. pod poz. 1703 opublikowano ustawę z 28.7.2023 r. o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej (dalej: ZwalczNadKomElekU).

Z ustawy wynika przede wszystkim, że zakazane są nadużycia w komunikacji elektronicznej, w szczególności:

Przy czym nie stanowi nieuprawnionej zmiany informacji adresowej zmiana wyłącznie adresu IP użytkownika wysyłającego komunikat.

Zgodnie z art. 4 ZwalczNadKomElekU, CSIRT NASK, czyli Zespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego, w rozumieniu art. 2 pkt 3 CyberbezpU:

CSIRT NASK w przypadku uznania, że:

1. treść wzorca wiadomości nie wyczerpuje znamion smishingu, lub
2. niecelowe jest dalsze blokowanie krótkich wiadomości tekstowych (SMS), zawierających treść zgodną z treścią wzorca wiadomości

– niezwłocznie informuje o tym zainteresowane podmioty oraz zamieszcza na swojej stronie internetowej informacje o okresie, w jakim wzorzec wiadomości obowiązywał.

Nadawca SMS może wnieść do Prezesa UKE sprzeciw wobec zablokowania na zasadach określonych w art. 7 i 8 ZwalczNadKomElekU.

Przedsiębiorca telekomunikacyjny może blokować:

CSIRT NASK prowadzi i udostępnia na swojej stronie internetowej wykaz nazw i ich skrótów zastrzeżonych dla podmiotów publicznych jako nadpis wiadomości pochodzącej od tego podmiotu publicznego oraz wariantów tych nazw i skrótów, mogących wprowadzać odbiorcę w błąd co do pochodzenia wiadomości od podmiotu publicznego (zob. art. 10 ZwalczNadKomElekU). Natomiast przedsiębiorca w rozumieniu art. 4 PrPrzeds może złożyć do Prezesa UKE wniosek o wykreślenie z wykazu nadpisów podmiotów publicznych nazwy lub skrótu lub wariantu nazwy lub skrótu zgodnie z art. 11 ZwalczNadKomElekU.

Z ZwalczNadKomElekU wynika także m.in., że:

Z przepisów przejściowych wynika m.in., że:

Prace remontowe na terenie placówek oświatowych w trakcie rozpoczętego już roku szkolnego

Istotne przepisy

Powyższą tematykę szczegółowo uregulowano w następujących rozporządzeniach:

Zgodnie z § 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (dalej: BHPOśwR) prace remontowe, naprawcze i instalacyjne w pomieszczeniach szkoły lub placówki przeprowadza się pod nieobecność w tych pomieszczeniach osób, którym szkoła lub placówka zapewniają opiekę.

Zajęcia poza pomieszczeniami szkoły lub placówki nie mogą odbywać się w tych miejscach, w których prowadzone są prace wymienione powyżej.

W przypadku konieczności przeprowadzenia prac remontowych, naprawczych lub instalacyjnych w czasie funkcjonowania szkoły lub placówki prace te organizuje się w sposób nienarażający osób pozostających pod opieką szkoły lub placówki na niebezpieczeństwo i uciążliwości wynikające z prowadzonych prac oraz z zastosowaniem szczególnych środków ostrożności. Miejsca prowadzenia takich prac należy zabezpieczyć przed dostępem osób nieuprawnionych, w tym w szczególności uczniów.

Podział obowiązków

W celu wywiązania się z powyższych zapisów w pierwszej kolejności, przed rozpoczęciem robót (w omawianym przypadku jesteśmy już w trakcie trwania robót), pracodawca, czyli dyrektor szkoły (placówki), u którego są i dalej będą prowadzone roboty, oraz osoba kierująca robotami powinni ustalić w podpisanym protokole szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny pracy, z podziałem obowiązków w tym zakresie.

Informowanie

O prowadzonych robotach oraz o niezbędnych środkach bezpieczeństwa, jakie należy zastosować w czasie trwania planowanych prac, pracodawca dyrektor szkoły (placówki) powinien poinformować pracowników przebywających lub mogących przebywać na terenie prowadzenia robót albo w bezpośrednim jego sąsiedztwie.

Odgrodzenie i oznakowanie

Teren prowadzenia robót powinien być wydzielony i wyraźnie oznakowany. W miejscach niebezpiecznych należy umieścić znaki informujące o rodzaju zagrożenia i zasadach ochrony oraz zastosować inne środki zabezpieczające przed skutkami potencjalnych zagrożeń.

Zasady prowadzenia prac

Takimi zabezpieczeniami mogą być m.in. siatki, bariery, taśmy odgradzające najlepiej montowane na słupkach (w tym taśmy wyciągane z kaset) itp.

Obowiązki związane z odgrodzeniem i oznakowaniem wynikają z treści przepisu § 83 BHPOśwR i dotyczą robót budowlanych, rozbiórkowych, remontowych i montażowych prowadzonych bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części w miejscach przebywania pracowników zatrudnionych przy innych pracach.

Prace remontowe powinny być realizowane zgodnie z zapisami rozporządzenia w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych. Poniżej podajemy w kilku punktach najważniejsze zasady, powołując odpowiednie przepisy BHPOśwR.

Zasada 1. Prace na wysokości

Do zabezpieczeń stanowisk pracy na wysokości, przed upadkiem z wysokości, należy stosować środki ochrony zbiorowej, w szczególności:

Stosowanie środków ochrony indywidualnej, w szczególności takich jak szelki bezpieczeństwa, jest dopuszczalne w sytuacji, gdy nie ma możliwości (organizacyjnych, technicznych itp.) zastosowania środków ochrony zbiorowej (§ 6 ust. 1 i 2 BHPOśwR).

Zasada 2. Wygrodzenie miejsca wykonywania prac budowlanych

Teren budowy lub robót należy ogrodzić albo w inny sposób uniemożliwić wejście osobom nieupoważnionym.

Jeżeli ogrodzenie terenu budowy lub robót nie jest możliwe, należy oznakować granice terenu za pomocą tablic ostrzegawczych, a w razie potrzeby zapewnić stały nadzór tego terenu.

Ogrodzenie terenu budowy wykonuje się w taki sposób, aby nie stwarzało ono dodatkowego zagrożenia dla ludzi. Wysokość ogrodzenia powinna wynosić co najmniej 1,5 m (§ 9 ust. 1 i 2 oraz § 10 BHPOśwR).

Zasada 3. Znaki ostrzegawcze, oświetlenie

Wszystkie przejścia i strefy niebezpieczne należy oświetlić i oznakować znakami ostrzegawczymi lub znakami zakazu (§ 17 BHPOśwR).

Zasada 4. Odgrodzenie i oznakowanie strefy niebezpiecznej

Każdą strefę niebezpieczną ogradza się i oznakowuje w sposób uniemożliwiający dostęp osobom postronnym.

Przejścia, przejazdy i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej zabezpiecza się daszkami ochronnymi.

Strefa niebezpieczna, w której istnieje zagrożenie spadania z wysokości przedmiotów, w swym najmniejszym wymiarze liniowym liczonym od płaszczyzny obiektu budowlanego, nie może wynosić mniej niż 1/10 wysokości, z której mogą spadać przedmioty, lecz nie mniej niż 6 m (§ 20 ust. 1 oraz § 21 ust. 2 BHPOśwR).

Zasada 5. Gromadzenie odpadów

Strefy wyznaczone do gromadzenia i usuwania odpadów należy wygrodzić i oznakować.

Odpady należy usuwać w sposób ograniczający ich rozrzut i pylenie, w tym m.in. poprzez zwilżenie odpadów podatnych na pylenie (§ 39 ust. 1 i 2 BHPOśwR).

Zasada 6. Ograniczenie narażenia na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych

Osoby wykonujące roboty budowlane, ale także pracownicy szkoły, jak też uczniowie (osoby będące pod opieką placówki) nie mogą być narażeni na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych, a w szczególności takich jak:

Zasada 7. Wielkość i kontrola stanowisk pracy

Stanowiska pracy powinny umożliwiać swobodę ruchu, niezbędną do wykonania zadanej/planowanej pracy.

Stanowiska pracy o niestałym charakterze należy poddawać kontrolom pod względem ich stabilności, zamocowań oraz zabezpieczeń przed upadkiem z wysokości osób i przedmiotów. Sprawdzenia należy dokonać zawsze po każdej:

Przypomnijmy również, że w razie prowadzenia prac w miejscu, do którego mają dostęp osoby niebiorące udziału w procesie pracy (a przecież placówka oświatowa zdecydowanie jest takim miejscem), pracodawca (dyrektor szkoły) jest zobowiązany zastosować środki niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia tym osobom (art. 304 § 4 KP).

Zmiany w kodach ubezpieczeń w związku z ustawą o świadczeniu wspierającym

Potrzeba nowelizacji

Podstawą do wydania rozporządzenia jest art. 49 ust. 2 i 4 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Potrzeba nowelizacji przedmiotowego rozporządzenia wynika ze zmian wprowadzonych ustawą z 7.7.2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1429) oraz z wejścia w życie przepisów ustawy z 9.6.2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U. z 2023 r. poz. 1700) i uchyleniu ustawy z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. z 2018 r. poz. 969 ze zm.).

Świadczenie wspierające

Regulacje wprowadzone w ustawie z 7.7.2023 r. o świadczeniu wspierającym określają warunki nabycia prawa do świadczenia mającego na celu wsparcie osób z niepełnosprawnościami, które mają największe trudności w samodzielnym funkcjonowaniu, oraz zasady przyznawania i wypłacania tego świadczenia wspierającego.

Uzasadnienie nowelizacji

Art. 40 pkt 3 przywołanej ustawy nowelizuje ustawę z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przez dodanie art. 6c stanowiącego nowy tytuł podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym dla osoby niepodejmującej zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające.

Z kolei art. 46 pkt 1 ustawy nowelizującej wprowadza zmiany do ustawy z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przez dodanie w art. 66 ust. 1 nowych tytułów podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu dla osób pobierających świadczenie wspierające oraz osób niepodejmujących zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające.

Odnosząc się natomiast do ustawy z 9.6.2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, to stanowi ona kompleksowe, obszerne podejście do zagadnień dotyczących nieletnich w kontekście postępowania rozpoznawczego oraz wykonawczego. Jej głównym celem jest uporządkowanie i systematyzacja regulacji związanych z postępowaniem nieletnich, które do tej pory były zawarte w ustawie z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Wobec powyższego zasadne jest dodanie nowych kodów tytułu ubezpieczenia oraz wprowadzenie zmiany porządkującej w jednym z kodów pracy o szczególnym charakterze.

Nowe i zmienione kody ubezpieczeń

Celem zmian wprowadzanych w nowelizowanym rozporządzeniu jest umożliwienie płatnikom składek prawidłowego wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych oraz rozliczania składek. Dlatego też wprowadzane są zmiany w załączniku nr 25 do przedmiotowego rozporządzenia w części I „Kod tytułu ubezpieczenia” i w części IV „Kod pracy o szczególnym charakterze”.

W załączniku nr 25 do nowelizowanego rozporządzenia:

1) w części I „Kod tytułu ubezpieczenia” w dziale 1 „Podmiot podstawowy wraz z rozszerzeniem” dodano nowe kody:

– „14 30 – osoba pobierająca świadczenie wspierające”,

– „14 31 – osoba niepodejmująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające”,

2) w części IV „Kod pracy o szczególnym charakterze” zmienione zostało brzemiennie kodu 21:

– „21 – prace nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, okręgowych ośrodkach wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, zgodnie z przepisami ustawy z 9.6.2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich”.

Przedmiotowe rozporządzenie umożliwi płatnikom składek prawidłowe wypełnianie dokumentów ubezpieczeniowych, a tym samym prawidłowe rozliczanie składek. Stąd też w tym zakresie proponowane rozwiązania wpływają pozytywnie na funkcjonowanie mikroprzedsiębiorców, małych przedsiębiorców i średnich przedsiębiorców w zakresie wykonywania obowiązków związanych z systemem ubezpieczeń społecznych.

W projekcie rozporządzenia uregulowano również przepis przejściowy wskazujący, że w przypadku przekazywania dokumentów dotyczących okresów przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się kody tytułu ubezpieczenia i kody pracy o szczególnym charakterze, obowiązujące w okresach, za które dokumenty te zostały przekazane.

Zmiany mają wejść w życie 1.1.2024 r.

Zasady postępowania w ramach procedury „Niebieskiej Karty” i wzory obowiązujących w procedurze formularzy w 2023 r.

Przemoc domowa jest jednym z problemów społecznych, który wymaga podejmowania szeroko zakrojonych działań przeciwdziałających temu zjawisku. Procedura „Niebieskie Karty” jest narzędziem, którego głównym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej, ale także współpraca przedstawicieli różnych instytucji i podmiotów, które są zobowiązane do reagowania w przypadku uzyskania informacji o wystąpieniu przemocy domowej.

Dotychczas kwestie związane z realizacją czynności w ramach narzędzia, jakim jest procedura „Niebieskie Karty” regulowały przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 13.9.2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U. z 2011 r. poz. 1245), które utraciły moc z chwilą wejścia w życie obowiązującego od 28.9.2023 r. rozporządzenia Rady Ministrów z 6.9.2023 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U. z 2023 r. poz. 1870). Konieczność opracowania nowego aktu wykonawczego do ustawy jest wynikiem potrzeby dostosowania przepisów rozporządzenia do nowego brzmienia przepisów ustawy z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 535). Według delegacji zawartej w przedmiotowej ustawie Rada Ministrów zobligowana została do sprecyzowania, poprzez rozporządzenie, procedury „Niebieskie Karty” oraz określenia wzorów stosowanych w jej ramach formularzy, wypełnianych przez przedstawicieli uprawnionych podmiotów ją realizujących. Jednocześnie ustawodawca wymógł, by tworząc procedurę uwzględnić skuteczność podejmowanych działań wobec osób doznających przemocy domowej i dobro tych osób, w szczególności małoletnich. Ponadto w treści regulującego tematykę procedury „Niebieskie Karty” aktu prawnego, dokonano zmian o charakterze porządkującym, biorąc pod uwagę ewolucje przepisów ustawy, a także wprowadzono przepisy przejściowe zabezpieczając wszczęte i niezakończone procedury „Niebieskie Karty” przed dniem wejścia w życie nowych regulacji prawnych.

Analizując krąg podmiotów uprawnionych do realizacji czynności z zakresu wszczynania procedury „Niebieskie Karty”, niewątpliwie został on istotnie poszerzony – z dotychczasowo 5 podmiotów uprawnionych do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”, a co za tym idzie, do wypełniania formularza „Niebieska Karta – A”, do tak naprawdę nieograniczonej ich liczby, z uwagi na możliwość realizacji tejże czynności również przez bliżej nieokreślone organizacje pozarządowe. Ponadto doprecyzowano, ujednolicając z nomenklaturą zastosowaną w regulującą kwestię przeciwdziałania przemocy domowej ustawie, słownictwo, używając określeń – osoba doznająca przemocy domowej, zamiast: ofiara; osoba stosująca przemoc domową, zamiast: sprawca; czy małoletni, zamiast: dziecko.

Do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” uprawnieni są:

1. pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej;
2. funkcjonariusz Policji;
3. żołnierz Żandarmerii Wojskowej;
4. pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej;
5. asystent rodziny;
6. nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy lub nauczyciel znający sytuację domową małoletniego;
7. osoba wykonująca zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny;
8. przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych,
9. pedagog, psycholog lub terapeuta, będący przedstawicielami jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych; Policji; oświaty; ochrony zdrowia; lub organizacji pozarządowych.

Procedura „Niebieskie Karty” obejmuje:

1. osoby doznające przemocy domowej,
2. osoby stosujące przemoc domową, przez które należy rozumieć wyłącznie osoby pełnoletnie, które dopuszczają się przemocy domowej wobec osób doznających przemocy domowej.

Katalog osób objętych procedurą ma obecnie istotne znaczenie m.in. w sytuacji ewentualnego postępowania skargowego, gdyż skargę na działalność zespołu interdyscyplinarnego, członka zespołu interdyscyplinarnego, działalność grupy diagnostyczno-pomocowej lub członka grupy diagnostyczno-pomocowej może złożyć wyłącznie osoba objęta procedurą „Niebieskie Karty”.

Choć samo podjęcie interwencji w środowisku nie wymaga zgody ani osoby doznającej przemocy domowej, ani osoby stosującej przemoc domową, to rozpoczęcie procedury następuje z chwilą wypełnienia formularza „Niebieska Karta – A”, w obecności pełnoletniej osoby doznającej przemocy domowej, nadal nie jest przy tym wymagana zgoda żadnej z osób objętych procedurą.

W rozporządzeniu uszczegółowiono na czym polegać mają działania interwencyjne podejmowane w celu zapewnienia bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej – poza dotychczas istniejącymi, wprowadzono m.in. możliwość zastosowania przez odpowiednie organy zakazu zbliżania się do osoby doznającej przemocy, czy nakazu opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania. Nałożony został również obowiązek, by osoba wszczynająca procedurę – czyli wypełniająca formularz „Niebieska Karta – A”, dokonała wstępnej diagnozy sytuacji w związku z zaistnieniem przemocy domowej. Wprowadzono również regulacje, dzięki którym, w przypadku osób będących w procedurze „Niebieskie Karty” niewładających językiem polskim w mowie i piśmie, głuchych, niemych lub w sytuacji wystąpienia okoliczności, które mogą mieć wpływ na zdolność rozumienia i bycie rozumianym, członkowie GDP występują z wnioskiem do ZI o zapewnienie w ramach czynności z osobą objętą procedurą tłumacza. Zespół interdyscyplinarny został zobligowany do zapewnienia udziału tłumacza, ewentualnie podjęcia innych czynności umożliwiających porozumiewanie się z osobami objętymi procedurą. Uczestniczący w czynnościach tłumacz ma – podobnie jak członkowie zespołu interdyscyplinarnego oraz grup diagnostyczno-pomocowych – obowiązek zachowania poufności wszelkich informacji i danych, które uzyska przy realizacji działań. Warto przypomnieć, że obsługę finansową zespołu interdyscyplinarnego zapewnia ośrodek pomocy społecznej, ewentualnie centrum usług społecznych.

Wprowadzona została również możliwość poszerzenia, na wniosek członków GDP – jej składu, w przypadku jeżeli wymaga tego sytuacja osób objętych procedurą, a wytypowani przez zespół interdyscyplinarny do prac w GDP przedstawiciele właściwych podmiotów, nie mogą odmówić udziału w pracach grupy.

Rozporządzenie oprócz regulacji, które określają zadania podmiotów odpowiedzialnych za realizację procedury „Niebieskie Karty” i terminów koniecznych do wypełnienia, zawiera również wzory formularzy „Niebieska Karta”, w oparciu o które prowadzi się pracę zarówno z osobą doznającą przemocy domowej, jak również z osobą tę przemoc stosującą. W tym zakresie dokonano zmian, modyfikując i upraszczając konstrukcję załączników do projektu rozporządzenia. Formularz „Niebieska Karta – A”, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia, jest wstępną diagnozą i zawiera podstawowe informacje o osobach, które doznały przemocy domowej oraz informacje dotyczące osoby, która tą przemoc stosuje. Istotną nowelizacją obowiązujących w procedurze przeciwprzemocowej regulacji zapewne jest skrócenie czasu z uprzednio obowiązujących 7 – do obecnie 5 dni roboczych, na przekazanie przez podmiot, którego przedstawiciel wszczął procedurę, formularza A do zespołu interdyscyplinarnego; ZI – niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 3 dni roboczych od otrzymania formularza – zobligowany jest do przekazania go GDP, która pierwsze posiedzenie odbywa niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia jego otrzymania. Analizując obowiązujące regulacje, wskazać należy na uszczegółowienie, iż obliczając termin, należy brać pod uwagę dni „robocze”, a przestrzegając wymogów w tym zakresie grupa pierwsze posiedzenie w procedurze powinna odbyć nie później niż po upływie 13 dni roboczych od dnia wypełnienia formularza A.

Formularz „Niebieska Karta – B”, stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia, jak dotychczas – otrzymuje osoba doznająca przemocy domowej, lub w przypadku przemocy wobec małoletniego – rodzic, opiekun prawny lub faktyczny albo osoba, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy domowej. Formularz B jest dokumentem dla osób doznających przemocy domowej, zawierającym definicję przemocy domowej, prawa osoby doznającej przemocy domowej, informację o miejscach i placówkach pozwalających uzyskać pomoc. Formularza B nie przekazuje się osobie stosującej przemoc domową.

Na podstawie dokonanych ustaleń oraz danych zebranych na podstawie formularza „Niebieska Karta – C”, stanowiącego załącznik nr 3 do rozporządzenia, grupa diagnostyczno-pomocowa pracuje z osobą doznającą przemocy domowej. W ramach przedmiotowych prac powołany do członkostwa w grupie diagnostyczno-pomocowej pracownik socjalny zobligowany został, by przy udziale i we współpracy z osobą doznającą przemocy opracować indywidualny plan pomocy, zgodnie z uzasadnionymi potrzebami tejże osoby.

Formularz „Niebieska Karta – D”, stanowiący załącznik nr 4 do rozporządzenia, jest natomiast narzędziem, które należy wykorzystać do pracy z osobą stosującą przemoc domową i zawiera przede wszystkim zestaw możliwych do wykorzystania działań w celu zatrzymania przemocy domowej. Ustawowo to do zadań funkcjonariusza Policji powołanego do grupy diagnostyczno-pomocowej należy praca z osobą stosującą przemoc domową.

W przypadku niepotwierdzenia informacji o stosowaniu przemocy domowej grupa diagnostyczno-pomocowa odstępuje od dalszych działań, co jest dokumentowane w formie pisemnej – protokole, zawierającym m.in. opis podjętych działań oraz okoliczności uzasadniające odstąpienie od ich kontynuacji. Protokół ten należy w ciągu 7 dni roboczych od dnia sporządzenia przekazać do ZI, a o fakcie odstąpienia od dalszych działań zawiadomić osoby objęte procedurą. Analogicznie członkowie GDP postępują w przypadku zakończenia czynności w ramach procedury „Niebieskie Karty”.

Zgodnie z nowopowstałym ustawowym wymogiem wobec osób objętych procedurą „Niebieskie Karty” przez okres 9 miesięcy po zakończeniu procedury, prowadzone są działania monitorujące. Działania te podejmuje grupa diagnostyczno-pomocowa, a polegają one w szczególności na analizie i ocenie sytuacji osób, wobec których była prowadzona procedura „Niebieskie Karty”, składaniu wizyt sprawdzających stan bezpieczeństwa w związku z zakończoną procedurą, poradnictwie i udzielaniu wsparcia. Nie jest to jednak zamknięty katalog dopuszczalnych działań – w związku z czym mogą być to również inne możliwe do realizacji przez właściwe osoby, instytucje, czy organy czynności, a określenie ich rodzaju, formy oraz sposobu realizacji należy do zadań grupy diagnostyczno-pomocowej. Niewątpliwie ułatwieniem realizacji działań monitorujących jest dopuszczenie możliwości ich prowadzenia monitorujących za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewania się na odległość (np. telefon, internet).

Zmiana rozporządzenia w sprawie podmiotowych środków dowodowych

Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia zastosowanie mają przepisy dotychczasowe, co oznacza, że nie trzeba m.in. dokonywać zmian w dokumentach zamówienia. Zmienione przepisy mają zatem zastosowanie do postępowań wszczętych począwszy od 22.9.2023 r.

Rozporządzenie wprowadza zmiany w § 4 ust. 1 pkt 1 i ust. 3, § 11 ust. 1 oraz § 13 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (dalej: PodmŚrDowod). Przywołane przepisy § 4 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 PodmŚrDowodR dotyczą podmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie braku podstaw wykluczenia, składanych przez wykonawcę ubiegającego się o udzielenie zamówienia, który ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jako „odpowiedniki” polskich dokumentów. W praktyce te przepisy PodmŚrDowodR są uwzględniane w SWZ w sytuacji, gdy zamawiający żąda od wykonawcy informacji z KRK. Zamawiający powinni zatem dokonać przede wszystkim odpowiedniego dostosowania postanowień swoich SWZ do nowych regulacji PodmŚrDowodR w postępowaniach wszczynanych od ww. daty. O dokonanych zmianach należy potem pamiętać podczas dokonywania oceny podmiotowej wykonawcy, jeżeli będzie on wykonawcą, który ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Postępowanie w sprawie szkód spowodowanych przez dzika

Zgodnie z art. 46 ust. 1 PrŁow dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego jest obowiązany do wynagradzania szkód wyrządzonych:

Wniosek o szacowanie szkód, o których mowa w art. 46 ust. 1 PrŁow, w tym ustalenie wysokości odszkodowania, właściciel albo posiadacz gruntów rolnych składa do dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego (art. 46 ust. 3 PrŁow).

W myśl art. 50 ust. 1b PrŁow, Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne, o których mowa w art. 46 ust. 1 pkt 1 PrŁow, na obszarach niewchodzących w skład obwodów łowieckich. Odszkodowania wypłaca zarząd województwa ze środków budżetu państwa (art. 50 ust. 3 PrŁow). Oględzin i szacowania szkód w takich przypadkach dokonują przedstawiciele podmiotów właściwych do wypłaty odszkodowania (art. 50 ust. 4 PrŁow).

Jeżeli w wyniku objęcia nieruchomości obwodem łowieckim korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od województwa odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę (art. 27a ust. 1 PrŁow). Z przedmiotowym roszczenie, można wystąpić w terminie 3 lat od dnia wejścia w życie uchwały, o której mowa w art. 27 ust. 1 PrŁow (art. 27a ust. 2 PrŁow).

Zgodnie z art. 416 KC, osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu. W myśl art. 417 § 1 KC, za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa (art. 417 § 2 KC).

Płaca minimalna wzrośnie w 2024 roku do 4242 zł i 4300 zł

Brak porozumienia w Radzie dialogu Społecznego – decyzja Rady Ministrów o minimalnym wynagrodzeniu

W związku z brakiem osiągnięcia porozumienia członków Rady Dialogu Społecznego w zakresie płacy minimalnej, Rada Ministrów samodzielnie podjęła decyzje o wysokości płacy minimalnej. Zgodnie z art. 3 ustawy z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, jeżeli prognozowany na rok następny wskaźnik cen, o którym mowa w art. 2 ust. 2 pkt 3 ustawy (tj. przyjęty do opracowania projektu ustawy budżetowej średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem) wynosi co najmniej 105% – ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od 1 stycznia i od 1 lipca. Po raz drugi, podobnie jak w 2023 r. również w 2024 r. będziemy mieli podwójną podwyżkę płacy minimalnej, ponieważ prognozowana inflacja na 2024 r. przekracza 6%. Warto przypomnieć, że od 1.7.2023 r. płaca minimalna wzrosła do 3600 zł z 3490 zł.

Wysokość płacy minimalnej w 2024 roku to 4242 zł i 4300 zł

W rozporządzeniu Rada Ministrów wskazała, że:

Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę od 1.1.2024 r., tj. 4242 zł, oznacza wzrost o 752 zł w stosunku do kwoty obowiązującej od 1.1.2023 r. (3490 zł), czyli o 21,5 %. Podwyższenie płacy minimalnej od 1.7.2024 r. do 4300 zł oznacza wzrost o 700 zł w stosunku do kwoty z 1.7.2023 r. (3600 zł), czyli o 19,4 %. Przeciętna wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2024 r. wyniesie 4271 zł.

Minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych od 1.1.2024 r., tj. 27,70 zł, oznacza wzrost o 4,9 zł w stosunku do kwoty obowiązującej od 1.1.2023 r., czyli o 21,5 %. Podwyższenie minimalnej stawki godzinowej od 1.7. 2024 r. do 28,10 zł oznacza wzrost o 4,6 zł w stosunku do kwoty z 1.7.2023 r., czyli o 19,5 %.

Koszt podwyżki płacy minimalnej w 2024 r. dla małych i średnich firm to około 23,966 miliarda złotych rocznie, a dla dużych 6,776 miliarda złotych – tak wskazano w ocenie skutków regulacji rozporządzenia w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r.

Przeniesienie decyzji o warunkach zabudowy

Zgodnie z art. 63 ust. 5 PlanZagospU, organ, który wydał decyzję o warunkach zabudowy, jest obowiązany – za zgodą strony, na rzecz której decyzja została wydana – do przeniesienia tej decyzji na rzecz innej osoby, jeżeli przyjmuje ona wszystkie warunki zawarte w tej decyzji. Stronami w postępowaniu o przeniesienie decyzji są zaś jedynie podmioty, między którymi ma być dokonane jej przeniesienie. Ustawodawca zastosował w tym przypadku rozwiązania analogiczne do rozwiązań dotyczących pozwolenia na budowę, które może być przeniesione na inną osobę na tych samych zasadach, z tą jedynie różnicą, że w przypadku pozwolenia na budowę zarówno podmiot, na który oryginalnie wydano decyzję, jak i podmiot, na który decyzja ma zostać przeniesiona, musi być uprawniony do dysponowania nieruchomością, której dotyczy pozwolenie na budowę. Podkreśla się bowiem w tym miejscu, iż decyzja o warunkach zabudowy nie rodzi żadnych praw do terenu. Nie narusza ona także prawa własności ani praw osób trzecich. Informacja o tym fakcie musi zaś znaleźć się zaś w treści decyzji. Wnioskujący o wydanie decyzji o warunkach zabudowy nie musi legitymować się więc tytułem prawnym do nieruchomości. Dopiero na etapie wydawania pozwolenia na budowę niezbędne jest wykazanie prawa do dysponowania nieruchomością.

Jak wyjaśnia się wobec tego w orzecznictwie sądowo-administracyjnym, cechą relewantną warunkującą legalność dopuszczalności przeniesienia decyzji o warunkach zabudowy jest zgoda strony, na rzecz której została wydana decyzja o warunkach zabudowy i warunek przyjęcia przez osobę, na rzecz której to przeniesienie nastąpiło. Obowiązujące przepisy nie przewidują zaś badania istnienia (bądź też nie) innych przesłanek warunkujących dopuszczalność przeniesienia (nawet wielokrotnego) raz wydanej decyzji o warunkach zabudowy. Z powyższego wynika, iż przeniesienie przedmiotowej decyzji nie jest związane z określoną kategorią tak wnioskodawcy, jak też podmiotu na rzecz którego decyzja ma zostać przeniesiona, jak również ich szczególnymi właściwościami (np. rolnik, nie-rolnik). Oznacza to, że decyzja o warunkach zabudowy może być wydana (a następnie przeniesiona) dla konkretnego terenu każdemu, kto się o wydanie takiej decyzji zwróci do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta (wyrok WSA w Gliwicach z 23.11.2011 r., II SA/Gl 401/11, Legalis).

Decyzja ta zawsze wydawana jest bowiem na rzecz jej adresata, wnioskodawcy, zaś inne (dowolne) osoby mogą uzyskać przeniesienie jej na swoją rzecz (a zatem uzyskać możliwość wykorzystania jej w ewentualnym procesie inwestycyjnym) jedynie za zgodą osoby, której przysługuje prawo powołania się na tę decyzję (czy to pierwotnego wnioskodawcy, czy też osoby, która nabyła prawo z decyzji wskutek przeniesienia). Podmioty wnioskujące o przeniesienie decyzji ustalającej warunki zabudowy same kształtują więc treść zgłoszonego żądania, a treść wniosku wyznacza przedmiot postępowania, którym organ prowadzący to postępowanie jest związany (wyrok WSA w Gdańsku z 26.4.2017 r., II SA/Gd 133/17, Legalis).

Przeniesienie decyzji uzależnione jest zatem od spełnienia dwóch warunków. Po pierwsze, strona na rzecz której została wydana decyzja, musi wyrazić zgodę na jej przeniesienie. Po drugie, osoba, na rzecz której ma być przeniesiona decyzja, musi przyjąć wszystkie zawarte w niej warunki. Niniejsze warunki muszą być spełnione łącznie. W konsekwencji przeniesienie decyzji o warunkach zabudowy na inną osobę skutkuje wyłącznie zmianą jej adresata. Warunki zabudowy określone w decyzji pozostają zaś niezmienione. Przepis art 63 ust. 5 PlanZagospU nie dopuszcza zatem dokonywania jakiejkolwiek innej zmiany (wyrok NSA z 17.8.2022 r., II OSK 1223/21, Legalis).

Dla przeniesienia decyzji o warunkach zabudowy zgodnie z art. 63 ust. 5 PlanZagospU nie ma znaczenia zaś – co do zasady – termin, w jakim z wnioskiem tym wystąpiono oraz czy wniosek ten zgłoszony został już po wszczęciu procedury związaniem z uzyskaniem pozwolenia na budowę bądź nawet jego uzyskania. W szczególności zaś w PlanZagospU nie określono terminu końcowego, do kiedy takie przeniesienie decyzji może nastąpić. Oznacza to, że przeniesienie decyzji może nastąpić w każdym czasie, w tym także po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę.

Dokonanie korekty JPK po przejęciu spółki

Wskazana kwestia jest regulowana ustawą o podatku od towarów i usług (dalej: VATU). Ponadto w tożsamych sprawach wydawane są również interpretacje indywidualne organów podatkowych, co wskazuje na pojawiające się w tym zakresie wątpliwości.

Zarejestrowanie przejęcia, a także wykreślenie spółki z o.o. z rejestru powoduje ustanie bytu prawnego, a także prawnopodatkowego tej spółki. Konsekwencją tych czynności jest brak możliwości złożenia przez spółkę prawnie skutecznej korekty deklaracji podatkowej.

Przepisy Ordynacji podatkowej wskazują jednak bezpośrednio, że prawa i obowiązki spółki przejmowanej z chwilą rejestracji połączenia przechodzą na spółkę przejmującą. Dzieje się to z dniem połączenia – wówczas wskazana w pytaniu spółka akcyjna staje się następcą prawnym spółki z o.o.

Opisane powyżej wnioski wskazują na wystąpienie sukcesji podatkowej. Wobec tego spółka akcyjna, będąca spółką przejmującą, nabywa prawo do złożenia korekty deklaracji. Spółka akcyjna ma zatem prawo do korygowania rozliczeń podatkowych sprzed dnia połączenia.

Zgodnie ze stanowiskami przedstawianymi przez organy podatkowe, w szczególności w interpretacjach indywidualnych, w sytuacji, w której korekta deklaracji będzie dotyczyć okresu sprzed dnia połączenia, wówczas ta deklaracja powinna zawierać dane spółki przejmowanej, tj. jej nazwę, adres, NIP. Co istotne, powinna być ona jednak złożona i podpisana przez spółkę przejmującą, tj. spółkę akcyjną.

Odnosząc się już bezpośrednio do konkretnych przypadków, które zostały wskazane w treści zapytania, tj. dokonania korekty poprzez wykazanie wewnątrzwspólnotowej dostawy oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, należy przeanalizować ogólne zasady wykazywania tych transakcji, które zostały omówione w VATU.

VATU wskazuje bowiem, że w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów stawka podatku 0% może być zastosowana, gdy:

Ta dokumentacja powinna potwierdzać wywóz towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy poza terytorium Polski oraz dostarczenie ich do nabywcy na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Tak jak wskazano powyżej, ta dokumentacja powinna być zgromadzona przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy.

Jednak jeżeli spółka nie zgromadzi dokumentów w terminie, wówczas podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji za ten okres. Podatnik powinien wykazać tę dostawę w ewidencji za okres kolejny po następnym okresie rozliczeniowym (tj. po dwóch miesiącach) ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeśli przed upływem terminu do złożenia deklaracji za ten kolejny po następnym okresie rozliczeniowym nie posiada właściwych dowodów.

W sytuacji, w której dokumentacja zostanie zebrana po ponad dwóch miesiącach, tj. po wykazaniu przez spółkę dostawy ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, istnieje możliwość skorygowania rozliczenia podatkowego i zastosowania stawki 0% VAT za okres rozliczeniowy, w którym dostawa została dokonana.

Wykazując dostawę bądź ją korygując w okresie następującym po przejęciu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przez spółkę akcyjną, wszelkie deklaracje (JPK) składane w imieniu spółki z o.o. powinny zostać opatrzone danymi spółki z o.o. (nazwa, adres, NIP) oraz podpisane i złożone przez spółkę akcyjną.

W odniesieniu do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów spółka akcyjna powinna dokonać korekty deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu WNT, a następnie uwzględnić w rozliczeniu zarówno podatek należny, jak i podatek naliczony. Warto wskazać, że obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów powstaje z chwilą wystawienia faktury, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru, który jest przedmiotem tego WNT.

Tak jak uprzednio, w przypadku korygowania deklaracji należy opatrzyć ją danymi spółki z o.o. (spółki przejmowanej), a następnie podpisać ją i złożyć przez spółkę akcyjną (przejmującą).

Przykłady stanowisk organów podatkowych, które potwierdzają powyższe wnioski:

(RA)

Regulaminy komisji wyborczych w wyborach parlamentarnych i referendum ogólnokrajowym

W Dz.Urz. Monitor Polski z 2023 r. pod poz. 980 opublikowano uchwałę nr 108/2023 r. z 28.8.2023 r. w sprawie regulaminów okręgowych i obwodowych komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz referendum ogólnokrajowego zarządzonych na dzień 15.10.2023 r.

Państwowa Komisja Wyborcza ustala swój regulamin, regulamin komisarzy wyborczych oraz regulaminy okręgowych, rejonowych, terytorialnych i obwodowych komisji wyborczych, określając w nich w szczególności (art. 160 § 4 Kodeksu wyborczego; dalej: KodeksWyb):

1) zasady i tryb pracy;

2) sposób wykonywania zadań;

3) sposób sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego.

Natomiast w odniesieniu do referendum ogólnokrajowego, zgodnie z art. 90 ust. 1 pkt 2 ustawy o referendum ogólnokrajowym (dalej: ReferendumU), w przypadku przeprowadzenia referendum w tym samym dniu, w którym odbywają się wybory do Sejmu i do Senatu lub wybory Prezydenta Rzeczypospolitej, zadania komisarzy wyborczych i komisji obwodowych wykonują odpowiednio okręgowe i obwodowe komisje wyborcze powołane do przeprowadzenia właściwych wyborów. A z art. 92 ust. 1 ReferendumU wynika, że w sprawach nieuregulowanych ReferendumU stosuje się odpowiednio przepisy KodeksWyb.

W związku z tym, PKW w uchwale nr 108/2023 r. ustaliła się regulaminy okręgowych i obwodowych komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i do Senatu oraz referendum ogólnokrajowego zarządzonych na 15.10.2023 r., stanowiące załączniki nr 1 i 2 do uchwały.

Warto przy tym pamiętać, że w najbliższych wyborach i referendum ogólnokrajowym nie stosuje się przepisów:

1) uchwały nr 139/2019 PKW z 22.8.2019 r. w sprawie regulaminów okręgowych i obwodowych komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2019 r. poz. 813) oraz

2) uchwały PKW z 6.7.2015 r. w sprawie regulaminu obwodowych komisji do spraw referendum powołanych do przeprowadzenia referendum ogólnokrajowego (M.P. z 2015 r. poz. 631).