Wspólna obsługa księgowa szkół podstawowych na terenie gminy
W celu prawidłowego wdrożenia takiej obsługi, konieczne jest:
1) podjęcie przez radę gminy uchwały, o której mowa w art. 10b ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym (dalej: SamGminU),
2) zawarcie porozumienia z dyrektorem szkoły „goszczącej” referat na swoim terenie w przedmiocie udostępnienia pomieszczeń szkoły na potrzeby wspólnej obsługi,
3) zmiana regulaminu organizacyjnego urzędu gminy,
4) upoważnienie przez organ wykonawczy gminy pracowników nowo powstałego referatu do podejmowania czynności w ramach wspólnej obsługi – art. 53 ust. 2 ustawy o finansach publicznych (dalej: FinPubU).
Autor odpowiedzi zwraca też uwagę na konieczność odpowiedniego ukształtowania procesu zlecania czynności w zgodzie z prawem zamówień publicznych.
Zgodnie z art. 53 ust. 1 FinPubU, kierownik jednostki sektora finansów publicznych jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej jednostki, z zastrzeżeniem ust. 5. Rzeczony ust. 5 art. 53 SamGminU reguluje zaś, że kierownik jednostki obsługującej, o której mowa w art. 10b ust. 1 SamGminU, jest odpowiedzialny za gospodarkę finansową oraz rachunkowość i sprawozdawczość jednostki obsługiwanej, o której mowa w art. 10a pkt 1 ust. 2 SamGminU, w zakresie obowiązków powierzonych uchwałą, o której mowa w art. 10b ust. 2 SamGminU, o którym mowa w art. 10b ust. 3 SamGminU. Jednocześnie, przepis ten nakazuje odpowiednio stosować art. 53 ust. 2 FinPubU, z którego wynika, że kierownik jednostki może powierzyć określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej pracownikom jednostki. Przyjęcie obowiązków przez te osoby powinno być potwierdzone dokumentem w formie odrębnego imiennego upoważnienia albo wskazania w regulaminie organizacyjnym tej jednostki.
Kierownikiem jednostki organizacyjnej – szkoły podstawowej – jest jej dyrektor.
Zgodnie z art. 10a pkt 1 SamGminU, gmina może zapewnić wspólną obsługę, w szczególności administracyjną, finansową i organizacyjną jednostkom organizacyjnym gminy zaliczanym do sektora finansów publicznych.
Dalej, art. 10b ust. 1 SamGminU stanowi, że wspólną obsługą mogą prowadzić urząd gminy, inna jednostka organizacyjna gminy, jednostka organizacyjna związku międzygminnego albo jednostka organizacyjne związku powiatowo-gminnego. Ustęp 2 ww. artykułu stanowi, że rada gminy, w odniesieniu do jednostek obsługiwanych, o których mowa w art. 10a pkt 1, określa, w drodze uchwały, w szczególności:
1) jednostki obsługujące,
2) jednostki obsługiwanie,
3) zakres obowiązków powierzonych jednostkom obsługującym w ramach wspólnej obsługi.
Z art. 10c SamGminU wynika zaś, że:
1) zakres wspólnej obsługi nie może obejmować kompetencji kierowników jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych do dysponowania środkami publicznymi oraz zaciągania zobowiązań, a także sporządzania i zatwierdzania planu finansowego oraz przeniesień wydatków w tym planie.
2) w przypadku powierzenia obowiązków z zakresu rachunkowości i sprawozdawczości jednostek obsługiwanych, o których mowa w art. 10a pkt 1 i 2 SamGminU, są one przekazywane w całości.
Przyjmuje się, że objęcie jednostek lub zakładów budżetowych wspólną obsługą leży w zakresie uznania każdej Gminy i nie wymaga zgody dyrekcji tych jednostek (zob. P. Kryczko, art. 10a, [w:] Ustawa o samorządzie gminnym, P. Chmielnicki (red.), Warszawa 2022, pkt 2).
Z opisanego stanu faktycznego wynika, że gmina planuje dokonać następujących zmian w organizacji:
Urząd gminy, poprzez specjalny referat, w którym będą zatrudnieni pracownicy tegoż urzędu gminy, ma prowadzić obsługę finansową trzech, prowadzonych przez gminę szkół podstawowych. Referat ma działać na terenie jednej ze szkół.
Nie budzi wątpliwości, że, w obliczu treści art. 10b ust. 1 SamGminU, gmina w celu wprowadzenia wspólnej obsługi musi uzyskać stosowną uchwałę rady gminy (zob. P. Kryczko, art. 10b, [w:] Ustawa o samorządzie gminnym, P. Chmielnicki (red.), Warszawa 2022, pkt 1). Jak przyjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, wyroku z 10.10.2019 r., II SA/Op 238/19, uchwała taka nie jest aktem prawa miejscowego, lecz aktem kierownictwa wewnętrznego.
Pierwszym krokiem w celu ustanowienia wspólnej obsługi jest więc podjęcie przez radę gminy odpowiedniej uchwały, zgodnej swoją treścią z art. 10b ust. 2 SamGminU – wskazującej urząd gminy jako jednostkę obsługującą ww. szkoły. Zdaniem autora odpowiedzi, jest to konieczne.
Taka uchwała rady daje wójtowi/burmistrzowi/prezydentowi miasta podstawę prawną do odpowiednich zarządzeń, w ramach wykonania ww. uchwały, tj. w zakresie wdrożenia wspólnej obsługi, zmiany regulaminu organizacyjnego urzędu gminy oraz powierzenia odpowiednich uprawnień pracownikom urzędu gminy (wójt jest zwierzchnikiem służbowym tych pracowników, zaś w drodze uchwały nabywa jeszcze uprawnienia z art. 53 ust. 2 w zw. z ust. 5 FinPubU, o których mowa wyżej).
Trzeba też wziąć pod uwagę, że, z uwagi na fakt, że referat ma mieścić się w jednej ze szkół, konieczne jest zawarcie odpowiedniego porozumienia w przedmiocie udostępnienia przez dyrektora też szkoły powierzchni dla wykonywania tego zadania (dyrektor jest dysponentem mienia szkoły).
Podsumowując, w celu prawidłowego wdrożenia takiej obsługi, konieczne jest:
1) podjęcie przez radę gminy uchwały, o której mowa w art. 10b ust. 2 SamGminU,
2) zawarcie porozumienia z dyrektorem szkoły „goszczącej” referat na swoim terenie w przedmiocie udostępnienia pomieszczeń szkoły na potrzeby wspólnej obsługi,
3) zmiana regulaminu organizacyjnego urzędu gminy,
4) upoważnienie przez organ wykonawczy gminy pracowników nowo powstałego referatu do podejmowania czynności w ramach wspólnej obsługi – chodzi tutaj o „dokument w formie odrębnego imiennego upoważnienia albo wskazania w regulaminie organizacyjnym tej jednostki”, o którym mowa w art. 53 ust. 2 FinPubU.
W szczególności jednak, nie jest, zdaniem autora odpowiedzi, konieczne zawieranie porozumień pomiędzy szkołami a urzędem gminy – przekazanie wspólnej obsługi następuje jednostronnie – przede wszystkim na podstawie uchwały rady gminy.
Autor odpowiedzi zwraca też uwagę na konieczność odpowiedniego ukształtowania procesu zlecania czynności w zgodzie z prawem zamówień publicznych.
Zmiany dla komorników sądowych od 12 sierpnia 2025 roku
Równe prawa w kwestii odwołania z urzędu w wieku 70. lat dla zawodów prawniczych
Od 12.8.2025 r. obowiązuje ustawa z 25.6.2025 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych (Dz.U. z 2025 r. poz. 1018). Nowelizacja wprowadza zmiany w ustawie z 22.3.2018 r. o komornikach sądowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1458; dalej KomSądU). Jak wskazało Ministerstwo Sprawiedliwości uzasadnieniem wprowadzonej zmiany była potrzeba wyeliminowania sprzeczności, jakie wyłaniały się na tle regulacji ustawy o komornikach sądowych obowiązującej od 1.1.2029 r. wobec art. 2 ust. 2 (a) dyrektywy Rady z 27.11.2000 r. 2000/78/WE ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy.
Regulacja obowiązująca od 1.1.2019 r. przewidywała, że Minister Sprawiedliwości odwoływał z urzędu komornika sądowego, z zajmowanego stanowiska, jeżeli komornik ukończył 65. rok życia, natomiast prezes właściwego sądu apelacyjnego odwoływał z urzędu asesora komorniczego, z zajmowanego stanowiska, jeżeli asesor ukończył 65. rok życia. Do czasu wejścia w życie tych przepisów, czyli do 31.12.2018 r., obowiązywała ustawa z 29.8.1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji. Zgodnie z jej treścią Minister Sprawiedliwości odwoływał komornika ze stanowiska z chwilą ukończenia 70. roku życia. Podobne określenie wieku, którego osiągnięcie skutkowało odwołaniem ze stanowiska, dotyczyło asesora. Zmiana przepisów obniżyła wówczas granicę wieku odwołania komornika i asesora o 5 lat (z 70 lat na 65 lat).
Nowelizacja przepisów ustawą z 25.6.2025 r. przewiduje podniesienie granicy wieku odwołania komornika i asesora komorniczego z funkcji z 65 do 70 lat – tak jak w przypadku innych zawodów prawniczych. Zmiana ta kończy więc dyskryminujący stan prawny. Nowelizacja znosi również sześcioletni limit trwania asesury komorniczej.
Możliwość a nie obowiązek pracy do 70. roku życia
Przyznanie komornikom prawa do wykonywania zawodu do czasu osiągnięcia przez nich 70. roku życia nie wyłącza możliwości przejścia na emeryturę z chwilą osiągnięcia przez komornika (czy asesora) wieku uzasadniającego nabycie uprawnień emerytalnych. Zgodnie z treścią art. 33 ust. 3 KomSądU do komornika stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z tym stosownie do art. 21 KomSądU z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego komornik może przejść na emeryturę, składając Ministrowi Sprawiedliwości rezygnację ze stanowiska. Wydłużenie wieku uprawniającego do wykonywania zawodu nie przesądza zatem, że wszyscy komornicy i asesorzy będą pozostawać czynni zawodowo do ukończenia 70 lat. Nie w każdym przypadku (np. ze względu na stan zdrowia) wykonywanie zawodu przez komornika będzie wskazane, nawet przy woli kontynuowania aktywności zawodowej. Gwarantem sprawowania urzędu przez osoby zdolne do pełnienia obowiązków komornika jest przepis art. 26 KomSądU, zgodnie z którym Minister Sprawiedliwości, prezes właściwego sądu (rejonowego, okręgowego, apelacyjnego) albo rada właściwej izby komorniczej z urzędu może skierować komornika na badanie przeprowadzane przez lekarza orzecznika ZUS w celu ustalenia trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków komornika.
Sześcioletni limit trwania asesury komorniczej
W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości, z uwagi na okoliczność, że po ponad 5 latach obowiązywania ustawy z 22.3.2018 r. o komornikach sądowych, jest możliwe dokonanie krytycznego przeglądu zawartych w niej rozwiązań, to nowelizacja zawiera także zmiany korygujące ograniczenie do 6 lat trwania asesury komorniczej. W stanie prawnym sprzed 12.8.2025 r. funkcjonowały dwa reżimy prawne regulujące okres, przez jaki asesor może zajmować stanowisko. Pierwszy wynikający z uprzednio obowiązującej ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, która nie przewidywała czasowego ograniczenia asesury, oraz drugi wynikający ze stanu prawnego sprzed omawianej nowelizacji, który ograniczał czas trwania asesury do 6 lat. Rozwiązanie przewidujące nieograniczony czas trwania asesury daje asesorom swobodę podjęcia decyzji o momencie wystąpienia z wnioskiem o powołanie na stanowisko komornika. Decyzja ta może być zależna od wielu czynników, np. od indywidualnego poczucia przygotowania do wykonywania zawodu komornika, zdobytego doświadczenia, sytuacji rodzinnej, zdrowotnej czy w końcu możliwości finansowych.
Rozwiązanie ograniczające do 6 lat czas asesury komorniczej, liczony od dnia pierwszego powołania na stanowisko asesora, skutkowałoby już w 2025 r. wygaśnięciem uprawnień zawodowych asesorów, w sytuacji gdyby nie wystąpili o powołanie ich na stanowisko komornika. Podwójny reżim statusu asesora stanowił niezrozumiałe uprzywilejowanie jednych asesorów wobec innych. Jak wskazywał resort sprawiedliwości, zasadny więc był powrót do poprzednich rozwiązań ustawowych, w których nie było określonej daty granicznej zmuszającej asesora do złożenia wniosku o powołanie na stanowisko komornika w chwili, w której mógłby nie być na to gotowy. Tym samym ujednolicenie okresu asesury komorniczej dla wszystkich asesorów wykonujących taki zawód uznano za uzasadnione.
Certyfikacja wykonawców zamówień publicznych
Znaczna część poprawek ma charakter doprecyzowujący oraz mający na celu zapewnić zgodność ustawy o certyfikacji wykonawców z Zasadami techniki prawodawczej. Uzupełniony został m.in. słownik ustawowy o definicję pojęcia „postępowanie w sprawie udzielenia certyfikacji”. Decydując się na dodanie tej definicji wzięto pod uwagę, że ustawodawca posługuje się w ustawie także określeniem „procedura certyfikacji”. Biorąc pod uwagę podstawową słownikową definicję pojęcia „procedura” mogłyby pojawić się wątpliwości, czy „postępowanie w sprawie udzielenia certyfikacji” i „procedura certyfikacji” oznaczają na gruncie ustawy to samo. Uwzględniając art. 18 ust. 1 ustawy o certyfikacji wykonawców, stwierdzono, że intencją ustawodawcy jest, aby wskazane pojęcia miały inny (choć w dużej mierze zbieżny) zakres. Określenie „postępowanie w sprawie o udzielenia certyfikacji” jest zakresowo szersze, choćby z tego powodu, że obejmuje również czynności podejmowane przed zawarciem umowy.
Ponadto w związku z tym, że dane, o których mowa w art. 27 ust. 1 pkt 4 ustawy o certyfikacji wykonawców, nie dotyczą wykonawcy, a podmiotu certyfikującego, konieczne było przeformułowanie art. 27 ust. 2 ustawy o certyfikacji wykonawców, w taki sposób, aby zakres odesłania i przepisy, do których się odsyła, były spójne. Stosownie więc do nowego brzmienia art. 27 ust. 2 ustawy o certyfikacji wykonawców dane, o których mowa w art. 26 ust. 2 pkt 2 ustawy o certyfikacji wykonawców, gromadzone w bazie certyfikacji obejmują dane:
1) o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2;
2) dotyczące złożonych wniosków o certyfikację, w tym:
a) zakresu certyfikacji objętej wnioskiem,
b) daty złożenia wniosku,
c) podmiotu certyfikującego, do którego wniosek został złożony, o których mowa w ust. 1 pkt 4;
d) dotyczące odmowy udzielenia certyfikacji, w tym dane, o których mowa w ust. 1 pkt 9, o ile przepis ten miał zastosowanie.
Zidentyfikowano też, że odesłanie wewnętrzne w art. 31 ust. 1 pkt 3 ustawy o certyfikacji wykonawców sugeruje, że w art. 27 ust. 1 pkt 8–10 ustawy o certyfikacji wykonawców mowa jest o danych zastrzeżonych przez wykonawcę, które stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Nie jest to zgodne z treścią przepisów, do których się odsyła. Poprawka dotycząca tego przepisu ma więc na celu wyeliminowanie wprowadzającej w błąd sugestii. Poprawka oddaje intencję prawodawcy w prawidłowy sposób. Zakres odesłania musi być spójny z przepisami, do których ono odsyła.
W związku z tym, że podmiot certyfikujący będzie musiał spełniać wymagania w zakresie określonym w normie PN-EN ISO/IEC 17029 „Ocena zgodności – Ogólne zasady i wymagania dla jednostek walidujących i weryfikujących” przez cały okres posiadania akredytacji, a nie tylko w momencie ubiegania się o nią, uchwalono poprawkę dotyczącą art. 34 ust. 1 ustawy o certyfikacji wykonawców, która jednoznacznie przesądzi o intencji prawodawcy w tym zakresie.
Źródło: https://www.senat.gov.pl/prace/posiedzenia/tematy,640,1.html
Zwrot kaucji w przypadku umowy najmu lokalu komunalnego
Wynajmujący zobowiązany jest zwrócić po ustaniu najmu zwaloryzowaną sumę, którą sam otrzymał, z zastrzeżeniem możliwości potrącenia z niej swej niezaspokojonej wierzytelności objętej zabezpieczeniem.
Zgodnie z art. 691 § 1 ustawy Kodeks cywilny (dalej: KC) w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują:
1) małżonek niebędący współnajemcą lokalu;
2) dzieci najemcy i jego współmałżonka;
3) inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych;
4) osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą.
Osoby wymienione wyżej wstępują jednocześnie w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci (art. 691 § 2 KC).
Przepis art. 691 KC stanowi zatem wyjątek od ogólnych zasad dziedziczenia, wskazując, iż w skład spadku nie wchodzi prawo najmu lokalu mieszkalnego, a zatem w stosunek najmu po śmierci najemcy wejść mogą osoby niebędące nawet spadkobiercami najemcy (art. 922 § 2 KC). Jeżeli zaś brak jest osób spełniających warunki opisane w powołanym wyżej przepisie – najem wygasa. Pozostające zaś w wyniku jego wygaśnięcia, nierozliczone należności z najem z tym związane, wchodzą w skład spadku po zmarłym stosownie do art. 922 § 1 KC.
Oznacza to tym samym, iż po zmarłym najemcy kwota kaucji podlegającej zwrotowi może być wydana jedynie jego spadkobiercom, od których należy oczekiwać okazania się postanowieniem sądu o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym bądź aktem notarialnym poświadczenia dziedziczenia. Jeżeli osób takich brak lub nie mogą wylegitymować się aktem potwierdzającym nabycie spadku, wynajmujący może złożyć wniosek do sądu właściwego o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego. Śmierć wierzyciela – osoby uprawnionej i niezgłoszenie się wylegitymowanych spadkobierców upoważnia bowiem dłużnika (tu gminę jako dłużnika co do zwrotu kwoty kaucji) do złożenia świadczenia do depozytu sądowego.
Zwrot następuje po potrąceniu należności wynajmującego z tytułu najmu lokalu. Zwrot uwzględnia waloryzację. Wskazać bowiem należy, iż stosownie do art. 6 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (dalej: OchrLokU), zwrot zwaloryzowanej kaucji następuje w kwocie równej iloczynowi kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie niższej niż kaucja pobrana. Z kolei, na podstawie szczególnej regulacji zawartej w art. 36 OchrLokU, ustawodawca przesądził, iż kaucja wpłacona przez najemcę przed 12.11.1994 r., pomniejszona o ewentualne należności wynajmującego z tytułu najmu, podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu lub nabycia jego własności przez najemcę. Kaucja wpłacona przez najemcę w okresie obowiązywania zaś ustawy, o której mowa w art. 39 OchrLokU, podlega zwrotowi w zwaloryzowanej kwocie odpowiadającej przyjętemu przy jej wpłacaniu procentowi wartości odtworzeniowej lokalu obowiązującej w dniu jej zwrotu, w terminie określonym wyżej. Zwrócona kwota nie może być jednak niższa od kwoty kaucji wpłaconej przez najemcę.
Jak wyjaśnia się to zatem w orzecznictwie, wynajmujący zobowiązany jest zwrócić po ustaniu najmu zwaloryzowaną sumę, którą sam otrzymał, z zastrzeżeniem możliwości potrącenia z niej swej niezaspokojonej wierzytelności objętej zabezpieczeniem (wyr. SO w Łodzi z 24.2.2017 r., III Ca 1676/16, Legalis).
Prawo do zwrotu zwaloryzowanej na podstawie przepisu art. 6 ust. 3 i art. 36 ust. 2 OchrLokU kaucji jest zatem prawem podmiotowym wynikającym bezpośrednio z ustawy, przyznanym na wypadek nabycia lub opróżnienia lokalu.
Możliwość powołania więcej niż jednego przedstawiciela tej samej instytucji do grupy diagnostyczno-pomocowej
Co do zasady w skład grupy diagnostyczno‑pomocowej wchodzi jeden funkcjonariusz Policji i jeden pracownik socjalny. Jednak zespół interdyscyplinarny – na wniosek grupy diagnostyczno‑pomocowej – poszerza jej skład o przedstawicieli innych podmiotów – w zależności od potrzeb i konieczności oceny sytuacji oraz zaplanowania pomocy.
Co do zasady w skład grupy diagnostyczno‑pomocowej wchodzi jeden przedstawiciel każdej z instytucji, w tym jeden funkcjonariusz Policji i jeden pracownik socjalny. Taki model zapewnia interdyscyplinarność oraz zróżnicowanie kompetencyjne przy diagnozowaniu sytuacji i planowaniu pomocy. Zgodnie jednak z art. 9a ust. 12c ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej (dalej: PrzemDomU) zespół interdyscyplinarny, na wniosek grupy diagnostyczno‑pomocowej, poszerza skład grupy o przedstawicieli innych podmiotów niż wskazane w art. 9a ust. 11b PrzemDomU lub art. 9a ust. 12 PrzemDomU, działających na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej – w zależności od potrzeb oraz konieczności dokonania oceny sytuacji i zaplanowania pomocy.
Przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący – zespół interdyscyplinarny jest związany wnioskiem grupy diagnostyczno‑pomocowej i nie ma prawa oceniać jego zasadności ani odmawiać poszerzenia składu. Oznacza to, że jeżeli grupa diagnostyczno-pomocowa uzna, że dla prawidłowego działania niezbędne jest powołanie do jej składu kolejnego funkcjonariusza Policji lub pracownika socjalnego, zespół interdyscyplinarny ma obowiązek uwzględnić ten wniosek i nie może samodzielnie uznać go za nieuzasadniony.
Należy jednak zachować ostrożność przy rozszerzaniu składu grupy diagnostyczno-pomocowej. Zbyt liczna obecność przedstawicieli instytucji może działać onieśmielająco na osoby objęte procedurą „Niebieskie Karty” i utrudniać im swobodne dzielenie się doświadczeniami związanymi z przemocą domową. Wrażliwość sytuacji wymaga stworzenia bezpiecznej, kameralnej przestrzeni, w której osoby doświadczające przemocy będą mogły otwarcie mówić o swoich przeżyciach. Dlatego rekomenduje się, aby skład grupy był adekwatny do potrzeb sprawy, ale jednocześnie nieprzesadnie rozbudowany.
Objęcie funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego przez dotychczasowego kierownika budowy
Z punktu widzenia przepisów prawa budowlanego jest możliwe, aby pierwszy kierownik zrezygnował z tej funkcji, dokonał odpowiednich wpisów o rezygnacji do dziennika budowy, a jego obowiązki przejął inny kierownik.
Jakkolwiek nie wynika to jednoznacznie z przepisów powszechnie obowiązujących, w tym przepisów ustawy Prawo budowlane (dalej: PrBud), należy uznać, że z punktu widzenia cywilnoprawnego jak najbardziej istnieje możliwość rezygnacji z wykonywania zadań w charakterze kierownika budowy.
Podstawą stosunku prawnego wykonywania zadań jest umowa. Strona umowy co do zasady może zrezygnować z woli jej kontynuowania, np. wypowiadając umowę czy poprzez porozumienie.
W tych okolicznościach nie ma wątpliwości co do tego, że rezygnacja z funkcji kierownika budowy jest możliwa, co jest konsekwencją cywilnoprawnego charakteru umowy, na podstawie której wykonuje on zadania (zob. np. umowa zlecenia, która może zostać wypowiedziana na warunkach określonych w art. 746 KC).
Na uwagę zasługuje również art. 77 KC:
„§ 1. Uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia.
§ 2. Jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron, jak również odstąpienie od niej albo jej wypowiedzenie wymaga zachowania formy dokumentowej, chyba że ustawa lub umowa zastrzega inną formę.
(…)”.
Powyższe znajduje potwierdzenie również w stanowisku branżowym (PIIB) – źródło: https://www.piib.org.pl/aktualnosci/informacje-biezace/4789-rezygnacja-kierownika-budowy-z-pelnienia-funkcji-wbrew-woli-inwestora, dostęp: 21.7.2025 r., gdzie podano m.in., że: „Trzeba również dokonać wpisu w dzienniku budowy potwierdzającego rezygnację z pełnienia funkcji oraz określającego stan zaawansowania i zabezpieczenia przekazywanej budowy. W tym miejscu należy jednak pamiętać o bardzo istotnym fakcie: skuteczność wpisów dokonywanych w dzienniku budowy, w tym wpisu o zrzeczeniu się pełnienia funkcji kierownika budowy stanowiącym oświadczenie woli, zależna jest od tego, czy dotarły one do adresata (art. 61 § 1 Kodeksu cywilnego). Pod wpisem tym powinien więc widnieć podpis inwestora i data jego zapoznania się z treścią”.
W świetle powyższego należy zatem uznać, że z punktu widzenia przepisów PrBud jest możliwe, aby pierwszy kierownik zrezygnował z tej funkcji, dokonał odpowiednich wpisów o rezygnacji do dziennika budowy, a jego obowiązki przejął inny kierownik. Należy mieć na uwadze ograniczenie prawne z art. 24 PrBud, gdzie podano:
„Art. 24 [Zakaz łączenia funkcji]
1. Łączenie funkcji kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego nie jest dopuszczalne.
(…)”.
Rozszerzenie raportu dotyczącego niezgodności danych z Rejestrem Dowodów Osobistych – nowelizacja przepisów o informatyzacji podmiotów publicznych
W Dz.U. z 2025 r. pod poz. 1006 opublikowano ustawę z 25.6.2025 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw.
Czynność materialno-techniczna zamiast decyzji ministra
Zmiany wprowadzono m.in. do ustawy o dowodach osobistych (dalej: DowodyU). Jedna z nich dotyczy udostępniania danych z Rejestru Dowodów Osobistych (RDO) w trybie pełniej i uproszczonej transmisji danych, które obecnie odbywa się na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw informatyzacji (obecnie ministra cyfryzacji), zgodnie z art. 66 ust. 2 oraz 68 ust. 3 DowodyU. Po zmianie przepisów udostępnienie danych w obydwu trybach nastąpi w drodze czynności materialno-technicznej.
Zmiany w tym zakresie wejdą w życie 9 sierpnia 2025 r.
Jak chcą twórcy nowelizacji, takie rozwiązanie ma przyczynić się do:
1) szybszego udostępniania danych;
2) odciążenia administracji publicznej od konieczności wydawania decyzji, jeżeli uwzględniają one w całości wniosek;
3) zmniejszenia formalności i skrócenia procedur.
Wprowadzenie tych zmian nie spowoduje dodatkowych kosztów dla budżetu państwa.
Porównywanie danych zawartych w RDO
Zgodnie z nowymi przepisami ust. 1a i 1b dodanymi do art. 68 DowodyU, w przypadku:
1) pozytywnego wyniku porównania danych z dowodu osobistego z danymi zawartymi w RDO uprawniony podmiot otrzyma raport o zgodności danych. Raport potwierdzi istnienie ważnego dowodu osobistego zawierającego określony zestaw danych;
2) negatywnego wyniku porównania danych z dowodu osobistego z danymi zawartymi w RDO uprawniony podmiot otrzyma raport o niezgodności danych. Raport potwierdzi, która z porównywanych danych została zweryfikowana negatywnie, a w przypadku gdy dokument jest unieważniony – informację o jego unieważnieniu.
Dodano też przepisy art. 68a DowodyU, zgodnie z którymi w celu potwierdzenia tożsamości posiadacza dowodu osobistego, po uzyskaniu pozytywnego wyniku porównania danych z dowodu osobistego z danymi zawartymi w RDO w trybie ograniczonej teletransmisji danych, z RDO udostępni się w trybie pełnej teletransmisji danych fotografię osoby fizycznej podmiotom wymienionym w art. 68a ust. 1 DowodyU, tzn. m.in. dostawcy usług komunikacji elektronicznej, dostawcom usług płatniczych, bankom krajowym, kwalifikowanemu dostawcy usług zaufania wpisanemu do rejestru dostawców usług zaufania, kredytodawcy w rozumieniu przepisów o kredycie konsumenckim, firmie inwestycyjnej i towarzystwu funduszy inwestycyjnych.
Minister informatyzacji, na wniosek banku krajowego lub innego przedsiębiorcy, udzieli zgody na nieodpłatne wykorzystywanie środków identyfikacji elektronicznej stosowanych do uwierzytelniania w systemie teleinformatycznym banku krajowego lub innego przedsiębiorcy do potwierdzania profilu zaufanego oraz do uwierzytelnień i autoryzacji związanych z jego wykorzystaniem po spełnieniu przez bank krajowy lub innego przedsiębiorcę określonych warunków. Jak wynika z art. 38a ust. 3 DowodyU, podmiotom takim będzie można udostępnić fotografię po spełnieniu warunków określonych w art. 68 ust. 3 DowodyU (udostępnianie danych w trybie ograniczonej teletransmisji danych odbędzie się w drodze czynności materialno-technicznej na jednorazowy wniosek złożony przez uprawniony podmiot na warunkach określonych w tym przepisie).
Podmioty wymienione wyżej posiadające w dniu 30 czerwca 2026 r. dostęp do danych na podstawie decyzji ministra informatyzacji (obecnie funkcjonującej) mogą wystąpić do tego ministra (obecnie ministra cyfryzacji) o wyrażenie zgody na udostępnianie fotografii z RDO w trybie pełnej teletransmisji danych. Wyrażenie takiej zgody nastąpi w drodze zmiany decyzji ministra (art. 9 nowelizacji).
Z nowych przepisów wynika też, że udostępnianiu w trybie pełnej teletransmisji danych będzie podlegać fotografia zamieszczona w ostatnim wydanym dowodzie osobistym, który w dniu dokonywania jego weryfikacji w trybie ograniczonej teletransmisji danych jest dokumentem ważnym. Udostępnianie fotografii następuje nieodpłatnie.
Zmiany w tym zakresie wejdą w życie 30 czerwca 2026 r.
Jak stwierdzono w uzasadnieniu do projektu nowelizacji, głównym celem zmian w tym zakresie jest podniesienie skuteczności oraz bezpieczeństwa procesów ustalania tożsamości osób fizycznych przez zapewnienie warunków prawnych pozwalających na uzupełnienie tych procesów o weryfikację wizerunku twarzy osoby fizycznej z wizerunkiem tej osoby przechowywanym w RDO.
Jak podkreślono w uzasadnieniu, proceder tzw. kradzieży tożsamości realizowany jest głównie z wykorzystaniem imitacji dowodów osobistych. W takich przypadkach, sfałszowany dokument zawiera zdjęcie sprawcy oraz dane ofiary, pod którą podszywa się sprawca. Wobec powyższego sama weryfikacja danych zawartych w okazywanym dowodzie osobistym, a w niektórych przypadkach także zabezpieczeń fizycznych takiego dokumentu, może prowadzić usługodawcę do fałszywego przekonania o prawdziwości okazywanego dokumentu. Zapewnienie usługodawcom możliwości weryfikacji, oprócz danych, jakie zawiera dowód osobisty, także zdjęcia, jakie zawiera autentyczny dokument, ma znacząco wpłynąć na ukrócenie tego procederu, a samo rozwiązanie jest komplementarne do instytucji zastrzeżenia PESEL, wpływając na ochronę osób, które z takiego zastrzeżenia nie korzystają.
Opłata dodatkowa za parkowanie – zarachowanie wpłaty
Dłużnik mógł wskazać przy dokonywaniu zapłaty, na jaką należność należy zarachować wpłacane środki.
Zgodnie z art. 13f ust. 1 ustawy o drogach publicznych za nieuiszczenie opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się opłatę dodatkową.
Opłata dodatkowa jest niepodatkową należnością budżetową o charakterze publicznoprawnym, a więc z mocy art. 67 ust. 1 ustawy o finansach publicznych stosuje się do niej przepisy ordynacji podatkowej.
Zgodnie z art. 62 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe z różnych tytułów, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet podatku zgodnie ze wskazaniem podatnika, a w przypadku braku takiego wskazania – na poczet zobowiązania podatkowego o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zobowiązań podatkowych podatnika. W przypadku, gdy na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe, których termin płatności upłynął, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności we wskazanym przez podatnika podatku, a w przypadku braku takiego wskazania lub braku zaległości podatkowej we wskazanym podatku – na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zaległości podatkowych podatnika.
Sposób księgowania był zatem poprawny.
Dłużnik wskazuje tytuł zapłaty w momencie jej dokonywania, jeżeli tego nie zrobił, to Autor uważa, że mieli Państwo prawo zarachować wpłacane środki na poczet najstarszego zobowiązania. Obecnie dłużnik nie może tego zmienić – mógł to zrobić przy dokonywaniu zapłaty.
Od 6 sierpnia 2025 roku zmiany w udzielaniu urlopów macierzyńskich oraz zasiłków pogrzebowych po utracie dziecka
Powody zmian w prawie
Nawet 30 tys. kobiet rocznie mierzy się z poronieniem. Ostatnie, o czym powinni myśleć rodzice po stracie, jest biurokracja, dotychczasowe przepisy mnożyły jednak problemy. Kobiety nie mogły skorzystać ze skróconego urlopu po stracie dziecka (formalnie urlopu macierzyńskiego) oraz zasiłku pogrzebowego, jeżeli nie zdążyły poznać płci dziecka. Tymczasem w przypadku poronienia przed 16. tygodniem ciąży jest to praktycznie niemożliwe bez badań DNA, a i one nie zawsze są jednoznaczne. Badanie nie jest refundowane, cena wykonania go prywatnie to nawet 400–700 zł.
Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej podpisała dwa rozporządzenia mające rozwiązać ten problem. Te rozporządzenia to opublikowane w Dzienniku Ustaw 22.7.2025 r. rozporządzenie MRPiPS z 21.7.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz.U. z 2025 r. poz. 969) oraz rozporządzenie MRPiPS z 21.7.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2025 r. poz. 968).
Jedno rozporządzenie wprowadza zmiany w zakresie zasiłku macierzyńskiego, a drugie w zakresie zasiłku pogrzebowego.
Wprowadzone zmiany
Rozporządzenia wprowadzają nowy dokument uprawniający do wypłaty zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku pogrzebowego.
Zaświadczenie lekarza posiadającego tytuł specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii lub lekarza w trakcie odbywania specjalizacji w tej dziedzinie będą wydane na podstawie dokumentacji medycznej albo położniczej o martwym urodzeniu.
Zaświadczenia wydawane będą bez względu na czas trwania ciąży, na podstawie dokumentacji medycznej potwierdzającej ciążę, a w przypadku zasiłku pogrzebowego dopuszczalne jest przedstawienie również karty zgonu.
Tym samym rozporządzenia zrównują uprawnienia matek dzieci martwo urodzonych w dostępie do skróconego urlopu po stracie dziecka (formalnie urlopu macierzyńskiego) i świadczeń związanych z martwym urodzeniem dziecka (zasiłku macierzyńskiego i zasiłku pogrzebowego), bez względu na kryterium możliwości ustalenia płci takich dzieci. Państwo w najtrudniejszych momentach ma pomagać, a nie utrudniać życie.
Wejście w życie przepisów
Rozporządzenia wchodzą w życie po upływie 14 dni od ich opublikowania, czyli 6.8.2025 r.
Źródło: gov.pl
Wdrożenie rozwiązań technicznych umożliwiających złożenie wniosku o wydanie dowodu osobistego w aplikacji mObywatel
W Dz.U. z 2025 r. pod poz. 593 opublikowano komunikat Ministra Cyfryzacji z 13.6.2025 r. w sprawie określenia dnia wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających złożenie wniosku o wydanie dowodu osobistego, niezawierającego odwzorowania własnoręcznego podpisu oraz odcisków palców, przy użyciu usługi elektronicznej, udostępnionej przez ministra właściwego do spraw informatyzacji w aplikacji mObywatel.
Zgodnie z art. 24 ust. 2a pkt 2 ustawy o dowodach osobistych, wnioskodawca może złożyć wniosek o wydanie dowodu osobistego, niezawierający odwzorowania własnoręcznego podpisu oraz odcisków palców, przy użyciu usługi elektronicznej, udostępnionej przez ministra informatyzacji w aplikacji mObywatel po uwierzytelnieniu z wykorzystaniem certyfikatu podstawowego.
Dzień wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających złożenie wniosku o wydanie dowodu osobistego, o którym mowa wyżej, określono na 1 lipca 2025 r.
