W kontekście podanej problematyki warto wstępnie przypomnieć ogólne regulacje GospNierU związane ze zbywaniem mienia komunalnego. I tak, w art. 13 ust. 1 GospNierU postanowiono, że z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji. Natomiast z art. 28 ust. 1 GospNierU wynika, że sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej następuje w drodze przetargu lub w drodze bezprzetargowej, stosownie do przepisów rozdziału 4 niniejszego działu.
Z punktu widzenia poruszonej problematyki kluczowe znaczenie ma przepis art. 41, gdzie postanowiono, że:
1. Organizator przetargu jest obowiązany zawiadomić osobę ustaloną jako nabywca nieruchomości o miejscu i terminie zawarcia umowy sprzedaży lub oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości, najpóźniej w ciągu 21 dni od dnia rozstrzygnięcia przetargu. Wyznaczony termin nie może być krótszy niż 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia.
2. Jeżeli osoba ustalona jako nabywca nieruchomości nie przystąpi bez usprawiedliwienia do zawarcia umowy w miejscu i w terminie podanych w zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, organizator przetargu może odstąpić od zawarcia umowy, a wpłacone wadium nie podlega zwrotowi. W zawiadomieniu zamieszcza się informację o tym uprawnieniu.
W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Katowicach z 29.8.2022 r. (znak WK-610/14/4/22), skierowane do jednej z gmin województwa śląskiego.
W stanie faktycznym ww. sprawy ustalono, że: W 2020 r. w zawiadomieniach o miejscu i terminie zawarcia umowy sprzedaży, skierowanych do osób ustalonych jako nabywcy nieruchomości, nie zamieszczano informacji wynikającej z art. 41 ust. 2 GospNierU, tj. o prawie organizatora przetargu do zatrzymania wadium w przypadku, jeśli nabywca nieruchomości nie przystąpi bez usprawiedliwienia do zawarcia umowy w miejscu i w terminie podanych w zawiadomieniu. Powyższe dotyczyło dwóch zawiadomień doręczonych we wrześniu 2020 r. dotyczących działki nr 246/7.
Natomiast w ramach wniosku pokontrolnego nakazano (…) Wzmocnić nadzór nad pracownikami Referatu Ochrony Środowiska i Rozwoju Gminy w zakresie zamieszczania w zawiadomieniach o miejscu i terminie zawarcia umów sprzedaży nieruchomości informacji o prawie organizatora przetargu do zatrzymania wadium w przypadku, jeśli nabywca nieruchomości nie przystąpi bez usprawiedliwienia do zawarcia umowy, stosownie do art. 41 ust. 2 GospNierU.
Podsumowując, ustalenia kontrolne RIO są w pełni uzasadnione. Wójt gminy jako podmiot gospodarujący mieniem komunalnym, powinien przestrzegać reguł związanych z procedurą zbywania mienia nieruchomego w trybie przetargowym, w tym obowiązków informacyjnych dotyczących zatrzymania wadium w razie nie przystąpienia do zawarcia umowy w terminie i miejscu wskazanych w zawiadomieniu.
Źródło: https://riokatowice.bip.net.pl/?a=17324